4 Mayıs 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

HABER — Akşam Postası 4 'W A'YTe 1935 Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar Kılavuzu : 38 1 — Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) belde- ği (alâmeti)i konmuştur. Bunla - rın her biri hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) ya- zılarını gazetelere vereceğiz. 2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızçaları da yazılmış, ayrıca örnekler de konulmuştur. 3 — Kökü türkçe olan kelime- lerin bugünkü işlenmiş ve kulla- nilan şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüm olan hüküm, türkçe “çek,, kökünden gelen şe kil gibi. Tecziye etmek — — Cezalandır - — (Fr.) Punir Teçhiz etmek — — Donatmak — (Fr.) Armer, &guper Teçhizat — Dinatı Örnek: Süel donatı — Teçhizatı askeriye Teda.hill — Girinç, geri kalan Örnek: Geri kalan ayıklar — Te- dahülde kalan maaşlar. Tedarik etmek — Edinmek hazır- lamak Tedavi etmek — Sağıtmak, bak - mak, eyilemek — (Fr.) Soigner Tedavül etmek — Geçmek, dön - mek, dolaşmak Tedbir — Tedbir (T. Kö,) - — Tedhiş etmek — Ürkütmek, yıl - dırmak — (Fr.) Effrayer, Tedehhüş — Yılım, — yılgınlık — (Fr.) Epouvanter Tedehhüş etmek — Yılmak Tedenni etmek — Alçalmak, geri- lemek — CFr.) Baisser, diminuer, &tre en decadence Tedeyyün — Borçlanma — (FrT.) S'endetter Tedfin etmek — Gömmek — (Fr.) Ensevelir, en terrer Tedfin merasimi — -— &_Fı;h)bEnte;;rrement & etmek — Uslandırm Ü- la getirmek ak, e Tediye — Ödeme Tediye etmek — Ödemek, Borcu - nu vermek — (Fr.) Payer Tedkik etmek (Bak: Tetebbu) — İncelemek, inceden inceye aramak — (Fr.) Etuider, examiner minuticuse- ment Tedmir etmek — Sındırmak, tepe- lemek Tedrici — Derecel — (Fr.) Gra - duel,. progressif Tedricen — Azar azar, derece de- rece — (Fr.) Graduellement Tedvin etmek — Dergimek — (Fr.) Codifier, fonmer un recucil Tedvir etmek — evirmek, döndür- — (Fr.) Diriger, tourner 'l'eeddüb etmek — Utanmak, edeb- lenmek Teehhül etmek — Evlenmek Teellüm etmek — Acımmak, elem- lenmek — (Fr.) Se chagriner Teemmül etmek — — Düşünmek, düşünüp taşımmak — (Fr.) Refleehir, mediter Teenni etmek — 1 — Ağır dav - ranmak — (Fr.) Agir avec premu - tlon 2 — (Bak: İhtiyat) Teessüf etmek — Efeslenmek Teessür (Bak hüzün) — Üzün Teessüs etmek — Kurulmak, yer- leşmek Teeyyüd etmek — Doğru çıkmak, gerçekleşmek — (Fr.) Se confirmer Tefahür — Övünç — (Fr.) Van - T Blkersek — ö etmek — ek — gi wer us etmek — Tefehhüm — Anlama Tefekkür — Düşünmek — (Fr.) R&flexlon Teferruat — Ayrmtılar Gömme alayı — () Teferrüç (Bak: Tenezzüh) Teferrüd etmek — — Tekleşmek, tek olmak, birincileşmek — (Fr.) Se distinguer Teferrüs etmek — 1 — Sezinle - mek, 2 — (Bak: feraset) : Tehassür etmek — Göresimek, öz- | lemek Tefessuh etmek — Bozulmak, çü- rümek, kokmak — — (Fr.) Se cor - rompre Tefe'ül etmek — Uğursamak, fal açmak — (Fr.) Augurer, prösager Tefevvuk — Üstünlük Tefevvuk etmek — Üstolmak Tefevvüh — Dil uzatma Tefevyüh etmek — Ağza almak, ağız bomık (Fr.) Proförer — Ayırmak Tefrika (Bak: fesad) Tefriş etmek — Döşemek — (Fr.) Meubler Tefsir — Yora (Fr.) Commen - taire Tefsir etmek — Yormak, mak — (Fr.) Commenter Teftiş etmek — Teftiş etmek — (Fr.) İnspecter Tegafül etmek — Anlamazlıktan gelmek, anlamaz görünmek — (Fr.) Feindre de ne pas comprendre Tehacüm etmek — Üşüşmek, top - laşmak — (Fr.) Assaillir Tehalüf — Tyuşmazlık Teharrük etmek — Krmıldamak, harekete ge'mek Tehassun etmek — Sığınmak, pus- lanmak, kapanmak — (Fr.) Se refu - gier Tehaşi (Bak: haşyet, ihtiraz) — Sakınma Tehaşşüd etmek — Birikmek, yı - gılmak ' Tehcir etmek — Göçürmek Tehdid — Hötlem, —gözdağı — (Fr.) Menace | Tehdid etmek — Botlemek yum- durmak — (Fr.) Menacer Tehevvür etmek — Küzmak, kü - yora - pürmek, hiddet etmek — — (Fr.) S'emporter Teheyyüç etmek — Heyecanlan - mak Tehi — Boğ Tehie etmek — Hazıtlamak Tehlike — Tehlike (T. Kö.) Tehvin etmek — Kolaylaştırmak, vafifletmek — (Fr.) Faciliter, allö - ger Tehyic etmek — Heyecanlandır - mak Tehzib etmek — Düzeltmek, te - mizlemek — (Fr.) Edifier Tehziz etmek — Titremek Tekabül etmek — Karşılık olmak, karşılaşmak, karşılamak Tekalif — Vergiler—(FT.) İmpöts Tekâmül — Evrim — (Fr.) Evo - lution “Tekâmül etmek — Evrinmek — | (Fr) Evoluer Tekâpu (Bak: Tezellül, tabasbus) Tekâsüf etmek (Bak: Kesafet) — Sıklaşmak, toplanmak — (Fr.) S'epaissir Tekâsül — Üşenme, gevşeklik, e - rinme — (Fr.) Nözligence, mangue de soin Tekâsül göstermek — Üşenmek, erinmek Tekatu etmek — Çapraşmak, ke - sişmek — (Fr.) Se croiser, se couper Tekatu noktası — Çatak — (Fr.) Point de rencontre Mütekatı — Çapraşık, çatışık Tekaüd etmek (Bak — Mütekaid) — Emekliye ayırmak — (Fr.) Mettre en retraite Tekaüd maaşr (Bak: Mütekaid) — Emeklik, emekli aylığı Tekaüd olmak — Emekliye ayrıl- mak Tekavvüs etmek — Kamlenmek Tekayyüd etmek — Kayıtlanmak Tekayyüh etmek — İrinlenmek, irin bağlamak, Tekdir etmek — Çıkışmak, azar - lamak, paylamak — (Fr.) Faire des reproches, röprimander Tekeffül etmek — Kefil olmak, üstüne almak Tekellüf — Yapıntı, gösteriş, ö - zeniş. İ Tekemmül etmek — Erginleşmek, yetkinleşmek, tamlaşmak, tükellen - mek, Tekerrür etmek — Tekrarlanmak, tekrenmek — (Fr.) Se röp&ter Tekessür etmek — Artmak, coğal- ak — (Fr.) S'augmenter Tekevvün etmek — Olmak, oluş - mak, var olmak, kılınmak. Tekid — Pekit Tekid etmek — Pekitmek, tazele- mek Teklif — ÜÖnerge — (Fr.) Propo - sitlon Teklif etmek (Bak: Tekellüf) — 1 — Önergemek, 2 — Öne sürmek, 3 — Yüklemek, 4 — İleri sürmek. Teklifsiz — İçli dışlı — (Fr.) Fa - milier Teklis etmek — Tamamlamak, tü- kellemek, bitirmek — (Fr.) Achever, finir Tekrar — Tekrar (T. Kö,) Teksif etmek «— Sıklaştırmak, ko- yulaştırmak, toplamak Teksir etmek — Çoğaltmak Tekvin etmek — Var etmek, ya - ratmak, kılmak — (Fr.) Creer Tekzib etmek — Yalanmak — (Fr.) Dömentir Telâffuz — Lâfza Telâffuz etmek — Söylemek, lâf- zamak — (Fr.) Prononcer Telâkki — Anlayış Telâkki etmek — Almak, saymak Hüsnü telâkki etmek — İyiye al- mak Sui telâkki — Kötüye almak 'Telâş — Telâş (T. Kö.) — (Fr.) Hâte, empressement Telâtum — Çalkantı — (Fr.) On- dulation ' Telâtum etmek — Çalkanmak, dalgalanmak Telebbüs —etmek — Giyinmek — (Fr.) Se vötir, s'habiller Telef etmek — ÜÖldürmek, yoket - mek, bitirmek — (Fr.) Tuer, dilapi- der, anâdantır Telehhüf etmek — 1 — Bak: Te - essür, iztirab), 2 — Yanmak, yanıp yakılma.k — (Fr.) Se lamenter Televvün — Alacalık — (Fr.) Ver- satilite, inconstance Televvün etmek — Alacalanmak Mütelevvin — Alaca, dönek — (Fr.) Versatile, inconstant Teleyyün — Yumuşama, sulan - ma — (Fr.) Amollissement Telezzüz etmek — Tadalmak, tad- lanmak — (Fr.) Goüter, se d&lester Telgraf — Telgraf Posta ve telgraf — Posta ve tel - graf ve telefon (P. T.T.) Telh — Acı Telhis etmek (Bak: Hülâsa et - mek) Telif etmek — Bağdamak — (Fr.) Concilier Telifibeyn etmek — Arabulmak — (Fr.) Reconcilier Telih (Bak: Mabud) — Tanrılaş- Telih etmek — (Bak: Mabnd) — Tanrısamak — (Fr.) D&ifier Tel'in etmek — İlemek — (Fr.) Maudire Telkih etmek — Aşılamak — (Fr.) İnoculer, vacciner Telkin — Oydam — (Fr.) Sugges- tlon Telkin etmek — Oydamak — (Fr.) Suggörer Tellâl — Yağırtmaç — (Fr.) Cour- tier, crieur public Telmih etmek (Bak: ima etmek) — (Fr.) Laisser â entendre, faire un allusion Telvin etmek — Boyamak — (Fr.) Colorer, colorler Telvis etmek — Kirletmek — (Fr.) Salir Temadi etmek — Uzamak, sür | mek — (Fr.) Se prolonger, durer Temas — Değet Temas etmek — Dokunmak, değ - mek — (Fr.) Toucher Temasta bulunmak — Değette bulunmak — (Fr.) Etre en contact Temaşa — Seyir — (Fr.) Con - templer , Temayül — 1— Eğlim — (mey, meyelân) — 2 — Eğginlik — (Fr.) İnclination, penchant Temayül etmek — Eyilmek, eğin - mek, yatmak — (Fr.) S'ineliner, se pencher : Temayüz etmek — Seçkilenmek, kendini göstermek — (Fr.) Se distin- guer Temdid —etmek — Uzatmak — (Fr.) Prolonger Temekkün etmek — — (FrT.) S'etablir, se fixer Temellük etmek — Yaltaklanmak, yüze gülmek — (Fr.) Flatter Temenni etmek — Dilemek, umun- — (Fr.) Souhaiter Yerleşmek — (Fr.) Se concentrer Temerrüd — Direnç — (Fr.) En - tötement Temerrüd etmek — Direnmek — (Fr.) S'entâter Mütemerrid — Direngen, direnik Temessük — etmek — Tutunmak, yapışmak — (Fr.) Se reförer â... Temessül etmek — Benzeşmek, sinmek — (Fr.) S'assimiler Eekrim etmek — Yüceltmek — . AAA M — Temerküz etmek — Merkezleşmek | j l:d_m:ıtlmı. drassage — Profit, gaim Temevvüç etmek — Dalgalanmak — (Fr.) OÖnduüler Temeyyu etmek — Suyumak;, su - laşmak — (Fr.) Se liguğsfier Temeyyüz etmek (Bak: Temayüz) Temhir etmek — Mühürlemek — | (Fr.) Sceller, cacheter Teminat — İnanca — (Fr.) Garan- tie Teminat akçası — Tutak — (Fr.) Cautionnement, garantie Temin etmek — İnançlamak, inan vermek, sağlamak, (Fr.) Assurer, grantir Temkin — Ağır başlılık — (Fr.) Dignit& Temkinli — Ağırbaşlı Temrin — Yumuş — (Fr.) Exer - cice Temyiz — Ayırd — (Fr.) Distine- tion Temyiz etmek — Ayırdetmek, a - yırtlamak, seçmek — (Fr.) Dinstin - guer Mahkemei temyiz — Yargutay — (Fr.) Cour de cassation Divanı temyizi askeri — Süel Yar- gutay Diyanı müuhasebat — Sağışkur — (Fr.) Cour des camptes Tenakus etmek — Azalnıak, eksil- mek. Tenakuz — Tutmazlık Tenasuh — Tondeğişimi — M&tempsyehose Tenasüb — Uygu, yakışık, nis - betleşme — (Fr.) Conaveance, prop> rortion Tenasül — Dölerme Procr&ation, gen&ration Tenazur (Bak: Mütenazır) — ka — (Fr.) Symötrie Tenbih etmek — 1 — Uyarmak, uyandırmak, 2 — (Bak: ihtar) Tendürüst — Sağlam — (Fr.) Robuste Tenebbüt etmek — Bitmek, çim - lenmek — (Fr.) Vegöter, pousser Teneffür etmek — İğrenmek, so - HOM0 e S Em İ A eme l ada? Teneffüs etmek — Nefes solumak, nefeslenmek Tenevvü etmek — Çeşidlenmek, türlenmek — (Fr.) Varier Tenevvür etmek — Aydmlanmak, ışımak Münevver (entellektüel anlamma) — İdemen — (Fr.) İntellectuel Tenezzüh — Gezinti, seyran — (Fr.) Promenade, excursion Tenezzül etmek — İ — İnmek, düşmek, alçalmak Z—...1 kadar alçalmak, ... a ka- dar - inmek, .. (a kadar düşmek — (Fr.) S'abaisser, daigner Ademi tenezzül — Beğenmezlik — (Fr.) Dedain İ Tenfir etmek — Soğutmak, iğren- dirmek — (Fr.) Dögoüter Tenk — Dar Tenkid etmek — Tenkit etmek — (T. Kö.) Tenkih etmek — Ayıklamak, kırp- — (Fr.) Nettoyer, diminuer Tenkil etmek — Tepelemek — (Fr.) Röprimer, ehâtier Tenmiye etmek — Büyütmek, ye - tiştirmek, ürelemek Tensib etmek — Beğenmek, ona - mak — (Fr.) Approuver Tensik etmek — Tevilemek — (Fr.) Reformer - Tenvim etmek — Uyutmak — (Fr.) Endormir Münevvim — Uyutucu Soporifigue, ennuyeux Tenvir — etmek — Aydınlatmak, ışıtmak — (Fr.) Eclairer, &claircir Tenzil etmek — İndirmek, aşağı düşürmek, — azaltmak, çıkarmak — (Fr.) Abalaser, soustraire Terahi (Bak: Tekâsül) Terakki — İlerleme — gres Terakki etmek — İlerlemek — (Fr.) Progresser, faire des progrâös Terakkiperver — İlerci, ilercil — (Fr.) Progressiste Terakkub (Bak: İntizar) Teraküm etmek — Birikmek — (Fr.) S” accumuüler Terane — 1 — Ötü, 2 — (Bak: Nağrae) — (Fr.) Cihant Terazi i tarafeyn — Onaşma Terbiye — Eğltim yeti;kı — (Fr. (Fr.) (Fr.) Uy- almak, — (Fr.) (Fr.) Pro- elde etmek —| Terbiye etmek — Eğitmek, yetiş- tirmek — (Fr.) Eduügğuüer, elever Te:cih — Üsterimni, öneyle — (Fr.) Pretference Tarcih etmek — Üstermek, ımtun fransızca düşünmek lâzımdır. tutmak, — beğenmek, öneylemek — (Fr.) Preferer Tercüman — Dileaç Tercüme etmek (Bak: Mütercim) — Çerirmek — (Fr.) Traduire Terdif etmek — Ardamak — (Fr.) Faire accompagner Tereddi — Yozlaşma — (Fr.) De sagrdation, degönerescence 'Tereddi etmek — Yozlaşmak — (Fr.) Dösagröger, se döğenerer Tereddüd (Bak: Şüphe) — İkir « cim — (Fr.) Hesitation Tereffu etmek — Yükselmek, ağ « mak, yücelmek — (Fr.) S'elever 'Terfi etmek — Geçmek, yukarla- mak Terteke — Bırakıt — (Fr.) Höri- tage Terennüm etmek (Bak: Teganni etmek) Teressüb etmek — Çökmek, dibe çökmek Tereşşuh etmek (Fr.) Suinter Tereşşuhat —Sızıntı Terettüp etmek — Düşmek — (Fr.) İncomber Terfih etmek — ondurmal genlik vermek, genlemek, gönendir mek — (Fr.) Ameliorer Terfik etmek — Yandamak, yanı- na katmak, yanına vermek — (Fr.) Fâire accompagner Tergib etmek — (Bak: Teşvik) — (Fr.) Encourager Terhin etmek — Tutuğlamak — (Fr.) Engager, hypothöguer Terhis etmek — İzin vermek, bo- şarmak, salrvermek, koyuvermek — (Fr.) Congödier Terketmek — Bırakmak — (Fr.) Abandonner Terkib — Katım, somtöz — (Fr.) —- Sızmak - ») Composition, synthöse 'Terkibi — Somtözel Terkib etmek — Somtözlenmek, katımlamak — (Fr.) Composer Terekküb etmek — Katımlanmak — (Fr.) Se composer Terkim etmek — Yazmak Tersane — Gemlik, gemilik Tersim etmek — Çizmek, resmini yapmak Tertib — Sıra, dizi, düzgü, düzem, düzemeç — (Fr.) Sörier, ördre ! Tertibat (Bak: tertib, tedbir, ih | zarat) Tertibli — Derilgen, derli toplu, yerli yerinde — (Fr.) Ordo Tertibsiz — Savruk, ba düzen — (Fr.) Malordonn&, dösordonn& Terviç etmek — Ünürtmek — (Fr. Soutenir, appuyer Tervici efkâr (Bak: Mürewlç) - ÜÖnürtge Tesadüf — Raslama — (Fr.) Ren tontre mettre en — Tesadüfen — Rasgele — (Fr.) Pa hasard Tesadüf etmek — Raslamak, ras gelmek — (Fr.) Rencontrer Tesadüm — Çarpışma, tokuşma — (Fr.) Collision —— g ni w ü ra a z 'dcın —a aü — Hg - Tesahuh etmek — Kayırmak, be - nimsemek — prier Tesamuh (müsamaha) — Hoş (Fr.) Protöger, s'appro- görme, hoşgörürlük, —hoşgörü, göz yumma — (Fr.) Tolerance Tesanüd — Danışma — lidarit& Tesbit — Sapta (Fr) So- Ali ismail Haydarpaşa hastanesi bevliye mütehassısı . Urologue — Operateur Babıâli caddesi Meserret ote : li 88 numarada her gün öğledeni; g İ aa eet se aHa : SD TULADARUD k İ “ 4 ? H . c l ” sonra saat ikiden sekize kadar: