26 Eylül 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

.. re se Benisa görüşüm: | “Gıllugış,, ile *“amelmanda,, Elinizi göğsünüzün üstüne ko- yun; yalansız, düzensiz, doğrusu- nu söyleyin: Bu sayımızdaki Os- manlıca yazılarla Öz Türkçe ya- zılarda kullanılan sözlerden han- gisi daha kolay, daha anlaşılıklı, kulağa daha uygun?. İşte Uşşakizade Halit Ziya Be- yin, Mai ve Siyahının “Baranı El- mas,, ından sözler: Sadayı pâki melâik Vakfi sem' Zemzeme Zıl Nuru haşmet Sinei hâbidei sema Envarı behice Şa'şai hafife 'Tufanı envar Haşmeti müdebdebei sema Müşevvwiyeti manazır Şa'şaapaş SŞemsi ümit Neyyiri cilâsaz Devrei hassasei hayat Baranı elmas / Şikeste bir kuş Serberhak Ufku ziyadarı hayat Müptehiç İnfilâkı envar Neyyiri ümit Bir de bizim kullandığımız 'sözlere bakın! “Savaştan Barışa,, mın A'sından başlıyorum: Acun — dünya Ağun — zehir 'Alan — meydan 'Alp — Cengüver “Angı — hatıra (hafıza) Arıglı — namuslu AAVGUATNIK — dlei — “Avcar — baharat Ayakçağ — merdiven Hiç değilse, “Ayakçağ,, sözü - nün “Ayak,, ile “Çağ,, dan ğini, “Alp,, m “Alp Aslan,, la bir girdisi çıktısı olduğunu kestiri- yorsunuz. Gel gelelim, “Şaşaa- paş,, ı bilmediniz mi, hacı gemisi gibi şapa oturursunuz! Benim yaşıtlarım arasında ise- niz, okuma çağınızda, “Lügat def- teri,, niz vardı. Buna, bir takım sözler yazar, bellerdiniz. Şimdiki çocuklar “Neyyirei cilâsaz,, sözü- nü öğrenecek yerde, “Angı,, sözü- nü öğrenecekler.. “Lügat defteri,, kullanmıyan Alman, Fransız, İn- giliz çocukları var mıdır sanıyor- sunuz?. Hepsi konuşma dilinde olmıyan sözler M&ı_ Bizimkiler de, bundan sonra, Öz Türkeç belliyecek. “Baranı el- mas,, 1 şimdiden — anlıyamıyorlar. “Arapça, Farsça öğrenmiyen kü- çük kardeşlerimiz, bizim kullan- dığımız sözleri de anlıyamamak- tadır.. Bir de onların gözüyle bu büyük değişikliğe bakın.. Yaşlılar, yeni alınan Öz Türkçe sözlerden birçoğunu kabasaba bu- luyorlar. Örnek olarak yukarki “Avadanlık,, “Avcar,, “Acun,, di- yebilirler.. Biz de karşılık verelim: “Gıllu- gış,, ile “Amelmanda,, için ne dü- Şünürler?.. nnn ee ee remenan İk okuma evlerinde İlk okuma evlerinde pazartesi günü okutma işlerine başlanacak- tır. Gerek olan bütün eksiklikler / bitmiştir. Okuma evlerinin ötesin- dı Iıenııııde bulunan yıkıklıkların ıçiıı yapıcılara son KS geldi- | (Vâ-nü) yeremn eee aai İ Be gün sonra ruam hastalığı H""" —- Rtlışam Fos'ası ile mucadele başlıyor Kanları alınarak hasta oldukları anlaşılan hayvanlar öldürülecek ve sahiplerine tazminat verilecektir Dün vali muavini Ali Rıza Be- yin riyasetinde jandarma kuman- danı İzzet, Ziraat Müdiri Tahsin, Baytar Müdiri Etem beylerden mürekkep bir komisyon toplan- mıştır. Dünkü içtimada hayvan sağlık nizamnamesinin ruam hastalığına ait kısmının tatbikatı görüşülmüş ve bazı kararlar verilmiştir. Bu kararlara göre teşrinievelin birin- den itibaren lııılıııık ve teşrini- Heyetımız Efgana gidiyor İran ve Efgan hükümetleri a - rasında sınır — anlaşamamazlığını tetkik edecek olan Türk hakem komisyonu bir haftaya kadar Tah- ran yolu ile Efganistana gidecek - tir. Komisyon reisi Fahrettin paşa- nın beraberinde erkânıharp mira- laylarından Ziya, hariciye mü - şaviri Kemal beylerle iki emir za- biti, iki topoğrafya zabiti, bir dok tor gidecektir. ——— Musiki sanatkârları " Aanlandı. - Musiki san'atkârları cemiyeti senelik kongresi dün saat on dört- te Beyoğlu merkezinde toplan - mıştır. Muvakkat reisliğe Fahri, kâtipliğe de Cemal bey seçildikten sonra müzakerelere başlandı. U - mumi kâtip Recep Sait bey, bir senelik faaliyetle yeniden alınma- sricapeden tedbirler etrafında kongreye izahat verdi. Bu esnada söz alan Necati bey, cemiyet hayatının idamesi ve âza arasında rabıta ve disiplinin temi- ni için hükümet müzaheretinin lü- zumlu olduğunu söyledi. Viyolonist Zeki bey de ecnebi çalgıcıların işten menedilmeleri dolayısıyle âza arasında bir tasfi- ye yapılması zaruri olduğu müta - leasında bulundu. Bu son fikir ü- zerinde münakaşalar yapıldı. Ne - ticede teklif kabul edilerek kon - greyi müteakip âza kaydının ye - nilenmesine karar verildi. —— Hâlâ eski ölçüler Yeni ölcülerin tatbikıina baş- lanalr on ay olduğu halde bazı yerlerde ve bilhassa şekercilerle yağcıların hâlâ okka hesabr ile a- lışveriş yaptıkları görülmüş, bun- ların sıkı bir surette kontrol edil- meleri zabıtai belediye memurla- rına bildirilmiştir. aa ganenere Berberlerin imtihanı Berberler cemiyetinde imtihan lara bir buçuk aydanberi her salı günü muntazaman devam edil - mektedir. Bugüne kadar imtihan edilen - lerin adedi dokuz yüzü geçmiştir. Geride daha üç bin kişi vardır. Belediye müstahdemin müdiriye « ti imtihanlara gelmiyenlerin polis vıııhıqlı MH!ıııoıl lçîıı dlhı vi- dır. Beygirle eşek, her ne kadar ihraç edilmiyorsa da bunlardan diğer hayvanlara hastalık sirayet etmesi ihtimali nazara almarak bu mücadeleye girişilmiştir. Bir müddettenberi vebai bakari ile e- hemmiyetli surette mücadele edil- mektedir. Bu mücadele neticesi o- larak vebai bakari memleketimiz- de hemen hemen kalmamış gibi- dir. Şu suretle harice karşı emni- yet temin edılımş olacaktır. saninin sonundabitmek üzer& iki ay müddetle ruam hastalığı ile mücadele edilecektir. Şehir dahi - linde muhtelif yerlerde istasyon - lar tesis edilecektir. Bu istasyonlarda tek tırnaklı yani (merkep - beygir) gibi hay - vanlardan alınacak kanlar, Anka- radaki lâboratuvara gönderilerek tablil ettirilecektir. Tahlil netice - sinde ruam mikrobu görülen hay- vanların ikinci bir defa daha kan- Jarr muayene edilecek, bu muaye- nede de mikrop tesbit edilirse o hayvanın bedeli sahibine tazmin edilerek itlâf edilecektir. Teşkil edilen — istasyonlarda günde lâakal iki yüzhayvanın ka- nr almacaktır. İstanbulda yalnız şehir dahilinde bu hayvanlardan yedi binden fazla olduğu anlaşıl- maktadır. Hayvanının kanımı aldırmıyan- lar tecziye edilecektir. Bu ameli- ye, Türkiyenin hemen her yerin - de ayni tarihte tatbik edilecektir. Bundan maksat, büyük bir ihraç maddemiz olan canlı hayvanları- n ç . Şehrin işlek yerlerine halkı in- mana Kaştatıktam. Kurtarığklamı Hhabata iştirake teşvik eden bant- c lar asılmıştır. .. —— ; İntihan günlerinin yaklaşması A b d I dolayısıyle propaganda - faaliyeti Alay edince bir kat daha arttırılmıştır. Sine- Beyoğlunda Polonya sokağın - da oturan Koçonun oğlu Marsel, malarda ve radyoda propaganda için hitabelere devam edilmekte - Yeniçarşıda manav Ali İsmet ile | dir. Devlet memurlarının beledi - alay etmiş, manav da - bıçağı ile | ye seçiminde reylerini toplu 'ola - çocuğu yaralamıştır. Suçlu yaka - | rak bir günde kullanması muvafık lanmıştır. görülmüş ve keyfiyet bütün me - Hastahaneye kaldırıldı Fenerde Mürsel paşa cadde - murlara bildirilmiştir. Memurlar, sinde şoför Aptullahın idaresin - teşrinievelin birnci günü intihaba- ta iştirak edeceklerdir. deki otobüs, yolculardan Mehmet TT T M VAYT AŞ isminde birineçarparak ağırca ya- Türk-Yunan ticaret ralamış, yaralr hastaneye götürül- mukavelenamesi müştür. B0 e0L 'Türk - Yunan ticaret mukave- Yakalandı lesinin müddeti bu ay bitmekte- Voyvoda caddesinde tavukçu | dir. Anlaşmanın yenilenmesi için Yordan ile garson Yani ve ahçı O- | yakında Ankarada konuşmalara hanes kavga etmişlerdir. Ohanes, | başlanacaktır. Yaniyi sağ elinden yaralayıp kaç- Öğrendiğimize göre Türk » Yu: mışsa da yakalanmıştır. nan ofisi bu temaslarda esas ol - Ret cevabı verince mak üzere mühim bir rapor hazır- Neriman hanımı dost tutmak | lamaktadır. Bu raporda her mem- istiyen Ahmet isminde biri kızın | leketin ihracat işlerini daha te - ret cevabı vermesinden muğber o- | melli bağlarla bağlamak için alın- Tarak bıçakla iki yerinden ağırca | ması icap eden çareler çanlandırı- faaliyeti Belediye intihabatı faaliyetine devam edilmektedir. Sandıkların konulacağı mahallerin listesi dün mahallelere de dağıtılmıştır. İnti- habata teşrinievelin birinci pazar- tesi gününden itibaren - başlana - cak, 12 teşrinievel cuma günü yal- nız Eminönü kaza merkezine va- zedilecek bir sandığa semtlerinde intihabata iştirak edemiyenler rey puslalarını atacaklardır. yaralamıştır. lacaktır. Türk - Yunan ofisinin ha- Kuzu çaldi zırlamakta olduğu bu rapor, ikti- Mecidiye köyünde oturan Mus- | çat vekâletine gönderilecektir. tafa efendinin kuzusunu çalan sa- ——— * bıkalı Hasan yakalanmıştır. Ergani tahvilleri satışı . : Ergani bakır madeni istikrazı- Zehirlenmişler na ait C tertibi tahvillerinin satı- Karaköyde marangoz İsmail, | şma devam edilmektedir. Ayın ba- oğlu Hayri, ve ahbapları Hasan | şından beri devam eden satışlar efendi bir bakkaldan alıp yedikle- | memnuniyete şayan bir dereceyi Yi peynirle zehirlenmişler ve Be - | bulmuştur. Son birkaç gün içinde yöğlu hastanesine kaldırılmışlar - | mahdut miktarda kalan tahvilâtın dır. da tamamen satılacağı ümit edil- mektedir. Merkez bankası İstanbul şubesi şehrimizde satılan tahvilât yekân- larını telgrafla günü gününe An- karaya bildirmektedir. Satış müddeti, ayım — otuzuncu günü akşamı bitecektir. Bu su- retle Fevzipaşa » Diyaribekir hattı için tahsis olunan 12.000.000 lira y eağ e. ğ Mecidiye köyü tramvayları Mecidiye köyü ile Sirkeci ara- sında yeni tramvay seferleri ku - rulmuştu. Bu tramvaylardan Me - cidiye köylüler çok memnun ol - muştur. Şimdilik günde on dört se- fer yapılmaktadır. Seferlerin art- tırılması da kısa bir zamanda te « Beledıy / e intihap 2© Eylili 1924 cA-— — SİYASET Ispanyada neler oluyor? Bugünkü İspanyada kuvyetli bir hükümet — yoktur . Mösyö Sam - yerin riyaset ettiği kabine, bir yandan siyasetteki kararsızlık, bir yandan da sağ cenah unsurları tarafından terke- dilişi yüzünden çok sarsılmıştır. Böyle olmakla beraber gene uyanık davran- mış ve memleket içinde hazırlanan bü- yük suikasti meydana çıkarmıya —mu- vaffak olmuştur. İspanyol karakteri taşkındır. — İtidal bilmez. Ya çok yumuşak davranır, ya, büsbütün şiddete saplanır. İlk İspanyol cümhuriyeti, onu kuranım tabirine gö- re “kanlı bir boğuşma,, içinde yıkaıldı, Çoktanberi anarşist unsurların T- panyada yaptıklarını bilmiyen yoktur. Kral düştüğü sıralarda anarşistler, sol cenah ekseriyeli tarafından müzaheret gördü. Bu yüzden anarşist teşkilâtı gün- den güne kuvvetlendi. Son intihapta sol cenahın uğradığı mükavemette a- narşist taşkınlıklarının pek o kadar ro- ü olmasa gerek. Bu intihap dolayısile müfritler, yal- nız burjuva kuvvetlerini yenmekle be- raber iktidara geçemiyeceklerini anla- dılar. Bu yüzden maksada kuvvet is« timal ederek varmayı tasarladılar. Fa- kat ihtilâlcilerin karşılarında kendileri- ni yıldıran kuvvetler vardı. Polis ve or- du hükümetin emrine âmade duruyor - du. Şimdi anlaşılıyor ki İspanyada vazi. yet değişmiştir. Son günlerde — iktidar ümidini kaybeden sosyalistler, bütün anarşist unsurlarla — elele vermiş ve memleketi baştan başa — karışıklıklara sürüklemiştir. İspanyada keşfedilen ibtilâl teşkilâ - tınm nasıl meydana geldiğini bilmek çok dikkate — şayandır. Çünkü silâh cemetmek, mitralyöz almak, — cephane tedarik etmek, kolay iş değildir. Bunla- rı temin edebilmek için müteahhitlere ihtiyaç vardır. — Para lâzımdır. İspan- “yanım - yaptığı vön tahkiksE bülün Av », rupayı alâkadar ediyor. Çünkü cereyan eden hâdiseler yalnız bu yarım adada hazırlanmış şeyler değildir . eraee eakidere ee a sasda adat İki vapur alınıyor 'Türk vapurculuk şirketinin ye- ni vapurlar almıya kârar verdiği- ni ve bir heyetin Avrupaya gittiği- ni yazmıştık. Heyet halen Marsil- yada Lâmartin ve Piyerloti vapur- larımı almak üzeredir. Bu vapurla- rım sahibi kumpanyalarla müza- kereler müspet bir ııkılde netice- lenmiştir. vi ———0 Küçük çocuklar sinema- ya götürülüyor On iki yaşını bitirmiyen çocuk- ların sinemalara kabulü memnu olduğu halde bazı sinemaların Bu kaideye riayet etmedikleri görül- müştür, Belediye, şube müdürle- rine gönderdiği bir emirde bu ya- sağa ehemmiyet verilmesini bil « dirmiştir. <| Trakyada tetkikat Halkalı ziraat mektebi hocala- rından Rifat Talât, Şeyda Ziya, Ibrahim Atıf, Halkalı çiftliği mü- diri Raşit ve asistan Salâhattin beyler dün mektebin otomobili ile Trakyada bir tetkik seyahatine çıkmışlardır. Bütün Trakyayı do « olan bu muallimler, ko- yunculuk, yüncülük, peynircilik, şeker pancarı ve sütçülük vaziye - tini tetkik edeceklerdir. Bir hafta evvel Tekirdağ, Mürefte ve Şar - köy havalisine giden — mektebin rektörü ve bağcılık, şarapçılık ho- cası Necati Ziya bey de bağcılık ve şarapçılık tetkikatı yapmakta - dır. z aç ygayıltNİGMygpaaefA ı ayzararNENy Türk müsün? Dilini türk!