24 Eylül 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugiin 1 2 safıife 3 üncüdec Büyük davalar Reni Pinon 6 ncıda : Askerlik bahisleri: Bulgar ordusu sessizce nekadar artjjddı? Abidin Daver 7 ncide : Çocuk sahifesi Vll cavı • JlflM İSTANBUE CAĞALOĞLU Jfll Sdjfl, 4ÖUI Telgraf v« mektub adresl: Cumlınriyet, tstanbul Posta Iratuau: İstanbtü, Nö 246 Telefon: Bagmuharrlr ve evl: 22366. Tahrlr heyeö: 24298. tdare ve matbaa taamı 24299 • 24290 um urıy AKBABA Fevkalflde nOshası çıktı Yegâne kankatüriıtimlı Cemal Nadlr'in beş renkli r e aimlerl, fistad Ercümend Ekrem, Oahan Seyfi, YuaufZiya'nın emaalsiz yazılan Bugün Cuma 24 Eylul 1937 Memleketimizin eşsiz mizaH mecmuasıdır. A K B A B A Italya teminat veriyor Fazla umudun fazla inkisanndan korkulmalıdır Roma, İspanyay a asker göndermiyecek, Nyon kongresine iştirak edecek, buna mukabil Habeş Seksiyon içtimalannda da mühim tebliğler yapıldı. Profeilhakının tanınmasını istiyor sör Menghin ((Şarkî Akdeniz kültür ve san'atının menşe'i olarak ancak Anadolu mevzuu bahsolabilir» dedi Dün de yedi profesörün daha tezleri dinlendi Mevcud mesele, Akdeniz emniyetinden, tspanya meselesinden hatta Alman kolonilerinden bile ayrıdır. Komünistlik Faşistlik cidali blie vaziyeti tam tatnına anlatmağa kâfi gelemez. Vaziyetin bu derinliği gözönüne alınınca Akdeniz emniyetine ttalyan iştirakinden öy le diiğün bayram yapacak veçhile memnan olmağa pek de yer bu Brest limanında tecavüze uğnyan C • 2 tspanyol lunmadığı kolay görüliip anlaşılır. denizaltı gemisi ve kumandanı yüzbaşı Ferrando 0 talyanın Akdeniz emniyetini koru mağa iştirak karannı vermesi, bu işin başarılmasını üzerlerine alan büyük devletlerin memleketlerine düğün bay ram yaptmyor. Insanın zahir bu mem leketler Italyan iştirakinin tam ciddiyet ve samimiyetine inanmak için kuvvetli sebeblere malıktirler diyeceği gelir. Halbuki hâdiseleri günü gününe takib edenlere göre ortada böyle birşey yoktur. Tcmenni etmeli ki İtalyan iştiraki hakikaten Cenevre 23 (Hususî) Italyanın ciddî ve samimî olsun, ve ufuktan hakiMilletler Cemiyeti nezdindeki daimî mukaten tehlike bulutlan sıynlıp gitmiş bulunsun. Bu takdirde ortaya çıkmış ola rahhası M. Bova Scoppa bugiin Fransız cak güzel vaziyetten memnun olmak pek Haricıye Nazm M. Delbos'la mühim tabiidır. Fakat bu saadetli günlere yetiş bir mülâkat yapmıştır. Italya murahhası miş olmaktan henüz pek uzak bulundu İspanyadaki İtalyan kıtaatının bilâmüddet İspanyada kalmiyacaklannı, Italyağumuz meydanda değil midir? Garb demokrasilennin İtalyan iştira • nın Balear adalan üzerine kontrol tesis etmek istemediğini ve Ispanyaya yeni kini memnuniyetle karşılamalannı bu den asker göndermiyeceğini bildinniş memleketlerin sulha verdıkleri kıymetle tir. Halen İspanyada bulunan italyan tefsir etmek lâzım gelir. Fakat îtalyan gönüllülennin geri çekilmesı meselesinin iştirakinin tâbi turulacağı şartlarla vere mevzuu bahsedilmediği anlaşılmaktadır. ceği neticeler üzerinde hiçbir şey bilin meksizin sadece iştirake muvafakat hâ M. Bova Scoppa ayni zamanda Akdısesine karşı adeta şenlıkler yapmağa deniz meselesinden bahsederek İtalyaya kalkışacak veçhile memnuniyetler göste müsavi hak verilmesi hususunda ısrar etTilmesi biraz yersiz görülmemek elde de miştir. Fransız Hariciye Nazın M. Delbos ğıldir. Bizce umudun bu kadar fazlası Italya tarafmdan dermeyan edilecek herbılâhare fazla inkisan mucib olarak vaziyetleri daha vahim kılabilir diye kor hangi makbul bir teklifin Nyon konfe kulmalıdır, ve nihayet bizce henüz orta ransına iştirak eden devletler tarafından büyük bir hüsnüniyetle nazan itibara ada değişmiş büyük birşey yoktur. Bunun Imacagına dair teminat vermiştir. nekadar böyle olduğunu anlamak için îçtitna pazartesiye Avrupayı rahatsız eden ihtilâflı mesele Salâhiyettar mehafilden bildirildiğine lerin asıllanna kadar uzanmak zahmetigöre, Ingiliz, Fransız ve İtalyan deniz ne katlanmağa ihtıyac vardır. Avrupanın ve hatta dünyanın şimdiki mütehassıslan önümüzdeki pazartesi günü Pariste toplanarak, Italyanın Nyon zihniyeti ne sulha kıymet veriyor, ne in[Arkası Sa. 9 sütun 3 te] sanlığın yüksek menfaatlerini anlıyor. Şimdi biitün iş kuvvetlerin muvazenesin de ve muvazenesizlığinde toplanmış bu lunmaktadır. Işte Uzakşarkta Japonya ki dünya vaziyetini kendi hareketine müsaid görür görmez bütün Çin üzerine çullanmaktan çekinmemiştir. Doğrusu Japonyanm bu hareketini tenkid yerine takdır etsek daha muvafık olur. Bugünkü dünyaya hâkim olan hakikî siyasetin manasını ancak böyle böyle anlıyabileceğiz de onun için. Avrupada ihtilâflı mesele sadece Akdenizin emniyeti işi değildir. Bunun ar kasında ya şöyle veya böyle halloluna cağına göre çok mühim neticeler verecek olan bir İspanya meselesi vardır. Halbuki İspanya meselesi de hakikatte sadece Antakya Eylul bir remizden ibarettir, ve mesele ondan Hataya gelen yeni Fransız delegesi da büyüktür. Tahlil oluna oluna mesele M. Roger Garreau ile görüşmek için isevvelâ Avrupanın ve gidcrek bütün dün tical etmedim. yanın hegemonyası iddiasına kadar gi Bana «henüz geldim, vaziyeti tetkik der dayanır. Mösyö Mussolini vaktile ıh îdıyorum, ileride daha iyi görüşürüz» tılâfı Umumî Harbden memnun çıkan tarzında beylik cevablar vermemesı için ve cıkmıyan devletler arasındaki muva istedim ki memleketi gezsin, her tarafı zenesizliğe irca ediyordu. Nitekim H a görsün, halkla temas etsin de ondan sonbeş seferinden sonra Italyanın artık doy ra rahat rahat görüşelim. mus devletler sırasma girdığini açıkça Artık o bekledığim vaziyet hasıl ol ifade ederek bu ganimetin Avrupaca da muştur ve eski delege vekili M. Dömentanınmasını istemişti. Buna rağmen şimdi :in nazik delâletile tanıştıktan sonra yeni bir taraftan bir İspanya meselesi muva • delege ile başbaşa bulunuyoruz. cehesinde bulunuyoruz, diğer yandan Ekselâns Hatayı nasıl buldunuz? adına Roma Berlin mihveri denılen llk defa görüştüğüm bir Türk gaİtalyan Alman ittifakı karşısındayız. zetecisi olan size evvelâ şunu söylemek Almanya ise kolonilerinin iadesi surehle isterim ki, ben açık kalble ve bütün bir sakendisi memnun edilmezse Avrupa me mimiyetle konuşacağım. İsterim ki beni selesinin asla halledilemiyeceğini açık iyice anlayınız. Ve bundan evvelki suitesöylemektedir. fehhümlere meydan vermemek için yazıYUNUS NADt armızı yazarken beni bilmiş ve anlamış [Arkası Sa. 3 sütun 4 te] olarak yazınız. [Arkası Sa. 9 sütun 5 tej , a Fransa, hem Italyayı, hem Franco'yu protesto etti ispanya nasyonalistleri Fransanın Malaga konsolosunu bırakmıyorlar Kurultayda ve celse arasmda Müdafaa Vekili Kâzım Tarih Kurultayt, dün sabdh ve akşam faaliyetine devam etmiştir. Sabdhleyin A. ve B. seksiyonlan içtima etmişlerdir. öğleden sonra saat ikiyi çeyrek geçe profesör Pittard'tn reisliği altında umumî toplanU yaptlmışttr. Atatürk, refakatinde Milli Müdafaa Vekili Kâzım özalp ve Atatürk Başvekâlet Vekili Celâl Bayar ve Milll özalpla görüşüyor Dahiliye Vekili Şükrü Kaya olduğu Kalde toplanttyt looo* smda takib etmiş ve Kurultaym faaliyetile yakmdan oW* kadar olmustur. Dün söz alan profesörlerin tezlerinin hrt* lâsastm ve bu husustaki diğer tajsilâtıbugün 8 inci «chifemizde bulacdksınız. Kanton şehri harab oldu Iki muharib taraf anlaşıyor mu ? Unıguay Franco'yu tanıdı; Valânsiya bombardıman edildi Parls 23 (Hususî) Bu akşamki gazeteler İspanya hakkında müheyyiç haberler neşretmektedir ler. Bu haberlere göre, General Franco tarafından son zamanlarda cenubî Amerika memleketlerine gönderilen murahhaslar mezkur memleketlerdekl hükumet taraf tan sefir ve konsoloslarla müza kerelere girişmişlerdir. İspanyadaki dahilî harbin uzaması neticesinde gerek Franco, gerek hükumet taraftarlan dahilî harbin biran evvel bitmesi arzusunu izhar etmişlerdir. Iki tarafın [Arkası Sa. 3 sütun 4 te] Şanghay bombalar altında [Resim Japon tayyareierinden ahnmışttr] Kim tahrikât yaparsa Japonlar, şimalî Çinde Çin müdafaa merkezini dahudud haricine atacağım Irak ve Iran Hariciye Na ğıttılar. Meydan muharebesini Japonlar kazanıyor M. Roger Garreau «İntihaba fesad karıştırsalar bile toplanacak meclisin Suriyeye iltihak kararı vermeğe hakkı yoktur» diyor Londra 23 (Hususî) Japonyadan zırlanmaktadır. Cenevre 23 (A.A.) Şark Antan gelen son haberlere göre, şimalî Çinde Son gönderilen Japon kıt'alan, Yangtı konseyi, Cenevrede 21 eylulde Iran Japon ordusu, dağmık Çin kıt'alannı ta Tse şehrinin mansabı istikametinde ka Hariciye Nazınmn riyasetince toplan kib etmektedir. Japonlar, T a Tseh raya çıkmışlardır. Dün, Japon tayyaremıştır. Saadabad paktı devletlerinin Ho şehrine varmışlardır. Çınlilerin iki se leri, Nankini üç defa bombardıman et Efganistan, Irak, Iran, Türkiye mü nedenben tahkim ettıkleri ve müdafaa roişlerdir. Nankın üzerinde vukua gelen messilleri, memleketlerinin müşterek tertibaü vücude getirdikleri Paoting hava muharebesinde dört Çin tayyaresi menfaatlerile alâkadar olan bütün bey mmtakasma doğru geniş bir taarruz ha {Arkast Sa. 5 sütun 1 de] nelmilel meseleleri, tam bir samimiyet VIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIllllllllllllllllllllfllllllllllllfllllllllll llllllllllllllllllllllltlllllllHinillllllllllllllllllllllllılllııııılııı.llllllllllllllll havası içinde, gözden geçirmişler ve her hususta tam bir fıkir beraberliği mevcud bulunduğunu müşahede eylemişlerdir. Irak Hariciye Nazın, Bağdada dönmezden evvel, hususî olarak Ankarayı ziyaret edecektir. Iran Hariciye Nazın, teşrinîevvel ayı zarfında, resmen Ankarayı ziyaret edecektir. Teşrinievvel sonlarma doğru da Bağdada resmî bir ziyaret yapacaktır. Şark Antantı konseyinin önümüzdeki toplantısı, önümüzdeki Ukbahar sonlanna doğru Kâbilde yapılacaktır. Yeni Hatay Delegesinin beyanatı Şark Antantı Konseyi Dün Cenevredebir içtima akdedildi Çinde şiddetli harbler devam ediyor zırları Ankaraya gelecek Celâl Bayar Ankaraya gittî Irak Erkânıharbiye reisliği Sağda M. Roger Garreau, solda eski delege vekili M. Demengue Bağdad 23 (Hususî) Geçenlerde Musulda öldürülen Erkânıharbiye reisi General Bekir Sıtkı Paşanın yerine eski Osmanlı ordusu zabitlerinden Şakir Şabani tayin edılmiştir, Başvekâlet'.Vekili Has'darpaşada teşyi ediliyor [Yaztsı 3 üncü sahifemizde]