3 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

3 Mayıs 1935 KRAL CORCUN 25 INCI TAHTA ÇIKIŞ SENESİ Cumliuriyet Londra misli görülmemiş bir bayrama hazırlanıyor.. Dünyanın dört bir tarafmdan milyonlarca lirahk hediye yağıyor, şehir otellerinde boş yer yok, İngiltereye yolcu taşıyan vapurlarîn da bütün biletleri satıldı Londra (Hususî) Birkaç gün sonra, Ingiltere ve trlanda birleşik devlctleri Kralı, Hindistan Imparatoru ve büyük Britanyanın, deniz aşın yerlerdeki dominyon ve müstemlekelerinin sahib ve hükümdan Beşinci Corc, tahta çıktığınm yirmi beşinci yıldönümünü kutlulıyacakbr. Şimdiden, Londra şehri, memlekelin her tarafından ve yabancı ülkelerden bunun için kalkıp gelen yüz bin lerle meraklı ile dolmuştur. Otellerde, oda kiralan, akla sığmıyacak bir raddeye çıktığı halde, eğer boş oda bu lunsa, bu fedakârlığı yapacak kimseler gene eksik olmıyacaktır. Doguştan becerikli ve tüccar ruhlu olan İngilizler, yapılacak şenliklerin, kâr etmek için müstesna bir fırsat teşkil ettiğini mükemmelen anlamışlar dır. Yalnız, nisan, mayıs ve haziran aylan içerisinde îngilterede tedavül edecek paranın miktarı alelâde zamanIarda bütün bir senede tedavül eden paranın birkaç misli fazla olacaktır. Ahaliyi para harcamağa mecbur etmek için ne lâzımsa düşünülmüştür. Mağazalann camekânlannda, bu mes'ud yıl dönümünün hatırasını yaşatacak nice eşya görülüyor. Yıldönümünün tarihini taşıyan gümüş takımından tutun da, üzerinde Kralla Kraliçenin arma lan bulunan kuyruklu piyanolara ka dar, herşey var. Satıhğa çıkanlan evler bile: «Bu uğurlu günde satın ahnırsa, yeni sahibine ebedî saadet te min edecektir!» diye övülüyor. Kraliçe Meri, o gün giyeceği elbise için mavi renkte bir kumaş seçmiş. Bittabi bu «yıldönümü mavisi» derhal motJa^oteroşrof: H e r kadın 5İmdf"tnjrenlri J Japonyada türkçe için çalışmalar Türk Japon Cemiyeti kitablar çıkarıyor Japonyada 1926 senesinde TürkJapon uluslan arasında dost * luğun terakki ve inkişafı maksadi le bir Japon Türk cemiyeti kurul muştur. Bu cemiyetin başkanı Prens Ta kamatsu, idare meclisi başkanı Japonyanın sabık Türkiye elçisi M. Uçida ve fahri başkanı Japonyadaki Türk B. Elçisidir. Türkiyeyi ziyaret etmiş bulunan meşhur Japonlar dahi cemiyete aza olmuşlardır. Bundan maada Ja ponyanın muhtelif siyasî fırkaları na, askerî mahfile ve iş ve ticaret alemine mensup bir çok ileri ge lenler cemiyete mensupturlar. Bu meyanda Japonyanın en büyük gazetesi olan Tokyo Nişi Nişinin Başmuharriri M. Tokutomi, sabık Harbiye Bakanı General Araki, Şimdiki Harbiye Bakanı General Hayaşi ve bundan dört sene evvel Türkiyeyi ziyaret eden General Matsui zikredilebilir. Cemiyet tarafından yakın şark memleketleri ahvalini bildiren bir mecmua neşredilmektedir. îki devletin dostluğunun inkişafında türkçe lisanmın alacağı büyük rolü nazan dikkate alan cemivet bir de türkçe kitab tabettirmis ve alâka darlara daeıtmıştır. Bnndan baska Japonca Türkçe ve Türkçe Ja ponca iki lugat çıkarmak üzeredir. Çukurovada başarılan büyük bir teşebbüs Birkaç ay içinde koca bir kanal açılarak kurak topraklara su verildi MIRO 27 AVRIL 1935 PRIX r 2 FR Bayan Nimet Raşid DES SOUVKAIMS SUTAM4KMES i>teoilte*e KraliNH» 25 inci ytltfönumü münaa«b*til« bir Frmstz ınm ueşr'ettiğî fevkalâde mishada Kral ve Kraliçenin elbise istfyor. Manifaturacı'düRlcârila resimlerile müzeyyen kapak nncTa zaten hep bu renkte çeşitf tfumaşlar var. Ucuzu, pahal.sı, ipeklisi, pa muklusu, yarda yarda satıhyor.. Tabiatile bütün bu eşya, ingiliz mamulâtıdır. Memleketteki ulusal taassub başka mallann sürümüne mânıdir. Ve Almanya ile Japonyanın, bu yıldönümü vesilesile bir takım tapon eşya hazırlayıp ta îngiltereye ucuz ucuz sürdükleri haber alınınca kıyamet kopmuştur. Buhran ne kelime?. tneiltere, şimdiki halde bunu unutmuş gibidir. Burada, dediğim gibi, bütün oteller, daha üç ay evvelisinden kâmilen tutulmuş, Hindistan ile îngiltere arasında sefer eden vapurlarda hazirana kadar bütün yerler satılmıştır. Afrikaya, Avustralyaya, Kanadaya isliyen vapurlar da gene övle. Yalnız Kana dadan îngiltereve bilet alan yolcuların adedi 20,000 i geçmiştir. Eğer siz, 6 mayısta yapılacak mu azzam geçid resmini temaşa edebilmek için, tribündeki köşenizi çok önceden temin etmiş değilseniz, telâş etmeyin: Para kazanmak için böyle fırsatlan ganimet bilen açıkgözler, sizin hesabınıza, nice evlerin pencerelerini, balkonlannı, damlannı, duvar parmak hklarını çoktan kiralamışlardır. Bu yerlere sahib olmak, sizin göstereceeiniz fedakârhğın derecesine bağhdır. Birçok hususî şirketler, eşhas, küçük bir sundurma kuracak, iki iskemle sığdırabilecek boş birer köşecik daha ele geçirebilmek için türlü dolablar çeviriyorlar. Her tarafta, balo, şenlik, eglence tertibatı göze çarpıyor. Sarayda ha zırlıklar görülüyor, Kraliçenin resmı kabulünde bulunacak kibar madamlar, hanl hanl, uzun etekli elbise diktiriyorlar. Eski başvekil Asquithin karısı Ledı Asquith Kralın hayatmı hikâye eden bir kitab yazmış, kitabcı camekânlannda sade bunu görüyorsunuz. Bazı yerlerde, yıldönümü şerefine basılmış. Tevratın hususîî temsilleri de göze çarpmaktadır. Kral ve Kraliçenin yanyana çekümiş en son resimlerini de halk müte madiyen kapışıyor. Beşinci Corcun, o gün giyeceği taa süsliye süsliye bitiremiyorlarKralın, üç tane tacı vardır: Biri, ecdadmdan kalma, Üçüncü Edvardın taadır. Ikincisi dünyanın en muhteşem tacı olan îngiltere Kralhk tacıdır. Ü çüncüsü de Hindistan împaratorluğu tacıdır ki, Kral bunu yalnız 1911 de, bir defa başma gıymıştir. Kralın hazinesınde, mandalina büyüklüğünde bir yakut vardır ki, Kral Beşinci Henri, bunu Azinkur muharebesinde taşımıştı. Stuart hanedanı • Oifluyakutlan, Kraliçe Elizabetin rüd bilezikler öyle ağırdır ki, hiçbir bilek bunlan taşıyamazmış.. Daha şimdiden, Hindistandan sclen mücevheralın değeri, yanm mil yon îngiliz lirası tahmin ediliyor. Herhangi bir müstemlekeden ge len her gemi, böylece, hazineler taşı maktadır. Yeni Zelandanın plâtini, Kap müstemlekesinin elmaslan, Afrikanın altını, Rangunun zümrüdleri, Kalkütenin gök yakutları, Burmanm lâl yakutu, Serendıbin aynişemsi, In giltereye akm ediyor. Nakden hediye gönderenler de olmuştur. Hindistan ahalısı aralannda 15 milyon frank topladiklan afibi, Hongkongdaki Çinlilere kadar, îngiliz tabiiyetindeki her ferd, kudretine göre birşey vermekten çekinmemiştir. Saray nezareti, hergün, çekler, posta havaleleri, evrakı nakdiye tasıyan binlerce mektub açmaktadır. Kral namına, şenliklere resmen davet edılen lerden, yalmz iki kişi bu daveti reddetmişlerdir. Biri İrlandanm, îngiltereye baş iğmek istemiyen meşhur önderi M. dö Valeradır. Öteki ise, Bermondsey belediye reisidir. Bu adam demiştir ki: Ben kendim fakirim. Gidecek olsam, harcırahımı belediye verecek. Halbuki benim edeceğim masrafla burada, otuz fukara çocugunu giydirecek olursam, daha yerinde bir iş görmüş olurum. Fukaraya muavenet, hükümdara mürailik etmekten evlâdır. Kral bunu takdir eder, sanınm. Mısınn en iler' gelen gazetecile rinden ve ma ruf romancılann dan Bayan Nimet Raşid, Kadmlar Birliği kongresi • ne murahhas ola rak gelmişti. Bayan Nimet Raşid daha bir müddet, memle ketimiz hakkında ki trtbpsiıri >genİ4İeimek özete btnada kalmıştır. '"• •* ~•*"* •»«Dün matbaamızı zfyaret ecfen ' ^ u ' kadın meslektaşımız Ankaraya kadar giderek. Türkiye cumhuriyet rejiminin feyizlerini hükumetimizin merkezinde görmek istediğini ve dönüşte, bizleıe dair bir eser yazmak niyetinde oldu ğunu söylemiştir. ^^^^ DünTT*.mn en seri otomobücısi mahkum oldu Dünyanın en süratli otomobıîcisi Sir Malcolm Campbell nisanın yir minci günü Londrada VVmchester yolu üzerinde, otomobilini, nizami sürat olan otuz milden on beş mil daha hızlı sürerek götürdüğü için, bugün, Eastleigh polis mahkemesince bir İngiliz lirası para cezasına çarptırıl mıştır. Malcolm mahkeme huzuruna çık mamış, fakat hâkimlere hıtaben yaz dığı bir mektubda istemiyerek kanuna karşı gelmek suçunu işlediğıni, yol üzerindeki işaretlerın, otomobil cileri şaşırtacak şekılde konulmuş oldugunu bildirmistir. Nehrin kenarmdaJmnal açtlırkert Adana (Hususî) Ceyhanla Os maniye arasındaki Çukurova kısmı nin az bir fedakârlıkla sulanabilmesi imkânı üzerindeki teşebbüs bir yıl süren uzun muhaberelerden sonra unutulup gitmiştı. 13,000 hektar araziyi ve 30 köy halkını alâkalandıran, onlara her yıl fazladan bir milyon lirahk kazanc geti recek olan bu sulama işinin hükumetçe başardamamasına rağmen birkaç müteşebbıs çıktı, ellerindeki, avuclarındaki sermayelerını ortaya koydu ve resmî fen adamlarımızın: « Olamaz, bu ış 250 bin liralık büyuk bir fen ve teknık işidır. İlkin bu para hazırlanmadıkça hıçbır teşebbüse girışılemez!» dediklen bu faydalı işi onlar birkaç ay içinde başardı.. Vakıâ bunu yaparken bu iradeli ve bılgılı yurddaşlar, gerek şahsî men faat endişesıne kapılan birkaç kişinin JCanal hafriyattndan diğer bir ve gerekse uzuntu verici iş'ar, istış'ar, görüniiş keşif, zabıt varakası... gibi resmî ka nalların çıkardıkları zorluklarla uğ boşuboşuna akan bu suyu, bazı yıllar raşmak mecburıyetınde kalmışlardır. kurakhktan kavrulan bir ovaya a Ama, nihayet tuttukları işin yurd ikkıtmışlardır. Şahsî sermaye ile ve nıtısadıyatı bakımından faydasına ınanhayet 20 25 bin lira harcamak su dıkları için yılmadan yollarında yuretile başarılan bu iş, şüphesiz, yal rümüşler ve bugun muvaffak ta ol nız müteşebbislerinin bükaç yüz hekmuşlardır. tarlık arazide pirinc ve pamuk yetiş tümesine değil, bilhassa bu kanal Mesele şudur: Osmaniyeden Cey boyunca 1213 köy halkmın her türhan ırmağına dökülen bir su vardır. lü istifadesine de yarıyacaktır. KanaBu su Osmaniyenm bir kısım bahçe ve tarlasını suladıktan sonra boşubo, lın geçırıLdiği sahada müteaddid köpşuna akar .glderdi. Bu suyui$vfculun '*&er de yapttfilarak gelip geçmeye engel < .amağa çalışılmıştır. duğu yeçje, «nlanması icab eden yer İnsan, bükaç müteşebbıs yurdda arası 30 * 35' fcilometrodur ve arada şın başardığı bu muvaffak eser kar 30 metro kadar bir irtifa farkı vardır. şısında derin bü sevönc ve takdir duyBahsettiğim müteşebbis yurddaşlar, gusile duygulanmaktan kendisini alasuyun ve arazinin bu müsaadesini göz mazken burokrasi zihniyetinin öldürıiönüne getüerek 30 kilometro uzunlu cü mânasızhğma da hıncla yumruk ğunda ve birçok yerlerde dağ etek sallamaktan geri duramıyor... lerinde derın yarmalar açmak suretile uzun bir kanal kazdırmışlar ve Nad AKVERDÎ Rumen dostlarımız I Esirgeme Kurumu «Türkiye için söylenenler doğru imiş!» diyorlar Geçen hafta sehrimize gelen 650 Rumen gezgınınin son kafilesi de dün Romanyaya dönrnüstür. Kafileyi getiren M. Erdeş dün bir muharririmize demiştir ki: « Dışarıda Türkiye hakkında yapılan propaeandayı burada tamamıle hakikate uygun bir halde bulduk. Bilhassa gümrük ve zabıta memurlarile halk tarafından gösterilen kolaylık ve hüsnü kabul yarın hemen her Rumenın bir grup teşkil ederek Türkiyeye gelmesını mucıb oiacaktır. Bü iki aya kadar yeni bir grupla tekrar İstanbula geleceğim. Onümüzde böyle h\v sevahat memleketi var ken grup teşkil ederek daima Tür kiveve gelmek bızim için çok kolay bir iştir.» Uç ayda 9 bine yakın çocuğa yardım etti Çocuk Esirgeme Kurumu İstanbul morkezi üç aylık bir istatistik yap mıştır. Bu istatistiğe göre 8981 ço cuğa süt, şeker, 35 çocuğa ayakkabı ve kasket, 52 hamile kadma kundak takımı, 1 çocuğa mekteb levazımı verilmiş, 434 çocuğa sıhhî tedavi, 4 çocuğa 22 lira 38 kuruş para, 17 çocu ğun ültraviyole tedavisi, ve fakir çocuklara 73 lira ilâc parası yardımı yapılmıştır. Bundan başka 280 liraya yeni bir ültraviyole cıhazı almmıştır. Kurumun Anneler Birliği de her pazartesi günü muntazaman fakir ha mile kadınlara kundak takımı da ğıtmaktadır. Yunanistanda yeni intihabat Atına 2 (Hususî) İntihabatm haziranın ikinci pazartesi gününe talik edildi&ine dair olan emimame bugün resmî gazete ile nesredilecektir. Bu suretle int'habata taalluk eden bütün muamelât on beş gün tehır edilmis olacaktır. Hükumet taraftarları gazeteler simdîye kadar vaktin darlığını bahane ederek intihabata gırmek ıstemıyen bazı muhalif partilerin bu talikten sonra hattı hareketlerini değiştirmelerinin muhakkak olduğunu yazı f arihî bir res>m: Kral Corc yirmi beş sen* evvel tac giyerken Ieri de bu zengin hazinenin en meşhur cevahirlerindendir.. Lâkin «yıldönümü tacı» bunların hepsinden üstün olacaktır. Ve dünyanın her bucağından gelen paha biçil mez taşlar, dünkü serveti gölgede bırakacaktır. Hindistan prenseslerinden her biri, metbuu mufahhamına, kendi mücevherlerinin içinden en değerlisini, en güzelini ayınp armağan etme ğe karar vermiştir. Mayurbhang mıh racesinin karısı, yüzlerce yıldanberi, hanedanının yedinde bulunan ve her biri birer güvercin yumurtası cesame tinde yakutlarla bezenm'ş olan tacnı hediye etmiştir. Rampur hâkimesi, her tanesi bir krallık satın almağa yetecek değerde pırlanta bir gerdanlık göndertniştir. Benares mihracesinin kansı altın ve gümüş işlenmiş çok değerli bir sank vermiştir. Mimensing mihracesi nin kansı tarafmdan gönderilen züm Bir memlekete seyyah işte böyle getirilir! Fransız Ticaret Bakanheı tarafın d^n, Mıllî Tunzm Ofısı, Paris Belediye meclısı, büyük sımendıfer ve vapur kumpanyaları, otelciler ve seya hat acentalannm yardımıle hazırlanan Paris senlikleri programı 26 mayıstan 4 temmuza kadar devam edecektir. Bu sene, yabancı seyyahlara, pasa port, tren ve vapur ücretlen, otomo bıl ve otel masraflannda dehşetlı u cuz'uk ve kolayhk hazırlanmıştır. îzmirde feci iki otomobil kazası îzmir (Hususî) Şehrimiz civarında iki feci otomobil kazası olmuştur ve herbirinde, birer kişi ölmüştür. Soför Seferihisarlı Hüseyin idare sindeki 19 sayılı kamyon, şehre yakın Narlıdere civannda bir hendeğe dev rilmiştir. Şoförün yanmda oturan küçük bir çocuğun beyni parçalanm»?, zavallıcık derhal ölmüştür. Başka yaralılar da vardır. Sabahleyin Salihliden îzmire hareket eden Salihlı otobüsü, Turgutiu dan 22 yaşlannda terzi salih oğlu Münibi de almıştır. Şehir civannda Pı narbaşı mevkiine gelince, şoförün dikkatsizliği yüzünden otobüs devrilmiştir. Zavalh Münib araba altında kalmıs, ezilmiş ve ölmüştür. Şoförler yakalanmıştır. Adliye talıkikat yapmaktadır. O.M. Sovyetler Mançuri hududundaki askerlerini çekmeğe hazır Tokyo 2 (A.A ) Sovyet sefiri nin beyanına göre, Sovyet hükume ti Mançuko hududundaki Sovyet as kerlerini geri çekmeğe hazırdır Bununla beraber. Japonya ile Sovyet ler arasmda askıda bulunan mesele lerın hallmden evvel bir ademi tecavüz misakının akdi lâzımdır. Bursada kadastro işleri Bursa (Hususî) Burada ka dastrosu biten mıntakalar halkına venı ve plânlı tapular verılmektedır. Belediye de aynca şehre yeni nümero tai yapmaktadır. Bir Fransız filosu İtalyayı ziyaret edecek Roma 2 (A.A.) Mayısın seki zinde birinci Fransız filosunun bir kısmı Napoliyi resmen ziyaret edecektir. Filo Napolide 15 mayısa kadar kala cak ve Amiral Mongetle Laborde bir zabıta müfrezesile Romaya gelerek iki gün kalacaklardır. Romada Kral ve M. Musolini tarafından kabul edi • leceklerdir. îtalyadan Habeş hududlarına sevkiyat devam ediyor Napoli 2 (A.A.) Ganj vapuru tabur piyade, 2 tabur mitralyöz, tabur fennî kıtaat ve bir miktar levazımla Şarkî Afrıkaya hareket mıştir. bir bir da et Sıyasal mahıyetı olmıyan gruplar halindeki seyyah kafilelerı, mahall'" Fransız konsoloslannın ımzalıyacak lan kollektif listelerle seyahat edecek ler ve pasaport almıyacaklardır. Vi zeye tâbi olan yabancılar on frankhk tenzilâtlı ücretle vize alacaklardır. Şımendiferlerin gidiş biletlerinde yüzdc îzmir Belediyesi başkan altmış, dönüş biletlerinde yüzde brk muavinliöi tenzilât vardır. Vapur ücretlerinde yüzde ondan yüzde elliye kadar ten İzmir (Hususî) îzmir Beledi zilât yapılmıstır. Ote'lerde ve tıyatro yesinde bir başkan muavinliğı ıhdas larda da ehemmiyetli ucuzluklar te edilmiştir. Çünkü iş fazladır. Mua mın edilmiştir. i vine ayda 225 lira ücret verilecektir.