22 Kasım 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

22Tesrrai«ım insan önce Maymun muidi? Yazan: Hüseyin Rahmi 49 Filozof Efendim bu benim hususî maymunumdur. Bugün sabn aldım. Evime götürüyorum.. Bir ses Bir insanın hususî otomobili olduğu gibi hususî maymunu da olabilirmiş.. dedi. Polis Nereden aldın? Kaça aldın? Filozof bir iki yutkundu. Ne deisin? Her yerde doğruyu söylemenin sahibine zarar vereceği hakikatini düşünerek: Otuz liraya doğru? Diğer bir ses Satan taraf kazanç vergisi verdi mi? Filozof Maymun ticaretile rrieşgul olmadığım için beledî kanunun bu baptaki formalitesini bilemiyorum. Polis Senin gibi bir adam kâr çıkarmaktan başka bir maksatla bir maymuna otuz lira vcrmez... Filozof aslî fiat 150 lirayı sövîemiş olaydı hakkında ne hüküm yerilecekti? Bu defa da çatan bir belediye memuru sordu: Alım satım muamelesi ne üzerine yapıldı? Vesikayı göster.. Filozof vesikayı gösterdü Memur yuksek sesle okudu:. Armanak Oskeyan Kalost familyasına mensup Baron nam maymun.. Etraftan birbiri arkasına gülüsmeler kabardı. Muhtelif sesler: • Duydunuz mu? Maymun baronmuş.. Amma da büyük rütbe«î varmış ha!.. Zadegândanmış.. Onun kibarhğı kıyafetinden Giiniin bulmacası 3 İktisat İşleri 12 i 3 4 • • | • • ' 8 9 10 11 RADYO akşamki program^/ ÎSTANBUL: 18 atmanca ders 18.30 Fransız tlyatrosunda İstanbul konservatuvarı tarafından verüecek konserln nakli . 19 şen ftfcralar 19,15 dunya haberlerl . 19,30 slgan havalan: Stüdyo sigan orkestrası tara Imdan 20 kadın saati: Selma Hanım tarafından musahabe 20,30 plâkla ses musiklsl . 21,15 Ajans ve borsa haberleri. • 21,30 radyo orkestrası tarafmdan muhte. lif eserler . 22 radyo caz ve tango or kestrası. (Hava müsait oldukça garp memleket. lerl neçriyatı programımıza ilâve edllecektir.) VtYANAt 16 45 çocuklarm zamanı 17.19 gram* fonla îllinı muslklsi 18 kısa iki musahabe 18,35 konser: Keman, plyano ve tagannl . 19,05 iki kısa musahabe . 20 İki perdellk komedi . 23.15 gramofonla akşam konserl 23,35 akçam haberlerl ve hava raporu . 23,55 konserin devamı24 50 dans muslkisi. BERLtN: 17,05 eğlencjelı ve neî'eli program . 19.18 gençllk için 19,35 Berlinde kıç san'at faallyetl başlıyor 20 05 piyano konseri . 20.45 Almanya radyo merkezi . 21,05 ha< berler . 2115 gramofonla muslki 22.20 Kolonyadan nakil 23 05 haberler . 23,28 Breslavdan naklL RUnAPESTE: 17,15 moda revüsü 18,05 zlraat mö« sahabesi . 18,40 gramofon . 19,06 esM üniversite hayatı '. 19.40 klarnit kon seri . 20,10 ecrnebi memleketlertne sit haberler 20 30 opera binasmdan nakled <Travyata» operası . 22 spor . 23,35 cas . bant . 24.20 Çingene orkestran. VARŞOVA: 16 50 fransızca ders . 18 05 tlyatro •' 18 55 mektup kutusu 19,05 ziral neşrU yat . 19,20 gramofon • 19.50 kitaplara dalr 20,05 plyano konaeri . 20,25 hal! hazır vak alan . 20 35 gramofon . 21,05 Breslavdan nakll . 22.05 solistterin kon * seri 22,50 konferama 23,05 reklâm koıu seri . 23,20 dans muslkisi 23,50 eepe « < ranto neşriyatı . 24,10 dans musikial. TULUZ: 20,20 senfonik orkestra . 20,35 çoeulc #' ların zamanı . 21,05 filim musikisi . 21,28 salon muslkisi . 22,35 sarkılar 23,05 radyo fantezlsi: Opücuk . 23,35 Viyan* orkestrası . 24,05 çarkılar 24,35 radyo fantezlsi: Dam altmda öküzler . 1,20 armonik . 1 35 filim muslkisi 1,55 küçtf* orkestra 2,10 radyo fantezisi 3,20 opera muslkteL feelli.. Filozof Jçindenı Bu hayvanm Ermeni !«atoli§i olduğunu duysaydınız acaba ne diyecektiniz?.. dryordu.. Çocuklar şimdi hüviyetini öğtendikleri maymunu adile çağınyorlardı. Her taraftan inceli, kahnh: Baron.. Baron.. Bana bak Baron... ''*' Teklifsizlîkleri Vagıyordu. Hayvanm senelik vergisi ahninış olduğu anlaşıldıktan sonra hlozof küçük bir münakaşa da bilet gişesi önünde geçirdi Barona bilet alınacak mı alınmıyacak mı? Yan İnsan sayılan bu mahluk yanm biIetle vapura bindirildi. Filozof kendi kendine* Zavallı Baron, doğduğun ortnanlarda ne rahat yaşıyordun?.. fnsanlara kanşmanın belâlarını göfrüyor musun? Seni de bazı resmifcretlere tâbi tutuyorlar. Bir ziyan t i r kabahat işlersen senin yerine bahibin mes'ul olacak.. Seni de vergi cetveline geçirdiler Bu teklif verilmezse, tasmasız sokaklara kaçarsan senin hakkında da serseri köpekler muamelesi yapılarak idam edileceksin. 34 Filozof türlü hengâme de vapurda geçirdi. Barondan nıemnun olan olmıyan yolcular vardı. Adının Baron olmasına rağmen çingenelerin elinden kaçtıktan sonra bir Ermeni evinde terbiye gören bu maymun salon nezaketine henüz vâkıf değildi. Arada sırada tutturduğu yaygaralarile yakininde bulunanlan rahatsız ediyordu. Zinciri kısa tutulduğu için hayvanm 8ikıldığım görenler filozof a diyorlardı ki: Zinciri uzun bırakîniz, biraz Saha serbestlesin, belki sesi kesitir Maymunun en büyuk dostlari çocuklardı. Fakat bu dostluklannı ona bazan ceza şeklinde çektiriyorlardı. Vapurda nekadar çocuk varsa gene Baronun baştna üşüştüier. Etraftan küçük ellerin ona u•zattıklan çikolatalann, mentalann, •kurabiyelerin, simitlerin hangisini Bİacağını hayvan şaşırmıştı. Baron bu ziyafette iken adamın biri kahve ısmarladr Gelen dolu fincanı yambaşına koydu. Bir si 5 | 6 gara sarmağa başlach Bu esnada obur hayvanm gözü bu siyah su1i ya dikildi.. 8 Filozof işin farkına vararak zin 9 ciri çekti ve tekdir etti. 0 Baron uslu otur ha... 11 Ve sonra o adama dönerek: 2İ Beyefendi fincana dikkat ediniz. Bu hayvan kahve tiryakisidir. Belki atılır. Soldan sağa: Oteden bir ses sordu: 1 Muharebe, barışma, yayla atılan Kahve içer mi? sivri şey. 2 *. Şeref, kok, yapmak. 3 . Ysx insan tiryakileı' gibi.. yemişlerinden biri, yere doğru dün.düz Müsaade edinız. bir kahve inen çızgi. 4 . Dügüm, alma ve muvafa . ısmarlıyayım. Bakalım nasıl içekat. 5 Kavgayı dağıtma, içinde su bu. cek. lunan derin yer 6 . Dünyanın sonuna ka Aman beyefendi belki midedar var olacak olan, çok. 7 . yemlyen lcsi bozulur. Çocuklardan taşla. damiyen gök hızmetkârları, istc 8 Bir su. yakla beraber çok yemis yedi. al kelimesi, kalbur, eskiden başa takılen Filozof başedemedi. Kahve ıstüy 9 . Ne katı, ne de akıcı olan clslm, marlandı. Uzatılan rıncanı mayçccuk doğurtan, utanma. 10 . ufala. ümit mun kulpundan tutmadı, avcunun ve arzu 11 . Kuvvetli muahede, yetiml^r. içine aldı, üzerine iği'd'. Sıcak du12 . Çift doğan çocuklar, sonsuz varlık. man burnuna dolunca söylene söyYukandan aşagı: lene başını geriye çekti. Soğumasını beklemek istemıyor, fakat i1 Insanlaar ıidare eden teşkilat suçince de ağzmın yanacağını şim da glden nakliye vasıtalarmdan biri. 2 . diye kadar geçirdiği »ecrübelerden Zaman, içine birşey konan şey, nesaket. biliyordu. Onun biraz dilini doli. 3 . Sebzeyi daha ziyade seven. nota. kundurup çekilmesı, gene iğilme4 . Taklak, çokun aksi 5 Nota, çoluk si bu komik manzareı seyircileri çocuk, perkiştirilen şey. . 6 . Su getiren, güldürmeğe başladı. Bu sallantılar teessur 7 Akü, çobanlarm yorganı. 8 • esnasında kahvenin vansını yere Cereyan edip, kavunun hamı. 9 . Sak . döktü. Soğuyan kısmını içti ve lama ve muhafaza, bir hayret kelinesi. sonra telveyi aşeren kadmlar gibi 10 . Sigara lçilen vasıta, hükumdarUnn yaladı. Fincanı temizledi. Diğer oturdugu yer. 11 En büyuk askeri kıt's, bir zat çay ısmarlamak istedi. Bu zi>a. 12 . Inanmaya taraftar, dünyanm sefer filozof bütün siddetile itiraz buyuk yüksekiikleri, bırşeyı baska şeylc etti. anlatmak. Kahveci fincanı almağa geldiği zaman yolculardan biri bağırdı: Dünkü bilmecenin halli ,^ Fincanı sıcak su ile iyi yıka.. ! 3 4 5« 8 » 10 11 13 Maymun içini evire çevire yaladı. Temizlemeden belki *imdi bir müs 1 KİAİRIÜ S 1 S S|O B A teriye kahve getirirsin. Maymun 2 I L A İ B A D E T salyası hem mekruhtur, hem de 3 L î Z|O L İ N A N ihtimal hayvanî bir iüetin sirayeti4 I A|N I R M A K Z E ne sebep olur.. b K İ U T İ R E N Böyle bahislerde filozof kendi6 K E L AM A R Tl ni tutamazdı. Bu meselenin leh ve 7 0 R MA N aleyhinde soz açıldı. Muallâ EfenM1L H Al di kendini lâfa kaptırdı. Bu dalgınL A M U H|A V A R lığı esnasında elindeki zinciri gev9 Mİ A T M A L Jl setmişti. • 4 •• • ! •• Limanimızda hergün binlerce torik tutulmakta, ••• • • fakat satışı tesadüflere bağlı bulunmaktadıı • • I • • •• Balık konserevsî İstanbulun mühim ve tabiî ser • • vetlerinden birini teşkü eden balık ihracmdan evvelce ve tuzlu balık memleketimize •• raeselesi tetkike değer bir hal al • mühim bir servet girmekte olduğu, | • •! bugün bu servetin bazı sebepler do•• mıştır. Dün palamut bolluğundan • uzun uzadıya bahsetmistîk. Halbu layısile azaldığı ve ittihaz edilecek ki limanimızda mühkn mikyasta torik te tutulmakta, fakat maalesef satifi tamamen tesadüflere bağlı bulunmaktadır. Marmarada tutu • lan ve her bhi dört, beş okka ağırlığında olan toriklerden binlerce »ini hâmil be», altı motör ve mavna hemen daima Koprünün Balıkpazan cihetine yanafmıs bulunmaktadır. Bunlan gece gündiiz bm zahmetle tutan zavalh bahkçılar elleri bö ğürlerinde müsteri beklemektedir • ler. Balık alan Yunan vapurlan gelmediği takdkde bu adamlar emeklerinin mukabilini almaksizin bu torikleri tuttukları yere, fakat bu defa let halinde dökecekler üste de nakliye ücreti Termiş olacaklardır. • • •i I ! • i Balık meselesini kökünden halletmek lâzımdır bazı tedabirle bunun tekrar ihya • sına imk&n olduğu bu raporda u • zun uzadıya izah edilmistir. Rapora nazaran Türkiye balık konser veleri ve tuzlu balıkları dünyanın en uzak mahallerine sevkedilmek te ve çok rağbet görmektedir. • ıic Baron usul osul elinde yün örgüsile meşgul bir madamın ayakucuna kadar geldi, oturdu. Kadın hayvanın bu sokulganlığından memnun olarak birkaç defa yüzünü oksadı, gene örgüsüne daldı.. Fakat tek durmaz ve gayet te elçabukluğuna malik sinsi bir afacan olan Baron yavaş yavaş eteğinden tutturarak madamın robunu yukarıya doğru didikliye didikliye kadına hiçbirşey sezdirmeden lime lime etti. Sonra biraz daha öteye uzandı. Uyuklıyan bir kocakarının yanındaki el çantasmı açtı. îçindekileri dışanya döktü. Bulduğu temiz mendillere insanlan takliden burnunu sildi. Daha ötede eline geçirdiği bir erkek şapkasını başka türlü kullanırken yakalandı.. Onun bu, görülen kabahati örgüsile meşgul madamla kocakanyı da dalgmlıktan uyandırdı. Elbisesi kesilen madam ayağa kalkmca üstünde ne varsa aşağıya döküldü. Âleme karşı mayo ile denize giren bir yüzücü kıyafetinde kaldı.. Kocakan da mendillerini maymunun salyalarile mülemma buldu. Bu iki kadın bağmşırlarken şapka sahibi önce maymunu sonra sahibini dövmek için saldırdı. Baron siddetli bir sarsışla dalgın filozofun elinden zinciri büsbütün kurtardı. Bir kanape altma kaçh. Kanapedekiler hep birden ayağa fırladılar. lşi anhyanlar, anlamıyanlar yerlerinden depreştiler. Vapurda bir kargaşalık oldu. Şapka sahibi elindeki kirlfliği şüpheli serpuşile kabahatliyi tutmağa uğraşıyor, maymun kanape altından kanape altına koşarak bacaklar arasında cirit oynarken kadınlann kopardıkları çığhklar salonu dolduruyordu. îMâbaıtt var, • • ••• • • • ç• • •• • 10 Y • S • • E B E • N • • 1 11 A K i M • L t K • • N E! 12 K U MA R • L • t L E • • • •• Bu sene tstanbul balıkçılan Boğazla Marmara denizinî büyük balıkların kapladığından sikâyet et mektedirler. Bu »ebepledir ki en iyi mevsim olmasına rağmen Boğaziçinin meshur leziz lüfer balığı, Marmaranın barbunyeleri hemen, he • men yok gibidir. Bahkçılar büyük balık küçük balığı yiyor, diyorlar. tzmaridi uskumru, uskumruyu pa • lamut veya tarik kovalamaktadır. Bunun önüne geçilmezse limanı • Marmarada, Boğaziçinde bu sene mızda yalnız büyük deniziere mahtutulan torik baliklan tasavvur c • sus balık kalacak, diğer enfes badilmiyeeek kadar buyük ve çoktur. hklara ender olarak tesadüf edileMemleketimizde kâfi miktarda cektir. Buna çare olarak büyük bakonserve fabrikası bulunmanuui Iıkların fazla miktarda tutularak konserve yapılması gösterilmekte • mevcut fabrikaların da kutu fiati ile tuz rüsumunun fazlahğmdan do dir. Son günlerde Boğazda geceleri köpek balıklarına bile tesadüf e layı çok balık işliyememeleri dünyada emsaline ender tesadüf edi dilraistir. len bu leziz balıkları yetiçtiren !sTünkofis mekteplerde, orduda tanbulun bu mühim servetten iıtifazla miktarda balık aarfedilme fade edememesine sebebiyet ver • sini tavsiye etmektedir. Anadolu mektedir. Baavekil tatnet Pasa ya halkını da balık yemeğe alıstırmak z n tstanbula geldiği zaman kendi» lâzımdır ve her seyden evvel mu •ine bu vaziyet izah edilmiş ve bu azzam bir konserve fabrikası yapnun hakkında bh* rapor ihzarile hemak sonra da balık îhracatçilanna men kendUine verilmesini Türko • kolaylik göstermek zaruretindeyiz. fU tstanbul subesine emretmişlerdi. Bu sayede balıkçılık memlekete en O zaman Ba»vekile verilea bu ra • az üç, dört milyon lira servet getirebilecektir. por çok ı«yaaı dikkattir. ••• • • /•Bu akşam SARAY sinemasında •% Sonderece nükteli. Ifttıf ve $en bir komedi tnüzıkal olan IŞIKLAR SÖNUNCE MEVLÛT A«erbaycaa mlITet mümcssiH Ali Merdan Beyin vefatı dolayısiie onümüzdeki cuma gtinü saat 13,30 da Beyazıt camii seri finde mevlidi s«rif kıraat ettirile * ceğinden arzu edenlerin tesrifleri rica olunur. ^^^^^^ SUMER ( Etki Arttstik ) Stn*masında I filimtnin ilK ira*sidir« Boş roll*rdt>: GEORGES OHNET'in romo İstanbul Belediyesi KONSERVATUARI ODA nindan iktibas GABY MORLAY tarafından temsıl edilen Demirhane MüdürO süpcrfilminin son gunlerinden îstifade ediniz. llâvetcn FüX JURNAL Bu filim, eanlı har*k«t v« veziy»tl«ri v» açık sahn«l«ri1e herkcsin hoşuna gidec*ktîr. •lâv»tenı FOX J U R N A L . ELİSA LANDİ PAUL LUKAS ve NİLS ASTHER Ali. Izzet ı\ezih, Orhan, Mesut Cefflll Cemsl Reşit 22 ikinci teşnn Bugün saat 17,30 da «kı 2 inci KONSER MUSİKİSİ İEN BİR CASUSTUMİ Bütün şehir halkı JEANETTE MAC DONALD ve RAMON NOVARRO nun ;un 1 Bıletler 30 50 75 100 kuruştur J epebaşında Şehu tiyatrosn dram ve piyes kısnn Bu akşatn saat 20 d« FRANSIZ TİYATROSUNDA , . m. A . ihıT lUjDlrOSU Ş*hxod«boşı H İ l a l SINEMASI P«k büyük fodakârlıklar yaparak bu s«nenin iki büyük harika v« hay*can filntini birdcn aö«ler«c»ktir. KEDive KEMAN Aiamod opcretinin sevitnü sarkılarını teganni ediyor. Bu hofta Franstzca sözlü ve şaıicıli bir hanka filitnidir. temsilleri olan Takmili Türkç* söslü. farkılı. vary«t»li harika filmi BÜ ük R u s Ayrıca ikin / H f \ H A \ V d fm i l ^ D U A İ t | fl i im Heskeva op*rası artistlerinin iştirakiye sinemaya alınan büyük şaheser LUKS VAPUR YOLCULARI Bugünden itibaren : Istanbulda ilk defa olarak Komedi 3 perde I başiangıç Yazanlar: Viktoryen Sardu ve Emil Moro Terditnc eden: Setıiha Bedri Hanıra Pazartesi günü yoktur. Localar 300, 250 Koltuk 50, Sand»lye 40, Galeri 3C kuruş. ; ,, ¥ * * Madam San Jen îehırTiyaîroHj Eski Fransız Tiyatrosunda Bu akşam saat 20 da Daima iyi filimler göstermek prensipini takip eden r Bugün matinelerden itibaren Bu Bir Rüyadır. Asrî Sinema Ba akşamdan itibaren GEORGES MİLTON Bu akşam T Ü R K sinemasında Fransızca sözlö Yıldırfor ı JAMES CAGNEY MARGARET LÎNDSAY MAE CLARKE KADIN AVCISI Heyeean • Aşk ihtiras Herkesin b«kledi|P Hltn: ÇIRIL ÇIPLAK ŞİKAGO KAÇAKÇILARI muazzam fîlimleri başlıyor. En iyi program En ucuz fiat Her perşembc akşamı ROBERTARMSTRONG ve Lilt Lee CLARK JOHN Sinemasında 6ABLE BARRYMORE üperet 3 perdc Yazan: Selma Muhtar Hanım Besteleyen Ferdi Operetin fiatlerinde hüyük tenzilât vardır. SÜREYYA OPERET! Cuma günü matine 15 te Beyoğlu Mulenrujda KADINLARDAN BIKTIM Operet 3 perde. Yazan: Yusuf Süruri Loca 200, mevki 40 25 Cuma akşamı 20,30 da Uskudar Hâle Tiyatrosunda KADINLARDAN BIKTIM Cumartesi akşamı Beşiktas Sümrr Tiyatrosunda KARIM NAMUSLUDUR HELEN HAYES MİRNA LOY LİONEL BARRYMORE tarafından fevkalâde bir surette temsil edilem GECEUÇUŞU Fransızca söslü Metro • Go]dwvn »öperfılmî takdim cdilerektir, Iliveten ; Harbiye mektebinin 100 nticü senei devriyesî merasimî 2 kısımhk türkçe eözlö film BÜYÜK TOMBALA kazananlara tayyare bileti verilmektedîr Mumesıli. GUSTAV FRÖVLİCH ilâveten: Yugoslavya Kralına yapılan suikast ÜskUdar Hâie Sinemasında Macar Marşı