onarlı aralık miktarı çoğu zaman ye- tersiz kalır, çünkü gerekli bazı ko- mutlar ancak belli bir süre sonra öğ- renilir ve araya sokulmaya çalışılır. Ellili adımlarla program yazmaktan çekinmeyin, çünkü satır numaraları- nın yüksek olması ne programın akı- şını yavaşlatır, ne de bellekte küçük aralıklı programlardan daha fazla yer kaplamasına neden olur. TÜRKÇE BASIC KURALI: Bildiğiniz gibi BASIC komutları İngilizce'dir. Bilgisayara yeni başla- yanlar için kendi fikirlerini, bir prog- ram ya da tek tek görevler halinde ve- rimli bir BASIC satırı içinde toplaya- bilmek zor ve sıkıcı gelebilir. Bu du- rumda, istenen görevi önce kendi anadili olan Türkçe'de formüle edip, daha sonra bunu BASIC'e çevirmesi çok daha verimli olacaktır. Örnek: “Eğer figürün yatay pozisyonu — 100 ise, “harika, vurdum' yaz, oyun- cuya bir sayı ekle ve 350 satırına geri dön.” BASIC'te: IF YAP- 100 THEN PRINT “HARIKA, VUR- DUN”: NO-—NO 4 1: GOTO 350. REM KURALI: Eğer bir BASIC satırı REM ile baş- lıyorsa, makine tarafından komut olarak yorumlanmaz ve program akı- şı sırasında atlanır. Bu nedenle REM satırlarına, programcı açısından ge- rekli olan uyarılar yazılır. Bu satırlar, doğal olarak bir miktar bellek alanı- na malolur ve programın akış hızını düşürür. Bu nedenle her komut satı- rını birtakım REMarkables (uyarılar) ile doldurmaya kalkmayın. Anlamlı olan, her program bloğunun bir REM satırıyla başlamasıdır. Böylece kolayca anlaşılabilecek bir program yapısı elde edersiniz. DEDEKTİF KURALI: Hata uyarılarında bazen şüpheyle kafa sallayarak bağırabilirsiniz: ““Ça- hşmalıydı! Mutlaka çalışmalıydı!!”” Aslında kendinizden bu kadar emin olmamalısınız, çünkü bilgisayar ha- ta yapmaz. Bu nedenle hata uyarıla- rıyla karşılaştığınızda soğukkanlılığı- nızı koruyun ve program dökümünü satır satır tarayın. Önünüze gelen gö- revleri aklınızdan yapın, tüm atlama ve geri dönme komutlarını yerine ge- tirin. Mutlaka bir noktada hatayı bu- lacak ve kendinize şöyle diyeceksiniz: Tabif ya, bu satırın çalışmaması nor- mal.” DEĞİŞİKLİK KURALI Oğu zaman satır numaralarının değiştirilmesi zorunluluğuyla karşıla- şırsınız. Ancak çoğu ev bilgisayarın- da bu işi yapmanıza yardımcı olacak RENUMBER komutu yoktur. Görü- nürde “açıklanamayan” nedenler- den, numara değişikliğinden önce herşey iyi giderken, değişiklikten son- ra program çalışmaz hale gelebilir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda, tüm atlama komutlarında (GOTO, GOSUB) yeni karşılık gelen satır nu- maralarını yazıp yazmadığınızı kont- rol edin. Hata, çoğunlukla bunu yap- mamış olmanızdan kaynaklanacak- tır. (Böylece bu uğraşınız sırasında REM satırlarını program bloklarını bölmekte kullanmanın yararını kesin olarak anlayacaksınız.) TUTUMLULUK/LÜKS DÜŞKÜNLÜĞÜ KURALI: Programlarınızı geliştirirken baş- langıçta son derece tutumlu davranm ve gereksiz özel ses efektleri ya da tüm ekranı kaplayan PRINT komut- ları gibi Lükslere kendinizi kaptırma- yın. Ancak programınız tam ve doğ- ru olarak çalışır hale geldikten son- ra, bu tür şıklıkları programın içine teker teker katabilirsiniz. Böyle dav- ranmanız, örneğin blokların yerini değiştirmek için satır numaralarını değiştirmek zorunda kaldığınızda, za- mandan tasarruf etmenizi sağlaya- caktır. “GÜVENLİ GÜVENLİDİR” KURALI: Eğer bilgisayarınızı kapatırsanız, programınız kaybolur. Bir program dökümünün güvenceye alınması için gerekli aletler, Datasette veya disket sürücüdür. Bazı durumlarda ise ma- kine birdenbire ““uçar''; bunun anla- mı, makinenin artık verilen komut- ları kabul etmemesi ve bellekteki programın kaybolmasıdır. Böyle bir olay, doğal olarak çok sinirlenmeni- ze neden olur. Bu nedenle programı- nızı, çalıştığınız bölüm tamamlarıma- mış bile olsa, sık sık kaydedin. Ma- kine arada uçsa bile, emeğinizin bir bölümünü kurtarmış olursunuz. Bu bağlamda, bir bilgiyazarın gereklili- ğini de söylemeden geçmeyelim. Bu gereç sayesinde programınızı henüz geliştirilme aşamasındayken bile, kâ- Bıda dökebilirsiniz. Böylece bir taşla iki vurmuş olursunuz! Diskette veya kasette saklamamış olduğunuz bir program aniden uçarsa, program sa- tırlarınızı basılı dökümden yararlana- rak yazabilirsiniz. Biraz sıkıcı bir iş olmasına rağmen, tüm programı baş- tan oluşturmaktan iyidir. Joystick Düğmeye basıldı mı? Kol hareket ettirildi mi? Şekil, sağa, sola v.b ölçüsü * 1 Hayır Zaman ölçüsü - 1007?