1 Haziran 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 22

liğe zararlı yayınlarla ilgili Federal De- netleme Kurulu şimdi bilgisayar oyunlarındaki vahşet olgusuna da el atıyor ve bu tür oyunları yasaklaya- biliyor. Yasak listesine alınmış olmak bir program için şu sonuçlara yol açı- yor: Bu programın — Reklamının yapılmasına, — Reşit olmayanlara satılmasına, — Mağazalarda açık olarak sergilen- mesine izin verilmiyor. (Yalnızca ye- tişkinlerin girebildikleri mağazalar bu bağlamda bir istisna oluşturmakta- dır.) Bir derginin yazı kurulu çerçevesin- de ise bu konunun tartışılmasına es- kisi gibi izin verilmektedir. Video ka- setlerde bu durum bundan farklı de- ğil. Sadece 18 yaşını doldurmuş olan- lar için serbest bırakılan bütün film- ler Videotek'de ancak yetişkinlerin girmesine izin verilen ayrı bir mekân- da sergileniyor. Reşit olmayanlara gi- riş genel olarak yasaklama yolunu se- çen videoteklerin sayısı da gitgide ar- tıyor. Bonn'da 9 Ağustos günü hakların- da hükm verilen oyunlar altıyı bulu- yor. Bunlar hiç kuşkusuz yasaklama listesine alınan son oyunlar olmaya- caktır. Bu altı oyunun adları şöyle: — Beach Head — Blue Max — Paratrooper — Raid over Moscow — Seawolf/Seafox — Tank Attack Bu purogramlar bir bir incelendi- ğinde, bunların içeriksel bazı farklar taşıdıkları görülecektir. Oyuncunun bazoka ile Rus askerlerine ateş etmek zorunda olduğu “Raid over Mos- cow” gibi politik ve vahşet içeren kö- tü oyunların yanı sıra “Tank Hücu- mu”' türünden emektar oyunlara da rastlanmaktadır bunlar arasında. Bu- rada iki oyunu kendi tarıklarıyla ça- lııkların içine girmekte ve birbirleri- ni karşılıklı olarak infilak ettirmeye çalışmaktadır. Hiç kuşkusuz bu da çok ahlâki bir konu değildir, ama gra- fiksel ve içeriksel açıdan ““Raid over Moscow''dan çok daha soyut ve za- rarsızdır. O zaman doğal olarak şöy- le bir kuşku belirmiş olmaktadır: Ateşli oyunların yasaklanması daha çok keyfi bir seçime mi dayanmakta- dır? Ya da bu hükümle içinde herhan- gi bir biçimde ateş edilmesi söz konu- su olan bütün oyunların pek uzak ol- mayan bir gelecekte reşit olmayanla- ra yasaklanacağı mı ima edilmekte- dir? 22 Biz bunun böyle olmasını umut et- mek istemiyoruz, çünkü bu düşünce tutarlı bir şekilde sonuna kadar gö- türüldüğünde bilgisayar oyunlarının çoğu içerdikleri şiddet öğesinden ötü- rü tezgah altına kaydırılmış olurdu zorunlu olarak. İçinde herhangi bir şeyin yakalanmadığı, ortadan kaldı- rılmadığı ya da ateş edilmeye maruz kalmadığı bir program hemen hemen yoktur. Kahramanın genellikle sade- ce “Canavarı Öldür” türünden ko- mutlarla yoluna devam ettiği serüven- lerde bile “yenmek ve yenilmek”” il- kesine rastlanılmaktadır. OYUNLAR YAPRAK DÖKÜMÜ TEHDİTİ ALTINDA Burada bir sınır konulması zorun- ludur. Bu sınır ise soyut simgelere de- ğil, insanlara ateş edildiği ve bir şid- det etkinliğinin düzenli olarak simu- lasyonun yapıldığı yerde başlamakta- dır besbelli. Oyuncunun aşağıya doğ- ru süzülen paraşütçüleri katletmek zorunda olduğu ““Paratrooper''deki gibi bayağı katliam sahnelerine gerek yoktur. Aynı şekilde, iki kanatlı bir uçağı idare eden oyuncu tarafından rakip pilotlara ateş edildiği, otoban- ların ve binaların bombalandığı sah- neler de gereksizdir. Ama oyuna özel bir çekicilik kazandıran da görünü- mün ve düşman demirbaşlarının gra- fik olarak üstün bir biçimde sunulma- sıdır. Bu iki yönlü özellik pek çok vah- şet oyununda göze çarpan bir durum- dur. Bu türün en kötü temsilcileri olan “Beach Head”, ““Raid over Moscow'”' ve yeni ““Beach Head II”, bunların hepsi de sunmuş oldukları birinci sınıf grafikle ve oyunun çeşit- lilik bakımından zenginliğiyle dikkat çekerler. Hattâ ““Beach Head II” iyi anlaşılan dilsel bir yayın da sunmak- tadır: Kendi erlerinden biri tank al- tında kaldığında hoparlörden onun can çekişme sesleri gelmektedir. Bir uçak topuyla oyuncu kendi arkadaşı- na ateş edecek olursa, ateş edilen ki- şi yüksek sesle yakınmakta ve şöyle demektedir: “Don't shoot me, stu- pid!” (Bana eteş etme, alık!). Bu da aşağı yukarı şöyle bir düşünceden kaynaklanmaktadır: Humor, eğer bir şeye rağmen gülünüyorsa vardır. “Blue Max”' aleyhine müzakerele- Te girişildiğinde, programın Alman distribütörü Ariolasoft tabii ki bu iş- lemden pek memnun kalmamıştı. Bu- rada, yasaklama konusunda lehte ve aleyhte kanıtları bir defa karşılaştır- mak amacıyla Federal Denetleme Ku- rulu'nun iddianamesi ile Ariolasoft'- una buna İitirazını özet olarak yayın- liyoruz. Bonn'da, yazılım pazarını silip sü- pürecek olan bir “temizlik dalgası'- nın ancak yeni yeni başladığından söz edilmektedir, ama bilgisayar oyunla- rının yaşam sürelerinin kısa oluşu De- netleme Kurulu'nun işini epey zorlaş- tıracak gibi görünüyor. Yasaklanmış bu altı programdan göreli olarak en yenisi dokuz aydan bu yana pazarda bulunan ““Raid over Moscow”''dur. Yeni programlar kural olarak en çok yayınlanışlarından sonraki ilk birin- ci ve ikinci aylarda satıldıklarından, şüpheli bir ad taşıyan herhangi bir oyunun yasaklanması, reşit olmayan potansiyel alıcıların sadece bir bölü- münü buna sahip olmaktan ““ko- rumuş” olacaktır. Yeni yayınlanan ““Beach Head Il”'nin yasak listeye gi- recekler arasında yer alacağına kesin gözle bakılsa da, bu program yargı organlarının dikkatini çekinceye ka- dar bir kaç ay geçmiş olacaktır. Bu zaman diliminde ise çocuklar ve genç- ler, içinde el bombalarının atıldığı, paraşütçülere ateş edildiği, bütün bunları taçlandıran bir sonuç olarak da rakibin bıçak düellosunda öldürül- düğü bir programı edinmiş olacaklar- dır. Böylece yasaklamalar, kural ola- rak altı aylık bir gecikmeyle geldiğin- den, kızgın taş üzerinde bir damla ol- maktan öte bir anlam taşımamakta- dır. YASAKLAMALAR ÇOK GEÇ GELİYOR Pek çok oyun-tutkunu, yumruğu- nu kızgınlıkla Bonn'a doğru sallaya- rak “sansür''e duyduğu öfkeyi dile getiriyor. Ama oyun pazarındaki kö- tü kullanımlara nihayet bir devlet ku- rumunca el atılmasının zamanı gel- miştir. Anayasamızda başka ulusların ve irkların karalanmasını yasaklayan, böylelikle de ““Raid over Moscow''- nun yasaklanmasını bütünüyle doğ- rulayan bir madde vardır sonuç ola- rak. Oyunun tüm grafik olarak ne denli olağanüstü düzenlenmiş olsa da, eğer bir oyunda bir ulusun men- supları kasıtlı olarak hedef alınıp kat- lediliyorlarsa, burada yakışık alma- yan bir talep dile geliyor demektir. Biz bundan ötürü ““Raid over Mos- cow'' ve **Castle Wolfenstein”” gibi oyunları sürekli olarak boykot etmiş bulunuyoruz. Bizim için aynı şey “Beach Head II” ya da **Rusya'da Savaş”” veya “Almanya 1985”' türün-