1 Haziran 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 19

Ve Şiddet _—r—ı haklar, genel yasalar ve gençliğin ko- runmasını konu alan yasalar tarafın- dan sınırlandırılabilmektedir. Bu ara- da bir ön sansürün uygulanmasına ise izin verilmemiştir. Bunlar 5. madde- nin 2. bendi ile açık seçik belirlenmiş- tir. Böylece, Ceza Yasası'nın 131. ve 184, maddeleri toplumsal açıdan za- rarlı yayınların üretimini, yayımını ve reklamını tümden yasaklamıştır. Ya- yınlar, kitap, videokaset olabileceği gibi, bilgisayar oyunları da olabil- mektedir. Toplumsal açıdan zararlı yayınlar kategorisine şiddeti yücelten belirli yayınlar, ırkçılığı kışkırtan ya- yınlar ve şiddet içeren, çocuklarla ya da hayvanlarla ilintili pornografik ya- yınlar girmektedir. Bununla birlikte, failin cezalandırılması ancak kastın kanıtlanması durumunda mümkün olmaktadır. “Gençliğe zararlı yayınların yayı- mına ilişkin yasa”' zararlı bilgisayar oyunlarını ya da öteki yayınları, ço- cuklara ve gençlere ilişkin yasakları, satış sınırlamalarını ve reklam yasak- larını belirlemektedir. Bu yasaklar pornografik ve gençliğe çok zararlı oldukları açıkça belli olan diğer ya- yınlarda otomatik olarak yürürlüğe girer. Başka bir deyişle, bunlar paza- Ta üzerlerine vurulmuş “yasak”'” dam- gasıyla gelirler. Özellikle gençliği ko- nu alan yayınlarda ise, gençliğe zarar- l1 bir yayınının yasaklanması ancak Federal Denetleme Kurulu'nun söz- konusu yayını duruşmaya benzer bir prosedür sonucunda ve talep üzerine yasak listesine almasından ve bunu resmen ilan etmesinden sonra geçer- li olmaktadır. Anılan yasaklara ay- kırı davranışlar, eğer bunların faille- ri (programcı, yazılım evi ya da bil- gisayar gazetesi) kusurlu hareket et- mişlerse, cezalandırılabilmektedir. Bir yasaklamaya karar verecek olan heyetin duruşmada bulunması gereken üyelerine kitaplar ve basılı malzemeler teslim edilmekte, böyle- likle bütün üyelerin oturuma hazırlık- h gelmeleri sağlanmış olmaktadır. Bu, video filmleri ve bilgisayar oyun- ları sözkonusu olduğunda tabii ki mümkün değildir. Bu durumda 3'lü ya da 12'li heyetin oturumda bilirki- şilik yapması, başka bir deyişle video filmlerini başından sonuna izlemesi ve bilgisayar oyunlarını bizzat oyna- ması gerekmektedir. Bunun ne kadar zaman alacağı, her durumun özel ko- şullarına bağlıdır. Ayrı şekilde, bir oyunun yasaklan- ması konusunda gençlik bakanları ya da gençlik daireleri tarafından Fede- ral Denetleme Kurulu nezdinde talep- te bulunulmasının ne kadar zaman alacağı da rastlantıya bağlı kalmak- tadır. Korsan kopyaların yasak listesin- de bulunup bulunmadıklarının ve ve niçin bulunduklarının, orjinallerinin ise niçin bulunmadıklarının altında yatan nedenler de aynı temelden kay- naklanmaktadır. Bir başka neden de, bu durumlarda Anayasa'nın 18a maddesi uyarınca bir yasaklamayı içerik benzerliğinden dolayı inceleye- bilen ve gerektiğinde uygulayabilen Federal Denetleme Kurulu'nin işinin başından aşkın olmasıdır. Bilgisayar Federal Denetleme Kurulu Başka- nı Rudolf Stefen, Happy Computer'- de “Yazılım yapımcılarının gönüllü olarak kendilerini denetlemeleri'”” dü- şüncesini savunuyor: oyunlarına ilişkin yasaklama neden- leri özellikle şunlar olmuştur: — Savaşın yüceltilmesi. Bu özellik- le, yeryüzündeki en iğrenç şey olan savaşın çocuklara ve gençlere “oyun” olarak sunulmasının kendi başına bir saçmalık ve gençliğe zararlı oluşu dolayısıyla öngörülmüş bir ya- saktır. Bu zarar, bilgisayar oyunların- da gençlere insanlığın imhasına dö- nük en yeni teknik buluşların etkin bir biçimde öğretilmesi nedeniyle da- ha da artmaktadır. Yetişkinlerin 18 yaşından itibaren savaşı ve savaşın bütün varyasyonlarını öğrenmek zo- runda kalmaları zaten yeterince en- dişe vericidir. Hiç değilse çocuklar ve reşit olmayanlar için buna imkân ve- rilmemelidir. Bu oyunlarda savaş yü- celtilmekte ya da masumlaştırılmak- tadır. Burada savaşın kurbanlarından söz edilmemekte ya da kurbanlar gö- rülmemektedir. Tam tersine, insan- ların öldörülmesi oyuncunun başarısı olarak kabul edilmektedir. — Nazi ideolojisinin ya da Nazi ileri gelenlerinin yüceltilmesi veya desteklenmesi. Bunun gençliğe son derece zararlı olduğunu kanıtlamaya bile gerek yoktur. — Porno yazılımı. Porno içerikli yazılımlar yasa uyarınca otomatik olarak “gençliğe ağır derecede zararlı olduğu tartışma götürmez” türden yayınlar olarak kabul edilmekte ve yi- ne otomatik olarak yasanın gençliğe zararlı yayınlara ilişkin yayım yasa- Bi kapsamına girmektedir. Bununla birlikte, bu konuda bir açıklık yara- tılması bakımından çoğu zaman ek bir yasaklama kararına da gerek du- yulmaktadır. — Bütün bu yasaklama nedenleri irk ayrımcılğı, ulusların kışkırtılma- sı ve gençliğe zararlı oldukları kanıt- lanan diğer olgularla ilintilidir. Bilgisayar oyunu yapımcılarının gönüllü olarak ve devlet katılımı ol- maksızın bir otokontrol mekanizması kurmaları herhalde iyi olurdu. Bu ko- nuda Alman otomat endüsirisi der- neği bünyesindeki otomatrların oto- kontrolü bir örnek oluşturabilirdi. RASTLANTI İLKESİNE GÖRE YASAKLAMA Kaarst'daki “Rushware Microhan- delsgesellschaft”” anonim şirketi Al- manya'nın en büyük oyun yapımcı- larından biridir. ““Rushware”'ın tica- ret müdürü Dürgen Goeldner'a göre, Federal Denetleme Kurulu'nun ince- leme yaparken kullandığı ölçütlerin pek fazla değeri yoktur. Goeldner bu 19