22 Şubat 1946 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 3
GÜNEŞTEKİ NGİLİZ be ih- kar: a Catherine de Medicis'in en yeşilimtırak encere demirleri ara- sından hafif bir ay izni girdiği karanlık odanda, masanın başında, yumruklarını şa- kaklarına dayaniş dl öümdikel e kitaplarının arasında sırıtan bir ölü kafasının göz çukur. larına m saplamış, korkunç bir sır avına mıya -hazırlanırken buldum. ye ağır kalktın. Boy boy Şişeler, boynuzlu İbranice levhalar, kum saati >> büyülü değnekler ve yarı karanlıkta duvar YİNE EĞİTİM 25.1.46 tarihli (Büyük e a Şi sistemimiz Üzerine çıkan yaz; Meşrutiyetin erd yi tür ei tebimiz vardı: (İ) ilk mektep... (2) liva idadisi... (3) sultaniler... İlk mekteblerle liva idâdilerinde parasız, sultanilerde pa- İlk mektepler, dei sınıflık üç iğ reli idi; - öğretim altı sürerdi, kan ile mecburi idi. İlk mekte bi bitirenler isterlerse, liva idadisine girebilirlerdi. Bu mektep birinci sınıfı müşterek, öteki iki sınıfı, umumi, Zırai, sınai, ticari şubeleri. ne ayrılmak üzere üç sınıftı. Bu mekti ten, sultaniye geçmek imkânsızdı: Çünkü proğramları arasında bir vâkınlık yoktu. yordu. (Birinci ia e Fransızcadan baş- ka Arapça, Farsçada a öğretiliyordu. (İkin- ci devre) ise, vi Rİ fen.diye iki i #nPe- da buiki dilin yerine(matematik), Çizik), kimya, tabiat ermek daha geniş bir rette öğretiliy: 27 de a si birden kaldırıldı; m beş yıla indirildi; sultanilerin üç sınıfa in. da Amerikan sistemi hakim oldu; “takat bu mektebi irenler liseye girince, apışıp kaldılar; eve ü lise programı, eski suita- ni ikinci devre programının ayniydi; .bu programı da, yani tarza göre “düzeltmek lâzımdır. 1927 den sonra, ilk mekteb programı, ileriye doğru diyebileceğim, iki gözden tikleri pla lise pr. orta mekteb programında, geriye doğru döğleniiller yapıldr. 053 dan keskin çelik parıltısı gelen sihirli ayna ları arasından ellerini çekiyor ve haç çıkarı- yorsun. İnsan kaderlerini yıldızlara bağlıyan gizli telleri görmenin titretici ânı gelmiştir. yor: «Ey kâdiri mutlak, ey kendisinde yaşa- ağar. kımıldadığımız ve var olduğumuz gk senin arkanda, bekliyor. Sırtın- da ve göğsünde ürpermeler, soluk soluğa, gözlerini sihirli aynaya dikmiş,.az ötede, şö- - minede ıslık çalan alevlerin kızıl akislerine bakıyor. Nihayet ona haber veriyorsun, ki üçün- demle Lale Bi a Ri sene saltanat sürmek üzere tahta geçecek. Kıraliçe haykırıyor ve avuçlarını yüzüne kapıyor. SİSTEMİMİZ Kâzım Nami DURU Evet, tek mekteb sistemi kuruldu ; fakat YUEAMI ne çocuklar, ne memleket bir fayda görd Sormak isterim Bugünkü eğitim sistemimiz, doğru, iyi bir sistem midir? lar, vatan a hizmet k için yetiş- tirmeğe çalıştıkları çocuklarının hangi terbiye verilerine gör utulduklarını e bilmeli değil midirler? Evet, fakat buna hâlâ ümileda bir Eğitim Kanunu e 1913te çıkarılan bir (Tedrisatı İbi Kanunu Muvakkati), birçok maddeleri nedir ? Mecburi öğretim bile yedi yıla AR halde bizde niçin beş yıldır? Orta okullardan, liselerden ne bekliyoruz? (Üniversite), kendisine gelen talebelerin yüksek öğretimi iyi Vatan ve millet hesabına pek ehemmi- yetli bulduğum birkaç sual daha vardır. Bunların cevabını kim Yere t İstiyoruz! Bekli iyoruz LEKELER büyücü, ey asırlar sonrasının ha- bercisi, ey gökyüzünde e EE aym okuyan sema falcısı; hiç şüphe fyok ki senin ilmin, birbirine en uzak ve aralarında ie ların mesafesi bulunan iki unsurun birbirine yapışık denecek kadar yakın olmasını gerek- tirecek nispette büyük bir kâinat içinde olduğumuzu bilmekti. Bilmiyorsan bile sezi- hepiniz anlamıştınız ki, 1946 ilminin kabasını henüz ve ancak idrak edebildiği hakikat, üşahede ve tecrübenin daima eksik ve geç kalan kel kâhyalığını lüzumsuz bırakan bir bedahetle içimizdedir. Kâina mensup ve ondan bir parça olmanın, ona ait en küçük ve en uzak bir kıpırdanışla aynı kader niza- i demek old mânayı yakalamak ve yal alnız Keti lekele- dibinde veya henüz yo e e bu prensibin bir niza- ve a taalluku bakımından maddedeki bütün tecellileriyle ruh sibi olduğunu ruhun kımıldanışı — maddenin o kımıldanışı hesap ve man- hakkını teslim etmekten başka birşey değil- ir. Mieshpin göziyle her hafta bir. aa nl e (Büyük Doğu) fotografcısı mu «Mes yere asfalt sermekte değil, ele me, Kabir vasıtalariyle müzahrafat ili yo Sar ktep kasketiyle ve bin yıl e velki
