22 Şubat 1946 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 10
Firdevsi : Ey, akıllı kişi! Üzerinde söz söylenebilecek yere şimdi geldik... söyle de, söylediklerinden faydalansın Akıl, Tanrının sana ver bütün Gnl en iyisidir. Aklı övmek. yürünecek en iyi yoldur. Akıl, padişahların tacı ve ün- lü kişilerin süsüdür. aklı, hiç ölmiyecek bir olarak tanı! Onu, hayatın özü gel İnsana doğru yolu gösteren de, gönlü açan da, iki cihanda elimizden tutan da hep odur. Sevinç de apo gelir, insan- hk da ondan... Olgunluğumuzun çokluğu da ondan ven Eksikli- ği > ondan... aydın olsa li Ci Karanlik olduktan son- ra, dünyada bir ân sevinç yüzü göremez. ... . r ki: «Kendine aklı kıla- vuz sükniiyin kimsenin, yaptığı işle, İvme kendi gönlü ya- ralani Akıllı bir kişi, onu deli sayar Doğunun büyükleri İlk Şehnameciler irdevsi'den evvelki Şehname teşebbüsleri şöyle hülâsa edile- bilir : İranda halk yo, ve m ları, menkıbe v releri çok zengindir. Bunlar, h kii ri olmaksızın, ağızdan ağıza dağı- hale sokmaktan ibaret e şebbüs, rivayete göre ilk def Sâsâni hükümdarlarından Nüşir- ve yakınları da yâbancı yerine korlar. 2 Her iki anda da, ancak aklınla yükselebilirsin. Aklı çü- la bu dünyada şen yaşayamazsın! Bunu bil ki, her şeyden önce yaratılan ve canı koruyan da odur. Kulak, göz ve dil, sana aklı verilmiştir. Bütün iyilik ve kötülükler bu üçünden doğar, ... Bunun için sen artık bize, yaratılışın nasıl olduğundan söz aç! Sen; bu yer zn yaratan air bir kulusun.. Gizli ve yap! Böylece, yaraşık Kepadei YENE kendini korumuş olur- su “Bilgili kimselerin sözüne uyup oğru yolu ara! Dü dolaş; bildiğin, öğrendiğin her şeyi eğe söyleme, ilgili Dimi bir şey sesk bile, yine hiçbir zaman öğrenmekten geri kalma! Bilgi bir ağaç gibidir. Onun bir dalını görsen, kolay kolay köküne varılamı yacağını anlarsın. ŞEHNAM IE Prof. Necati LUGAL tir; zira Pehlevicede bu kelime, şah mânasınadır. İslâm ordularının İranı isti- lâsı Beşe bu kitap, Yezd- i am edilen Dan Yakup bu eseri tâ Nüşirvan zamanın. mış belli başlı Yolcu, git ve İspartalılara de ki, biz uyumaktayız burada; bize ettikleri tenbihe sadık, uyu- maktayız ! EPİGRAM Ne/mutlu (Termopil)de ölenlere! veceğim ve değerlendireseğim insan, Öz eee fenalık . mayandır. erin se illa bile Nr şey apmaktan ŞARKI Öfkeli rüzgârlarla yüksek dal- gaların sürüklediği, sân'atkârca yapılmiş kayıkta, o korkudan uçuk ve yanakları yaşına batmış (Perse) yi Kin içine sardı ve dedi : — Oğlum, bilsen 'ne acı çe- tanın en büyük şanını.da aldı. İsparta kıralı kurban (Leonidas) ki, faziletin parıldatıyord ŞARKI İmkânsızı aramıyorum ! runtu sayıklamalarında boş bir zeval bulmaz ışığını U. vereceğim! Bana sorarsanız, se- Edebiyat tarihi Şenlik lirizması lirizmasının o (Eleği), dn (hafif ilâhi ve şarkı) kademelerinden sonra” gelen en ehemmiyetli ve nihai safhası, oro şiiri, yahut debdebe ve şenlik ie önül devirdir. n şiiri, en parlak ve m ik işte bu nihat devirde erdi. Yunan lirizması, (Eleji) nev'iy- destan şiirinden ayrılmaya başlamış, (İyamp) sid ni ken- disine büsbütün yeni temin etmiş, yeğ ilâhi ve e şliki) ifade çerçevele- ” Rübebi şiirin bu tekâmül seyri, koro şiiri, yahut kesafetli hayatını yaş musikinin refakat ettiği bir nevi... Lirizmanın bu son nev'ini, bir- çok insandan mürekkep bir koro heyeti, ekseriyetle hep beraber rın fısıltısına d kulak verdiğin yok! Ey insanı büyüleyen çehre! Eğer senin için tehlike, tehlike olsaydı hassas Sg lâfları- dik! . Sana yalvarı- yorum, uyu kü e Ve sen uyut denizi, belâyı uyut; göster bize, ey (Zevs), bize daha yu- muşak bir irade göster! Ve eğer cüretimi taşkın buluyorsan çocu- umun başı için onu bağışla! ELEJİ Salih Zeki AKTAY ap ve hep beraber rakset- mek suretiyle, hem musiki, hem raks pilânı içinde sail diyirdı. Başlangıçta İspartadan çıkan a yayı birbiri arkasından fışkırtmaya başladı. İlk iptidai örneklerden sonra koro şiiri, 7nci Asır son- larında 6 ncı Asır başlarında, (Himer) li (Stesişor) elinde te- rakki etmeğe başladı. Bu şair, emel dini-mahiyetteki koro şiirini yavaş mevzu ve şekil halinde “eğiştirmeğe ve kendisinden biraz sonra birden- bire infilâk eden büyük. deb- debe enlik e e zemin a çalışm m bir ayni is eserine ma- ları, EN (Başilid) ve (Pen- dar) dır Salih Zeki AKTAY ca
