31 Aralık 1943 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 12
gs yi Bir de hususi kâtipliğim olduğunu yu- karıda söylemiştim, Müşirin, (mâhrem) ya- zılarını ben yazar, mabeyinle şifreli, şifre. siz muhaberelerini ben yapardım. Görüyorsu nuz ki bu haylice imtiyazlı bir iştir. İşimden dolayı Müşirden h'ç bir azar işitmed'm. Ben afkerlik vazifesinin verdiği vakarı hep ko. rudum, Başkaları gibi eği'lmed'm, yerlere yüz sürmedim, Bundan ö'ürü o'sa gerekti ki yaver arkadaşlarımın hemen hepsi bir iki rütbe, nişan aldıkları halde, ben ne rüt- bece ilerledim, ne de hir nişan a'dım. si (usulü defteri) öğretmen vekilliğini, (Sanayi mektebi) hendese, fizik öğrtmen- liklerini yapmağa basladım Bir yandan da harıl har Fıransızoavı iler'etiyordum. (E. mij Zola) nm yirmi kitanlık (Rusan makar) ımı, üc kitanlık '(üç sehir) ini, ravail, oVerit&) sini marche) mı: beni ivi ilgilen. . bende hiiwik bir ask oldu Padaeyii öğrenmeön kalik'atım: hunu hererehilmelr inin önce nisika'loiivi öğren. mek gavelirti» #nlat anatomi ia #evolo lee “e girerim. kü dmı her vaki Arm (Gâvur) Jâkahmı Me in Emin be. yin (1) vardrmila gonuneu hileileri edindim. 1006 da (Misainn Latana Wraaniea) in Sa, lânilrta getir Wiener Tiara'nda 'Tirkoa öğ. yatmani aldm (Allianaa Hranaairal aamiye. tinin Selânik gwhesine de üve secildim. Artrk Fıransızeavı oldukca serbssr koru- şabilivordum da, (Les Annales) amda Fr. ransizedi haftalik derginin, aylık (La Revue) dergisinin ahoneleni sırasmdaydım. bu geceli gündüzlü okuma'ar, bendeki in- kılâp fikirlerini oOkuvvetlendiriyor, arti el rlik duygum içimi yak: ondan önsa alma al) la Sale içtiğimiz su ayrı gidiyordu, Nöbetçi olmadığım akşam- lar daired*n birlikte çikıyor, (Olimpos pa- las) da biralarımızi içiyor, akşamın alaca karanlığında (Beyaz kule) ye kadar rıhtım. da yürüyor, sonra tramvaya binerek ev. lerimize gidiyorduk, Onu, tâ mekteptenberi kendime (yârı sadık) edinm'ştim. Anlayışı miz de mekteptenberi,. Namık Kemal'i oku- 1) Bu Emin bey T - İtalvan harbinde Trablus Garba Kızılay çe olarak gitmiş, Balkan harbinde yine bu işle Edirneds bulun. muş, Bulsarlara ösir düsmüis, Cihan harbinin sonlarında da demiryölü doktorluğile Afvonka. rahisarında, Konyada bulunmuş, oradı Tanrın'n rahmetine kavusmuştur, Kafalı, çen iyi ah. lâklı bir doktordu. Kâzım Nami DURU muştuk; şiirlerini, İnan ray nin e idadide, sanayi mektebindeki öğretmekilekle dost olmuştum, amma okul dışında onlarla birlikte bulunmazdım. Makedonyada neler oluyordu? Selânik, Manastır, Kosva wilâyetlerinde * Bulgar, Rum, Sırp çeteleri komiteciliklerini gittikçe arttırıyor, dağlarda, ovalarda, köy ve göl içlerinde çarpışmalar oluyordu. Türk köy- lüleri hiç rahat değillerdi; ikide birde hele Bulgâr çetelerinin sarkıntılıklarımna uğruyor. lardı, Bütün Makedonya, (Dünya cehenne- mi) halini almıstı. Saray, ' «tavsana kaç, tazıva tut» der gibi bir tavir gösteriyordu. Büyük devletler, arık her işimize karışır olmuslardı. Konsoloslar, 'komitecileri kıs- kırtmaktan seri kalmıyordu, Hele Çarlık Rusvası, * Moskofluğunnu adam alel vanı vordu. Osman'ı imvöratorluğunun cürük te. melleri sarsılıyor; bunlar oyetismivorm” #ihi öte vanden da Hsvran, Yemen daha bilmem ne isyânları korkunç sonuçları ha-. ber veriyordu Gençliğimde askeri okullarda yıl so imtihanları şövle olurdu: İmtihan odasında öğretmenden başka iki üç (mümeyyiz) bu. lunurdu. İçeriye, dersine göre, birer birer veya ikişer ikişer, girilirdi. Masanm üstün. de üç torba, içinde de numaralı masuralar vardı. Torbaların biri on, ikincisi on beş, ü- güncüsü de yirmi numaralıktı, Tam numara kırk i. Ders numaralarınm ortalaması. nı alan bir talebe, bir dersten 5 numara da alsa smıf geçerdi. Mümeyyizler, sivil okul. larda olduğu gibi istedikleri osualleri 80- ramazlardı. Aklımda kaldığına göre, 1310 (1894) de (Mekâtibi askeriye) nazırlığı yeni hir tari . koydu. On beş numaralık sualler yazılı o. lacaktı, Bunun için her dersin ö ders yılı sonunda on Sual hazırlardı. eni Bun. n mektep müdürünün, ders öğretmeninin, mü. eyizlerin, talebenin önünde açılır, nazır. lığm işaretlediği üç sualden biri mümey. yizlerce seçilir, talebeye yazdırı'ırdı. Bu on beş numaralık gi mlm sualleri ki. taptan almma değil, tmence kitap dışı, fakat her halde ae öğrenilmiş bilgi. lerden seçilme şeylerdi, 1895 di nımıza, Manastır.Askeri Rüştiyesi Müdürü, (Türklerin ulüm ve fününa hizmetleri) ki. tabını yazan Bursalı Tahir Bey de, her yıl olduğu gibi mümeyyiz gelmişti. Sualler bi. ze yazdırılırken, bana: «Sen bu şuali yazmı. . Hoc Tı: mümeyyizler pa ai kabul ettiler. Ben, ne yazabilirdim? Yavuz Sultan Se. lim, ares devletini şarktan ve cenuptan her vakit rahatsız e kuvvetleri ortadan kalım, kendinden sonra lenlerin Avrupa içinde Herlemelertii, büyük ve zen. gin ülkeleri istilâ etmelerini düşünmüş ve istemiş olacak ki, her şeyden önce İranda Safevi hükümetini yıkmak, sonra da Su. riye ve Mısırda hâkim olan Kölemen hükü. metine son vermek yolunu tutmuştu. Ger. çek, bu seferlörden sonra İran, Osmanlı devletini ürkütecek halden çıkmış, Suriye ile Mısır Türk idaresine geçmiş, Mekke ile Medinenin anahtarları kendisine verilerek Osmanlı padişahları ( hâdimül haremeyn), daha sonra islâmlarm halifesi olmus. bu Fenaa yer üzerine Cezayir Bevlsrbeyi Bari $ Osmanlı devletinin hizmetine gi- iri pr Afrikayı Osmanlı (idaresine gecirmisti. Bun çiş pe ha oğlu gli şark. an htuyaya kadr Yürliyebilmişti, (Dev am edecek) de son ll idim. Tarih imtihe.
