10 Kasım 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
YY, Dale İngiliz ordularının Fransaya geçişi büyük bir emniyet içinde devam ediyor Bu nakliyatı temin eden kuvvet, denizlere hâkim olan müttefik donanmadır İmparatorluğun hayati menfaatle- Tini müdafaa için seferber edilen İn- giliz ordularının mühim bir kısmı birkâç haftada Britanya adasından Fransız topraklarına geçti, Fransa bir - taraftan garp cephesinde tahşidat yapârken diğer taraftan Ilmanlarına İngiliz kıtaatı boşalıyor. Şimdiki hal- de bu imdad kuvveti Argio Sakson wkına mensup askerlerden mürek- kep. Ayni zamanda dominyonlardan ve müstemlekelerden gelen binlerce muharip de Fransa topraklarına ayak basmış bulunuyor. Askeri mükellefi- yetin tatbikinden sonra Iügilterede silâh altına çağırılan sınıfların tali- mine hummalı bir faaliyetle devam ediliyor. Bunlar dn munlazam fırka- Tar halinde cepheye sevkedilecek. Büyük Britanya imparatorluğunun dört yüz milyonu aşan tebaası bu | hayat memat mücadelesine girmek için ayağa kalkmış ve bütün varlı ğlle krala sadakat göstermiş bulunu- yor, Umumi harbin xuyvei seferiye- lerine nazaran daha emniyetli teşki- lât altında yüz binlerce asker deniz- lerde haftalarca yol katederek cep- helere yığılıyor. İngiltere denizlerde» ki bu muazzam asker ve mühimmat nakliyatını bir elden sevk ve idare et- mek için bir nezaret ihdas etti. Harp 'patlamazdan evvel askeri mütehas- sıslar Fransaya nakledilecek İngiliz ordularının bindirme ve indirme li- manlarında düşman tayyarelerinin hücumuna uğramasından *korkuyor- Tardı. j Filhakika tayyarele; attığı ağır 'bömbalar, zırh güvertelerle mahfuz büyük harp gemilerinde bile mühim hasarat ika ettiği düşünülürse, alelâ- de ticaret vapurları üzerinde tesiri her halde daha fazla olması icap eder. Her ne kadar tayyarelerin ağır bom- balar atarak askeri nâkliyâta tahsiş edilen her hangi bir vapur, batırdık- ları vaki değilse de bir vapurun gü- vertesine isabet eden 500 kiloluk bir bomsa tesiri ağır top mermisi tesiri- n» muadil olacağı ve bombanın vâ- purun yarıbaşında denize düşmesile olan imfilâkm da bir mayn patlama- sı kadar müessir olacağı muhak- kaktır. İngiltereden Fransaya yapılmakta olan nakliyatı izaç için Almanların elindeki vasıtalar tayyare, denizaltı gemisi, mubrip ve seri kruvazörler- dir Tayyareye karşı en müessir mü- d5*-x sllâhr gene tayyard'olduğun- ! do; ver nakliye kafilesine hava mü- için mütsadâid tayyare filo- -efakat etmekle beraber kafileyi râk sevk ve himaye eden harp de tayyare dâfi topları ve bizrat kafileyi teşkil eden vapurlar. da da birçok makineli top .ve tüfek- ler. bulunması düşman tayyarelerinin kafilelere sokulup hücüm etmelerine imkân bırakmamaktadır. ” Kıtaatın indirildiği limanlarda ise hava hü- cumlarına karşı âyni müdafaa ledbi- Ti almmakla beraber buna ilâveten o mıntaka havasında müdafaa kor- don'arı halinde karakol tayyareleri mütemadiyen uçmakta ve mühim mikdarda av tayyareleri uçmağa ha- zır olarak meydanlarda nöbet bekle- mektedir. İndirme lmanlarındaki tayyare müdafaa bataryaları yüzler- ce topla takviye edilmiş olup havadan gelecek tehlikeyi defetmek için ate- şe hazır bulunmaktadır. Bundan başka yere iplerle bağlı bülon mânia- ları da bir anda havaya saliverilmek Üzere hazırlanmıştır. Bütün bu teda- bir İngilteredeki o bindirme limanla. rında da alınmıştır. Bu kuvvetli mü- dafaa silâhı karşısında Almanlar ha- va taarruzlarından o umdukları fay- dayı bulamıyacaklarından buna ce saret edememektedirler. Harpte düşman bittabi zayıf olan yerlere hücumu tercih eder. Müda- faası kuvvetli olan yerlerde düşma- nın yapacağı birkaç deneme müessir mukavemet karşısında akim kalınca tekerrürü güçleşir. Bugüne kadar Ak maân tayyareleri İngiltereden Fran- saya yapılmakta olan nakliyata yal- nız bir defa hücum edebilmiştir. Önümüzdeki kış mevsiminde Manş kanalında sis, yağmur ve fırtına ş€- raitinden dolayı tayyarelerin kafile- lere hücum fırsatı bulmalarına daha âz ihtimal verilir, Denizaltıların taartuzuna gelince; İngiltereden Fransâya nakliyat Manş kanalından yapılmakta oduğundan şark meğhali çelik ağ mânlaları ve müâyn tarlalarile kapatılmış olan bu kanala avcı gemileri müteaddid hat- lar halinde teksif edilmiş bulunmak- tadır, Denizaltıların gündüz Şimal denizinden gelerek kanala girmeleri pek güçleşmiştir. Gece isl kanalın ge- çid samandıralarında doyamlı yanan fosfor ışıkları denizaltılarn gizlice geçmesine engel olmaktadır. Umumi harpte bu kanalda İş gö- ren Alman denizaltıları 150 ton- luk küçük botlardı. Bunlar Belçi- kanın Almanlar tarafından istilâsın- dan sonra Flânder sahilinde Zebrüke limanına Üslenerek kanala nisbeten yakın olan bu limandan harekâta sevkedilmişlerdi. Şimdi ise Almanla- rın elinde böyle bir ileri üs olmadı. ğından denizaltılar Vilhelmshafen harp limanından kanala kadar olan uzun mesafeyi katelmek mecburiye- tindedirler. Bugüne kadar Manş denizinden yapılan nakliyata denizaltılar tara- fından hücum edilmediğine bakılır. sa bu kanalın çok mükemmel bir su- rette kapatılarak sıkı bir kontrol al- tına alındığı anlaşılmaktadır. Esasen garp cephesine İngiliz nak- iyatının can damarı bu kanaldır. Bu yolun emniyet altında tululması ha. yati ehemmiyeti haizdir. Gerçi harbi umumide Alman denizallılarından bir kısmı Manş kanalında muvaffakı- yetli hücumiar yapmışlardı. Fakat 0 harbin son senesinde kanal taarruzu o kadar güçleşmişti ki sefere çıkan denizaltıların bir daha üsse dönemi- yeceği kanaati hasıl olmuştu. Seri hücum botlarile kanalda nak- liye kafilelerine taarruz etmek mese- lesine gelince; hücum botarının Al- man sahilindeki üslerden kalkarak Manş kanalına gelmeleri ve burada kafile yolu üstünde bekliyerek hücu- munu yaptıktan sonra sekrar üsleri- İ ne dönmeleri bu küçük tekneerin seyir nısıf kuturlarının azlığından do- rin kanal ağzına muhripler yedeğin. de çekilerek götürümeleri düşünüle- bilirse de İngiliz kuvvetlerinin tazyi- ki altında Alman muhriplerinin aya- gını bağlıyacak olan böyle bir te- şebbüse girişmelerine ihtimal verile- mez. Çünkü denize hâkim İngiliz kuv- vetlerinin taarruzu karşısında muh- ripler avcı botları bizzarure kendi baş- larının çaresine bakmak üzere yedek- ten bırakacakları tabildir. Bu tak- dirde avcı botlarının imhasına mu- hakkak nazarile bakılabilir. Acaba muhrip filotillâlarının taar- ruzile kanaldaki İngiliz makliyatına darbe vurulamaz mı? Gündüzün ka- nala muhriplerle baskından fayda beklenemez. Zira Alman muhripleri kanalda faik İngiliz ve Fransız filo- tillâlarının mukavemetine maruz ka- ır ve ayni zamanda Firth of Forth ve Harwich üslerindeki İngiliz kuvvetle» ri tarafından hattı ricatleri kesilir. Olsa olsa muhrip hücumu geceleyin yapılabilir. Böyle bir taarruz evvele- mirde kanalda Kale - Dover hattının şarkındaki ağ ve mayn mânialarını muhafazaya memur müttefik kuvvet- lere çâtacak, onları püskürttükten sonra kanaldan içeri dalarak nakli- yata karşı baskın halinde tevcih edi- lecektir. Mutaarız fiotillâ nakliye kafilesinin seyrü sefer yoluna kadar sokulabildiği takdirde top üleşile bir kaç vapur batırırken kendisinin de kafileyi himaye eden İngiliz kruvazör ve muhripleri tarafından zayiata uğ- ratılâcağı muhakkaktır. Taarruzdan sonra düşman muhripler! kanal mâ- rlasını yararak dönüşlerinde mânia muhafiz kuvvetleri tarafından mu- kayemet âteşile ikinci defa karşılaşa- caklar ve tekrar zayiata duçar olacak- lardır. Alman muhrip kuvvetinin bu- günkü kadrosu böyle büyük züyiata mal olacak teşebbüslere girişmeğe müsaid değildir. Nitekim Almanlar bu sebepten şimdiye kadar böyle bir muhrip taarruzuna kalkışmadılar, Son çare olârak kanaldaki nakli yata hafif ve ağır kruvnzörlerle taar- ruz mevzuu bahsolabilir. Kruvazör- lerden mürekkep bir akıncı filonun | Şimal denizinden doğrudan doğruya kanala tâarruz etmesi halinde karşı- laşacağı tehlike muhirp filotillâları- bın baskınındaki haiden hemen hemen ferksızdır. Şu şart ile ki düşmanın akm- cı kruvâzörlerine karşı, müttefik fi- lolârın ağır kruvazör ve dritnotları işe müdahale edecektir. Alman kör- fezinin çok içerlek olan cografi vazi- yetine mukabil İngilizlerin cenubu şarki üslerinin cografi durumu âkın- cı Alman filosunun ricat hattını kes- meğe çok elverişlidir. Kanal taarrı- zundan dönen Alman filosu avdet rotası üzerinde behemebal falk İngi- liz kuvvetlerine raslıyacak ve taar- ruzda hasarzede olmadıklarıtı kabul etsek bile dönüşte ciddi muharebeye tutuşmak mecburiyetinde kalarak hezimete uğrıyacaklardır. Kanaldaki İngiliz nakliyatına ta- Aarruz için Almanların Atlântiğe açıl- miş olan cep zırhlılarıile kanalın garbinden girmek ihtimali daha va- riğ görülebilir. Bu ihtimale karşı da İngiliz donanmasından müfrez bir filo kanalın garp kapısını emniyetli. | yecek veçhile dolaşmaktadır. Ajans haberlerine göre Doyçland ve Amiral Şer adındaki iki cep zırhlısı Atlân- tikte korsan harbi yapmaktadır, Fa- kat bunlar kanal nakliyatına vurgun yapmağa teşebbüs edememişlerdir. Kanaldaki nakliyata mâni olmak için Alman donanmasının riske eğil. | mesi ise katiyen mevzuu bahsola. maz. Bu mühim nakliyat gece gün- düz durmadan devam etmektedir. Esasen İngilterenin cenup limanları- na tahşid edilerek bu limanlardan vapurlar, bindirilen kıtaatın bir ge- layı mümkün değildir. Gerçi bunla. | code Fransız sahiline geçizilmesi ka- bil olduğuna göre ışıklarını söndüre- rek seyreden vapur kafilelerinin tay. yareden görülmesi mevzuu 'bahsola. maz. Resmi haberlere nazaran iki ayda İngiltereden Fransaya 160 bin asker geçirilmiştir. Motörlü bir fırkanın mevcudu tahminen 12 bin ve motörize | olmıyan bir fırkanın mevcudu da 18 bin kişi olduğuna göre motörlü bir fırka beheri beş bin tonluk 46 vapur- la ve motörsüz fırka da 33 vapurla nakledilebilir. Bu 160 binin yarısını motörlü, yarısını da motörsüz olarak kabul edersek bu kuvvetin Fransaya 450 vapurla geçirilmiş olduğunu an- larız. Yüzlerce vapur da müstemleke ve dominyonlar ordularının nakline tahsis edilmiştir, Hulâsa; İngitereden Fransaya ya- pılan muâzzam askeri nakliyatın düşman taarruzuna uğramadan ce- rTeyanı emniyet ve-müdafaa tedbirle- rinin çok mükemmel işlediğini isbat etmekte ve ayni şerait altında yüz binlerce asker ve hesapsız maizeme- nin hiç bir ziyana uğramadan sâpa- sağlam geçirileceğine bir delil teşkil etmektedir. Bunu temin eden kuvvet denize hâkim olan müttefik donan- madır, AR AKŞAM NEŞRiYATI AKŞAM okuyucuları bu güzel ve faydalı kitapları YÜZDE 20 iskonto ile alabilirler FAİK SABRİ DURAN'ın eserleri Kuruş l Kuruş —— Nereden geliyoruz? “0 Yeryüzü Gökyüzü 150 Bir Türk kızının Amerika Çocuklara coğrafya kıraat- yolculuğu 75 1 TE > Cüceler ve devler memleke- Don Kişot 25 tihde Güllirer'in seyahat- | Arzın merkezine seyahat 2 leri i En tanınmış muharrirlerin güzel romanları Küçük İlânlar VA - NÜ Kıvırcık paşa Sörmed Muhtar Deli Selâmi İzzet Yalı çüpkım Bürhan Cahid 30 Bu perdenin arkasında Bk 40 Düğün gecesi Bürhan Çahid 100 Sümer Kın İskender Fahreddin 125 Asyadan bir güneş doğuyor İskender Fahreddin 80 Penbe raşlahlı hanım Sermed Muhtar 9 Bir kadın geçti Selâmi İzzet 20 Derler kaldırımı Halid Fahri 75 Aşk fırtınası Muaz2e2 Tahsin 50 Dipsiz kuyu VA -,Nü »| Penbe pırlanta die , İki cinayet gecesi Hikmet Feridun > Karacaahmedin esra va -Na > -. Kardeş katili o...» 24 En meraklı macera romanı Meşhur ARSEN LUPEN serisi ) Seri tamamlanmıştır. Resimli 6 büyük cild. Her cildin fiati: 80 kuruş j 6 Cildlik takımı birden alanlar için fiati; 4 liradır. Muhtelif eserlerin listesi Kuruş ——. Edebi hatıralar Hüseyin Cahid do) Fazıl Ahmed IKıymetli edibin muhtelif | eserleri) 80 | Sinema yıldufarı (Albüm gibi resimli) 100 | ye nn M. Rağıp Lİ l talyadan Amerikaya nasıl i imla? M. Saffet 25 Kadın asker olursa Necdet Rüştü 50 Tarih öğreniyorum Ahmed Refik 30 Yo 20 iskonto kuponu Bu kopunu kesip «AKŞAM matbaası kitap servisine» getirir veya gönderirseniz bu Jistedeki f#latler oüzerinden size yüzde 20 iskonto yapılacaktır. AKŞAM neşriyatı tevzi yerleri «AKŞAM» matbaası - İstanbul Muallim Ahmed Halid kitapha- nesi - Ankara caddesi, İstanbul Para yerine mektup içinde pos- ta pulu kabul edilir, Devlet Denizyolları işletme umum müdürlüğü ilânları EANAASASUDUSUNEUUUUUEENDAYEEUANERE SAS SANASUNASANMERUABEEDEBAEEAAEE SABAN İSAAAYE Münakalât Vekâletince yapılan ilânla 15 Leşrinleyvel 039 ve bilâhara idaremizee ya- pilan ilânla da 31 Teşrinteyvel 939 tarihine kadar kabul edileceği bildirilmiş olan, İngil- tereye smarlanâcak gemiler hakkındaki tekliflerin kabul müddetinin 30 toşrinisani 939 tarihine kadar temdit edildiği ilân olunur. 40282. İstanbul Defterdarlığından: Kâğıthanede Silâhtarağa çiftliği civarında Cendere mevkiinde değirmen bahçe na- mile maruf 84 ra muhammen senelik icarla 21 dönüm arazi üç sene müddetle ve açık arttırma yolile kiraya verilecektir. Senelik kira bedeli üçer ay ara ile dört taksitte ve her taksit peşirdir. İhale 16/11/9389 perşembe günü saat 14 de Mill Emlâk müdürlüğünde mü- teşekkli komisyonda yapılacaktır. Taliplerin 18 lira 00 kuruş muvakkat leminatla muay- yen gün ve saatte komisyona mürücaatları. 18835) Istanbul Defterdarlığından: Fatihte Davutpaşa orta mektebinin 125 lira muhammen icarlı bakkaliyesi üç söne müddetle kiraya verilmek üzere açık arttırmaya konulmuştur. Benelik kira bedeli dört taksit ve her taksit paşindir. İhale 16/11/939 perşembe günü saat 14 de milli emlâk müdürlüğünde müteşekkil komisyonda yapılacaktır. Hüsühal şahadetnamesi, sıhhat raporu ve sabıkası olmadığına dair vesika ile birlikte, Taliplerin 28 lira 13 küruş muvakkat teminatla muayyen gün ve saatte komisyona müracaatları. (834) Tıp Fakültesi Dekanlığından: Bilecik saylavı sayın Prof. Dr. General Besim Ömer Akalın'ın fakültemize hediye et- tiği külliyelli miktardaki eserlerinden dolayı kendisine lp fakültesi namına alenen te- gekkür olunur. (9297) Cinsi Defatir ve eyrakı matbus İstanbul Vakıflar Başmüdürlüğü ile Taşra Vakıflar İdarelerine lüzumu olar 48 kalem defatir ve evrakı matbuanın evvelce yapılmış olan İlânlarında vaki sehiv dolayısile bu İlânlar yok sayılarak yeniden ilânına lüzum görülmüş ve mezkür defalir ve evrakı mat- buanın ihalesi 25/11/8939 tarıhine müsadif cumratesi günü saat 11 de İstanbul Vakıflar Başmüdürlüğü binasında toplanan komisyonda açık eksilme suretile yapılacaktır. Mu- bammen bedeli 4995 liradır. İlk teminat 374 lira 82 kuruştur. Şaripnme ve nümüneleri her gün Levazım kaleminde görülebilir. (9350) Türkiye cümhuriyet merkez bankasından: Yunanistanda bloke matlübatı bulunanlar, bu paralarını 1, — Ne suretle tevekkün ettiğini, 2. — Blokajın vukuu tarihini, 3. — Mikdarlarını. 4. — Hangi müessese nezdinde bulunduğunu ve sair müfit malümatı 10/12/1939 ta- rihina kadar Türkiye Cümhuriyet Merkez bankası umum müdürlüğüne İsim adresleerile bildirmeleri Uân olunur. «9282»
