19 Nisan 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

- Tunustaki İngiltere ile İtalya bütün ihtilâf je anlaştılar. İtalya Bingazi tarafından | Mısırı tehdid etmemeği ve Filistin Araplarını da İngilizlere karşı savaşa devam etmeğe teşvikte bulunmama- ğa taahhüd etti, iki taraf kendilerinin Şarktaki vaziyetlerini karşılıklı tan diler, İngiltere ile İtalya tam anlaştık- arı bir sırada Trablusgarbın ya- mında bulunan Tunus beğliğinde Fransızların himaye ve hâkimiyeti- | Me karşı geniş mikyasta bir kıyam | Yapılmıştır. Fransız askerlerine hü- cum edilmiş, Fransız bayrağı indiril- Miş ve her tarafta istiklâl bayrağı çekilmiştir. Fransızlar, Kransaya karşı yapılan bu hareketi İtalyanın Trablusgarb- ten yaptığı teşvik ve tahriklere atfe- diyorlar. Zaten Tunusta iki yüz bine Yakın İtalyan unsurunun vaziyeti ve tabiiyeti otuz senedenberi bu iki devletin arasında başlıca niza vesi- lesi teşkil ediyordu. Şimdi İtalya Tu- ni arı Fransız himaye ve hâkimi- .... hâdiseler yetine karşı gelmeğe teşvikte bulun- makla ittiham edildiğinden eski ih- tilâfa yeni bir zıddiyet inzımam et- miş oluyor. 'Tunusun sahası cenubundaki ara gi ile birlikte 125,130 kilometre mu- rabbaıdır. Nüfusu iki buçuk milyona yakındır. Ahalisi Arab ve berberidir. Başlıca" şehirleri memleketin merke- zi 185,000 nüfüslu'nefsi Tunus; 27,723 nüfuslu - Sefaks ve 21,298 nüfuslu Susadır. Tunus uzun müddet Babıâ- liye tabi idi. 1881 senesinde Fransa- nın himayesi altına alınarak şimali Afrikadaki büyük Fransız müstem- leke İmparatorluğuna ilâve edilmiş- tir. 1691 senesindenberi bir beyin idaresi altındadır, Fakat her işe Fran- sız fevkalâde komiseri karıştığından Fas sultanı gibi Tunus beyinin de hüküm ve nüfuzu kalmamıştır. Fran- sızlara karşı harekeli haziırliyan eks: serisi Fransadaki mekteplerden yeti- şerek Avrupadaki milliyetperverlik cereyanını öğrenmiş olan genç Tü- Busluların “teşkil ettiği (yeni düstur) partisidir. Eniştesini yaralıyan bir gencin muhakemesine başlandı Suçlu kendini müdafaa için bu- na mecbur kaldığını iddia ediyor Silivrinin Turhallı köyünde kah- Vede iskambil oynamak meselesinden kavga ederek eniştesi Kâmili öldür- Mek kasdile başından sopa ile yar&- laimaktan suçlu Şakirin muhakeme- #ine dün ağırceza mahkemesinde ba- Kıldı. Tıbbı adi meelisi tarafından Kâ- milin muayenesi neticesinde gönde- rilen rapor okundu. Raporda, Kâmi- milin başının sol tarafına sopa ile Vurulma netieseinde bir çöküntü ve Yara hasıl olduğu, bunun tesirile vi. €udunun sol tarafının da felce uğrar dığı ve kafadaki yrranın ileride ölü- mü intaç edebilecek bir vaziyette bu- lunduğu bildiriliyordu. Rapor okunduktan sonra müddel- Umumi iddianamesini okuyarak va- kayı bütün teferruatile izah etti ve dedi ki; — Maznun Şakir, kahvede iskambil Oyunu yüzünden çıkan kavgada eniştesi tarafindan hakarete uğramış ve kafasına da bi riskemle vurulmuştur. Bundan hid- detlenen Şakir kahveden çıkınca bir sopa ederek bir yere gizlenip eniştesi- Bin yolunu beklemiş ve eniştesi Kümll Tanlıkta evine giderken birdenbire üzerini hücum ederek sopayı evvelâ koluna, son- K4 da başına vurmuştur. Kmil başından aldığı yaranın tesirile yere yuvarlaninca Şakir bunun öldüğünü zannederek kork- muş ve işe başka bir mahiyet vermek mak- adile, baygın yatan Kümilin belinden bi- çağını çıkarıp yanına bırakmıştır. Şakir bundan sonra köy muhtarına gi- derek geceleyin yolda eniştesi Kâmilin kendisine bıçakla hücum ettiğini ve her tarafı duvarla kapalı bir arsa içine sıkış- tardığını, buradan kaçıp kurtulmak İm- kânı olmadı cihetle kendisini müdafaa için eline geçirdiği bir sirikla eniştesini vurduğunu söylemiştir. Halbuki tahkikat evrakı ve dinlenen şahitlerin ifadelerin- den vakanın böyle olmadığı, Kâmil gece evine giderken Şakirin intikam almak maksadile yolunu bekliyerek eniştesini yan raladığı sabit olmaktadır. Fakat vakanın bir sopa ile işlenmesi bunda Şakirin katıl kaşdı olmadığını göstermektedir. Şakirin, Türk cema kanununun 81 inel maddesi göz önünde tutularak 458 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına göre cezalandırılmasını isterim. Bundan sonra maznun vekili yazılı olarak müdafaanamesini verdi ve şi- fahen de izahat vererek Kâmilla yol- da bıçakla Şakire hücum ettiğini ve kaçamıyacak şekilde duvarlar ara sına sıkışan Şakirih de nefsini mü- dafaa maksadile yerden bir sırık sö- küp Kâmilin kafasına vurduğunu söyledi. Evrakın tedkikile karar ve- rilmek üzere muhakeme başka bir güne bırakıldı. Dün yeni bir orta mektebin temel atma merasimi yapıldı Şehrimizde yapılması kararlaştırı- Muş olan yedi orta mektepten üçün- Güsünün temelatma merasimi dün rükte, Zincirlikuyuda, Hacı Feyzullah medresesi arsasında yapıl. Muştır, Merasime İstiklâl marşile baş- , müteakiben vali ve belediye telsi B. Muhiddin Üstündağ bir nu- tuk söylemiştir. Vali nutkunu bitir- dikten sonrs müessesenin hayırlı ol- m5 ması temennisile mala fle temele harç koymuştur, Bundan sonra Cumhuriyet Kiz or- ta meklebi direktörü B. Cafer ver linin nutkuna mukabele etmiş ve bu suretle merasim nihayet bulmuş, davetliler hazırlanan büfede izaz, ik- ram edilmişlerdir, Mekteb 85 bin Wi- raya çıkacaktır, Her tarafta hududlarda aşılması imkânsız müthiş ıstıhkâmlar inşa ediliyor Son seneler zar- fında Avrupa hü- kümetleri bir ta- raftan askeri kuy- vetlerini arttırma ğa çalışırken di- ger taraftan hu- dudlarını tahkim etmek için uğraşı- yorlar. Umumi harpten sonra hudud- larında ilk büyük istihkâm hattını vü- cude getiren hükümet Fransadır, Ma- ginot hattı namile meşhur olan istih- kâm hattını eski Harbiye Nazırı Ma- ginot inşa ettirmişti, Bu istihkâmlar bütün Fransız - Alman hududu bo- yunca uzamaktadır. İslihkâmlar arazinin topografya vaziyelins uydurulduğundan, uzak- tan hiç gbrünmez. Yeraltı yolları vasi- basile biribirine bağlandığı gibi, yeral- tında büyük erzak depoları, şimendi- fer hatları, hastane mahalleri, istira- hat yerleri, koğuşlar, tiyatrolar vardır. Maginot hattının yapılması on S6- ne sürmüş ve bu işe 50 milyon altın İngiliz lirası, yani aşağı yukarı yarım milyar Türk lirası sarfedilmiştir. Şim- di bu istihkâm hattı Belçika ve İsviç- re hududları boyuna doğru uzatılmak tadır. Bu suretle Fransa karadan müt- hiş bir istihkâm kuşağile çevrilmiş olacaktır. Son seneler zarfında Almanya da Fransa hududunda biribirine müvazi iki istihkâm hatfı vücüde getirmiştir. Bundan başka İsviçre hududunu da tahkim etmektedir. Almanlar bu müs- tahkem hatlara Mişel hattı adını ver. mektedir. Tam Fransızların Maginot hatlı karşısında bulunan Almânların bi- Yedi kaza Şehrin muhtelif yerlerinde 7 kişi yaralandı Yirmi dört saatte şehrimizde yedi kaza olmuştur: 1 — Beşiktaşta Yenimahallede oturan 65 yaşlarında bayan Rahime Karaköyden Beşiktaşa gitmek üÜze- Te tramvaya binerken müvazenesini - kaybederek düşmüş, yaralanmış, Ha- seki hastanesine kaldırılmıştır. 2 — Şişi - Tünel seferini yapan vatman Niyazinin idaresindeki tram- vay arabası İstiklâl caddesinde ba- yan Makbuleye çarparak yaralan- masına sebeb olmuştur. 3 — Galatada bir kıraathanede garsonluk eden Mehmed, Altınbak- kalda, tramvayın ters kapısından in- mesile şoför Mehmedin otomobili- nin sadmesine uğramış tedavi altına alınmıştır. i 4 — Eminönünde lokantacı İbra- himin yanında çalışan 50 yaşlarında bayan Fatma, Eminönünde vatman Muradın idaresindeki (tramvayın sadmesine uğrıyarak yaralanmıştır. 5 — Bebek Amerikan koleji kü- tübhane memuru B. Rasim, Köprü üzerinde bir taraftan diğer tarafa gö- çerken bir otomobil kendisine çar- parak yaralamıştır. 6— Balatta Berber sokağında otu- ran Koko isminde bir kadın, İstiklâl caddesinde bir taraftan diğer tarafa geçerken bir tramvayın sadmesine uğ- ramış, yaralanmıştır. 7 — Zare isminde birinin idaresinde bulunan otomobil, Taksimde Dağcılık klübü önünde Şaban isminde birine çarparak yaralanmasına sebep ol muştur. Bir sahte memur yakalandı Alfons isminde biri, Galatada Arab- camiinde Fotinin meyhanesine gele- rek sivil memur olduğunu söylemiş, dükkân sahibile müstahdeminden nüfus, hüviyet varakası ve emsali ve- salk arayıp soruşturmağa başlamıştır. Bu adamın vaziyetinden şüphelenen meyhaneci polise müracaat etmiş, ya- kalatmıştır. Alfons, kendisine memur süsü ver- mek suçile Beyoğlu mahkemesine sev- keğilmiştir. rini müstahkem hattı Lüksemburg hududu civarındaki Elfel tepesinden başlar ve Muzel nehrinin geçtiği dağ- lık araziyi kateder ve meşhur Kara- ormanın garp yamaçlarında nihayet bulur, Buna müvasi olan ikinci hat Tau- nus dağları sırtlarından başlar ve Visbadenin üzerinden ve Haydelbergin gerisinden geçip Nekar nehri vadisin- de nihayet bulur. Üçüncü haf Karaormandan başlar ve Almanya, İsviçre ve Fransa hudu- dunun birleştiği noktaya yakın olan 1ötfrach'ta nihayet bulur. Belçika da şarka, yani Almanyaya müteveccih bir'müstahkem hat ile şark hududunu emniyet altına almış- tır. Bunun uzunluğu 150 kilometreye baliğ olmaktadır. Almanya Mişel hattı ile Fransaya, İsviçreye ve Belçikaya karşı garp hu- dudunu iki katlı istihkâm hattı ile emniyet altına aldığı gibi, şarktada Çekoslovakyaya karşı müstahkem bir hat vücude getirmiştir. Bu hat Ak manyaya iltihak eden eski Avusturya- nın şimal hududuna doğru uzatıla- caktır. Çekoslovakya öledenberi Almanyaya karşı hududunu mükemmel bir istih- kâm hattı ile emniyet altına almıştı. Şimdi bu hattı eski Avusturyanın çi- mal hududu boyunca uzatmaktadır. İKTİSADİ MESELELER Pazarlığın meni Pazarlık, kanuni bir mecburiyetle kalktıktan sonra vaziyet ne olacak? Son günlerde herkes bu suali biribiri- ne soruyor. Pazarlık nerelerde yok- tur, Ve ticaretin hangi şubelerinde pazarlık kalacaktır? Bu mesele hak- kında alâkadarlar nezdinde yaptığı- mız tedkikatı yazıyoruz: Pazarlıktan bahsederken, bunun yalnız Şarka aid kötü bir âdet oldu- ğunu iddia edenler vardır. Halbuki pazarlık usulü orta devirde Avrupa- da da mevcuddu. Bunu «Venedik ta- cirin nde pek bariz bir suretle görü- yoruz. Fakat büyük ticaretin inkişa- file eşyanın kıymetleri piyasaca taayyün ettikten sonra pazarlık usulü kendili- ginden kalkmıştır. Nitekim Garb ti- careti Türkiyeye nüfuz ettikten son- ra, büyük mağazalar, ticaret evleri, «fiat maktudur» usulünü ortaya koy- muşlardır. Bu usul son zamanlarda daha çok genişlemişti, Hattâ o kadar Ki büyük mağazalarda pazarlık yap- mak ayıb telâkki edilmektedir. Şimdi bu telâkkiyi daha ziyade genişletmek, alıcı ile satıcı arasında aldanmak, al- daltmak mücadelesinden başka bir şey olmıyan pazarlığı kaldırmak lâ- zımdır, Bizde pazarlığın esas olduğu saha, Mahmudpaşadır. Burada 85 ku- ruşluk bir çorap 35 kuruşa alınabilir. Kanun, burada nasıl tatbik edile- cek? Halkın da ilk günlerde aldan- mamasını temin için, eşya flatlerini makul bir surette tesbit etmek lâzım- dır, Bu da ne dereceye kadar kabildir ve nasıl tatbik edilebilir? Kötü bir ticaret ahlâkı olan pazar- lığı umumi bir surette menetmekten bir çok faydalı neticeler alınabilecek- tir, Fakat kendisi ile görüştüğüm bazı dükkân sahibleri, pazarlığın yeri- ne başka usuller çıkacağını ileri sürü- yorlar, Bir gömlekçi diyor ki: «Bir kimseyi müşteri yapmak için, iskonto yapmak mecburiyetindeyim, tabii bu iskontodan evvel, daha yük- sek bir flat söyliyeceğim» buna göre pazarlık yerine, «ne kadar iskonto yaparsın» diye bir sual sorulacakmış ve bu suretle pazarlığa benzer şekiller zuhur edecekmiş. — H. A. Fransızlar Maginot hattını şimale ve cenuba doğru uzatıyorlar. Almanlar iki müstahkem hat yaptılar. Çekoslovakya, Belçika, İsviçre, Italya ve Sovyet Rusya da hududlarında mühim istihkâmlar yaptılar i Bu istihkâm hattı üzeri çelik kubbeli müteharrik top tö retlerinden müte- şekkildir. Bu taret- ler bütün istih- kâmların içinde bulunuyor. “ Avrupanın'en büyük istihkâm hat- larından biri de Sovyet Rusyasının garp hududu boyunda yaptırmış ol- duğu müstahkem hattır. Bu hattın uzunluğu iki bin kilometreye baliğ olmaktadır. Bin beş yüz kilometrelik kısmı şimal kutbu Okyanus sahilin- den başlayıp Finlândiya ve Lehistan hududlarını çevirmekte ve Romanya hududunda nihayet bulmaktadır. Beş yüz kilometrelik cenup kısmı Lehis- tan ve Romanya hududlarının birleş* tiği noktadan başlayıp Karadenizde nihayet bulmaktadır. Bu ikinci hat, hariçteki devletlerin gözü olduğu iddia olunan Ukrayna» nın muhafaza ve müdâfaasına mah» sustur, Bu müstahkem hatların önündeki otuz kilometre genişliğin- deki sahada hiçbir bina ve ağaç yok- tur. Burası dümdüz bırakılmıştır. Bu metrük arazi gizli mayınlarla muha- cak ve siper alacak bir şey bulamıya- caktır. italya da son zamanlarda bütün Alp geçidlerini kat kat istihkâmlar ile mu- hafaza altına almıştır. Bunun için B. Mussolini son nutkunda Alp hudud- larının sımsıkı ve geçilmesi gayrı mümkün bir surette kapatılmış oldu. ğunu beyan etmiştir. r. . ... Şehir meclisinde .. .. dünkü toplantı 100 lira vermek şartile asri mezarlığa ölü gömülebilecek Şehir meclisi dün toplanmıştır. Bazı tezkereler encümenlere havale edil- dikten sonra belediye zabıtası tali- matnamesinin müzakeresine devam edilmiştir. Süt satan ve sütlü şey imal eden yerler hakkındaki madde etrafında münakaşalar yapılmıştır. Kabul edi- len maddeye göre bu gibi yerlerde sıcak su tertibatı bulunacak, beledi- yeden izin almadan sütçülük yapıl mıyacak, tereyağ imalâthaneleri te reyağ satan dükkânlardan ayrı yer- de bulunacak, sütçü dükkünlarında sütten başka, boza, şira, limonata gibi şeyler de bulunacak, fakat yemek satılırsa bu gibi dükkânlar lokantalar hakkındaki hükümlere tabi olacak- lardır. Sirkelerin halis olması, turşuların behemehal *sirkeden imal edilmesi gibi hükümler de kabul edildikten sonra belediye mezarlık müdürlüğü- nün verdiği izahat üzerine Zincirli- kuyudaki asri mezarlıkta meşahirö tahsis edilen sahaya yakın yerde def. nedilmek istenilen cenazelerden en aşağı yüz lira alınmâsına ve azâmi miktarın belediye reisliği tarafından takdir edilmesine dair teklif de kabul edilerek içtimaa nihayet verilmiştir. Paket gümrüğü nizamname- sinin mayıs iptidasında tat- bikine başlanıyor Paket gümrüğü için hazırlanan nizamnamenin tatbikine mayıs bida» yetinden itibaren © başlanacaktır. Gümrükler baş müdirile posta - tek graf baş müdürü bu hususta temas- paket hiyetinde tatbik edilecek ve 1 hazi- randan itibaren bütün paket gümrük- ” lerine teşmil olunacaktır. —