18 Temmuz 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

ar ki. Sahife 2 Gazi Hz. Gazi hazretleri dün Yalovadaki kaplicalar (tesisatını, ( bahçeleri gezmişlerdir. Reisicumhur hazret- lerinin şehrimize ne zaman şeref verecekleri henüz malüm değildir. Mamafih Ertuğrul yatı Yalovada bulunduğundan Gazi hazretlerinin her an İstanbulu ziyaret etmeleri bekleniyor. Genevrede Akşam (Baş tarafı birinci sahifede ) “ Bu tenzilâta cesaret edişimiz, müdafaa teşkilâtımızın, mübala- gasız ve sırf vatan müdafaası gayesini istihdaf etmesinden, ve bilhassa) beynelmilel bir cereyan olan terki teslihat (omeselesini ameli ve fiili kararlarla takviye etmek istediğimizdendir..,, Amerika, tankları, ağır topları, bombardıman tayyarelerini kimya ve mikrop harbini tamamen ilga etmek istiyor. Türkiye de bunların ilgasın: istemişti. Amerika, dünya . taslihatının üçte bir tenzilini teklif ediyor. Türkiye heyeti murahhasası, bu teklifi, terki teslihat vadisinde esaslı ve mühim bir adım telâkki eder. Hiç şüphesiz, Amerika tekli- findeki esasların tamamile tatbiki, bazı teferrüatta sarahate mühtaç olabilir. Türk heyeti . bunlara, kısaca temas etmek ister: Meselâ, silâhları tenzil ederken, teslihatın nisbiyetine riayet edileceği mese- lesi... Türk heyeti bu prensipi, bizzat M. Hooverin, gene beyan- namede mevcut şu cümlesi sure- tinde tefsir eder: “Ameli sahada kalacağız, her millete, kendini müdafaa vasıtalarını bırakacağız.., Aynı suretie Amerika teklifi, hudutlardaki | sabit, istihkâmları müdafaa silâhı addediyor, bu müstahkem mevkilerin ilga olun- mıyacağını hattâ tezyit edilebile- ceğini bildiriyor... Türkiye heyeti şu fikirdedir ki, kendilerini müda- faa için kifayet edecek istihkâm- lara malik olmayan, veya istihkâm inşa etmek için masrafa katlana- mıyan memleketlere, bu sahada, diğer müdafaa vasıtalarında ma- delet derpiş etmek iktiza edar... Küçük bir ihtirazi kayıt daha: Amerika teklifi, müstemleke sa- bibi olan devletlere daha fazla müdafaa kuvveti hesap ediyor. Şu halde, müstemleke sahibi devlet- lerin kuvveti fazla olunca, bu devletlere yahut bunların müstem- lekelerine komşu olan devletler ne vaziyette kalır? Bunu da derpiş etmek lâzımdır. Türk heyeti murahhasası şu fikirdedir ki, eğer Amerika tek- lifindeki üçte bir tenzil miktarı, Sovyetlerin tenzil baremine mü- şabih bir usul ile mezcedilirse daha adilâne bir netice elde etmek mümkündür.. Fakat bütün bunlar, halli kolay teferrüattır. Esas itibarile, Türk heyeti raurahhasası Amerika tek- | lifini ciddi telâkki eder ve hemen müzakeresini teklif eyler. Bu teklifin esas prensiplerini derhal kabule amadeyiz... Cemal Hüsnü bey, beyanatının sonunda, Türk heyetinin bizzat konferansa tevdi etmiş olduğu teklifatın, en esaslı ve en cezri terki teslihat usulü olduğunda bir daha ısrar ettikten sonra, Türkiye teklifine en yakın ve en ileri teklifler, Sovyet, Italya ve Amerika tezleri olduğunu, bunla- rın gerek müşterek ve mümteziç olarak, gerek münferiden müza- keresine, ve konferansta en büyük ekseriyetin iltihak edeceği esasli terki teslihat kararına iltihaka hazır olduğumuzu söylemiştir... Komisyon âzası, bilhassa Amerika- lılar murahhasimızı şiddetle alkış- ladılar. Ek a mm pi öz zamana — 18 Temmuz 1937 — Varşova, 17 — Son günler zarfında Paris gazetelerinden biri Lehistan ile Almanya arasında Rusya aleyhinde bir anlaşma yap- mak için müzakere cereyan etti- Zini yazmıştır. Bu gazete Almanya sağ cenahına mensup rical'ile leh sağ cenahına mensüp ricalin bu maksatla temas ettiklerini yazarak bir takım haberler de veriyor. Bu haber Varşovada asılsız telâkki edilmiştir. Maamafih Fosişe çaytung gaze- tesinin Varşova muhabiri bir kaç Kontenjan Tatbikatta mühim değişiklik yapılacak Ankara 18 (Telefon) — Takas heyetinin Avrupadaki tetkikatına dair hazırladığı raporla muhtelif devletlerle ( aktedilen mukavele esasları bugünlerde heyeti veki- lede tetkik olunacaktır. Bu münasebetle verilecek karar- lar meyanında kontenjan tatbika- tında mühim tadilât vukua geti- rileceği tahmin edilmektedir. Polonya sefiri Polonya sefiri ve sefiresi mezu- niyetinden avdet etmiştir. Yeni- | köydeki makamlarında ikamet edeceklerdir. Buğday mübayaası Talimatname heyeti vekileye verildi Ankara, 17 — Ziraat bankası tarafından buğday mübayaası hak- kındaki kanunun izah eden tali- matname heyeti vekileye takdim edilmiştir. Talimatnameye (göre banka, Ankara, Sıvas, Akşehir, Eskişe- hir, Balıkesir, Yerköy, Adana, Konya, Nazilli ve Polatlıda buğ- day mübayaa edecek ve Ankara, Istanbul, İzmir, Mersin ve Samsun merkezlerinde satış yapacaktır. Talimatname, mübayaa fiatle- rini heyeti vekilenin takuirine terketmiştir. Heyeti vekile pek yakında talimatnameyi müzakere ve kabul edecektir. Ismet Pş. Hiz. Izmir 17 — Başvekil Ismet Pa; temmuzun 24 üncü pazar günü Ankaradan ayrılacak ve pazartesi günü burada bulunacaktır. Başvekil (o şerefine (o pazartesi akşamı belediye tarafından 150 kişilik bir ziyafet verilecektir. Ismet Pş. salı günü bazı ziyaret ve tetkiklerde bulunacak akşam Çeşmeye gidecektir. Başvekil perşembe sabahı Çeş- meden avdet edecek ve heykelin küşadını yaptıktan sonra ayni gün Ege ile Istanbula gidecektir. Toprak çökmesi Versay 18 (A.A.) — Bir arazi çöküntüsü neticesinde temel kaz- Fransız sosyalistleri ve M. Herriot makta olan bir çok işci toprak altında kalmıştır. Banlardan ikisi yapılan tedavilere rağmen öl- müştür. Bu Sahbahki Telgraflar Almanya ile Lehistan Rusya aleyhinde birleşiyorlarmış! Leh resmi mahafili bu haberin doğru olmadığını beyan ediyor ay evvel bu hususta müzakereler cereyan ettiğini, bu müzakerelerin yegâne hedefi Sovyet Rusya aleyhinde — birleşmek (o olduğunu yazmaktadır. Bu haber Varşovada büyük bir heyecan - uyandırmıştır. o Muhalif gazeteler Alman gazetesilç Fran- sız gazetesinin neşriyatını karşı- laştırarak bundan manalar çıkar- makta ve hükümete hücum et- mektedir. Leh sağ cenahına mensup rical ve bunların gazetesi olan Slowo Terki teslihat Fransız başvekili Genevreye hareket etti Paris, 18 (A.A.) — M. Herriot ile M. Leygues Cenevreye gitmek üzere saat 21,55 te hareket etmiş- ler ve halk tarafından alkışlan- mışlardır. Chateauroux, 18 (A.A.) — Sos- yalistler tarafından tertip edilmiş olan bir nümayişte söz alan M. Blum, M. Herriot'nun ordu, mev- cutlarının tahdididine ve 'böm- bardıman tayyarelerinin ilgasına müteallih olan Hoover plânı dola- yısile sarih bir vaziyet aldığı takdirde Fransanın Cenevredeki siyasetinin manzarasını altüst ede- bileceğini söylemiştir . Italyan filosu Dün ziyaretler yapıldı, bir bahçe eğlencesi tertip edildi Varnadan şehrimize gelen Ital- yan filosu kumandanı amiral Moreno dün vilâyet ve kolorduyu ziyaret etmiş ve kart bırakmıştır. ğleden sonra kolordu kumandanı ve vali muavini ziyareti iade etmişlerdir. Saat beşte eski Italyan sefa- rethanesinin bahçesinde bir bahçe eğlencesi verilmiştir. Bunda bazı sefirler ve birçok zevat hazır bulunmuştur. Italyan filosunda bugün dört buçukta spor teşkilâtı mensupları kabul edilecektir. Yarın sabah Italyanlar Taksim abidesine bir çelenk koyacaklardır. İnhisarlar Yeni kadro hazırlanmak üzeredir Şehrimizde bulunan inhisarlar vekili Rana bey dün tütün inhi- sarı depolarını teftiş etmiştir. Rana bey daha bir kaç gün şehrimizde kalacaktır. Inhisarların tevhidi ve müşterek kadronun hazırlanması için çalışan komisyon mülhakat teşkilâtına ait projeyi bitirmek üzeredir. Şimdiki halde her vilâyette tütün, müskirat ve tuz inbisarları- nın birer baş müdürü ve birer memuru bulunmakta idi. Bu pro- jeye nazaran bunlar lâğvedilmiştir. Bundan sonra her vilâyette yalnız bir inhisar müdürü ve bir de me- muru olacaktır. “e > Leh itilâfının çok muvafık ve” Avru- verilen haberi tekzip etmiştir. Maamafih © bunlar, bir zamanlar M. Von Papen tarafından ileri sürülmüş olan bir Fransız - Alman - panın selâmeti için lüzumlu oldu- gunu söyliyorlar. Bu münasebetle resmi bir tek- zip © neşredilecektir. Lehistan, Sovyet Rusya ile iyi komşuluk münasebatı idamesini arzu etmek- tedir. Esasen böyle bir itilâftan Lehistan için zarar ve tehlikeden başka birşey tevellüt edemez. İzmirdeki hadise Komiser ve üç memurun kayıt- ları terkin edildi Ankara 18 (Telefon ) — Izmir polislerinden Yusuf efendinin ka- rakolda Kemal beyi katli üzerine, mesele emniyeti umumiye müdür- ler encümeninde tetkik edilmiş ve devletin kendisine tevdi ettiği tabancayı sarhoşluk ve iğbirar neticesi. olarak bir (vatandaşa tevcih ve katleden Yusuf efendinin katil filini ika sırasında vaziyete müdahele ederek katle mani olma- dıkları ve bilâhare katilin takibinde cebanet gösterdikleri sabit olan üçüncü komiser Ekrem, polis memurlarından Tevfik ve Hasan Ferit, bekçi Feyzi efendilerin kayıtları terkin edilmiştir. Mecidiye köyü Inşaatın tatil edilmesinin sebebi ne? Şehir hududu dahiline alınan Mecidiye köyünde inşaat mene- dilmiştir. Halbuki Şişli tramvay istasyonuna yakınlığı dolayısile burada son zamanlarda bir çok evler — yapılmağa © başlanmıştı. Bunların o ekserisi bir katlı ve zarif şeylerdi. Inşaat maliye vekâletinden ge- len emir üzerine menedilmiştir. Bu yasak arazinin (tapusuz olma- sından ileri geliyor. Şimdiye ka- dar köy kanunu mucibince burada köylüler ev yapabiliyorlardı. Şimdi köy şehir hududuna girdiğinden inşaata müsaade edilmiyor. Belediye, arazi hazinenin mali olduğundan ev yaptıracakların defterdarlıkla (anlaşması lâzım geldiğini bildiriyor. Tren kazası hakkında raporlar Ankara, 17 — Polatlı - Beylik- köprü tren kazası kakkında devlet demiryolları idaresi tarafından nafıa vekâletine verilecek olan rapor kısmen hazırlanmıştır. Bu hususta bir noktanın daha tesbiti için idarenin iki mühendisi tekrar kaza mahalline gitmişler- dir. Nafıa vekâletinin heyeti tara- fından hazırlanmış olan diğer rapor ise vekâlete tevdi edilmiştir. Son tren kazasında ölenler Ankara 18 (Telefon)— Son tren kazasında hastanede ölmüş yara- lılarla, ölülerin miktarı 23 kişiye baliğ olmuştur. Eski bir sanat (Baş târafı birinci sakif&de) Bu kıymetli mütehassıs'mız yo- | Zurdun ayni mükemmeliyette ve ucuz olarak imali için bir dolap imalini düşünmüş ve ilk defa yapılan ufak bir nümune fevkalâ- de iyi neticeler vermiştir. Bu dolapta yapılan yoğurtlar en iyi Silivri yoğurtlarından daha lez- zetli, kaymakları daha kalın ve tertemiz olmuştur. Yoğurt dolabı Türk işçileri ta- rafından memleketimizin her tara- fında yapılabilecek kadar basittir. Bunun mahrukat masrafı 40 pa- rayı geçmemektedir. 'Alet sıcak su ile işliyor. Yoğurt yapıldıktan sonra sıcak su kaplari yıkamağa yarar. Maamafih arzu edilirse havagazı ve elektrik te kullanılır. Yeni dolap sayesinde ucuz, lezzetli ve tertemiz yoğurt elde etmek kabil olacak, yoğurtçulukta mühim bir inkılâp vücuda gele- cektir. Almanyada tahsil etmiş, kıymetli bir mütehassısımız olan Ekrem Rüştü beyin bu muvaffa- kıyeti çok takdire şayandır. Boğucu sıcaklar Dün hararet 35 dereceye kadar çıktı Bir kaç gündenberi sıcak şid- detini artırdı. Bilhasa dün boğucu bir sıcak vardı. Istanbul akşama kadar kızgın güneşin altında kav- ruldu durdu. Haziran ayı içinde en fazla sıcaklık 33 dereceye kadar çıkmıştı. Dün hararet 34-35 dereceye kadar yükselmiştir. Bu itibarla dün senenin en sıcak günü addedilebirlir. Dünkü şiddetli sıcaklar. yüzün- den şehrin manzarası adamakıllı değişmişti. Ceketsiz erkekler, ço- rapsız kadınlar pek fazlalaşmıştı. Dondurmacı dükkânları, buzcula- rın önü hincahınç kalabalıktı. Bir çokları biraz nefes almak, serin- lemek için denize koşuyorlardı. Civardan gelen malümata naza- ran dört günden beri bir çok yerlerde sıcaklar fazlalaşmıştır. Ankarada hararet derecesi düm“ otuz beşe kadar çıkmıştır. Cenup vilâyetlerinde sıcaklar O bünaltıcı bir hal almıştır, Urfa ve diyarbe- kirde bu günlerde vasati sıcaklık 40 derecedir. Trakya da sıcaktan pek müte- essirdir. Edirne Lüleburgaz ve civarında dünkü sıcaklar 35 derece idi. Gene dün Amasyada sıcaklar 36 dereceye yükselmiştir. En serin, en mutedil olan kısım- lar Karadeniz sahili ve şimal vilâyetlerdir. Buralarda sıcaklık en fazla 25, en az 16 dere- cedir. Cenup vilâyetlerinde sıcak- lar 40, Istanbulda 35 dereceye kadar çıkarken Karsta hararet yedi derece idi. Şarki Anadoluda Koraköse civarında hâlâ dağlarda kar görünmektedir. Yeşilköy rasat merkezinden verilen malümata göre, bugün hava açık olacaktır, rüzgâr muh- telif istikametlerden esecektir . Sıcaklık dünkü gibi, aynı şid- detle devam edecektir. Istifa eden müderris Ankaradan geldi Darülfünun edebiyat fakültesi, tarih şubesi türk tarihi müderris- liğinden istifa eden Zeki Velidi bey Istanbuldan Ankaraya gek miştir. Zeki Velidi bey: | — istifamı 10 gün evvel fakülte riyasetine bildirdim. Yeni tarih kitabındaki milli tezlere itirazım yoktur. Ileri sürülen iddi- alar hürmete lâyık içtihatlardır. Bizim münakaşamız bir teferrünt meselesidir. Bu da tarihi devir- lerde kuraklık olup olmadığıdır. | Şar ci