27 Temmuz 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

Spektaküler rus teklifi, tabii hem Moskovadaki amerikan ve ingiliz he- yetlerinde, hem de dünya başkentle- rinde geniş yankılar yarattı. Ameri- ka heyetine başkanlık eden Harri- man, nükleer silah denemelerinin ya- saklanması işini müzakere için rus başkentine geldiğini, fakat güneşin altımda ne kadar mesele varsa hep- sini ln hazır bulunduğunu ifade Beliren istifhamlar gel teklifi bazı meseleleri or- taya koymaktadır: I — Ruslar, nükleer silah dene- melerinin yasaklanması işini Saldır- mazlık Paktının imzasına bağlamak- ta mıdırlar, bağlamamakta mıdır- lar? Rus diktatörü bu hususu açık- lamamıştır. Ama bu haftanın orta- sında bir ilk netice alındığında, rus- ların işi öyle yokuşa sünmak ni- yetleri olmadığı mali ve tabii bu, kendileri için iyi bir samimilik notu oldu. 2 — Bir Saldırmazlık Paktı bir Zirve Toplantısını gerektirecek mi- dir, gerektirmeyecek midir? Görü- nen, gerektireceğidir. Nitekim Ken? nedy, bir basın toplantısında, "şim- dilik niyeti bulunmamakla beraber" her hangi bir toplantıya katılmak i- çin Washington'dan ayrılabileceğini ima etmiştir. Haftanın ortasında ay- nı hususu Macmillan tekrarladı. 3 — Saldırmazlık Paktı kimlerin arasında imzalanacaktır? NATO ile Varşova Paktı arasında mı, yoksa Amerika ile Rusya arasında mı? ilk ihtimal uzun ve çetrefil yeni gülüş- meleri gerektirecektir. Zira, bilhassa NATO memleketlerinin çeşitli mese- leleri, talepleri vardır ve (bunların başında Almanya gelmektedir. İkinci ihtimalde de, Amerikanın kendi müt- tefikleriyle müzakere etmeden böyle bir harekete girişmesi bahis konusu değildir. Tabii işin iyi ve pratik tarafı, nük- leer silâh denemelerinin yasaklanma- sı konusunda üç heyetin Moskovada anlaşmaya varın neticeyi almasıdır O takdirde siyasi hava son derece yumuşak ve böyle bir ortam içinde Saldırmazlık Paktı cok kolaylaşacak- tır. Zaten tutulan yol da bu olmuş- tur. Bu Paktın, belki de XX. Asrın en önemli siyasi hâdisesini teşkil edece- günden yarına. hiç haksızlık ve or- tamı yapılmaksızın gerçekleşmesi çe- şitli çevrelerin odirenmeleriyle güçle Krutçef Camp David'te İke ile Tarih tekerrürden ibarettir Krutçef Pekinde Mao ile ..hayali cihan değer Krutçef Viyanada Kennedy ile Can ve ciğer DÜNYADA OLUP BİTENLER şecektir Buna mukabil, ortada bir unsur zusu. Ne Rusyadaki "ideoloji (o ser- semleri", ne Amerikadaki "harp be- umi efkarlari- zirganları" kendi um nn bu arzularına karşı koyacak kud- tete değildirler. Ümitti hava Nitekim, Moskovadaki görüşmelere hakim olan neşeli ve iyimser hava, her tarafta bu sebepten dolayı müs- bet akisler yarattı. Ancak, ortada bir şüphe mevcuttur. Ruslar bu çeşit me- Selelerde, işin başında hemen daima böyle bir tavır takınmaktadırlar. Ba- dan sonra Kremlin bu hayal sukutunu kendi Soğuk Harp propagandasında kullanmaktadır. Batılılara suç yükle- mekte, onları sammiyetsizlikle itham etmektedir. Ancak, şimdiye kadar o- yun p kadar çok tekrarlanmıştır ki artık inanan, hele Batıda hemen hiç yoktur. O bakımdan, o Krutçefin bir defa daha aynı yola sapması kendisi- ne kâr değil, zarar getirecektir. Mamafih, Rusya ile Çin arasın- daki görüşmelerin hemen hemen Ba- tılılarla görüşmelerin başladığı sıra- da tam bir fiyaskoyla neticelenmesi ihtimalini ister istemez çoğaltmaktadır. Suriye Papasın pilâvı Ufak Orta Doğu merhleketlerinde bile, kuyruğuna üçbuçuk adam bağlayan maceracının Radyoya el koyup Başkent sokaklarına ( silâhlı- lar doldurunca iktidara, artık el koya- mad'ğı Suriyede geçen haftanın Sso- nunda cereyan eden bir teşebbüs sa- yesinde gözler önüne serildi. Oralar- da dahi, ihtilâllerin bir meşru ve mantıki sebebe dayanması * zarureti böylece ortaya çıkmış oldu. Suriyede, son ihtilâlden bu: yana iki cereyan çarpışmıştır. Suriyenin -ve onunla birlikte Irakın bir siyasi teşekkül olan Baas Partisi etrafında istikrar bulması. Suriyenin ve onunla