15 Aralık 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

tılan Tevfik Rüştü, İzmirden Üsküp Hilâli Ahmer Hastahanesine Başhe- kim olarak tayin, edildi. Siyasi faali- yetine devam edebilmek için burada daha müsait bir ortam (bulmuştu. Tevfik Rüştü Arasın başına bundan sonra, bir memurun başına gelenler geldi: Üsküpten Çanakkale (o Hilâli Ahmer Hastahanesi Başhekimliğine, oradan da yeni teşkil edilen Sıhhiye Müdüriyeti Umumiyesi (oOHıfzıssıhha Şubesi Müdür Muavinliğine tayin e- dildi. Bu sırada Harb-i Umumi baş- lamıştı. Askeri Tıbbiyeden diploma- lı Tevfik Rüştü bey, Birinci ve Be- şinci Kolordu Hıfzıssıhha Müşaviri olarak çalışmağa koyuldu. Tevfik Rüştü Aras 1919 yılında Ku- vayi Milliye hareketine katıldı. Ku- vayi Milliyenin Eskişehir ve Muğla teşkilâtlarında çalıştı. Birinci B. M. Meclisine Muğla Mebusu olarak gir- di. Diplomasi hayatı, Muğla Mebusu olmasından sonra başlayan (o Tevfik Rüştü bey, Lozan Andlaşmasını ta- kiben pürüzlü meseleleri halletmek için kurulan "Ahali Mübadele Ko- misyonu"na başkanlık etti. da gösterdiği muvaffakiyet üzerine, 1925 yılında İzmir Mebusu iken, Ha- riciye Vekâletine getirildi. Tevfik Rüştü Aras 1939 yılına, kendi ifadesiyle Atatürkün ölümüne kadar bu vazifede kaldı. Hariciye Ve- kâletinden ayrıldıktan sonra Londra Büyük Elçiliğine tayin edilen Aras, 1942 yılına kadar bu görevde bulundu. 1942 de kendi arzusu ile emekliye sevkedildi. Bundan sonra resmen po- litikadan çekilmekle beraber, gaze- telere yazılar yazmak suretile poli- tika ile ilgisini devam ettirdi. Tevfik Rüştü Arasın, Evliyazade Makbule hanımdan bir kızı vardır Emel adındaki kızı, Fatin Rüştü Zorlunun karışıdır. Fatin Rüştü Zor- luyu çok seven kayınpederini en çok üzen hâdise, damadının aşılmasıdır. Tevfik Rüştü Aras, ilk karısı Mak- imle hanımın vefatı üzerine, 1960 yı- lında Bahire hanımla evlendi. Hatı- ralarının büyük bir kısmını tamam- lamış bulunan Arasın ailesine olan vasiyeti, (hatıralarının Ölümünden sonra yayınlanmasıdır. Ayrıca bir şart daha koşmuştur: Hatıraları, an- cak ailesinin ve vârislerinin "o gü- nün siyasi şartlarına göre" uygun bulacakları bir zamanda neşredilecek tir." AKİS/32 Tevfik Rüştünün bir de torunu vardır: Fatin Rüştü Zorlunun, geçen yıl evlenen kızı Sevim Zorlu. Tevfik Rüştü Aras, Boğaz gezintilerinin dı- şında, son olarak, damadı Fatin Rüştü Zorlunun haksız iktisap dâva* sı ile ilgili duruşmasına gitmek üze- re evinden çıkmıştır. Tevfik Rüştü Aras, kendini İnönü devri mağdurlarından saydığı i- çin gerek Adnan Menderesle, gerek- se Fatin Rüştü Zorlu ile olan yakın akrabalığı dolayısiyle D. P. idareci- leri devrinde "Honore" edildi. 1951 yılında Filistin Mültecileri Komisyo- nunda Türkiyeyi temsil etti, daha sonra da, kendi deyimiyle "poletika dışı" görevler aldı. Bu görevler ara- sında İş Bankası Meclisi (Yönetim Kurulu üyeliği, Deniz Nakliyatı Mec- lisi Yönetim Kurulu Başkanlığı bu- lunmaktadır. Tabii bu vazifeler, dol- gun "hakk-ı huzur" ücretine tâbidir. 1958 hâdiseleri dolayısıyla C. H. P. Grupunun dış politika konusunda verdiği bir önergenin müzakeresi s1- rasında İsmet İnönünün yaptığı ko- nuşmaya Fatin Rüştü Zorlunun ver- diği cevabı hatırlıyanlardan bir kıs- mı, Zorlunun bu konuşmasında İnö- nüyü "Niyon" meselesinde itham edi- şini yorumlarken, bunda Tevfik Rüş- tü Arasın siyasi görüşlerini bulduk- larını ifadeden çekinmemişlerdir. Zi- ra Niyon meselesinde Türk Hüküme- tinin tutumunun tâyin edilişinde o günün Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras ile Başvekil İsmet İnönü ara- sında büyük görüş ayrılıkları oldu- ğunu bilmek için yakın zamanların siyasi tarihinden biraz nasiplenmiş olmak kâfidir. e Fatin Rüştü Zorlu, C. H. P. iktidarı sırasında İnönüyü Tevfik Rüştü Arasın görüşleriyle it- ham etmiştir. Tabii bu, Türkiyenin dış politikadan en iyi anlıyan adamı İnönünün karşısına çıkmak, için Zor- lunun bir ara kayınpederinin "rahle-i tedrisi"nden geçmiş olduğu zehabını uyandırmaya kâfi gelmiştir. Şimdi hususi hayatında gayet sa- kin günler geçirmekte olan Tevfik Rüştü Aras, her sabah muntazaman kalkıp, kitapları ve hâtıratıyla uğ- raşmaktadır. Sabahları bütün gaze- teleri okumak itiyadındadır. Gazete- ler içinde en çok Safa Kılıçlıoğlunun Yeni Sabahını beğendiğini söyliyen Diplomat, mükemmel ingilizce ve fransızca bildiği için, Avrupa gaze- telerini de takip etmektedir. Hayat Defterinden YAPRAKLAR Doğdu. Ulus gazetesi (oYazı İşleri Müdürlerinden Beyhan Cenkçi ile Ayşe Cenkçinin bir kızları oldu. Be- beğe Mavisel adı verildi. o Bebek, doğduğunda 3 kilo 250 gramdı. Cenk- çi ailesinin bu, ilk çocuklarıdır. Doğdu. AKİS'in operatörlerinden Şükrü Saydam ile Hatice Saydamın bir oğulları oldu. Bebeğe Sırrı adı verildi. Bebek' doğduğunda 4 kilo- gramdı. Nişanlandılar. İzmirin sevimli ve efendi futbolcularından -eski Fener- bahçeli. Seracettin Kırklar ile Şafak Tanyeri nişanlandılar.İzmirdeki Ha- va Harb Okulunda yapılan nişan hay- li eğlenceli geçti. Bilhassa kız ailesi- nin önceleri verdiği menfi cevâp üze- rine intihara teşebbüs eden Seracet- tin son derece neşeliydi. Şafak Tan- yeri ve Seracettin Kırklar ilk defa dünyaevine gireceklerdir. Nişanlandılar. Ayşe Saraç ile Tas- vir gazetesi (Spor muhabirlerinden Odhan Baykara nişanlandılar. İkisi de ilk olarak dünyaevine girecekler- dir.. Nişanlandılar. Diyarbakır Millet- vekili (o Refik Pirinççioğlunun yeğe- ni Orhan Pirinççioğlu ile Esin Ür- fioğlu nişanlandılar. Esin (o Ürfioğlu 19, Orhan Prinççioğlu ise 29 yaşın- dadır. Gençler ilk defa dünyaevine gireceklerdir. ya- Öldü. Yıllarca futbolcu, hakem nazesi Esentepe Gazeteciler Mahal- lesindeki evinden kaldırılarak Opera Binası önünden Mithatpaşa Stadına götürüldü ve Beylerbeyindeki aile kabristanına defnedildi. Garan 46 yaşındaydı. Öldü.-İpragaz Eureka-MetalT. A.kurucularından ve idare Mec- lisi Başkan Vekili M. Faik Üsküdarlı öldü Öldü. Eski hariciyecilerimizden Fü- ruzan Maguk Sezerin eşi Dehter Se- zer öldü. Cenazesi, Edirnekapıdaki aile kabristanına defnedildi.