17 Eylül 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

BELEDİYECİLİK Gecekondular Iş insafa kaldı GS bıraktığımız o haftanın orta- sında çarşamba günü Başbakan- lıktaki odasında Başbakan Yardım- cısı Ekrem Alicanı görenler, bu sa- kin tabiatlı politikacının hafifçe si- nirli olduğunu farkettiler. Alicanın nadiren sinirlendiğini bilenler 1 nu- maralı Yardımcının kafasında önem li bir meseleyi ölçüp biçtiğini anla- dılar. Alican, saat 11.25 sıralarında Özel Kalem Müdürüne Ankara Vali- si Nuri Teomanı aramasını söyledi. Numaralar çevrilip (Vali Başbakan Yardımcısına bağlandığında, o Alica- nın üzerinden sinirli hal kalkmamış- tı. Ancak, Vali ile aralarında muha- vere devam ettikçe Başbakan Yar- dımcısının o hatlarının oyumuşadığı, telefona okapattağında da tamamen sükunet bulduğa dikkatli gözlerden kaçmadı. Alican, Vali Teomana Çin-çin bağ- larındaki gecekonduların yıktırılma- sı meselesiyle ilgili olarak telefon etmişti. Birkaç dakika evvel ayakla- rı çıplak, kıyafetleri fazla pejmürde bir halk topluluğu Başbakanlığın ö- nüne Anayasanın kendilerine tanıdı- ğı hakka sığınarak gelmişler ve bir sessiz yürüyüşle karşı karşıya bu- lundukları durumu protesto etmiş- lerdi. Gelenler başkentin gecekondu sâkinlerinin Çin-çin bağlarında otu- ranlarıydı. Yüzlerce gecekondu siki- ni evlerinin oyıktırılması o tehdidiyle karşı karşıyaydı. Belediye, evlerin birkaçını daha yıkmış, sonra yıkım durdurmuştu. Ama bugün yarın ye- niden yıktırılması ihtimali omevcut- tu. Çin-çin bağları sakinleri Alican- dan şefaat talebinde bulunuyorlar- dı. R Telefonda Alican Vali Teomana ordu: "— Niçin gecekonduları yıktırı- yorsunuz?" Vali Teoman karşıdan sükunetle cevap verdi: ". Efendim yıkım işini durdur- duk. Ama ortada halli gereken bir mesele var ki oldukça önemli. Size gelenlerin gecekondularının ei uğu arazi şahıs malıdır. Mal s bi açtığı dâvayla yıkım için karar almıştır. Yıkım olmazsa arazisinin parasını istemektedir. 6180 numara- lı kanun sorumlu o belediyeleri yıkı ma zorlamaktadır. Bu bakımdan biz biraz güç ale kaldık. Şimdiye kadar durumu idare Kai ama karşı taraf a pi bastırıyo Alican birkaç saniye 22 "düşündü. Sonra Vali Teomanı haklı görmüş olacak ki sordu: — Peki ne düşünüyorsunuz? Yıktıracak mısınız?" mi Valisi gülümseyerek ce- vap ve — Timdilik gene işi idare edebi- leceğiz. Bir sonuca bağlamak için uğraşıyoruz. Ama yıkım işini bir müddet daha durdurduk." Telefonlar karşılıklı kapandıktan sonra iki taraf da rahat birer nefes aldı. Alican kendisini ziyaret eden gecekonduculara endişeye mahal ol- madığını bildirdi ve günlük işlerine daldı. problem şin aslına bakılırsa durum son de- iz. naziktir. Hele Ankara Valisi n, k ei şekilde meseleyi, sonuçlan- k durumundadır. Ama sosyal pm yönünden halk taraftarı idare- ci Teomanın hareket şekli başka ol- maktadır. Teoman, gecekondu sakin- lerini mal sahibiyle uzlaştırmak iste- mektedir. Zira Çin-çin bağlarındaki arazinin sahibi bütün gücüyle Bele- diyeye yüklenmekte ve arazisinin metre karesi için 30 lira istemekte- dir. Gecekondu sakinleri için bu bü- yük paradır. Vali Teoman gecekon- ducuları metre kare için 10 lira ver- meğe razı etmiştir. Üstelik işin doğ- rusu aranırsa O civardaki arazinin fiatı da bunun üzerinde değildir. Va- li Teoman, karışıklıkları önlemek ve fakir halk tabakasının o ezilmesine mani olmak amacıyla arazi sahibini iknaya çalışmaktadır. Cemile Alayeli ismindeki arazi sahibi hanım bütün ısrarlara rağmen fiat olarak istediği 30 liradan geri dönmemektedir. 10 liradan arazisini sattığı taktirde eline 5 milyon lira- ya yakın bir meblağ geçeceği ve bu paranın kendisine kolaylıkla ödene- ceği söylenildiği halde bayan Alaye- li Nuh'a bir türlü peygamber deme- mektedir. İşte, Vali Teomanın bugünlerde A derecede uğraştığı mesele ba- n Alayelinin ikna edilmesidir. Böy iclikle Belediye de, Bayan Alayeli de, gecekondu sakinleri de pek rahat edeceklerdir. Zira Vali Teoman Bele- diye arsalarında bulunan gecekon- duların durumunu halletmiş gibidir. Ankarada kısa bir zamanda gecekon- du hikâyesi ortadan kalkabilecektir. Te büyük şehirlere vali ta- yin edilen her kişinin ilk karşı Nuri Teoman Kel baş - Şimşir tarak karşıya kaldığı (o problem gecekondu problemidir. Vali Teoman da kendi- sinden evvelkiler gibi makamına otu- rur oturman karşısına bu dava bir dev misüllü çıkmıştır. İhtilalin Vali- sinin geçmiş devrin idarecileri gibi meseleleri halletme imkanı olmadı- gından Teoman, cidden zor durumda- dır. Başkentte gecekondu meselesi, Nevzat Tandoğanın Valiliği devrinde ortaya çıkmış ve bir çığ gibi geliş- miştir. Daha sonraları başkentin ge- nişlemesinin muntazam bir imar pla- nı bulunmadığından ipin ucu birden kaçırılıvermiştir. - Dâva (o köylerden şehre akın davasıdır. Büyük şehirle- re iş aramak üzere gelen vatandaş- ların is bulduktan sonra ucuz mes- ken bulamamaları mantar misüllü küçük evlerin ortaya çıkmasına se- bep olmuştur. Büyük çoğunluğu Hazine ve Bele- diyenin arsalarına kurulu olan gece- konduların bugünkü sayısı 70 bin ci- varındadır. Bir devirde oy kaygusuy- la buralara verilen elektrik ve su, meseleyi bir parça daha içinden çı- kılmaz hale sokmuş, yerleşenlerin bir plân dairesinde, bulundukları yerlerden başka yere naklini güçleş- . Su ve elektriğin gelmesiy- nı fazlalaşmış, hatta bazı açıkgözler buralarla birkaç katlı küçük apart- manlar bile inşa ettirmişlerdir. AKİS, 17 EYLÜL 1962