16 Temmuz 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 6
Şayfa : 6 DÜRdE ve YiNE MUSiKi BAHSi (Baş tarafı 3 Üncü sayfada) fakat üzerinde birçok şeyler ça- hmiabilir. Zaten böyle olmasa da şark musikisini armonize etme- ği hiçbir musikişinas düşünmü- 'yor. Onu olduğu gibi kabul edi- yorlar. Armonize musiki olarak beynelmilel garp musikisi mev- | cuttur; o halde milli sesimizi| mutlaka o musikiye uydurmağa ne lüzum vat? Ka 43 — Monoton'dur. İptidai bir çalgının devamından ibaret- t Belki öyledir. Fakat 0 mono- tohluk dinliyene melâl vermi- yor.. — Hüzün ve kasvet veri- ci, köhne şark ruhi letini ya | şatan bir musikidir. Hayatiyeti ve neş'esi yoktur.,, Hüzün ve kasvet vermesi ta-| mâamile nisbidir. Neş'e bahsini yukarıda söylemiştik. “6 — Hepsinin üstünde tabi- atin musikisi değildir.,, Bir akşam Tanburi Cemille bir korulukta idik. Büyük san - atkâr o akşam tepeden tırnağa | kâdar aşk kesilmişti. Tanburu | kendine mahsus öyle bir kav- rayışı vardı ki âdeta çaldığı sa- za temessül etmiş zannolnurdu. Uzunca siması süzülmüş, gözle - ri bir yere dikilmiş, kendinden geçmiş gibi taksim ediyor, tan- bürun yanık sinesinden lâhuti nâğmeler çıkarıyordu. Etrafı - mızda bülbüller tanburun inil- tileriyle yarış ediyorlardı. Vahşi küşları seven merhum — onları coşturmak için artık musikinin nağmelerine dar gelen hudutla- rıhı aştı, tâmamen / tabiati te - rennüm ediyordu. Etrafımızda her şey susmuş, tâ uzaklardaki İshakkuşları bile tabiatın bu fer yadmı huşu ile dinliyorlardı. Yalnız bir babaç bülbül altında oturduğumuz büyük kestane a- ğacının - tepesinde - şaklıyordu. Cemilin mu'ciz parmakları sazın uzun perdeleri üzerinde daha mütehakkimane dolaşmağa, mız rab, şed yellarında gezinen bu parmaklarla müsabaka eder gibi harikalar göstermeğe başladı. Tepemizdeki bülbül mütemadi - yen ötüyordu; yavaş yavaş u- zun dem çekişlerin bize yaklaş- makta olduğunu hissediyorduk. Cemil devam etti; kuş çıldırdı. Şimdi öte öte dallardan iniyor - du. San'atkârın necib simasında, tatlı bir tebessüm belirdi. Tabi- ati emrine rametmesinden Yük bir zevk duyduğuna şüphe yoktu. Makamlar okadar değişe- Tek dağılıyordu ki nağmelerle isınan (segâhlar), (saba zem- zeme)ler, (nühüftler), (evic a- ralar), (dilkeş haveranlar), (Su zi diller), (ferah fezalar), tan- burun o ufak hacminden bir fis- kıye gibi fırlyor, yukarıda çır- pıinan bülbülü bir nağme billüru He yıkayarak elmas parçaları gibi üstümüze dökülüyordu. Şimdi kuş hemen tepemizdeki dallara kadar inmişti - Cemil, yamk yüzlü yürüklerin kıl ça- durlarını; yeşil çayırlarda kişni- yerek taylarını çağıran sütlü kısrakları; toz bulutu içinde yak kaşan koyun sürülerini; üç peşli entarilerile, altunlu çevrelerini; yelpirtederek koşuşan eli bak- raçlı genç kızları toprak ve ot kokan benliklerini öyle bir (Hü- seyni) ile anlatıyordu ki hepimiz musikinin zulmete resmettiği bu muazzam tablonun karşısında in dudaklarımızı l artık kulak- larımızın dibinde ötüyordu. Bir- denbire kuru bir yaprak gibi tâ | Tanımıza indi, asabi kaııatlanla—W arpaıdı. Tanburun kuru bir dal Hibi uzanan sapına kondu... Biraz sonra sigarasmı yak - Dak için arkadaşlardan birinin cektığı kibritin ufak alevinde Cemalin gözlerinin yaşlı olduğu- nu farkettim. Makalenin muharriri musiki- yi dışarıdan getirilen otomobi tren vesaire ile mukayese edi - yor. Garp musikisini benimse - mekle milliyetimizden birşey kaybetmiyeceğimiz — hususunda bize tc-inat veriyor. Bunun aksini düşünmek hatadır. Çün- kü Türk; şahsiyetinin bu gibi tesirlerle sarsılacak kadar Za- yıf olmadığını - vukuat ile isbat etmiştir. Avrupada garp musikisinin hükümran olduğu memleketler - de bu musikiye Fransız musikisi İtalyan musikisi, Alman musi- kisi denilmez. Sadece “muzsiki,, denir. Bunun haricinde - olarak | her memleketin kendi şahsiyeti- | ni gösteren ayrı bir musikisi vardır. Kimse çıkıp da bu mu- sikiden zevk alanlara ağır itham iarla hücum etmeği düşünmez. Daha bizde konservatuvar tes- süs etmeden evvel pek çok Türk ler garp musikisini büyük bir Yeni neşriyat | sız tayyarecisinin plânlarımı e- Edebiyat tezzetle dinliyorlar ve ondan zevk alıyorlardı. İspanyanın cenup tarafında yerli musiki tamamen arap nü- fuzile şarklaşmış bir musikidir. Ve bu muüsiki garp musikisinin | zevkler üzerinde hüküm süren saltanatını imha etmiş değildir. | Flamelka'ları, sigidil'leri lezzet- le dinliyenler operada herhangi ) bir eseri de o lezzetle dinlerler. Biz de öyleyiz. Ben şahsım iti- | barile Dede Efendinin bir bes- . tesini, nakşını, kârını lezzetle dinlerim. Daha mektep talebesi iken de İstanbula gelen opera ve operet tuürnelerinin de çok defa bir tek temsilini kaçırmaz- dım, birçok arkadaşlarım da be- nim gibi idiler. Uzun seneler Avrupada bulun- duğum zaman operada herhangi bir eseri, bir kahve parasına din lemek ve seyertemk imkânı var dı.. Bundan bol bol istifade ettik. Fakat bu âlemşümul musiki na Pariste bulunduğum halde bile radyoda memleketimin sesi- ni dinlemekten beni menetmedi. Hattâ pek sevdiğim bir beS$teyi dinlerken vatanımın taşını, top- gını, çayırını, çimenini ihya eden bu musikinin tesiri altında bir baygınlık geçirdiğimi de ha- tırhyorum. Garp musikisinin gü- zelliği inkâr edilmez. Bu derinlik bu yükseklik makale muharriri- nin yaptığı gibi bissiyata kapı- | larak şark muskisinin hususi - yetlerini ihmale bir sebep teşkil etmez. Temelsiz, tetkiksiz, tetebbü-| süz yazılar” daima buz üzerine yapılmış nakışlara benzer! ULUNAY SPOR Soprumuzu kurtarmalıyız (Baş tarafı 4 üncü sayfada sinden, kulüp sevgisinden do - ğar, Memleket sporunu kurtarmak istiyorsak her şeyden evvel bu noktayı halledelim. İstikbaline kafası yerine aya- Zının, vumruğunun kuvvetile is- tikamet vermek istiyenler ara- muzdan avrılsın. Türk sporu lâ- yık oduğu mertebeye pek yakın zamanda ulaşmakta gecikmiye- cektir. a- Bülent TURANLI Yürüyen trene atlarken vogonların altında ezildi İzmirden bildiriliyor: Dün Kemerde feci bir tren kazası ol- muştur. Devlet Demiryolları sekizinci işletme idaresinin Kemer istas- yonunda katar vagonlarını mua yeneye memur Süleyman oğlu Halil Günay 1366 sayılı katar istasyonda hafâf surette yürür- ken basamağa atlamak isterken vagonun altına yuvarlanmıştır. | Halil Günay parça parça olmuş ve feci bir şekilde ölmüştür. Göklerin Casusu Bir kadm casusun, bir Fran- de etmek için giriştiği çok he- yecanlı ve meraklı sergüzeştini anlatan bu eser, Muallim Ah- met Haljt Kitapevi tarafından neşredilmiştir. Sihirbaz Hamdt Varoğlu tarafından tercüme edilen bu eser fenni u- 16 Temmuz 1941 7.30 Program | gaati 733 Müzik 19.30 Haberler 745 Haberler | 1945 Fasıl sazb 8.00 Müzik — | 20.15 Radyo 8.30 Evin saati gazetesi d 2045 Halk 12.30 Program türküleri 1233 Karişik —| 2100 Ziraat şarkılar takvimi 245 Haberler | 2110 Solo 13100 Şarkılar sarkılar 13.15 Müzik Müzik * Şarkı ve Program tüküsü 18.03 Müzik Haberler 1815 Konuşma Dans 18.25 Konuşma müziğti 1845 Çocuk Kapanış İD;ılı_câda Pasif korunma tecrübeleri Darıca (Hususi) — 12/7/941 Cumartesi günü nahiyemizde garnizon komutanı ve nahiye Müdürü ve belediye reisinin ne- zareti altında yapılan pasif de- nemesi evvelce alınan yerinde tedbir sayesinde çok muvaffa- kiyetle başarılmıştır. Bilhassa emniyet ve asayiş, sıhhiye, itfa- iye, taarruz ekiplerinin göster- diği vazifeşinaslık ve halkımı- zan bu vazifeyi tam bir sükünla yaparak evvelce izhar etmiş ol- dukları siperlerine yerleşmişler dir. İki yangın çıkmış ve bir, yaralı da tedavi altına alınmış- tır. Darıcada Belediye vaziyeti Senelerden beri nahiyemizdei bir dedi kodu hüküm sürmekte- dir. Bundan bir kaç gün evvel belediye azaları tarafından yedi imzalı bir takrirle belediye rei- ginin İstizahını talep etmişler- se de belediye reisi bu talebin yerinde olmadığından bahisle kazaya ve vilâyete yazmış oldu- ğundan dün vilâyet tarafından verilen bir emirle belediye ka- nununun üncü maddesine| tevfikan belediye meclisinin va- zifesine son verildiği umum be- | lediye azalarına tebligat yapıl- mıştır. Feci bir kamyon kazası oldu İzmirden bildiriliyor — Dün Eşrefpaşada bir kamyon kazası olmuştur. Şoför Sadık Bekirin idaresindeki kamyon Eşref pa- şadan geçerken beğ- yaşındaki Ramiz oğlu Nihada çarpmış ve yere düşen çocuğu feci bir şe- kilde ezmiştir. BORSA 15 Temmuz 941 Açılış ve kapam Sterlin 5.20 100 Dolar 1290325 100 İsviçre Fre. 3010 100 Pezeta 12.84 İ| 100 Yen 3050 İ 100 isveç kronu 30.77 Esham ve Tahvilât Anadolu De- miryolu 1-2 47.50 Anadolu De- ! miryola 3 46.50 m_r,ııl İLÂN Mahmutpaşada — Abudefendi hanında 7 - 10 numaralarda ku- rulu — trokotaj fabrikasının ta- şımakta olduğu 7.8.937 tarih ve 2717 sayılı ikinci sınıf mua- fiyet ruhsatnamesi zayi edil - 4150 sullerle canlı mahtüklar yarat - mağa çalışan bir adamın merak | h ve heyecanlı hayatını, geçen harikulâde vak'aları ve macera- | ları anlatmaktadır. miştir. Bu kere yenisi alınaca- ğından zayi olan mezkür — ruh -| satnamenin hükümsüz olduğu ilân olunur. Pol Seliger ve Ortağı muzda takdim İstanbul elektrik, işletmeleri umum müdürlüğünden 1 — Keşif bedeli 600 lira olan Topkapıda — Beyazıtağa Aksaray caddesinde bir bap hane açık arttırma usülfle yıktırılacaktır. 2 — Artlırma 21/7/1941 Pazartesi günü saat 5 inci katında yapılacaktır. 3 — Muvakkat teminat 45 liradı 4 — İsteklilerin parasız olarak zımdan almaları ve kanunl vesikalara ve muvakkat teminaflarile edilen gün ve saatte komiayonda hazır bulunmaları. SUADİYE PLÂJINDA 16 Temmuz akşamı MÜNİR NUREDDİN 18 Temmuz Cumartesi saat 16 dan 18 e kadar Terzi ve Kürkçü bayan Saadet'in çok zengin yazlık Ekspozisyonları canlı mankenlerle gazino- edilecektir. tramvay ve tünel mahallesinin 10 da Metro hanının ır. verilmekte olan — şartnameleri leva- ilân (6689) YENİ SABAH * SD KBDA | Hakiki dostun tavsiyesi budur : Sabah, öğle ve akşam her yemekten| sonra günde 3 defa DİŞ MACUNİLE p Yurdda ittifak haline gelen bu kanaatı tesise niçin ve nasıl muvaffak oldu ? 'Çünkü «BANİN » in terkibi yüksek bir Çünkü bütün « SA N | N » kul- Tananların disleri temiz, sağlam ve güzeldir. dığı için mütemadiyen taze piyasa- ya çıkar, | Çünkü « S A N | N » diğer ma- | cunlara nazaran çok ucuzdur. Artık bütün — bunlardan — sonra « SANI N » kullanan on bin- Çünkü « SA N İ N » emsalsiz | lerce kişinin ne kadar haklı oldu- rağbeti dolayısile hiç stok yapma- | ğunu anlamak kolaylağır. Sabah, öğle ve akşam her yemekten sonra günde 3 defa Eczahanelerle Büyük İtriyat Mağazalarında bulanur. Karagümrük stadyomu 1 inci kısım toprak inşaatı eksiltme ilânı Beden terbiyesi istanbul bölgesi müdürlüğünden — | Beden terbiyesi umum Müdürlüğü İstanbul bölgesi tarafından yaptırıla- | cak Karagümrük Çukurbostan stadyomunun toprak tesviyesi, bazı ihata ve | istinat duvarları ve futbol sahası ile koşu pistinin inşası işi kapah zarf usu- lü ile eksiltmeye Ççıkarılmıştır. y İhale 2 Ağustos 941 tarihine müsadif Cumartesi günü saat 11 de Tak- simde Sirâselviler caddesinde kâin 57 numarala beden — terbiyesi — İstanbul | bölgesi binasında yapilacaktır. Bu işe ait evrak şunlardır: | 1 — Eksiltme şartrlamesi 2 — Mükavele örneği 3 — Hususi fenni şartname 4 — Bayındırlık işleri genel şartnamesi 5 — Nafin Vekâleti yapı işleri umumi fenni şartnamesi 6 — İlk keşif hülâsası 7 — Plân ve projeler, İrçaat vübidi fiyat esası Üzerine olup bu kısmın ilk keşif tutarı 48.637 Tira 45 kurüştur. İhaleye iştirak etmek istiyenlerin ihale gününder - Üç gün €vvel İstanbul vilâyetinden bu işe benzer asgari- 30.000 liralık — bir iğ yap- kimya - şaheseridir. Deni lisesi ve gedikli erbaş mekte- bine talebe alınacak 1 haiz olanlar Deniz lisesi ile gedikli erbaç mektebine alınacaktır Aşağıdaki talebe Deniz Lisesine girecek taliplerin: i vf için 15 - 18 olacaktır. sınıf için 16 - 19 'olacaktır. — Bu yaşlardan altı ay büyük veya küçük olanlar da k&bul edilei| Yaşları birinci Yaşları ikinci L e Birinci emıfa orta fmektep Mezunları uimacağı gibi lisenin birinci smıfında ikmale kalmış olanlar da almacaktır. Deniz Gedikli Erbaş Hazırlama okuluna;girmeğe taliptenin: 1 — Yaşları 11 - 17 olacaktır. 2 — Bu mektebe ilk mektep mezunü alınacağı gibi orta muhtelif sınıflarında ik k olanlar da alınacaktır. 3 — Tahsilini yalnız bir sene zayi etmiş olanlar da alınacaktır Bu şartları haiz olup Deniz lisesi ije Deniz Gedikli Erbaş — hazırla okuluna girmek istiyen taliplerin 15Ağustos 941 tarihine kadar İstanbulda bulunanların Kasımpaşada Deniz Komutanlığına, içte bulunanların da mahalli şubelerin müracaatları. (5708) Devlet Demiryolları İlânları l Muhammen bedeli (9600) dokuz bin altı yüz lira olan 8 ton neft yağı 25/7/1941 Cuma günü saat 15 de kapalı zarf usulü ile Ankarada İdare bi- nasında satın alınacaktır. Bu işe girmek istiyenlerin 720 (yedi yüz yirmi) liralık muvakkat temi- nat ile kanunun tayin ettiği vesikaları ve tekliflerini ayni gün saat 14 de kadar komisyon reisliğine vermeleri lâzımdır Şartnameler parasız olarak Ankarada M: paşada Tesellüm ve Sevk Şefliğinden dı * » Haydar- etle Dairesinden, gıtılacaktır. (5567) * Muhammen bedeli 33.000 (otüz üç bin) lira olan 20 ton kaynamış İneiliz beziri 30/7/941 Çarşamba günü saat 15 de kapalı zarf usulile An- karada İdare binasında satın alınacaktır. Bu işe girmek istiyenlerin 2475 (iki bin dört yüz yetmiş beş) liralık teminat ile kanunun tayin ettiği vesikaları ve tekliflerini ayni gün saat 14 e kadar Komisyon Reisliğine vermeleri Vâzımdır. Şartnameler 100 kuruşa Ankara ve Haydarpaşa — veznelerinde satıl- maktadır. (5726) Muhammen bedeli (12000) on iki bin lira olan'(20 ton) galvanize oluk- lu saç 29/7/941 Salı günü saat (15) de kapalı zarf usulile Ankarada idare binasında satın alınacaktı Bu işe girmek istiyenlerin (900) liralık muvakkat teminat ile kanu- nun tayin ettiği vesikaları ve tekliflerini ayni gün saat (14) de kadar komisyon reisliğine vermeleri lâzımdır. Şartnameler parasız olarak Ankarada Malzeme dairesinden, Haydar- paşada Tesellüm ve Sevk şefliğinden dağılacagktır. (5732) T Nafia Vekâletinden Eksiltmeye konulan: 1 — Hatay su işleri on dördüncü şube müdürlüğü mmatakası dahilinde bulunan Amik gölü ve bataklıklarının kurtulması ve Asi nehrinin ılâhı işle- rinden bir kıgım muhammeni keşif bedeli - vahidi fiyat esası üzerinden 244,154 lira 97 kurüştur. 2 — Ekslitme 31/7/941 tarihine rastlıyan perşembe günü saat 15 de Ankarada su işleri reisliği binası içinde toplanan >sü eksiltme — komisyonu odagında kapalı zarf usulile yapılacaktır. 3 — İstekliler, eksiltme şartnamesi, mukavele projesi, bayındırlık isle- ri genel şartnamesi, umumi gu işleri fenni Şşartnamesile hususi ve fenni şartnameleri ve projleri 12 Hira Zi kuruş mukabilinde su işleri reistiğinden alabilirler. 4 — Eksiltmeye girebilmek için istekltlerin 13457 lira 76 kuruşluk muvakkat teminat vermesi ve eksiltmenin yapılacağı günden en az üç gün evvel ellerinde bulunan vesikalarla birlikte bir dilekçe ile 'Nafia Vekâle- tine müracaat ederek bu işe mahsus olmak üzere vesika almaları ve bu vesikayı ibraz etmeleri şarttir. Bu müddet içinde vesika talebinde bulunmayanlar eksiltmeye iştirak edemezler, 5 — İsteklilerin teklif mektuplarını ikinci maddede yazılı saatten — bir tıkdlaarına dair birer ehliyet vesikası almaları ve yukarıda yazılı gün ve sa- atleh bir saat evvel ilk terminat bedeli olan 3647 lira 80 kuruşu bölge mu- hasebesine yatırarak teklif zarflarını imza mukabili teslim eylemeleri lâzım- | dır. (5850) İstanbul sıhhi müesseseler arttırma ve eksiltme komisyonundan Leyfi Tıp talebe yurdu müstahdemini için 420 metre şayak açık eksilt- meye konulmuştur. 1 — Eksiltme 30/7/941 çarşamba günü — saat 15.30 da Cağaloğlunda Sıhhat ve İçtimaf Muavenet Müdürlüğü binasında kurulu komisyonda ya- pılacaktır. 2 — Muhammen fiyat beher metre için 384 kuruştur. 3 — Muvakkat teminat 120 lira 96 kuruştur. 4 — İstekliler şartnamesini çalışma günlerinde komisyonda görülebilir. 5 — İstekliler 941 yılı Ticaret Odası vesikasile 2490 sayılı kanunda ya- ve bu işe yeter teminat makbuz veya banka mektubile belli | gün ve saatte komisyona gelmeleri, 848) Tekaüt dul ve yetimlerin nazarı dikkatine Emlâk ve eytam bankasından 1 — Tekaüt dül ve yetimlerin altiayda bir defa yaptırma .yoklama muamelesi 4056 numaralı kanun mucibince tadil edilmiş oldu- undan bankamıza maaşlarını temlik ettiren tekaüt dul ve yetimlerin ka- yatlı bulundukları mal müdürlüklerinde zılı vesikalar arı — mutat kanunun emrettiği “muameleleri Yaptırdıktan sonra nüfuz ve maaş cüzdanlarile birlikte en geç 25/8/1941 tarihine kadar bankamız gişelerine müracaat ederek bir defaya mahsus ol- mak üzere bankamızce yapılı iktiza eden kayıtları ikmal ettirmeleri rica ve, 2 — Tenlik devrelerinde kamızca tediyat yapılmı Htunbal C M. U Liğinden kayıtları noksan görülen eshabı n (5766) şa ban- ân olunur. İstanbul ceza ve tevkif evi kamyonetinin bir senelik 3600 litre ben- zin ile 260 kilo motör yağı ihtiyaçları açık eksiltmeye konulmuştur Mecmu muhammen bedeli 1002 lira 83 kuruş ve muvakkat teminatı 76 lira 22 kuruştur. Eksiltme 29/7/1941 Sah günü saat 15 te Sultanahmette ceza ve ter kif evi binasında yapılacaktır. İstekliler buna ait şartnameyi tatil gü lerinden maada her gün mesal saatleri dahilinde mezkür — müdürlükte görebilirler. Taliplerin kanunt vesikalarile Birtikte yazılı gün ve saatte ceza evi binasında toplanacak komisyona müracaatları. (5879) İnhisarlar amum müdürlüğünden Gerlenlep. Tatlekirt . fabırflram . için bir makiniste iodiyao vezdır. Matiüp | evzafi hatz olanlardan taliplerin bu husustaki şehadetname veya ebliyetm- saat evveline kadar su işleri reisliğine makbuz — mukaGilinde — vermeleri Vazımdar. Postada olan gecikmeler kabul edilmez. (4186 - 5646) | Küçük tasarruf hesapları 1941 İKRAMİYE PLÂNI KEŞİDELER: 4 Şubat, 2 Mayıs, 1 Ağustos, 3 İkinciteşrin tarihlerinde yapılır. 1941 İKRAMİYELERİ 1 adet 2000 Liralık —< 2000. meslri hâmilen tahisarlar Umum Müdürlüğü müskirat fabrikular şubesine | müracaatları. (769 ğ İ Sahibi: A. Oamaleddin Saraçoğlu — Neşriyat Müdürü: Maok — Çetin Basıldığı yer: (H. Bekir Gürsoylar ve A. Cemaleddin Saraçoğlu matbaası)
