21 Aralık 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 3

j dâlmıı'i:,ıtür. x—_' Büyük Facianın Hikâyesi “Bu Harbin Taarruz Vasıtaları Geçen Harpten On Misli Kuvetli, Müdafaa Va- sıtalarımız On Misli Zayif YAZAN: Meşhur Fransız Muharriri ANDRE MAUROİS İngiliz umumi karargâhında vazifeme başladığım gün cephe- i teftişe çıktım, Başkumandan p ort Gort'un hakkı vardı, Orta- L::in.l' hariciye, dahiliye ve 'da bir cephe kurulmuştu, Fakat tiye nazırları ile olan görüs- karşıda düşman yerine hudut üelerinden sonra tekrar Parise | gümrük kulübelerinden ve Belçi- kalı polis memurlarından başka SİYAST İCMAL ee Son Fransız » Alman Temasları Yazan: Vahdet GÜLTEKİN ierre Laval'in Fransız ka: h binesinden çekilmesi üze- Ortaya çıkan yeni Fransa Öeselesi günün mühim siyasi HöYzuu olmakta devam ediyor. ? taraftan, M. Laval'in St Yakıldığı ve Pariste Fransız yeümetini temsil edeceği haber “ilirken, diğer taraftan, Vi- %'dc Mareşal Petain, yeni ha- “Siye nazırı M. Flandin Alman a li altındaki arazide Fransa- ltemsil eden büyük elçi de Bri: *0'un temaslarda bulundukları Mrüiynt. De Brinon, Mareşal kimse yektu. Almanyanın Belçikayı istilâ Wettiği dakikada 'burası bir harp meydanı haline gelecekti. Müda- faa hatlarında o kadar zaaf var- dı ki dehşete düştüm. * Bu itibarla, M, Laval'in Pa- Öt Mareşal Petain'i temsil edip Mördiği pek haklı olarak ak- ı_lelebilecck bir sualdir ki ü ancak şu suürette izah Üebiliriz: Almanya ile sıkı bir Sirliği taraftarı olan ve bunun Majino hattının. (Monmedi) Berlin'le temaslarda bulu- |noktasında sonuna erdiğini bili- ' M. Laval'in Fransız kabi- | yordum. Fakat sadedilce öyle sa- ğlnden çıkarılışı ve hattâ tev- | nıyordum ki Belçika hududu bo- edilişi, Nazi hükümetinin hiç |yunca da bir takım istihkâmlar hoşuna gitmiyen bir hâdise | devam ediyordu. Bunların Maji- ve Berlin, Cichy üzerin- .ııo kadar kuvvetli olmamakla d*i tazyiki ile, eski başvekil | beryaber herhalde muhkem mev- wayininin hiç olmazsa tahliye- ziler olacağını farzediyordum. _"İİ ve Pariste kal temin WP dudun bazı noktalarında bizi l;'nimix. Binaenaleyh, Almanya, _iıtilâyı ve hezimete karşı koru- ,;blı_ıaı:l'i yinîıdeıki vuif;ıine ıı-'nnk mı::;ndile vücude getirilen ir mevkide görmek is- | hattı görünce rümün en acı 'f'kon. eski muavinine karşı bü- | sarsıntısını geçirdim. î"nîlimıd_mı kaybelu'.ıi; ol_ın Ma: | 1939 ilkteşrin ayında Belçika ;“_1 Petain, Alman işgali altın- |hududu boyunca gördüğüm man. topraklarının fııeaelelermı |zara ne idi: Şurada, burada bir- “Ya, daha geniş ölçüde, Al. |birinden bir, iki kilometre mesa- Pi'try. ıil: ]olın l;u;llmglğsl |fede küçük beton mevziler var- e val vasıtasile değil, h'*ı bir elçisi elile yapmayı 'Ycih etmektedir, Bir kaç gün Vvel, Alman büyük elçisi Otto Ulıetz'in de Mareşal Petain ta- “findan kabul edildiği düşünü- BİLLÜR KÖŞK N ; |Denizcilik | İngiliz | ]dı. Etrafı dikenli telle çevrilmişti. |Bunlardan her birine bir onbaşı P | b e eşsiz bir hâdise olarak kaydedilen tın D ( l— Ş a: ı !m" ı’ ; mıyorlardı. Diyorlardı ki: | el İ h 20 .12 . 940 Örfi İdare Ü ÂAy Uzatıldı Büyük Millet Meclisi, Başvekilin Teklifini Ankara, 20 (A.A.) — B. M. Meelisi bugün Dr. Mazhar Ger- men'in başkanlığında toplanmış ve celse açılırken Bolu mebusu Dr. Emin Cemal Suda'nın vefat ttiğini bildiren tezkeresi okun- kand ö A veya çavuşun ku di beş, altı İngiliz neferi yerleştiril- 'Wcımız olsun. Taarruz silâhları ge- |çen harpten on misli fazla kuv- | dir. Gördüğümüz bu müda- mişti. Her mevzide araziyi mü- |şahede altında y h |bir periskopla biri ağır, diğeri 'hafif iki makineli tüfenk vardı. Yine her birine tanka karşı mü- | dafaa için birer top konulması plân dahilinde idi. Fakat topun ıynlmz yeri yapılmıştı. Kendisi yoktu. Mevziler arasına tankların geç- mesine mâni olmak maksadile bir hendek kazılmıştı. Hendek çok derin değildi, zaten yarı ya- rıya da toz, toprakla dolmuştu. Biraz geride İngiliz neferleri si- per ve sığınak kazmakla meşgul- dü, Fakat Flanderin meşhur ça- muru dururken, senenin bu mev- | faa tertibatımız da o zamanki ter- 'tibattan on kere zayıftır. CUŞ muş ve hatırasına hürmeten bir dakika ayakta süküt edilmiştir. Bunu müteakıp 23/11/1940 da altı vilâyette bir ay müddetle ilân ve 25/11/1940 da B. M. Meclisi hr.ıfındın tasdik olunan | Bu gazeteciler dürüst dı. Duydukları tabii endişeyi giz- liyerek halkı ferahlandıracak ya- zılar yazmıya —sansür yüzünden |mecbur kalınca çok elem duydu- lar. Müdafaa hattını işgal eden alayların zabitleri bu mesele hak- kında daha az bedbin olabilmek |için kendilerini âdeta zorluyordu. |İçlerinden biri, neferlerinin kaz- miya çılışlığı zavallı bir siperi bana göstererek dedi ki: | — Bu siper hiçbir zaman bir siminde burada siper k a çalışmak vâhi bir işti. Bu zavallı askerler, sarı toprakta bir, iki kadem yer kazınca derhal su çı- kıyordu. Bu suları boşaltmak maksadile sarfettikleri gayretler mucize derecesine kadar varıyor- du, fakat hiçbir netice veremi- yordu. Bütün bu işler insana ce- saret vermekten uzaktı. O saha- daki İngiliz harp muhabirlerinin hepsi, benim gibi 1914 - 1918 harbine iştirak etmiş insanlardı. Kazılan siperlere pek tenkitli bir gözle bakmaktan kendilerini ala- tankın geç engel Fakat taburumun bulunduğu sa- hanın karşısında bir orman var- dır. Tankların bu istikametten gelmiyeceğini ümit ederek ken- dime teselli veriyorum. Bundan sonraki haftalar için- de İngiliz ve Fransız istihkâm kı- taları işe sarıldılar. Takım takım işçiler, ileri mevzideki blokhavz- ların arkasında yeni beton mev- ziler vücude getirmiye başladılar. Ne tarafa baksanız beton işleri- nin demir iskeletlerini görüyor- dunuüz. İngiltereden gelen usta beton amelesi her tarafta çimen- to dökmekle uğraşıyordu, Hele Fransız sahasındaki Moböj cep- hesinde mevziler iyi maske edil- miş, bunlara âdi köy evi veya köy samanlığı şekli verilmişti. örfi id. hit dan itibaren üç ay müddetle uzatılmasına ait Başvekâlet tezkeresi okunmuş ve müttefikan kabul edilmiştir. Müttefikan Kabul Etti Ruznamede mevcut maddeler. den askeri tayinat ve yem kanu- nuna müzeyyel kanunun birinci maddesinin tefsirine ait mazbata üzerinde geçen müzakereler ve letinin, Türkiye - Fransa ticaret, kontenjan ve tediye anlaşmala- rile — merbutları — hükümlerinin temditlerine ait kanun lâyihası- nın da birinci müzakereleri yapı!- verilen izahattan sonra kabul edilmiştir. Bina ve arazi vergisi kanunları | hükümlerine tevfikan vergiden istisna edilen hükmi şahıslara ait mukataalı gayri menkullerin kıy- metlendirilmesine ait kanun lâ- yihası ile İsveçe sipariş edilmiş ait lâyiha da bulunmakta idi. olan şimendifer müteharrik leva-| — Meclis müteakip içtimamı p: İzımının Türkiyeye ithalleri müh- | zartesi günü yapacaktır. mıştır. Yine bugünkü toplantıda bi- rinci müzakereleri yapılan mad- deler arasında Türkiye . Alman- ya arasında imzalanmış olan ti- cari mübadelalere müted-! susi anlaşmaya bağlı b. | - lis- tesinde isim tashihi yaplımas C. H.Partisi Halkın En Küçük Dile- ğinin Yerine Getirilmesini Bütün Teşkilâtına Bildirdi Başkanlar Vilâyet ve Belediyelerde Halli Kabil Olan İsteklerin Doğrudan Doğruya Tahakkukuna Çalışacak Kanun Mevzuu Olabilecek Dilekler, Parti Genel Sekreterliğine Bildirilecek Ankara, 20 (Telefonla) — Cümhuriyet Halk Partisi iki se- İmiş olacaktır. Halk her | ler da kanun mevzuu ola- |türlü isteğine ıttıla peyde edecek | bilecek meseleler bir rapor h nede bir yaptırılan Parti vilâyet olan Parti başkanları mıhıllîl linde bildirilecektir. kongreleri için kongre günlerini | vilâyet ve belediyelerde halledil- Cümhuriyet Halk Partisi Öe ke se, Almanya ile Fransa ara- a bazı meselelerin konuşul- Hayat,.. Gençlik... , fakat artık bunlarda i#tre Laval'e hiçbir mevki ve- Tuna yi batı F Yalnız büyük aşklara sahne olan... Daima heyecanir ve Zenginlik Filmi bir çok filmlere mevzu olmuştu. 'ü'nediği anlaşılır. Vichy'de Alman . Fransız te- ğ:lın vuku bulurken, Ameri- . Birleşik devletlerinin Fran- '!l,. yeni tayin ettiği elçisi Ami- S Leahy vazifesine gelmek Stre, Amerikadan ayrılmak “eredir. Elçi, bulunduğu beya- » Vichy'ye biran evvel var- istediğini söylemiş ve Mr, yaş: Fakat Bugün ROD SANDOR Meşhur ÇİGAN ORKESTRASININ süslediği de göreceğiniz. ş%!evelt de, Fransaya gön- Zöviçin Srdiği elçisinin vazifesine bü- bir ehemmiyet verdiğini MALİ UNA ŞARKISI 'Yepyeni bir şaheserdir DİKKAT: Bu filmin evvelce bu isimde gösterilmiş olan filmlerle hiçbir imizde ilk defa gösterilmektedir. eş Ateşine l ünasebeti olmağyıp MÜHİM İLÂVE: En son gelen V?jlpaya gelmek üzere onun Mrine büyük bir kruvazör tah- | €tmekle göstermiştir. Bugün saat 1 de suretle, gerek bütün Avru- TÜRKÇE PARAMUNT JURNALDA dünya harbinin mühim vak'aları tenzilâtlı matine. aa n Snamağl H'.'“n, gerek demokrasilerin zafe- İçin eski dünya ile beraber çalı- ğ:;â'eni dünyanın bütün dikkati bul ün Fransa üzerine çevrilmiş Unmaktadır. > M Kalıköy Halkevi mköyünde yapılmakta olan Hal- ilk inşaatı bitmiştir. Şimdiye ::î buraya 160 bin lira sarfedil- Ğrlye kalan kısmı da tamamlan- için 200 bin liraya ihtiyaç var- * İnşaatın devamı için 1941 bele- bütçesinden bu tahsisat istenil- Üğtür.. 'Yalnız çocukların değil, gençlerin MELEKSinemasında 'Yaş itibarile küçük - fakat kıymeti büyük bir Yıldız'ın SHİRLEY TEMPEL'in harikalarla dolu nefis filmi: MAVİ KUS yarattığı, tamamen renkli Üa — örecekleri bir şaheserdir, | ve büyüklerin de zevkle, seve seve Önümüzdeki SALI ARŞAMI, GALA SUARESİ olarak takdim edeceği BSevimli güzel ve altın sesli Yıldız DEANNA DURBİN'in İLK AŞKI aa | AKSİMSİNEM filmini görmiye hazırlanınız. 1-OKYANUS BEKÇİLERİ (RALF BELLAMİ) Kolombia Film Şirketinin 989-940 sönesi için hazırladığı büyük havacılık filmi. Baştan başa heyecan ve dehşetler filmi. Türkçe “SUMER Sinemasının ——— ÜUmumi istek üzerine bu Mmeysimde en çok beğenilen büyük şark filmi 2 » KIZIL RAKK"SE Bugün saat 1 de tenzilâtlı matine ASIND A nn Bugün fevkalâde bir program 2 büyük ve muhteşem film birden SALOME sözlü - ve Türk musikli  | tografını Ordu başkumandanlığı bu ha- zırlıklar karşısında biraz daha geniş nefes ılmııı başladı. İtalyan Denizaltıları, İspanyol Gemi.erini Batırmak Emrini Almışlar Londra, 20 (A.A.) — Ami- rallik dairesinden bildirildiğine göre, İtalyan denizaltılarından |bir grup bazı İspanyol ticaret va- |purlarına hücum etmek için emir almıştır. Bir İtalyan denizaltısına karşı yapılan ve muvaffakıyetle neticel ir hü dan sonra | ır İngilizler Amiral Mario | tesbit etmiştir. Bu cümleden ola- rak bu ayın 25 inci günü İstan- buldaki Parti kongresi aktedil- mesi kabil olabilecek her türlü İnel Sekreterliği küçük dahi olsu yi ç - halkın her türlü isteğinin yerine isteğin tahakkukuna doğrudan | ;etirilmesini bütün teşkilâta bil- daoğruya çalışacaklardır. Bu istek. | dirmiştir. Almanya İtalyaya Yardıma Gid'yor (Başı 1 incide) — — Daily Mail gazetesinin İ- talyan hududunda bulunan bir muhabiri bir yolcunun İtalyadaki yabancı mahfil- lerden topladığı malümatı nakletmektedir. Bu malüma- Falango- | tâ Pazaran bütün İtalyada la'nın imzasını taşıyan bu cmün!yak|nd. İngîl'l'ere ile münfe- bir suretini ele geçirmişler ve fo- çekmişlerdir. Emirde şunlar yazılıdır: 44087 numaralı ve 2 cari ta- rihli telsiz emrinin bir suretini ili- şik olarak gönderiyorum. İmza Korvet kaptanı Sausto Sestini. Suret: Casablanca'dan hareket eden ve Lizbona gitmekte olan Ybarra ve Pinillos kumpanyalarına ait İspanyol —bandıralı — vapurların hepsine ihb “hücum edilmesi- ni kumandanız altındaki cüzü- tamlara emrediniz. TEŞEKKÜR Kıymetli şerikimiz ve aziz ve pek sevgili dostumuz Bay ALFRED PALUKA nın ebedi ziyar dolayısile teessürü- müze ve derin matemimize iştiraâk eden ve cenaze merasiminde hazır bulunan mühterem Zevata en samimi teşekkürlerimizi arzederiz. Alfred Paluka ve Şerikleri TEŞEKKÜR Şirketimizin müessisi ve pek değer 1 arkadaşımız Bay ALFRED PALUKA nm ebedi ziyar dolayısile teessürü- müze ve derin matemimize iştiraâk eden ve cenaze merasiminde hazır bulunan muhterem zevata en samimi teşekkürlerimizi arzederiz. Türk Müuadin Şirketi İdare Meclisi İstanbul 21 İkkânın Müessif Bir Ölüm kadın h rı dok- torlarımızdan General Refik Münirin Gülhane hastanesinde vefat ettiği teessürle öğrenilmiştir. Gülhane hastanesinde — senelerce baş doktorluk ve profesörlük yapa rak birçok doktor yetiştirmiş olar merhumun ölümü memleket için bi kayıptır. Tanrıdan mağfiret dileriz, rit bir sulh aktedileceği şa- yiaları dolaşmaktadır. Musolini, Alman Yardımını Tehlikeli Sayıyor Londra, 20 (A.A.) — İtalyan askeri hezimetlerinin Almanya- da yaptığı aksülâmeller, İtalyaya yardım etmek hususunda tutula- cak yollardan hangisinin tercih edilmesi lâzımgeldiği noktasında bir kararsizlık hüküm sürdüğü- ne delâlet etmektedir. Mamafih Alman herhangi bir şekil sizin müdahale sürmektedirler. Frankfurter Zeitung gazetesi şunları yazmaktadır: İngi'iz taarruzunun nihat neti- cesinin ne olabileceği cayi sual- h gazeteleri, tasrih etmek- zaruretini - ileri Tüccar Elindeki Kumaş Stoku Hükümete Bildirilecek Sümer Bank Kumaş Stoklarını Yakında Satışa Çıkaracak Ankara, 20 (Telefon) — Sü-| gelmekte olan ve gelmiş bulunan mer Bank umum müdürlüğü her kumaşların da hususi bir kanun- nevi kumaşa ait stokunu ikmal etmek üzeredir. Bu stok pek ya- kın bir zamanda Sümer Bank satış mağazalarında satışa çıka- rilacaktır. Diğer taraftan öğren- diğimize göre, dışardan memle- ketimize kumaş gelmemesi mem- la mutlaka yerli malı kullanmak mecburiyetinde olan resmi teşek- küllerimiz tarafından yerli malı igibi istifade edebilmeleri takar- |rür etmiş ve bir kanun lâyihası hazırlanmıştır. Diğer — taraftan bütün toptancı kumaş tacirlerile perakendeci kumaşçılar ellerin- leketin kumaş ihtiyacını arttır- mıştır. Bu vaziyet k da fab- tikalarımız — tarafından — istihsal edilen malların memleket ihtiya- cına kâfi gelmediği görüldüğün- den i d leketimi de kumaş stok önü- müzdeki ayım içinde hükümete bildirmiye mecbur tutulacaklar- idır. HİTLER İngiltere İle Anlaşmak mı İstiyor? Londra, 20 (A.A.) — Daily 'Telegraph gazetesinin eski Paris habiri, Fı vaziyeti hak. dir. Eğer İtalya süratle çöl olursa, İngilz plânlarının isabeti- ni kabul etmek lâzım gelecektir. Fakat İtalyanın muazzam ihtiyat- larını gözönüne getirerek, muka- vemet edeceğini B. Gayda gibi biz de ümit ediyoruz. Bu arada Almanya, İngiltere üzerine yapa- cağı fasılasız hücumlarla İtalya- nın yükünü hafifletecektir. Alman gâazetelerinin yazıları, İtal'yan hezimeti büyük bir felâ- kete müncer olduğu takdirde, Almanyanın nasıl bir hattı hare- ket ittihaz edeceğini tahmine mü. sait değildir. Eğer Almanya İtalyayı kurtar- mak için müdahale edecek olur- sa, bunu Mussolininin arzusu hi- lâfına yapacaktır. Çünkü Musso- lini İtalyan istiklâli bakımından Alman yardımının doğüracağı neticeleri alelâde askeri bir hezi- metin netayicine — nisbetle daha tehlikeli addetmektedir. kında şunları yazmaktadır: Zannedildiğine göre, Petain, Almanyanın mümessili Abetz'e, Vichy hükümetinin siyasetini mü- |tareke ahkâmına istinada devam |ettireceğini fakat şerefsizliği ka- bul etmiyeceğini söylemiştir. Petainin elinde bulundurduğu kozlar meyanında Fransız filo- sunun Afrikaya gönderilmesi im- kânı da mevcuttur. Bu takdirde Almanlar müdahale edemiyecek. lerdir. Limanda hareketsiz duran Fransız filosu Almanya için bir tehlike teşkil etmemesine muka- bil, Afrika sularında Almanyaya muhasım bir Fransız - filosunun mevcudiyeti İtalya için ve dola- yısile Almanya için bir tehlike teşkil edecektir. Hitlerin Fransaya değiştirilmiş bir sulh teklifinde bulunması, hattâ Vichy vasıtasile İngiltere Pe enlaşmıya — çalışması ihtimal dahilindedir. Lord Halifaks İngilterenin Vaşington Sefiri Olacak Londra, 20 (A.A.) — Reu- terin diplomatik muhabiri yazı- yor: Londrada iyi haber alan mah- fillerde İngilterenin Washington büyük elçiliği için halen ciddi su- rette ismi geçen zat, Lotd Hali- faks'dır. Evvelce Hindistan umu- 'mi valiliğinde bulunmuş olan ve epey senedir hariciye nazırlığını yapmakta bulunan Lord Hali- faks büyük hükümet tecrübesine maliktir ve Washingtona bütün harp vaziyeti hakkında geniş ma. lâmat ile gitmiş olacaktır, Vaşington, 20 (A.A.) — Öğ- rendiğine göre, Amerikanın Fran- sa büyük elçiliğine tayin edilen | Amsiral Leahy, ağır Tuscaloosa |krüvazörü ile Atlantiği geçecek- tir. Anm'>! bir an evvel va ine bir kruva- Zzör verildiğin 'an başka bir seb ulunr 5yle- , miştir. aK ae0 GLATTAMT AF LA GOK AYA  | Siyasi haberlerin devamı Sa, 5 de