21 Aralık 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
ULUS Basımevi kırı Caddesi, Ankara Telgraf: ULUS Ankara TELEFON Başmaharrirlik Vazı İşleri Müdürü Müessese Müdürü Yazı İşleri Idace (umarlesi | G 21 LEKÂNUN 1940! ite 1061 Kelesine 1144 3 KURUŞ Ti Halk hâkimiyetinin güzel tezahürleri | C.H.P. Vilâyet konagreleri bugün başslıyor Kongreler bir haftada ikmâl edilecek Bu seferki kongrelerin halkın hâkimiyetinin temini için ilk adımı aftan büyük valan şairi Namık Kemal'in yüzüncü yıldönümü gününe rastlaması mesut bir fesadültür Memlekette Cümhuriyet Halk Partisi vilâyet kongreleri, buğün başlı- yacak ve bir hafta içinde ikmal edilmiş olacaktır. Daha evel de okuyucu- larımıza bildirdiğimiz üzere C, H. P. nizamnamesinin 60 ıncı maddesi mucibince Eylül başından İlkkânun sonuna kadar bitirilmesi icabeden ocak ve nahiye koöngreleri har tarafta yapılmış ve halkın, bu kongreler- | de tespit edilen dilekleri vilâyet kongrelerinde görüşlülmek üzere sıra- ya konmuş bulunmaktadır. (Sonu 6. 1nct sayfadı) prargır Namık Kemal medent cesaret mürsidi Yakup Kadri Karaosmanoğlu| — Atatürk'e dair yazdiğım Bir kita- serlevhasını — taşı- Harzemşah) 1 hususi ve umumi bütün kütüpanelerden hep - kaldı- rılmış olduğu halde Harbiye Tıbbiye mekteplerinü ralarından bir türlü sökülüp atıla- | mıyordu. Geceleri, müzakere esna- | sında veya yatakanelerde kör bir tavan Jâmbasının bulanık ışığı tında bu tehlikeli kitaplar, yeni mezhebin remizleri gibi yüzlerce genç arasında elden ele dolaşıyor- du ve gündüzleri, teneffüs saatla- rında, avlu köşelerinde toplanan ta- lebe gruplarmın başlıca mükâleme mevzularını, hitabet temrinlerini bunlar teşkil ediyordu.,, Namık Kemal'in Atatürk nesli üzerindeki geniş, derin ve sayısız tesirlerini bu kısacık çizgilerle ölç- menin imkânı yoktur. Bu aslan ye- leli vatan şairinin gölgesi son yet- miş seksen yıllık inkılâp tarihimi- zin boyunca uzanıp gider ve bu ta- rihin ideolojik kıymeti, ancak, o- nun eserlerinin şerhi, tefsiri ve tah- liliyle tespit ve tedvin edilmiş sa- yılabilir. Ne yazık ki, Namık Ke- mal'in dünyaya gelişinin bu yüzün- cü yılında bile kendisi hakkında yazılmış böyle bir tude'den mah- rum bulunuyoruz. Hattâ, elimizin altında onun tam bir külliyatı bile mMmevcut değildir. Çocukluğumda, babamın bana miras bıraktığı kitaplar arasında Namık Kemal'in eserlerini tam mi nasiyle bir “evrakı perişan,, hi de bulmuştum. Bunları, hususi bir C. H. P. Genel Sekreteri Doktor Fikri Tuzer BARDİA beş gündür YANIYOR Şehire karşı karadan, havadan ve denizden çok şiddetli dikkat ve hürmetle beyhude yere tasnife çıll)lığım hatırlarım. Ger- çi, bunlara göz gezdirirken büyük bir şey anlamazdım. Hele Ahmet Mitat Efendinin hikâye ve roman- larımdan aldığım zevki hiç duymazdım. Fakat, anlayıp duyabildiğim tek tük ci leler ve mısralar bile bende ni yetsiz bir gurur, bir kahramanlık ve mertlik hiasi uyandırmağa kâfi gelirdi. Bir defa, büyüklerin bu kitapl. rva bakışlarından ve bunları sakla: yışlarından sezerdim ki, bunlar, ba- na dokunulması yasak edilen dolu silâhlar nevinden bir takım tehlike- H nesnelerdir. Niçin tehlikeli? Zi. ra, Namık Kemal denilen bu şair, söylenilmemesi lâzım gelen birçok şeyler söylüyor, büyüklere dil uza- tıyor, hattâ, Padişahın bile aley- hinde bulunuyormuş. Ve gene büyüklerin konuşmala. rmdan biliyordum ki Namık — Ke- (Sonu 6 1mcı sayfada) '& İhakkında daha geniş tafsilât veren â- İve ağır cüzütamları tarafından sık hücumlar yapılıyor Londra, 20 &.a. — Resmi tebliğe gö- re Bardia'daki vaziyet değişmemiş. tir. Şimali Afrikadaki deniz harekâtı mirallik dairesinden bildirilmekte - dir: Bardiya mıntakasının 13 kânunuevel akşamından 18 küânunuevel öğle vak- tine kadar Akdenje filotunun hafil sık bombardıman edilmesi düşmanın şiddetle izaç edilmesinde ve Bardla civarındakı aüşman kuvetlerinin hezi metinde büyük bir rol oynamıştır. 15 Kânunuevel günü öğleden sonra ağır bombardıman cüzütamlarımızdan torpil taşıyan düşman tayyare - den biri tarafından hücuma uğra bir muvaffa - leri mışsa da bu hücum kiyet temin etmemiştir. Bütün bu harekât esnasında gemi- | lerimiz düşman sahil bataryalarının Büyük Bugün bir büyük vatan şairi Namik Ka, mal'in doğumunun yürüncü yıldönümüdür. Türk tarihine şeret olan bu büyük gün münasebetiyle, yurdun ber tarafında onun hatıraları — yadolunacak, halkevlerinde, halk ödalarında ve okullarda Namık Ke mal'in büyük şehsiyeti hakkında konle ranslar verilecektir. Ankara Radyosu da ba akşamki neşriyatr arasmda Namık Ke- mal için bir saat ayırmıştır. Bu akgam Ankara Halkevinde de bü - yük Vatan şairisin aziz rubunu tebeil için da başlıyacak olan bu Namık Kemâl gece- sini, Maarif Vekileti müsteşarı B. İlsan Sungu Namık Kemal hakkındaki bir ko - muşması ile açacak, Namık Kemal'in en İ yi dostlarından ve yakın akrabalarından Rifat Beyin oğlu Hariciye Vekâleti U - Namık Kemal'den şiirler okuyacaktır. Bun. 'dan sonra Bebhçet Kemal Çağlar Namık Ke. Büyü B. M. Meclisi dün doktor Mazhar Germen'in başkanlığında toplanmış ve celse açılırken Bolu mehusu dök - tor Emin Cemal Suda'nın vefat etti - ğini bildiren tezkere — okunmuş ve hatırasına hürmeten bir dakika ayak- ta süküt edilmiştir. Bunu müteakip 23.11.1940 da altı vilâyette bir ay müd. detle ilân ve 25.11.940 da B.M. Mecl! tarafından tasdik olunan örfi idarenin hitamından itiberen üç ay müddetle uzatılmasına ait başvı okunmuş ve müttefikan kabul miştir. Ruznamede mevcut maddelerden at- inat ve yem kanununa mü - anunun birinci maddesinin fbirine ait mazbata üzerinde geçen müzakereler ve verilen Izahattan son- müteaddit defa hücumuna uğramışsa (Sonu 3. üncü sayfada) T: kabul edilmiştir. mümi Kâtibi B, Numan Menemencioğlu | sayfalarımızda ona dair kâlet tezkeresi | edil- | Bu eserle Na: Namık Kemal Ali Ekrem Yazan : Ken yakın bir kimsenin kale: sınız. Fiyatı (30) kuruş BÜYÜK VATAN ŞAİRİ NAMIK KEMAL Bugün yurdun her yerinde valan-Şairi için förenler yapılıyor mal için yazdığı bir şiiri inşat edecektir. Hamza Özbek büyük vatanperver hakkın- Gaki aö igleri tekrarlıyacak, ünive te ve halkevi gençleci tarafından — Namı Kemal'den gülrler okunacaktır. İstanbul Üniversitesinde de bugün sant 1430 da Namık Kemal için bir toplantı yapılacaktır. ULUS, zamanına kadar ancak ülke ve yahut memaliki mahruse bir program tertip olunmuştur. Saat 20,30 | diye anılan vatanı, ilk defa bizim bugün anladığımız mâna ile anlı- yan, ifade eden ona karşı daima tü- henmez aşkını ifadeye çalışan bü- Yük müceddit Namık Kemal için dört sayfa ayırmıştır. Okurlarımız ikinci, dördüncü, beşinci, altıncı Fransa yoliyle İtalya'ya İngiliz filosu Adriyatikte alman askeri telyan sahillerini taradı gönderiliyor Şimalt İtalya'da Bütün sanayi mıntakasını almanlar konlrol edecek Cenevre, 20 a. D.N,B. ajansı Vichy'den öğr Avlunya şiddetle bombardıman edildi İtalyan filosuna tesadüf edilemedi yor: Fransanın meş- — ren gul arazideki mümessili B. de Brinon| P? Paristen gelerek kabine âzasiyle te - mastan sonra Parise dönmüş ve ha - reketini müteakip nazırlar heyeti top: lanmıştır. İtalyaya asker o &, 20 aa, — Tüstakil fransız ajansı bildiriyor: Deyli Telegraf ga- zetesinin eski Paris muhabirine göre, Almanya Fransa yoliyle İtalyaya al- man kıtaatı göndermek kararını ver - (Sonu 3. üncü sayfadı) İngiltere'kin Amerika'ya iği yeni siparişler : verd 12.000 tayyare 2500 tank ve 60 ticaret gemisi Yeni siparişlerin bedeli 3 milyar dolara yaklaşıyor Nevyork; 29 — Nevyork - Times gazetesinin bildirdiğine göre, İngilteri Amerika'ya sipariş ettiği 60 ticaret gemisi bakkındaki mukavele imzalanmıştır. Maliye nazırı B. Morgenthau gazeteci lere beyanattâ bulunarak, İngiltere'nin ve- receği diğer siparişlere ait mukavelelerin  B. Ruzvelt'in İngiltere'ye yar- dım için ödünç harp malzemesi vermek projesinin kongre tarafından tasvibi bek- | leneceğini söylemiştir. Kongre ikinci kânun başlangıcında top- lanarak derhal B. Ruzvelt'in bu projesini müzakere edecekti: €0 vapurun sipariş mukavelesinin im - zası için ingilizler kongre içi Temeksizin beşin para vereci dirmişlerdir. gs00 tonl: tinde olan bu gemiler için diden fazla olarak go milyon dolar tah - etmiş bulunmaktadır. Yeni siparişler Vaşington; 20 aa, — Vaşington'da tah- yazılar, hatıralar, ondan şürler bulacaklar- dır. ük Millet Meclisinde dünkü müzakerede Hitamı tarihinden itibaren Örfi idare yeniden üç ay için temdit olundu Bina ve arazi vergisi kanunları hü- kümlerine tevfikan vergiden istisna jpedilen hükmi u!ııılıra ait mukataalı gayri menkullerin kıymetlendirilme - ne ait kanun Jâyihası ile İsveç'e si- pariş edilmiş olan şimendifer müte - harrik Jevazımının Türkiye'ye ithal- leri mühletinin, Türkiye - Fransa ti- caret, köntejan ve t riyle merbutları hük tem - ditlerine ait kanun lâyihasının da bi- rincl müzakereleri yapılmıştır. Gene bu toplantıda birinci müzake- releri yapılan maddeler arasında Tür- kiye - Almanya arasında imzalanmış n ticari mübsdelelere mütedal de isim tashihi va da bulunmakta idi . Meclis müteakip içtimanı pazarte- Sİ günü yapacaktır. (a.a.) min edildiğine göre, inziliz hükümeti miden 12.000 tayyare, 2.000 ilâ 2.500 tank, top, ve mühimmat sipariş- vermek Üz mukaveleler akdetmeğe çalışmaktadır. Tay yareletin bedeli takriben bir milyar 12$ milyon Colardır. Toplarla mühimmatım bir milyar 700 milyona baliğ olabileceği tah- min edilmektedir. Tayyare teslimatı hızlandı Vaşington; 20. aa. — Selâhiyetli mah - “lır!n bildirdiğine göre, Amerika'nım İn- Bil oln yardımı © kadar süratlen - miştir ki, İngiltere'ye teslim edilen mi Tebe tayyaresi adedi, Âmerikan hava ku - “|den Klisura' 4 İngiliz filosu hareket halinle Lanâra, 2) aa — İngilz amirallık de» denizinde bam barekelte bulunmuşlardır. Akdeniz donanmam baş- kumaadanlığının bildirdiğine göre, 1$ bi . rincikânun gecesi amiral Pridham Vippale in kumandamı altında buluman — kruvazde (So:ıı . Üüncü sayfada) Arnavutluk'ta Klisura elen zere Adriyatik toplarının ateşi altında 10 köy işgal edildi Atima; 20. aa. — Resmi bir Yunan cüsü, dün akşam ganları bildirmiştir : Arnavutlak hudadunün şark sahili g takasında italyan kıtaatı Porta » Palermo körfezi yanındaki mevzileri terkederek malde Himara'ya doğru kaçmışlardır. Merkez mıntakasında Tepedelen civarız da yakından sıkıştırılan italyanlar, şimdi. ricat halindedir. Tlerlemeğe devam eden Yunanlılar bunları takip etmektedir, Tepi delen'in yakınımda mühim bir üs teşkli ün civarında, çok şiddetli m (Sonu 3, üncü sayfada) vetlerine teslim edilen tayyare adedi üstünde olmuştur. Ayni mahlillerde beyan olunduğuna na- zaran, ikinciteşrin ayı içinde İngiltere'ye | verilen bombardıman, avc: ve rasat tayya- relerinin adedi, Amerika'ya verilenletden on misli fazla olmuştur. Bu nisbet, “ mü- ön mişli fazla olmuştur. Lord Halifaks Vaşington'a sefir |mi tayin edilecek? — Royter*i r * Londra'da Sillerde İngiltere'nin büyük elçiliği için halen ciddi surette | mi geçen zat, Lörd Halifaka'tır. — Evelei Hindistan umamf valiliğinde bulunmuş o- F(lan ve epey senedir hariciye —nazırlığı İyapmakta bulunan Lord Halifaks büyülel den (hökümet tecrübesine maliktir ve Vaşing. ların- | ton'a bütün harp vaziyeti hakkında geni: - | malümat ile gitmiş olacaktır. Bücr Lord Ha -İsinzton biyük Mse, bittabı İtalya denizaltıları İspanyol gemilerine İtecavüz emrini almışlq Londra, 20 aa. — Amirallk dalresi İbildirildiğine göre, italyan |dan bir grup bazı ispı larına hücum etmek italyan denizaltınına karşi yapı vaffakiyetle neticelenen sonra ingilizler amiral M zin imzasını taşıyan bu emrin bir sureti- | ıt erfatiyle harp kabinesine girmesi de (t ele geçirmişler ve fotografını çekmiş . | siyanl mahfillerde fazla sürpeizle karyı - İderdir. lanmıyacaktır.
