21 Aralık 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5
ası, Mustafa Asım Bey amık Kemal 1840 yılı e MV Ni N Ratip Ahmet Paşanın oğludur. Bu nun babası da birinci Mahmut ğ da İran Şahı Nâdir Karşı büyük bir galebe temin etmiş olan meşhur topal mi adır, Osman Paşanın babasi- nın dn Konyalı Bekir Ağa olduğu ma- Jümdur. Fakat daha m ia Namıl Kemal'in olan As “yan si ehra Hanım, om ahdum Hanımdu: Görülüyor ki Namık Kemal'in ailesi ve wn şahsiyetler vardır. Bü- hi il ve sahin bir kumanda- sahada büyük bir kudreti sayılan bi lunan ordunun baya Ahmet Paşa şairdir. Fi Benmi agir büytk oğulları Asaf Paşa ve İbrahim Naşit Bey de birer divanı vardır. Namık Kemal'i iyi tanımak için onu e tl fkaz, milletin hâkimiyetini tesis e büyük em mani İmamı ü ve ol kü a ve lan babasının telkinlerinden istifade e- (o Hanım Namık Kemali, her İstanbul'a dece bir şekilde hazırlıyan bu muh- O gelişlerinde Wei memur olarak rem “Türk kı olmuştur. bulunmakta olan sım Bey: m mâ Tunda, yele, ileri ia; ski de götürürdü. SİMİ EA mola 801 etler ve e rr ielade eriğin ni Biştirildiği için AbdünABe Paşanın zuliyeti esnasında da Mustafa Asım Bey gördü AYI, bir istibdat kurl dı ni fesi değiştirilir ve oğliyle uzun müddet beraber lmağa larak, imkân Li telkine li bul- Terini ımduğuna şahit oldu ve bunla- şu'ndaki konağında otururdu. Mahdume du. O sı al dokuz nı bitir. Sai neee eri çi baba mukave- ahammi Aamık Kemal'in oğlu B. Ali Ek- N ram, byk. babasının babasını pas mileasir olduğu ve onu ha- Bi hazırladığı hakkında gu misalleri “Kemal, Topal Osm; yaşanın da mllderriş Osman Paşanın da ii şe hit edildiklerini henüz sekiz, dokuz ya- etraf öğrenmişti. O suretle ki bazı ge- Ran alinin, Hiz kaça Jeyplemn pe ali ie pe içinde ik ba- güksderleri layı evelA idamı ferman dilmesi ne sebepten ileriye geldiğini oğluna izah için Asım a derini kiz gin değeri büyüktür. Bilhassa büyük ba- (mi idamdan kurtaran dapıksir ni anket halayı MLERİR AR. ZA yahut padişahın eb imdar? Şemsettin Bey 109 yıl yaşamış ve vişünan o larak idam ettirmektense pa- bep padişah görmüştür. Yaptığı bizmel. gişaline, ii ekil in nem şudur: İkinci Mah- © valini 'etmek hem Kilükaltere lerinin yü da mut ia bütün malları ee ii yi ettin Bey reyi yapanlara kendisine bir ani İki Yunmamıştır. Ağabeysi Âli Beyin malla- bulunduğu için ikinci Mahmudun bu ha- tar. nın yardımlariyle bir müddet büyük sı- kıntı içinde geçinmeğe ei fakat bu daha yıpratıcı hayata ayanama- dı, kederinden öldü. Şemsettin e küçük Mustafa vi y babasının e ba kant lan görmüş ve babasiyle a in acısm “çekmişti. Ba- i öldükten sonra fakirane bir hayat ki ri e e kü- gük bir halkını refah içinde MA yete lendiğine şahit oldu duy larda, babasının gire. Kir ii hâdiseleriri büyük t Mzımdır. ustafa Asım Bey her şeyden Mi aça a vir ma Se tikçei w— Bana zeki diyenler vardır, babam benden çok a pasa tanıdığım dir., derdi. Bu zekâ EE ar e tezyif larında inkişaf etmişti, BİL 'hağsa siyaset vadisinde hayrete şayan selirdi. Tahsili idadi di, b de- Fakat tarih alâde derin ssa Osman. tetkik et- bü ve mücum ilimlerinde fevk: ii vardı. Tarihi ve bilbas ihini çok derin surette ise zamanı mii Bendi Bk kârlı' bir iş görülmüş- ür. Yoksa o ifrit padişah yüz Ali Beyi bir saniy Kemal'in sinni ilerledikçe babasiyle için btiytik bir zevk olmuştu. Birçok tarih tetebbii- tarihi hâ- in babasına der ki: Efendim! dl nsan, sonra nasıl oluyor da lr olmaz bigünan biraderi Atatürk ve Namık Kemal 1921 yılının 13 birincikânün perşembe günü saat 15,30 da yi ol arı Katlettiriyor? lafa Asım Bey cevap verir: oğ- iü padişahlar cülüs ettikleri gün do- Barat lu derece beliğ bir cevabın millet ali her gün daha şiddetle çarpan bir genç kalpte hami edeceği tesir düşü. nülsün., k Kemal'in annesi Ke kında bugüne ka- dar yazılan biyoğrafiler, oğlu Ali Ek- 'in eseri de dahil olduğu halde bü- vat eri, iki Üç larında an- nesinden öksüz kalmış ve büyük baba- eli iş gösterirler. Fa- at son anlarda esi Zehra Hi Afyon'da mezarı bulunmuştur. (E- debiyat tarihimizin karanlık bir is Dı ası itibariyle çok si dil t a buluş hakkındaki bir tet- nı bugünki 'ta okuyacak- kik yazısı e) Zah kianini sap Enik e göre annesinin öldüğü 1848 yılın- du. kat ne olursa olsun görülüyor ki an Kemal aynı zamanda münevver ir kadın olan annesinden ss küçük larında mahrum kalmıştır. Küçük öksüz bun. sünigi — Mi AA pl i£ Paşi itilkmiştür. anl mikail e vazife- ii taşrada dolaşan Zehra Hanımın ba- bası Abdüllâtif Paşa iie bu- lunduğu sırada Mustafa Asım Beyi nimiş, kendisinin asalet ve Viyakatini dir ederek kızını onunla evlendirmiş - içtima mebuslar kürsi linde. Birinci gi tahakkuk etmişti e ye gelerek lie onun ie kumandanma ve aziz şehitlerine hürmeti ei si ifa de ediyorlar. Mi Yer Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Paşa iyor, Muhittin yaz gayet kıymetli sözlerinin h an olmak üzere bir iki kelime arzedeceğim. ü e mazisinde olduğundan daha çok ve eelndim: ötverd tabiri veçhile cennetten mir nigehban olan gina sis mal dei ki anın bağrına düşman dayamış hançerini, ii mudur kurtaracak bahtı kara meki ben, bu kürsüden, bu Meclisi âlinin Reisi imi sekil a nizi e eden bütün âzânın her biri millet kiz Vatanın bağrına düşman dayasın ikea Bulunur kurtaracak bahtı kara maderini. Kurtarıcı dâhi Atatürk'ün ci yılı, seken ik ei Namik Kaman çilli ai a kurtuluş h un 100 üncü Taki ie cemal balda mis iyii itimat mia iyor, li GerLila uyeöeireğ sağın ? güveniyordu. İrini davâsında "hak ük ku in lde için beslediği ateşin hasreti behem linde, Namık K hal duymuştur. İstibdat yıllarında a mekteplerde ve ii e iy Mi Namık Kemal'in erini ilan atları okumuşlar, tmuşlar, hattâ onun istemi rare) Mevzuu daha hüriyet olan Namik K 'emal aa ay i müda- zak vatan ve faa duygusiyle yetişen ordu gençliği için ilham kay- nağı olmuştur. Atatürk'ün mektep ve zabitlik hayatmı genişçe tetkik l inin inkişaf çağında bu hususiyetten birçok hatı- Atatürk'ün yasi zala: nda ve Birşpelerinde Namık m islübun- 1d ie gelmeler Yukarıya aldığımız bitabe, Eyi az ye ÜYÜK VATANPERVER Namık Kemal nnesi-babasi-çocukluğu amık Kemal'de ilk vafan duygusu belirdiği anlar Ke enne — miş bulunuyor tatanbul'da, ne mpi a çılması da-bı mi rastlar, iy. le bü mal'i ilk önce 1 üstat olmuştur. Şakir Efendi ileri Füşlü bir adamdı ve Kemal'i görür gör- mez ondaki fikri kabiliyeti Mei güçlük çekmedi. Ni n it. ğ E rarak, ayrı dersler Yirikeli başladı. Halini dan gördüğü bu teşvik noun ruhundaki tahsll zevkini ei ME Mi ger le çalışmağa koy a pek çok şey öğr şey öğrendi. Şakir Efendi, istikbalin mühim bi şahsiyeti olacağına © in: Ke mektep dersleri Üzerinde Ati iktifa etmiyordu. Onun v gm olmağı da kendine bir vazife AH Ekrem'in naklettiği gu hai ağa dikkate şayandır: Mektepte mükâfat tevzii merasimi yapılacak, Padişah o Abdülmecit de bu merasime gelecek. Şakir Efendi padi- şahın huzurunda ukunmak Üzere tam yetmiş beyitlik e e Kemal bü kasideyi şiiri ken- man Kem deki ealcği elli stad Mipte er ezbei lâkin bu kasideyi padişahı Kö maz in #anın huzurunda ü kasi- zar taşları görür gibi hiç telâş ii en yi sesimle klapa rig bir rette ingat etti rümde gördüğün di. ai lere filân bir mezar apn fazla ehemiyet verme e a I Kars” Az bir müddet sonra Abdüllâtif Pa- ni e Bi olundu. Bu, Namık Ke- ir ve dokuz beraben ie Mi üz cilttir yp 's'a gitmek Namık Kemal için en hay ve sir 'denebi- bir acı doğm arlı li ie le bir muazzaı özleri, insanlariy! aşkım Kars yolunda duymuş, ebe- a aşılan bu yolda mr Na- mik vatanın âşığı Kars'ta Namık Kemal, âdetâ baska- Yaşmıştır. rını karıştırmak veya. düşünmekle g: girmektedir. lele onun için mal , maraz bir hel olm ar baht vatam düşünüyor. diğ telkinlerle, Tanzimatın getirmiş ol- dememesi ; korkusu içini kemiriyordu. bunların ai ie için kullanıla” cağından a böylece karışık ve eyni ni hisler içinde my O kı , Üzerinden gözlerini eksi elimi a &nnesi onu bu halden #- ecbur oldu; ve tabiatın Için m Ağa isminde bir tt Ki in kendisine salk ime tat mal az zaman Sonra ve ei ilani döndü ve kendi ea daldı. daş olm. Mustafa Asım Bey dindardı fakat © tl. bra Hanı naif Pi cali gibi tasavvufa meyyaldi.. Namık — riclk kızıydı ve Paşa biricik kızından Kemal'in miş müsait inkişaf m istemiyordu. Nitekim, Tekir- zemini hazırlıyan, ona istikamet veri dağı'nı ir De onra İstan- bab Mu Asım Beydir. Mustafa budak v ai yek a ie İmiyanı Asım Bey fevkalâde zekâsiyle, damadı Vi m Beyi de berabe- vukufiyle, tasavvufa meyliyle, hattâ çok yarn Amin güme mahir olduğu oymacılığiyle, hülâsa nü- da Namik Kemal” büyük anne: cumdan başka her şeyi ile oğlumun fik- ekine ve ze ay ez m 8. zevkine milkemmel bir Teber | dume Hanım esma bir muştur. Kemal'e ie v nu ve Fen de odur. Şu kadar ki Mustafa Asım © miş ve sayti iştür. Mahdume apabi- o Tanzimat iza lime 23 ii ür Bey memlekette #11 bir li yapabi- Jeceğinden ümitli İn bu ümitsizliği, Namık K. sevirmemiştir. ye ler mi onun yolundan. niz gi yolu göstermekle iktifa ie Kemal TURAN leri bilen, tahsil ölü met Kaman nyan ranallimlik görliş ve nışmıştır. bi Efendiden boş kalan doldurmuş ve Kemal'in Bigi in genişletmesi, ona k Kemal Avrupa'dan avdet li zaman e olmuştur. Şeyh, Kemal'e tasay. vuftan bahsetmiş, Bi Ara rig a ii mesneviden parçalar okurmuğtu. Cezmi'deki: Etrafımı seyreder sanırdım İnsam melek ciham münbit beyti onün bu zamanki haline tamamen uygundur. O, bu devresinde si olmuştur. Ve 12 yaşında fik beytini ye mıştıri Gelip mektubu mergubun safa bahşeyle. di cânâ Sürurumdan serim tacı erişti a iie Namık Kemal Sofya' da Kars'ta daha bir sene Namık Kemal, Abdül e faraçayı yon Kendisine a tutuldu. Bir yandan da arihi bbülerle Namık Ken ban Bot hayatı, dene- adı bilir ki, mülee Kat mebdel, olmuştur. Onun e hayatını ede- Pİ, siyasi ve husust imi e ayıran iriz. Sofya'da Ni 1 j j ir. Fi mühim Seri ei için üzülü. yor, Eski şairlerli »cessüsü daily. im biri me demine Arı Bir müddet sonra Filibe'den Sofya'ya gelen babasiy- sahabelerine devam etmektedir. Kendi- si Sofya'daki hayatını “bir Ateşpârel- gayret, diye tavsif eder. Şu muhakkak a ilim e üre aşına nisbetle hari. kulâdedi in siyasi fikirler amık Kemal'in Sofya'daki e tını edebi, siyasi ve hususi diye | yırdık. 14 yaşında bir çocuğum ayatı ne olabilir? Bu sual bugün ür. Fakat, zi önündedir. Bedbaht vat iyan bedbaht milleti yakından tanımış-. tar. Bu hâdiseler Kemal'i pek zi ye iracı 'atanını ve milletini ei inler karşı isyan hissi duymaktadır. Tanzimat mi Gi memleketin. idaresinde medeni bir çığır açılmış, fa- kat halk ear armanın şı .ilerledikçe a re 16 yaşına girmiştir; Fekal yaşından gok büyük bir adam gibi konuşmakta, dik va ve yazmaktadır. a tat etmiştir. Bu hâdise iii züyor ve aylarda ağlatıyor, Çök geçme» m. çıkmıştır. Bu sıra, sım Bey de Dürriye bir kadınla evlenmiş. hulunuyordu. Ke- Si v ii yeriremiştir. alin. vi ee bu . ile «Bü vi hayor ayat ki, onu ie arza. ln z er pe ğü
