27 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 12

“(ist #şdes çigt ieusa Uytoypy gan) sepeymsa sep ouyuğö, skusdsj iyfaz 34 selozeyisgaeı öp torUG13 WT 'uruwimusoz) 'ZE iye iyireş ekuedej Wu —sadanıI *6 tap pan eduudey ürserez “3g epübpyey sararayeznu: ng (ç) * asapıımayun. (2) gom CT) Ep #pasakei o (£) “mpaodimeyımi m4 (04 oo #opyog) SA (vds, ueşduy) 214 (uosamy op osuojy) oziş ng 24 Jop “9 asap; vddog #kupuy TUAPŞEZON aaneapo ına “1s aapyayopramaz © yessyo Şasi OPJSU 4g “1499 “yone zevşyuş SUapoAAn Ppopuşiı — yayayuum UyuKayIpUA Zrupuk yasak uopuysaanış Mn, Yispruosug vapueokeıy YueusO Teşy He » Şö apesmyemi uyup SpyESEŞO rurşeg w#ejy Yeuy$ umum ezzn youlusa Yaaa Ma zn Yiepa Uy nunğnpo opunadırgsı w£wwdey we uppazdey “M9 ipa soyğzR veozegang akrumyey ng ylayvuseurg inpiodijıg nunğapıo dij “IAN BUNAMA YAŞ yeni unsoeg “reg “pack çeryireestz yaamdç oykisşp * a) unsosmgreg rgrpeğ ürreksod ekip “04 iplarare ng 9 uLlAap uayyleğ #OPeJ “panöyjyezm O ramçumsaoy uopuu “Ager sU, azyığep uzepussaoy uopo ye sa viğek yerel, ygs Ayd “2X sepekşraap yap g vourpae yrgng ek “40 RApUy “paye Gppyez rurao Şp “şk sadrma çeğiş m (uog) ozinuop wep EŞİNE. ms 1, “ŞE papışaşame ŞİŞ Aeuadek rULrUjamaAese) Op Usoyğ (2) mörurepieg uğeuuna ve “ Mey&oy ekueday yesryeuop uZ1rpuy 94 SANEM depey OE eruos uopunlıpığ wing “eyej üre utpposupj eğ osu (4) <piyane suçu #8) nzmammeş — Gakezo iyop uapun? 1 9pJ3 Hayayoz PpapuyearupeynA unu sAzmajnu Ounsosugüeg 94 Urpuluyekia; YAAÇI)$ LApyIpAe) unuseege) Ualreğ £pi 138 EEE müfrezeler ahali tarafından betlenir ve müfreze, resmi vergilerden başka kendi hesabına da para alırdı. Mahallerin bir senelik yiyeceklerini bu memuriyette çı- kardıkları vaki idi. Bu bal tabii ahaliyi sıkıyor ve şikâyet ettiriyordu. (1) Koku sultanının arazisindeki kabili- lerle Kılaadaki * (Beni Abbas) kabilesi #vvelce bir nevi imtiyaza malik olup se- nede muayyen bir vergi verirlerdi; fa- kat sonraları bu imtiyaz da kalmadı. Ma- sarif pek azdı. Hassai hümayun varıda- tı askere kâfi geliyordu. Fazla varidat i; kaledeki hazinede toplanıyordu. San- cak beylerinin bazılarının besledikleri as- kerle her sene yolladıkları para şöyle idi: Kostantin sancağı (Araplar buraya Konstantaniye derler) yılda yüz kırk Lin kuruş gönderiyor, 300 Türk sipahisi ve 150 yerli asker bulunduruyardu, Titeri sancağı — Yılda 4200 kuruş gönderiyor ve beş yüz sipahi besliyerdu. Garp sancağı — Yılda 100 bin kuruş ve- riyor, iki bin kul oğlu ve 1500 yertiden mürekkep bir kuvvet besliyordu. (2) Blida kaidi — 14 bin kuruş, Siyahi. ler kaidi 25 bin kuruşla 100 köle verirdi, Eyaletlerin varidatı ve masrafı İstanbul. dan gönderilen emirlerle teftiş ettiril. mekte olduğu gibi sonraları tayin kılı- nan defterdarlar marifetile hesapları tan- zim olunmakta ve fazla varidattan İstan- bula dahi gönderilmekte idi. (3) F — Cezsyir şehrinin idaresi Şehrin kendi öşleri(Şeyhülbeled)deni- len belediye reisine mevduidi.Reisin ken disine mahsus bir dairesi ve memleketin eşraf ve muteberlerinden mürekkep bir meclis vardı. (4) ODH.M. (2) Grammont. GO D.H.M. (0) Miratül Cezayir. wounmes (2) 221 epi SE EN'N'H'A (1) UY dejipkes yoduyayyranıu Iğouyığ dyiyeğ o yeeyeuwuşg Sy krmetaşey Çey 099p UMAYp 21993 epursrurueuop va npao vkredej yeyej *npanyo yuzgeanıı pf “pg ivpop Uapattaj iğnydek Saojdlarunu paAanı) Uşunodığn;#ew snuny tpı vo Apo Minopy asapryaouz 103ıp pı a&ez ” #9 Wejo apurle uyapşımı, yazapa doyuş runakaayyuznmu #auos up ao A LG UN UasnumL, AP Gegı — pz6) voypeğ “dek yours “Yi © gd opusda pile OP çozlıyıpasa pp “opuyoyeke kez OYİÇ *Ypr örusaşıg 3pı #ğapye zn yöy soy iğmzo Ypaaş ouşsıpusş wweted wp eğv uerepj (7) “pi inu dek yıpyyar yazopa yeze SA örulamyro ypoo94a) oysa ng Giz Urppaadeş; “giiyutnp oursasany wisıs4 o uyppaakujş sa Erurumu arso uoyı An205 — vpuye 3g savçynde& auyeyieyes ekuopavs yalmayumsdoy muza eğe uv *H “niran epngümyej Ayvavyaag pppa 1&ğu UPSUŞ) pug uw)o Fuwpu gezek uppaıkap sozuguvg :— log DeH “peyda Uruniug Uwe — nznueej) sün “MALL, unepoygy 3uoy — seye yea vos ALL — öndpank suyezn rrejms DAY — göyaey uruwleg #ppozkeyş — adı) <2) yemeye ozlusp Turu) “nönuop “n$nj “anBzog tapas sum, UYLayLrEĞ OP Tg — soka Yotuşa apya 1ke$e uwsepş ON vivd upposkeş vkuvdıj— eyınu vi #yulaula Öyy ozTuuşaapyıray :— YÖN “4 ERİL UYppoMkEŞŞ urueğe werep$ VEVd NYSVH NIAVH — £ *ampyok yevanyeur ep OPP kpa PAPUA yvunğ ULAYIZISURAZ UpULUp Ky P3AA9 Unu »mdmuny rurag (1) “P (£z$1) ££6 MAYA İZ İğ İnrüyezek Hapsumaa Okuyu Op NURuRİN Uras Mepfpujar dıkouzışıa vpeye ojıydea ag — > mma > 4 Ehli belet yani şehirler beş kısımdır 1 — Türkler; 2 — Kul oğulları; 3 — Yerli Berberi ve Araplar; 4 — Endülüs muhacirleri; 5 — Ecnebi ve yahudiler, Türklerle kul oğulları Hanefi ve yerlilerle Endülüslüler Maliki mezhebin- de idiler. Belediyenin Kaidüluyun, OKaidül - yasan, Kaidülzibil namile üç büyük memuru vardı. Kaidüluyun: Memleketin içinde ve etrafındaki sulara, su yollarına, çeşme- lerine bakardı. Kaidülzibil: Şehrin tanzifatma ba - kar; bu iş için bir çok kolcu, bekçi, a- mele kullanırdı. A Kaidülvassan: Azatlı esir ve cariye- lerin mercii ii Azatlılar bu Kaide müracaat ederek iş bulurlardı. Erkekler zembilcilik ve badanacılık yaparlardı , Bu iş onlara verilmişti, Başkaları bu sa- natları yapamazdı. o Azatlı kadınlar ha. mam ustalığı, ekmek pişirip satıcılık e- derlerdi. Şehir çok temiz tutuluyordu, Şehir » deki yabancılar da milliyetleri itibariy- le gruplara o yarılmıştı, O Her grubun bir reisi yahut emini vardı. o Eminliğin bazı ceza hakları olup o grubun hükü- mete karşı olacak efalinden mes'ul idi- ier. Sekiz belediye çavuşu yahut polis denilen memuru vardı. o Bunlar polis - lik, mübaşirlik, belediye memurluğu vazifesini yaparlardı. Bunlar hiç | bir silâh hattâ deynek bile © taşımazlardı. Fakat şahısları pek mühteremdi, Bunla- ra karşı itaatsizlik edenlerin cezası © lümdü. Çavuşlar birisini tevkif etmek isterlerse yanına gidip parmakla doku - nup kendilerini takip etmesini emreder. lerdi. Mukavemet görürlerse ahaliyi ça- ğırırlardı. o Herkes bunlara yardıma mecbur idi; Çavuşlar matlüp şahsı elin- den tutarak hapirhaneye yahut mahke- meye götürürlerdi. 2 a ime 119 örçus opupsagsmı uy) öy ise yeatjo ÇŞ6 JuyuRa YAJ3A Haşd Seeginmesaye yi SA SEÇEN, YA su “esepg sapık (846 Yövpe Tgeyrsuryeğ #irg vppadep edag vumdey yen Um yaar #numy, SA nkezey ynej Gm eze) opuyazn uyuşsagını, “mas adipay eyek;ped çiae3 (0ç) Ypliasnur uaumeu 34 sia (008) şia şeze çumayrma eyni uepufe£ Sag vo mirasa uya ug (OE) u5ş yures ığıpımdek eSeiyıöog oa (000'01) ukupemnyz tusğak “000'012) tdeleg using elen uepudres pap üireğogğ 34 sejltuz tİnyesg 2f0ğ ue HO "meramopig 134198 yg nf “0g “MaxOA ptaa eşen GApdog UBsepI “anyinunu o duyana Paeöenrdog wep “nPI9 gi up snun, *ues 20), “yg eyyam savog *Wİe3 ouN9 uyuşpryyaanaz uupunagsamuı sşkezez, “amlpuunpuos çyod zmyo wpsoj “tam uapyeg SsopOKYAL 2A önmjo dog "2. azAgrAEN HaSİYOp Sizayajumui soya AYNA nöşamsamyesu iyeğiyür ng wejo Byvuğop Mapogasynu use BU ZI “okıpos “ea dopulğıpyesyk uyunereoy “mepunğni “n035 uşupeşeye op (PSL * ISS) *EPJ “404)p9 gere yespo aga iy “eng YOĞ ue popiek sezad zyppunyu SA Pepe ag ŞoznZ “ğeyegeyey rurumunep kez *P (8901 'W 19 *H) (twparg) uponAsiğm) 45 vupumy v&yey spogovuyu pyeH reluessoy SA AıjussoY - sajıkegsoşKog * SaIpNYY A keme yazma), İ — Taryoğ SA aşağ - yeesepp upayof yesem “vepjaca “soepi UYUN * ayıpşte Aiasıyse urulğucogreğ 1jlezaz - kaynamış ujulyof m4vzs3) N HAap 190(49g10142g — 9 : v seg up t la mar valiz şiki aş şi il met ve yararlıkları görülenlere diğer Os- manlı memleketlerinde olduğu gibi timar ve zeamet olarak arszi verilmiştir. Fa- kat bazan da bunun mahzuru görülerek bütün timar ve zeamet (hası humayuna) kalbolunarak (sahiplerinin U istihkakları merkezden nakden tesviye olunmuştu. Yeniçerilerin terakki usulleri bozul- maz kaidelere bağlanmıştı. Buna taar- ruz edilir, yahut bu usul ihmal olunarsa bemen İstanbula şikâyetler yağdırırlar- dı. Ocağın usullerinden en ufağına te- cavüz en büyük cürüm sayılırdı. Yeni- şeriler ceza hususunda da ahaliden eyri ve kendi taamüllerine tabi idiler, Yeniçeriler cesur fakat çok mağrur ve cahildiler. Çok setin bir silâhtılar; fakat kullanılmaları pek zordu. Kuvvet- li ellerde muti ve faideli; zaiflerin idare- sinde mütecaviz ve sert oluyorlardı. Bun- ların mağrur ve azametli tavurları Ceza- yir ve diğer yerlerin ahalisini gücendiri- yordu. (1) Gemi reislerile tayfalar bunlara olan hiddetlerini gizliyemiyor- lardı. Hayreddin Paşanın (600) mühtedi. den mürekkep hususi bir muhafaza müf. rezesi ve ekserisi bahriyelilerle rum ve arnavutlardan mürekkep (8000) kişilik bir kuvveti vardı. Topçularia bu kuvve- tin kumandasını kendi emniyetli arka- daşlarından birisine vermiş ve bunları teveccühte tutmuştu. Bu suretle şayanı itimat ve yeniçerilerle muvazene kuracak bir kuvvet hazırlamıştı. Bu kuvvet sa- yesinde yeniçeriler alüfelerinin verilme- si geciktiği bahanesile isyan edince şid- detla cezalandırıldılar. Paşa sağ olduk- .Şa bir daha hükümete karşı syaklanma-, dılar, (2) Yeniçeriler sonra bu ocağı ve li tavurlar almışlardı. Halbuki Hayred- din Paşa bunları ne işe karıştırmış ve ne de reylerini surmuştur. 122) Gramment » işleri konuşulurdu. Divan azasınm “unğnpıo örne yakınsa ma avosinp puysas uysoyayuap YAN 19 “mlninp yin sumuyaa GU -2y vey) “paya Yuyğapssuz HAB Türek U9EyOS ape “sey 4g #eby ep (9ygı zaumsoL Maaapaniemm3 9) sar Ul Çi “#ma$nanymg ureyy nğnsop t1u0* «Arp yuğğıpzaa ipte 9ufs311199 ust “2 yenucümüz oururkaş ou Mapaptd? eşlpy umum üre <£e) uzUrery esURiZ Şeye -23 3s0p yıoana eprepetkucaz BİLE s£opg “pepurueurez efe urppasi magassunur olmfezoy uruymsuliğ ap(O rumuz geyzısuwuz duyk 7046) “ sırta okoflord ng tp işeyye urpi inpfo pire yepermyaktnz riya e “8 Oy Iğıpaeysa Urum YOİDA *guz uyuyup (öozn8 uruypyası 308 03 yayak aykezez uuymanış gö? *aoknunşo yakeai uepunzmjyajaj yere unu (uaauza$) uupuLepe 04sa şnyek uep (uğ Hkuzo9) wo byuyuoa vavpyep* 4 Avjm ppppuyup vaya punş a “aşğteulanşo osun us (052) Pİ 10 dezey sep) © epueuez yajaz #örlava payoi umısoyy p499 iğrppdek uyaşkezoz m önuzaneş oi kaza v4 vukpiy “apo san nğnpungg W7) YNvA di (as3ojog - uş8ojog) no uw z MAğop vuısuşao ulas nunug — Beylerbeyiler zamanında yeniçeri vanı yalnız yeniçerilere ait işlerle muhtelif rutbeli zabitlerin imihale gul olmuştur. Yeniçerilerin paşa divanma da giriyordu; fakat Fİ divanında icrayı adalet olunur, hü leri istişari mahiyette idi. Asıl wi paşanm idi. Fakat yeniçeri divanı de » 1618) tarihine doğru her işe har ğa başlamış ve paşa divanını hiçe miştir. Lâkin bu bir kaide değil, gasptır. Bu tarihten evvel de yerif” ler hükümeti ellerine almağa kalkış larsa da her teşebbüslerinde muvaff yelsizliğe uğramışlardı. Hayreddin * şanm yerine gelen beylerbeyiler, Ali Paşanın vefatına kadar, eski ant yi sadikane muhafaza ve kuvvei âli yeniçeri eline düşmesine şiddetle koydular. Yniçerilerin intizamsızlıkları, libatları, taarruzları memleket için yük bir tehlike halini aldığı vakit lerbeyiler çok iyi asker evsafında nan (Kabili) lerden asker yaparak çerileri lâğvı düşündüler. Bu düfl de hiç bir istiklâl fikri yoktu. Fakat niçeriler kendi mevcudiyetlerine k# denlerin milli bir asker teşkil derek; tiklâl ilân deceklerini İstanbula y8/ şikâyet ederek zaten evhamlı olan nı humayuna' şüpheye düşürdüler, n: humayunun beylerbeyilere bu i“ sızlığı ocağın kuruluşundan beri bif zulma ve dağılma tohumu olmuştur” altıncı asrın büyük bir Iısmında fenalığı görünmemişti. Çünkü 30 leri hesapsız ganimetlerle hazineyi “ duruyordu. (1) Bundan başka ay” manda Kaptan Paşa dabi evvelâ b” beyiler (Hayreddin Paşa, Salih reji O) öramment