22 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1
Rayiştag dün Berlinde Hitlerin hükümeti altın- daparlak merasimle açıldı. ——— Almanyada 5000 komü- nist mevkufu barındır- mak için büyük bir kamp yapılıyor. 16 ıncı Yıl * Sayı: 5460 Tahrir Telefonu: 24379 Çarşamba , 22 MART» (8 mü ey) - 1933 İdare Telefonu: 24370 Öz Türkçe davası Birinci makalemizde, Öz Türk-| Şe davasının, en geniş manasile bir kültür hareketi olduğunu söy» lemiştik. Uydurma bir zümre dili olan Osmanlıca, bu hareket neti- cesinde kafalardan silinecektir. Nasıl ki yeni alfabemiz eski yazı” nm bir “transeription,, u değilse gaye ittihaz ettiğimiz hâlis Türkçe de bugünkü yazı dilinin bir terce- mesi olmayacaktır. Zira, bizce, Osmanlıca'dan kurtulmak her şey- den önce Osmanlıca düşünmekten kurtulmak demektir. Yoksa, gene bundan önceki makalemizde mi * sallerle izaha çalıştığımız gibi dil işinde bir inkılâp yapmış olmaya 'cağız; Tanzimat devrindenberi tutulan yolda, küçük ve aksak a: dımlarla yürümekte devam edece ğiz. Bu yolun en büyük tehlikele- rinden biri ve belki başlıcası bir Yapmacıktan çıkıp öbür yapmacı- ğa düşmektir. Onun için, önce mefhumları, sonra (kelimeleri türkçeleştirmeğe (o başlamalıdır. (Hiç şüphesiz ıstılahları bu bahsin dışında tutuyoruz.) Eğer keban $i bir mefhum. â:'.ada (izim ken- di kafamızın mahsulü değilse bu- na ne kadar türkçe mukabil bul- sak gene yaşamaz. Bundan evel, Dil deki çalışmamızın sarpa sarması» nin en büyük sebebi, Türkçeye bir lügat yapmağa uğra- $âcâğımız yerde Fransızca'dan Türkçe bir tercüme , kamus yap » Zak istanismis almuştur. Gerçi bu çalışma tarzını tutuşumuzdaki iddiamız büyüktü, Düşünüyorduk ki, medeni bir Gatp dilindeki bü- tün mefhumları türkçede ifada *debilelim. İlim ıstılahları ve eşya, âlet i- simleri üstünde yü düğümüz za- man bu çetin işi kolaylıkla başara- biliyorduk. Fakat, O (abstrait — Müçerret) manalı kelimelere ras- geldik mi mesele çatallaşıyordu. Daha doğrusu işin içinden bir tür- lü çıkamıyorduk, Bu hal Türkçemiz aleyhine kaydedilecek bir kusur, bir âciz lik midir? Hayır, Türkçede de öy- İe mefhumlar vardır ki, bunları YAKUP KADRİ (Devamı 2 İnel sayıfada) Selâmi İzzet YAZIYOR Selâmi izzet YAZIYOR Encümenin: İ Türkçeden İngiliz Başvekili Pariste | Fransız ricali ile de görüşecek Fransa İngiliz plânını de- rince tetkik etmek istiyor! PARIS, 21 (A.A.) — M. Dala- dier ile M. Paul Boncour, bugün IM. Makdonald ve Sir John Simon ile görüşeceklerdir. Havas ajansı- İnın diplomasi muhabiri bu görüş- melerde Daladier ile Paul Boncour arasındaki un Avrupalı milletler münasebetlerin tekâmülü üzerin - de mühim akisler yapacak, diplo » İmasi bir tezahür addettikleri Ro - ma teşebüsünü dostane bir surette gayeyi takip etmektedir. Kuvvete kabul ve tasvip edeceklerini bildir mektedir. Fransız siyaseti ötedenberi ayni müracaat edilmesi keyfiyetinin ye- | İ ik İngilizHariciye nazırı Jngiliz Raşvekili Sir Con Simon M. Makdonald niden'teyidi hali hazırda pek me- sut bir pisikolojik tesir hâsıl ede- cek ve bunun neticesi olarak dün - yada yeniden itimat meydana ge- lecektir. Bunun için Fransız na“ Hzwları-İngiliz nazırlarının Roma - | daki teşebbüslerine hâkim olan sulh arzu ve azmini daha ziyade memnuniyetle takdir edeceklerdir. Şu halde Fransa, mütasavver muahedenamenin meydana gelme- si için diğer devletlerle birlikte ça- lişmağa hazır bulunuyor demek | tir. Yalnız Fransız mümessilleri İngi- | Viz plânmın ilk bakışta ciddi tadil lere mühtaç imiş gibi görünen bir takım usullerini müsait bir vakitte tetkik etmeği istiyeceklerdir. Fransa, hükümetinin akisleri pek derin olacak olan bir diploma» si aktine, bu aktin esasınâ iyice va / kıf olaraktan iştirak etmek isteme si kolaylıkla anlaşılabilir bir keyfi yettir. Zira bu akitte muahedele - rin yeniden tetkiki derpiş edilmek- te ve Almanyanın teslihat sahasın daki hukuk müsavatı kabul olun - maktadır. Bu sebepten dolayı Fransa hükü metinin, meseleyi bilerekten teah- | ! hüde girişebilmek için derin bir su vette tetkikler yapması icap eder. İzmir Belediye reisi Ankaraya gitti Belediye reisimiz Behcet Kemal! Bey bügün Ankaraya gitti. Şehri - | mizin bazı mühim ihtiyaçlarının ! temini için teşebbüslerde buluna - | Toprak Bayramı idi Çiftçi ve Köylün Bakırköyde köylünün dünkü eğlencesi Dün toprak bayramı idi. Bu mü | fer Bey bir nutuk söylemiş, toprak nasebetle bütün kazalarda mera -| bayramının gaye ve hedefini an - sim yapılmıştır. Bakırköy kazasın daki merasim Halkalı Ziraat mek- tebinde olmuştur, İstanbul Ziraat müdürü Tahsin Bey ile ziraat odası azaları ve bazı çifçiler otobüslerle Bakırköye git- mişler ve buradan heyete Bakır - köy kaymakamı ile nahiye müdür leri iltihak etmişlerdir. Halkalı mektebine gitmişlerdir. Mektebin müdür vekili Muzaf. szssessane sean remameuaese s1 saaRaranEENNee Çifçi ve | şekilelrinden uzun uzadıya bahset köylüler de davul ve zurnalarla | mişlerdir. Nutuklardan sonra mek | ün Bayramı kutlulaması latmış, ikinci yıl dönümünü idrak eden toprak bayramının bundan sonra her sene tes'it edileceğini söylemiştir. Muzaffer Beyden son ra mektep muallimlerinden Necati | Bey ve çiflik sahiplerinden Asın Bey de birer nutuk söylemişler, | in faidesinden ve istifade İ tebin bahçesi fidanlıkları gezilmiş | k kanlılık Bir katil Elektrikle nasıl idam edildi ? Katil elektrikli iskemlede de kendini kaybetmedi RAIFORD, 21 (A.A.) — Ame- rika reisicümhurunu öldürecek i- ken Şikago Belediye reisi M. Cer- makı öldürmüş olan Zangara, ölü- müne kadar soğuk kanlılığını ve meydan okur vaziyetini muhafaza etmiştir. İdam salohuna girdiği za- man şöyle haykırmıştır: — Beni tutmayınız, benim elek trik sandalyesinden korkum yok « tur. Soğu Katil, bundan sonra hapishane müdürüne dönerek eline bir avuç el yazıları sıkıştırmış ve şunu söy» lemiştir: — İşte yazdığım kitap... San'atkâr Behzat DİLİMİZ San'atkâr Bebzat“Saatç,, operelinde Önümüzdeki hafta içinde sanat- 11 inci liste ANKAR yelinden Karşıl 71 (AA —T. D. T, Cemi a anacak Arapça ve Farsça | kelimelerin 11 sumaralı listesi şadı 1 — Lâkap 18—leh( 2 — Lâkin hin zıddı) 3 — Lâmise — opar ânet 0 — Letafet 2 ça 11 — Levha 5 — Lâfzi 12 — Leyli 6 — Lâubali i 7 — Lâzım Listelerde çıkan kelimelerden mamaları birden fazla olanların ber manası için ayrı öyrı karşılıklar ileri sürülebilir. Karşılık gönderen zatlar gönderdikleri | karşılıklardan öteğenberi işitilmiş olmıyanla- rı hangi taraflardan bulduklarını da bildir- meleri rica olunur. (Bulduğumuz Kelimeler ve okuyucula. | rumızın gönderdiği karşılıklar beşinci sayıfa- | mızdadır.) kâr Behzadın jübilesi tes'it oluna- | caktır, Bu münasebetle Behzadın| hayatına ait son derece dikkate şa yan notları ve hatıraları 6 mcı sa- yıfamızda okuyacaksınız. Ankara halkına i Hatıralar ve vesikalar formasının 25 incisini karilerimize takdim | ediyoruz. Gazi'mizin beyanatı bir kitabede tesbit edilecek ANKARA,ZI (Hususi) — Ankara Belediye meclisi, Gazi gü- nünde yapılan şenliklerde büyük Reisin Ankara halkına beyanatını bir kitabe halinde tespit etmeğe karar vermiş, Vali Nevzat Bey, bu işi İsmet Paşa enstitüsü müdürü | Münir Hayri Beye havale etmiştir. demir ve tunçtan bir (trofe) yap - miştır. Eti sitilinde olan bu sütun 1 Nisanda belediye meclisi salo - nuna konacaktır. Sütun çok güzel ve san'atkâranedir. İZMİR, 21 (Hususi) —| Münir Hayri Bey bu iş için Altın, | — Ne yaparsın brs#dir, dünya bu ... kann dirilir mi sanki 1. — Dirilecek olsa ağlarmıyım yahu Zangara hapisanede iken Bundan sonra hemen elini kolu» nu bağlamışlar ve elektrik sandal yesine oturtmuşlardır. Elektrik cereyanı * bağlanırken katil, müstehziyane bir eda ile şöy le diyordu: —O ne? Fotoğraf muhabiri yok mu, resmimi alacak kimse yok mu? Katil bir kaç saniye sonra can vermiş ölmüştü. Katilin kafası MİAMİ,21 (A.A.) — Zangara- | nın gırmağını tetkik eden doktor- lar, onu tamamile normal bulmuş lar ve kısa bir muayeneden sonra katilirr tamamen salim fikirle hare ket etmiş olduğu kanaatine eriş » mişlerdir. Fakat tenin ağlemanla rabmetli , la
