22 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10
— 66 — wog gı5 unğıpog — Çınguvasş) £og vuneoy “ppe dea -57 9p oyans ng vsyetuye dua9> yesyeyj — sOy “umsodfruyıg rurseg — ((gassş) og yunsoy “yam euİek ep rejuo 'İluyıpa uatjsoz ap gryosu £o$ say veye — (sppny) og igöeiy dey “aşupdek opumolus mofumey uyzlarıfeye eürep Iekişass sez4 “Tunuıynua İLUSIŞ dig Uzun - ayse oa anşinuyo rprA apurdey uapogareynu Guğndek sepey olıpımi yeulundye5 ofıg irejuıp 2 aumak geye ınan7 “2034p npşo£ yemrez “sn e wgön usunng epemg SA *Mimadu yolnurz aoaYŞ un inmğr nunlepjo LoyyoyYJaÇ rZeg PU » Aay utugAdı yey wenzez eyepp “reyyeynu 4k “Yay Rpamrez SA “1Pyğep yiyvar eyozd eyzeş apıak Apa zreppo — (pgreşsp) Log vursoy “mörazyıpayaos ered “re spzrwire garezdu npin #nung, yagns aşşams 1794) Sözmnyenez “(ey Homu “ez ng — (ysinsnpey) dog igdeğiy dıley “dapıpojdos vu ep nun$npjo iaoyau okıgınış Yakı yey Honzez ng unung yaşaş Sumpunmg #pesyepnu urğ! ieetrürye Ze oğaleui Uyyamdu sjig opumsamep unuey wp medim. (Goben) ve sefaini sairenin Bahrisiyaha den bu hususta benden evvel ka- fikre zahip olmaklığım caiz değildi. Binaenaleyh işbu izahatıma göre millet meclisine bu hususta hilâf hakikat beyanatta bulunduğum asla iddia e- dilemez. Eğer hakikaten hilâfı memul, bu bapta kabinenin beyanatı muvafıkı ahval değilse siz na- sıl iğfal olunmuşsanız ben dahi ayni suretle iğfal olunmuş elmeklığım iktiza eder. HARBİN ÖNÜ ALINAMAZ MIYDI? Reis — Bu sual hakkında başka bir mütalen var mı?, (Hayır sedaları) Üçüncü sunle geçiyo - rum,, üçüncü sualde: “Seferberlikten sonra, ilâ - nıbarpten evvel itilâf hükümetleri tarafından vu- kubulan şerefli ve faydalı teklifleri reddeylemesi ve Almanyadan bir güna taahhüt ve zrman almak. sızın ve.bir faydai gaiye temin etmeksizin havise sürüklenmesi,, mevzuubabhistir, Nesimi Bey — Tabii bu sual bendenize ait ola- maz, çünkü kabineye seferberlikten ve ilânıharp- ten sonra girdim. Reis — Bu sualin teveccüh etmediğini söylü - yorlar. (Duğru sedaları) O halde dördüncü suale id — 90< — “pZ189 Daya) USA YEP » es igi$ ng opak uejo 34149 178pI SA 'mynj Adm a4 ğag aepI BANOŞ “ipasa tunznj tung nyan *umaoknuyag nağop ıkvayış uejo İapunu oppens alıp “yezelimjo yusgsnuu Bunu SA ünzn7j,, ep .uyEy 1s0jasoml 1gsues UZ UNU) “Yipapeyş pros ves |Gwk18 Ja4A0 o OSI Zig YAĞYUZIULYŞOZ9A YA -We4 1SELE DA MOYSE UAILŞI MONOJAIp ESUCAŞ *319) “pu utun|ng opumyaou dıpsâ BA uopoyE oysa) - nu un8ng uyyejğj Yanjnuzunşo yıgye) oya yojuLıL Jay “eyer; Jay oyıgosey oligrey Mwwoji 'aoues Woyse 34 jsekig — (nucumsey) Log niyağ “üstgeg NNZASUL “1591131479 Jeyy 9y9yojuraru Ver -1S1pBAEY IELA? VİNJAYY DA 1SOUEOJA? JeJYİ edge ni 34 yengyevi noklang oysepyi #ojagsues oy » se dA psedis yerednmyo yınayspuz enuey JA umzİ “01 Algöz, sopyens nounznyog (ıtvjupos Mkepg)) “iumpusş9 mu sek voyeynuz alg wsşöeg — SOY 3OSNYS ISYAIS HA MANSV “iznune' » oknzoz sayan dıre$ oy — (vsıng) £og ezıy “puoşkgs 1ğod0jıpo yevşuoun vpyok ng v1 aigo — (snpny) 4og igıieğin dı3ey Yiyen PA Bp YP ULAŞ ye yasisi nam eserinin ikinci cildinin 274 üncü sayı" fasında şu yolda beyanı malümat etmektedir: “29 teşrinievel 1914 tarihinde Goben, Breslav ve Ha - midiye Bahrisiyaha giderek Rusyanın Odesa, Nev- rosiski limanlarını bombardıman etmişlerdir. Ar - tık itilâfım haberi nihayet bulmuştu. Bu haşin ta- aruz bili muvaffakıyet prolesto ettikten sonra Rusya, Fransa ve İngiltere sefirleri 31 teşrinievel- de İstanbulu terketmiş; ler: ve ertesi günü üç devlet o vekit muhasamat dahi Çanakkalede Bahriah - merde ve hududu şarkiyede filen başlamıştır. Ragıp Nişsşibi Bey (Kudüs) — Harp teşrini- evelde ilân olunmuştu. Nesimi Bey (İstanbul) -- Kabineye 23 teşrinievel 1339 tarihinde olan bir iradeiseniye mucibince da- hil olmuştum; iradeiseniye perşembe gününe te - sadüf ettiğinden ben cumartesi günü vazifeme baş- ladım. Yani vak'adan on güm gonra kabineye gir - dim ve o zaman da harbi ve uruhasamatı bir em- rivaki halinde buldum. Reis — Demek ki ilimharp akabinde İkabine- ye dahil oldunuz? —391— » eulg 'Iprepaodyaoa yucuyyuuz epzıuspşey SA Ipıup kıp? oaoguğmu — “opfey Mepyapjo vpunje şozek »du NİOİ azg ulüsergoş euzusoynu Yyoanp Ig wi » Aazıu Ayunğ “pig o1otucs ayyodupig up iyea “ogeynw ıngueey — (nuowuysey) £og naşnğ “niyok Agtues Upulyeg - eynut pngueisş — (many) og umasueğ *npaokyayıs yevejo pre dnpyyour ig uniğ » Bödadpuoi ekeşvje uepemng P/9s9/ “inu dokip -oyag vdıgypes ng sep Sunadıgvı Sıgsres unei “ogeymu yıyep ieouruurorey SAYIN torup! Yeye na “Bop zmungnpan4ng — (o4tucatg) 4g #eH “pıeyodkpyypes vung epoyna Mypouz rounu -0) UOYEZ JA İpaDA iie otapeyii İpe UUYjung oyna viyoocu oyrrkvşop duges uitıpojkee siğ ipgyp4ou peş zrmnBaoopo usysıpvary Ppedaa Iİ ng swzuuişres utpung “ıpyesedek Japıısoz ypoapoa » soy Madıasıreuz YAVAN “eyi 97939 juroua ULejuo wepundnpıo yespur sinpoyipop ZŞLIYIYMUZ *Z1UYŞ “oyda vayez apyyeuz ay oueyeyiog rekyağou SA yekyaynuz opznumykoye ısıpvAvy 1yeA2 YdrrAy Bİ Apzruyş nuryjeya — (muouresey) £og nnğ “izrmsasakıp vu upurpyeyf ape! Lou UrUYsipeavy »yeraa ednlay — SOY TEVELI UNAW NINLLYOZIVW VANYAY bir kalmamıştı. Harbe harple mukabele etmekten taarruza karşı müdafaai meşruada bulunmaktan başka bir tarzı hareket mutasavver değildi. Ma - lâm olduğu veçhile müdafaa için ilânı harbe lü » zum yoktu, Hali harbin ilindan maksat ise kabine- ye girdiğim vakit bir emrivaki halinde bulduğum barbi değil, belki onun zuhurları üzerine hukuku bevneddüvel mucibince mevkii mer'iyete girmesi icap eden hukuku harp ahkâmının tetbikmı em - reylemekten ibaretti, bu ise bir emri hukuki ve zururidir; binaenaleyh ben kabineye girdiğim va- kit barbi emrivaki halinde bulmuştum ve bizim ta- rafzmızdan hukuku harbin ahkâmını mevkii mer'i- yete koymaktan başka yapacak bir şey kalmamış- tı; meselâ memleketimizde bulunan ecnebi şube ile düveli mubasamada bulunan tebaa ve konsolos- larımızın vaziyetini tayin gibi hususat.. Reis — Kabineye girdiğiniz vakit mahasamat başlamış mıydı?. — Evet, mubasamat başlamıştı; ilâm harp te olmuştu. Geben ve Breslav efrenci 29 teşrinievel- de Waradenize çıkmış ve 31 teşrinievelde de itilâf seirleri İstanbulu terkeylemişti. Paris darülfünunu miderrislerinden Fransa maarif nezarei fahri mü- fettişi umumisi meşhur Debidur Avrupa tarihi si- —390 — “oaanz uluodıgasy Yiyen Yog “epupşou uopo yp? gimme, dn a işik İğ gb di Da 10 aslajlımauna yigyey NıSop NUuo rejuejo anuou Wojigiez nunumueş okıgaey ipe 8g ups “14 M8 ejse uepesepnu sepeş 1ğıpjo8 uopuy «2 Tejmmz 9uo3 uag yiyemieeyy *npdodıpıpa asası ap sUşyamıUz 1Semjrdek uLrujung opunug Yyıyzısa1e5 da “aokyjmap “yevuyoayeuu sepfipeyepoj epdek yese) gana Çep epnpdo “Yeveye saySy “npaokpynı *gs Mağ ağnppnunmg opuyuş Skygısy sadi yen Roz MUZ 41g uraz JOY YO) “gr goy youlauşıpı” Bivyezmu orerpvoyj — (ımgucasş) £og yursoy “irem ypyıpa asayezmur epuyasyna Isı9ouz 19791 “s9tu ng — (yiosnsnpnyi) Sog 1giseiiy d3vy “unpsoknunyng vayezipye YEP uaallpın dodıposyog vpyfoyla 11901 üeprepung DA 'umpaokLunğyı rkefeg vpy9pg Jretuej üejo ie “131 Wi2243) uvurez 0 Ya03 SA rkwövg a3AU 913 drpI3 ounanezsu okıgrey yoyea 494 “urıpeuıpey 103 “ise eşyeeoeamui Typ MEST Jippoz uüprdek open sap unuey eşey 'urdı şefi Ppepunpyey rojât we| adek yesejo nı£e3nı vunuvy zrupek “opneyis VIZ v2u yasi 9A yasuo, — (Imgucasş) Kg varsa ire ıppposyegnnzasıı upyyona (s1) -ow 2jo901 ng esinmjo şaktıyi 54499 4939 'n np geçiyoruz. Bu sualde: “Harbi dirayetsiz ve istika- metsiz ellere tevdi ederek her cephede fünunu harbiyenin kabul edemiyeceği mecnunane hare - ketlerin cereyanma ve sırf menafii hasisei şahsi - ye uğrunda kuvvei hayatiyei milletin gasp ve isra- fına mözaheret eylemesi.,, Nesimi Bey — Fünun ve ulümu askeriyeye ait mesailde salâhiyetlar değilim. Maamafih bu hu - susta bütün âleme karşı ne derecede müterakki ol- duklarını ispat eden alman zabitlerinin erkânı harp riyasetimizden hiçbir vakit eksik olmadıkla- rına ve başktmandanlık vekâletinin de alman ka- rargâhı umumisile irtibat ve münasebeti daimede bulunduğuna bakılırsa bu müddeiyatın doğru ol- mamasi iktiza eder. Her balde böyle meseleler hakkında en salâhiyettar zeval tarafmdna tetki - katı amika yapılmadıkça bir şey söylenemez. Ma- amafih kumandanlarını, zabitlerini ve harp plân- İarmı tayin ve tanzim hususunun bütün mes'uli - yetle beraber her yerde baskumandana ait olması “umuru zaruriye ve tabiiyedendir. Binaenaleyh eğer benden bir harp plânını veyahut böyle bir plânm ten'idini isterseniz bu bittabi doğru olamaz. Reis — Sualde: “Dirayetsiz ve istikametsiz ek lere deniliyor. 5 —395— per LE
