7 —çIıç— punzyj isewpdek Yuztsi mg SisyooU “PpH3ep uop'ajı iğesedel ilikin RL ng uuoş *npjosp 12s19p9UU1Z 2Aa npanjo vuoj #usp Ppg SA npaod4njo uejg “rpzowürğop “pou * #IğOp sojü veye “ipgey — seg wayepj yeş *21n »Arti gilop figey o9uaNofaop yuz yara sü YaploneAYN, son da Yyouno eşnsi epuisiğresş Teaye zasjok ng vi nsofusi yomeg *gzıusa aopopre »esnüz *£og soy — (sv) dog rep£eH ty yes “124 ye #06 419 ur£og repkepj Yy nengou (iley) — soy *i Moavzou Wsog Yejva — ( jmoğ nenpny) og igiteliy dıi$ey .npp3 » Ap Yezdu yojAod ikenğ — vie uye Wiz “tPleyuy 9 tojaag ıKen$ “noez <4 Nsod — (J4oğ nenpnyi) £og ıgisetiy diğe “YEP? SAUPE O OJNSA yarezou İn 1g va »doŞ gıpjıyeaıg opumsayyn udi marezau sAlıyeg op “12y ağapjo tuepteumş npdo nunpagp “eieg j3 "hesezau okuyey — (mığnuy) £og umasınoğ *gepımna peyunuz dojlosezou yöuepj — eövdg ifepş meş “PEP sasey SKD) MOp İn Epyey yOMLIA zerey vpuyey Mezappeşnu Uaylıyy "npımna feyunu vu58 “jig “veecjo relyiyeuaş — (pmağmrg) fog umosuoğ .ulpğop pre vunğnpjo repfıyeuaz Mejop uepurs zerine Almanya imparatorundan emir almakta mazur olduğumu ve kendilerinin (o harp arzuları varsa memleketlerine giderek harp edebilecekle - rini söyledim. Harbe taraftar olmadığımı anlıyan Alman ricali Karadeniz vak'ai müessifesini ihzar ve ihdas eylediler. HILAFI VAKI BEYANAT MESELESİ Sual — İlânı harbin esbabı ve avamili hakikiye- »i ile sureti cereyan ve vukuu hakkında meclisi u- — mumiye hilâfı hakikat beyanatta bulunmaları? Cevap — Karadeniz vak'a: müessifesini istima etmekliğim üzerine hemen hâkipayı şahaneye isti - famı takdim eyledim. Sahilhanei senaveriye gelen vükelâ Karadeniz vak'asına dair zamanında ga - zetelerle tebliğ olunan resmi raporu gösterdiler ve İstifamın geri alınması ricasında bulundular ve vak'adan haberdar olmadıklarına yemin ve kasem eylediler. Meselei müessifeyi sulhan tesviye esası kabul edildiği takdirde istifamı istirdat eyleyeceğimi söylemekliğim üzerine sulhan tesviye keyfiyetini kabul eylediler ve bu bapta lizrmgelen müracaatı da Rusya sefiri nezdinde icra eylediğim gibi ayni müracaatı düveli itilâfiye nezdindeki süferamız vasıtasile icra ettirdim ve müracaatım da Bahriye e resmi raporunun bir suretini İefeyle - —320— -—— e-#wkto Çomu urarazaıp — eled ATANI TG "2079 yeyaysanuz uzupung Urlu tjoyaazey vid “yâey zopı uopzn£ ng 3A npunjoosepi #pAJYASA gapareZİU YOĞ 4g opULoorepes YUZ apeme: ieövd uydu uepoma “rpg OP *aagn 2u93 morezgu oklayeg opjey hönpjo ruepusur “Mop Np4o pounpdop vivd Jeu uosurg ıpuzızej 1019495 olameyeynuu direyi uopouşgey ıuğ Wd 112) enlo ipenuz oyeaye ng UŞupeyizey siug sozyuspuag — (pmağmıg) £og uyosoğ ai e er yi be ng ViUOS uvpuo yeyeş Sıpomya8 duaa opjey u1$ * ApZeA 919yza) Okip ““;zmunsaodıdek jısuy,, *Usg MeH "m? Mejaj opome ng Wakyununuv (oppwu *9 “g3 ounğıpjiğ uşuog — ev - we eş “TEA dojusAıy4oe varlı pesgnsı okas pe Yauos Uoğyıpama wepi uueeg jem 24 Muğıpemo gep yazı epjend eyepyninupse Hiz “eponöuruns Yun3 ıunge e£aa südog muuopfip yal okaKLıng “ıpuayg deyoz 0493 vuiğıpjey vp me ÖZARAR um ai mp İm A ak de “anişunune yag — vivd ene NeŞ “ağın Yol - yep yor9f okruos Tops vpuryyey sojudjipe urepi *PWwey O — (J4eğ nsapny) og ıgiğetiy dısey “uipZE£ op uag Yulazn UNU “Fake b M9 NS “91 oda nung “eğeg yours PngTeH “bruno apre <e) Iakız3aj 'ozozn yeijo yozgi Surlojroğip “dp Hauralar ve vesikalar 2 — VAKII ın ilâyesi — No. 29) Sait Halim Paşa — Onlardan kat'iyyen habe- rim yoktur. Bilmiyorum. Bu cemiyetler ve şirket - ler usul ve nizamı veçhile şürayı devletten geçe“ rek teşekkül etmiş. Bunların muamelâtında yolsuz- luklar varsa mahkemei aidesince bakılır. Reis — Paşa hazretlerinin bu hususta (ademi #malümat beyan etmesi hasebile başka bir sualiniz var mı? Hasan Rıza Paşa (Hudeyde) — Bir ekmek mu amelesinden bahis buyrulmuştu. Sait Halim Paşa — İttihat ve terakki cemiyeti para toplamıştı ve bu meblâğı bir yere vakfede - cekti, ki bunu bir kongre içtimaında duymuştum, hatta o zaman: “Bir siyasi firka iktısadiyata gire » mez ve ticaret olmaz,, demiştim. Onlar da vadet- mişlerdi. Ben de tekrar; “Bu paralara dol'unma « yınız.,, dedim, onlar da “Vakfedeceğiz,, Cediler. Fakat meblâğı mezkür vakfedildi mi, etilmedi mi bilmiyorum. Reis — Dokuzuncu suale geçiyorum: sual hakkında başka bir mütalen var daları) “Hiçbir lüzum ve kanüna müsteni yarak siyasi ve askeri sansörler ibissile büriyeti matbuat ve muhaberatın ihlâl edilmesi ve © ikinci ali Eş ginsan 0s emdi YAĞ aşi “Zmağnenşo tur opokiyva Hoysu 'ng SEYOX "Zap aw JeA üogey Wepung ulufjsıgeg “inurunng sısnggetan rg UrSi eye ins topojaap şeyi v£ *98 9A öyume anyezoy OpJbpa$ sg yeedis “ojosouz Ng 9492 ozrundnyaj “nano opztuye iueurez egGije$ “sayosocı pr) dnsye, — (esseg) £og vupH 1S313SAN 'NM39 ANAYA “ajıpoj4gs nunğnpjo iepesye Ori ng HoJ - vızayı vivg — (snpny) og iyisi dığey “npOİ isezed urunosezou 94igreH yepeş — sieg wpeH ves 1Patya$ üizej issue yepıogey UnouMonY yiojvusvulg “ipzojkai uopa xo1(e93 vAvavd “aydı Ng zeus Muppej — SY “apaokıyundığ3 eprejujf anyuk 'doktuyırsa duao yunğ *npjok ep£ez eyyoemdek yazısı na uoatmyez OyOrEZON “unyye dapey uadouoynu 24 Uolasnu VEpEİUJ SOM Hutsorujuda Jokey! pA -A3 UT 4g 24 nunğnpjo dö 2g vuoj yad Uyep io ng zeupek “tutpuoşo ae — vivd weH EŞ *Z ma ipvwjo ppea gezi 119 epunpyey 9499 “su ng opulpzou Hozezdu adige Nopullajoumu » ryay sure — (snpny) og ıgiğusıy dıley “npyo£ nunu uuezeyenu v1 - uos Vepyipeuyjo Lir yeyeş *ıpyouma ururoy Turseu fecayie iştirak eylemesi,, mevzuu bahistir ki bu * nu, sahibi takrire izah ettirdiğimiz vakit, teşki - it mahsusa namı altında yapılan çete teşkilâtı » nın bir çok fenalıklarda bulunduğu izah edil « mişti, Sait Halim Paşa — Fakat bu mesele Babrâliye, hükümete mütaallik bir iş değil ki.. Yani hükü - metin bu hususta bir karar ve teşebbüsü mevcut değil ki.. Yani hükümetin bu hususta bir karar ve teşebbüsü mevcut değildir. Pei: -- Bu teşkilâttan Ohaberdar Oolmadınız mı?. Sait Halim Paşa — Her şey bittikten sonra ... Reis — Rüfekayı devletlinizden, hükümet işi olmıyan bu mesele; tahkik edilmedi mi ?. Sait Halim Paşa — Bu meseleye gelinceye ka - dar daha pek çok şey vardır. Maamafih haber * dar olduktan sonra mâni oldum ve bu teşkilâta ret verildi. :» — Demek buna dair meclisi vükelida re cereyan etmedi ?. Halim Paşa — Müzakere ile clacak iş değil kiz: Reis Fakat mezeleye peydayı ıttıla e ten sonra da hiç kim:e müahaza edilmedi mi 7. Sait Hali mPaşa — Tabii müahaza ettik; çüm kü malümu ihsanınız tamamile bir fenalık olma » —30$ — mu a lm pe eşi Mg Leap MET ağ syoamnun tayşas vkusuny uaykopzoyau ng Çep 4147149 VONNA TISVN İATTYAL AVAKLIŞ “ ApREŞAŞD. g8, EpGLŞ aş Seço mg, YOSOçkNiE suya nAnzze © Yep “Ip! ueyuymunpu uş3ı uzığ yoğ olomupz ığıpsutunma piyep uruvdsny “ypdopulıyap akk şey yad » Agoatu 11g UTİŞ 241)y Mojaop yalaya youedıs g4 1ej -epnu rursakışekey yiyenow ejunuo dı£aj£o deyn “ut yulaıg UOp9ANZ DI Na YAopuuoeug "apsofrjey xp uepveyepyuz yUpuo ZE0Loyoyutonı Düren sue s9uşep yeznled uueisny SA Joknınpunıng PU -a9t1 416 Hoyılya 19483 ıgenig Tulpuoy ısutiuüpng eeayur tpey SHE NOJAIP OPAASP Jig uepjipvu - ESRA zisyeşiyi Uafajaop WEZZUNU DA FA UZ *Apsoktueunpng SA ıpzvureunmg ay9y910y 419 İry 49994149 pejyi varışrusu urusdsny opjresou yre 34 “9474p epesuvıj Uvjo znuimzcop UNpU IG pm “Aaunn3 tunole$ 94 uyeusuu say unmgsng Hes vepumujmı o uupng hyna ejkefsny asi esuvij Şe eyedei tuyakıauray9 199919p ununznşnu Wfepueeı - 2 Mapajaop soğlotnuz iyujm! wuekeny tısououjrr »opugf ulujnuncu zyundıpajda dajsı uopasayjıZuş opulsojosamu meyyjsi oyys myefepla 220 “ıseurunj «ng yresnuz MAv3 uturepaınur Isiesajuoy vapuoj OA “ylipsi oztunyfope ui “dısuald,, ng üovray diy “soyu izşumosigo Zet ur1z:g opjey Mrppipe GEJE 1ğonakıuığap unu (0y0je151) epayjueyleg OPUN fa Vangenhaym üç yüz otuz senesi efrenci Tem - mzunun evasatına doğru yani Harbı Umuminin ademi vukuu, vukuundan daha ziyade muhtemel olduğu bir hengâmede Almanyayla ittifak tekli - finde bulundu. Yunanistan bile bizimle akti itti- fak eylemiye tenezül etmediği böyle bir zamanda Almanya tarafından vukua gelen işbu teklifi hâki- payı şahaneye arzeyledim. Hakanı mağfur hazret- İeri muvafakat ve bu bapta lâzım gelen mezuni « yeti ita buyurdular. İttifak müzakeratı başladı. Müzakeratın devamı ve ittifaknamenin ihzarı bir kaç hafta sürdü, Senei merkume Ağustos evailin - de ayın bir veya ikisinde —tedafii bir ittifakname hazırlandı. Almanya tarafından İtalya hükümeti bu ittifaktan haberdar edilmedi. Çünkü Italya ile © zamanki münasebatımız devleti müşarünileyha- nm böyle bir muahededen haberdar edilmesine müsait değildi. Binrenaleyh ittifakm gayet mek « tum tutulması İsbüttü, - SEBEPSİZ VE VAKITSIZ NEDEN GİRİLDİ? Hem sebepsiz ve hem de vakitsiz harbe girldiği iddia alunuyor ki bunu bir dereceye kadar kabul e- debiliriz. Benim sahsi fiki” ve mesleğim müzellâh bir bitaraflık yapmak ve bu suretle devletimiz için en salim bir siyaset takip eylemekti. Müsellâh bir bitaraflıkla hem ahvale hâkim olabilir ve hem de bağteten vkua gelebilecek olan bir taarruza muka- bele edebilirdik. —317