13 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

ladın'lara hâkim Yeni tefrikamızı sekizinci sayıfamızda okuyunuz Kama amaaan 16 16 inc £ Yıl * Sayı: 5451 . Soy adı kanunu meclise verik Amerikadaki felâketin büyüki 100 şehir, kasaba, köy yıkılmıştır, e yaralananlar eli Büyük di. di! anketi Artık milletçe dilimizin istiklâl| *âvaşı içine girmiş bulunuyoruz. savaşın maksadı Türk dilinin Yaradılış düzenine uymıyan Os - manlıca sözleri atarak öz Türk ökünden alınmış kelimeler koy - maktır. T. D. T. C. nin açtığı dil Anketi bu yeni milli mücadelemi - 2in ilk büyük meydan kavgası - er, Fakat böyle büyük bir işe girer- İ en ve yeni bir inkılâp dağının te Peşine çıkmak için ileriye doğru k adımları atarken vaktile Arap Sa ve Acemeeden alınarak dilimi- Ze karışmış olan kelimeleri niçin Sıkarmak istediğimizi iyice kav - Tamalıdır. Şüphe yok ki, maksat ürk milletinin dilini baştan ba - ta değiştirerek bütün yurtlaşları biribirlerini anlamaz hale getir - mek, Türkiyeyi bir dilsizler memle keti yapmak değildir. Bilâkis bu eket en şuurlu ve hayırlı bir in kilâp hamlesidir. Bundan evel yaşadığımız hari inkılâbile türk çocukları tahsil ha- | Yatlarında en aşağı iki sene boşu una uğraşmaktan kurtuldular. Çünkü evelce yanlışsız okuyup yaz ! mayı ancak iki, üç senede öğrene i bilen küçükler şimdi bu bilgiyi ni | hayet bir, iki ayda kazanabiliyor Var. Bugün başlanan dil inkılâbı ise Yalnız Türk çocuklarını değil, orta Ve yüksek mekteplerde okuyan “Bençlere sarf inkılâbından fazla kolaylık gösterecektir. Bu suretle ürk çocukları ve gençleri lüzum > Suz bir çok Arapça ve Acemce ke imeler öğrenip kullanmak için saı | feder ekleri tahsil saatlerinde mem | leieti ve milleti yükseltecek ve ker ' ilerine Müyatta kıymetli yardımı olacak bilgileri kazanmağa çalışa ileceklerdir. | Evet hali şurada, burada bazı ir alamlarma rastlıyoruz. Bu aile (Ahenk, âsaziş âsude, âdap, , âti) gibi kelimeler dilimizden çi“ İ arılır da yerler'ne yalnız (Düzen. e, ileri, yarm, kaygısız) gibi kelimeler kullanılırsa ( dilimizin 2enginliğini kaybedeceğini söylü- Yorlar, Bu gibi kelimeler ile yazı yazılarda güzellik bulunam; İ ğını ileriye sürüyorlar. Bize öre bu düşünüş yanlıştır. Çünkü ka Şi re sözlerde bulduğumuz Büzellik ve zevk değişmez geyler | değildir. Nasıl ki, bundan yirmi, hatta on sene evel yazılmış en gü- *l edebi eserlerin dili bugün he « ehe çok ağır gelmektedir. Es- İ divan edebiyatının dili ise bu artık müzeliktir. Türk edebiyatında — kelimelere e amli âdeta esvap modası ka h sabuk değişiyor. Bu kararsız- ye sebebi dilimizin yaradılış dü- ine uymıyan birçok kelimele - Arapça ve Acemceden olduk - pe alınmış olmasındandır. m dilimizde (Ay) sözü varken lerin (Mah) mı kullanmak - A Ni mantıkarelığı ve fazla olarak l ag iliği bugün artık herkes ka *diyor. Demek istiyoruz ki, Mehmet Asım (Devam 3 inci sayıfada) | vermiştir, Aleksandr Şomadyada bir münâsebetile sövlediği nutukta Türk mil. letininizzeti mihlerde 9 uncu sayılamızdadır. amaaa Tahrir Telefonu: 24379 Psartği , 13 M ART- 13 üncü ay) » ».< 1933 Punünkü sayımızda : N seremamesasan KIT İdare Telefonu: 24170 Dünyanın öbür ucundaki insanlar Eğlenceli yazılar ( 6 ıncı sayıfamızda) (7 inci sayıfamızda) — — Sayısı 8 Kuruş ———— Bu sözlerin Türkçeleri ne? Bize bildiriniz ! ANKARA, 12 (A.A.) — T. D. T. Cemiyetinden: Karşılıkları aranacak Arap- ça ve Farsça kelimelerin 2 nu maralı listesi şudur: Bahil — Bahis - Bahs — husus — Baht — Bais — Baki- Baka'dan — Bakire — Balig — Batıl — Becayiş — Bedbin — Bedel — Beden — Bede Bedi - Bedaatten — Bedihi — Beis. Listelerde çıkan kelimeler- den manaları birden fazla o- lanların her manası için ayrı ay- rı karşılıkları ileri sürülebilir. Bir-dil yarışı açıyoruz Gazetemiz her gün T.D.T. C. tarafından ilân edilen Arap | ça ve Farisi kelimelerin Türk- çe karşılıklarını beşinci sayıfa- mızda bulup koymaktadır. Bun- dan sonrada böyle olacaktır. Fakat gazetemiz bu suretle bu- lup koyd “Tu karşılıkların hep - sinin muti “ka doğru olduğu da» vasında csjildir. Onun için ga- zelemiz bu. doğrusun” arasında İmak için okurları rarış açmağa ke“x: Okurlarımızdan .., karşılıkların daha iyisini bil... « ler buldukları gözleri bildirsin- * ler, Onları da gazetemize ko yacağız. Dil anketi bittikten sonra da gerek gazetemiz tara - fından bulunan ve gerek okur- larımız tarafından bildirilen karşılıkları e'ize ek ve süzerek en doğrularını Oşmanlıcalarils birlikte'bir kitap halinde basa | cağız ve Türk dili tetkik cemi- İ vetine göndereseğiz. Bu sure'le / basılscak vz dil cemiyetine gön- derilecek söz kitabının sonuna buluşlarından fayda görülen o- | kurlarımızın isimlerini ve ad - | reslerini yazacağız. j Şurayı askeri ANKARA, 12 (Hususi) — Mil- Ni müdafaa encümeni şürayı aske- | rinin her sene şubat ayı başımda toplanmasını kabul etmiştir. Yugoslavya kralı neler Ayen > ei. Kral Aleksandr resmi küşar nefsini kıracak çirkin tel- bulunmuştur. Notkün metni karşılıkların daha "| Sov adı Kanunu meclise verildi ANKARA,IZ (Hususi) — Soy adı kanunu meclise verildi. Kanun | ikinci kânun 934 senesin de meriyete girecektir. Kanuna gö re her vatandaş kendisine soy adı takmıya ve bunu nüfus kâğıdma da yazlırmıya mecburdur. Soy a- dı Türk dilinden olacak ve öz adın sonuna konacaktır, Soy adı kullan mıyan vatandaştan para cezası almacaktır. Muhtarlar mıntakala- rındaki aileleri birer beyanname ile soy adını bildirmeğe mecbur tutacaklardır. Bu işte bir sene zar- fında mımtakası dahilinde yaşıyan ları soy adsız bırakan muhtarlar» dan para cezası alınacaktır. Ka- nunun tatbik yollarını gösterir ta limatname ayrıca dahiliye vekâ - letince hazırlanaraktır. Müvazene vergisi ,A NKARA,IZ (Hususi) — zene vergisinin 31 mayıs 934 ne kadar daha bir sene tem- didi hakkında hazırlanan kanun lâyihası meclise relmiştir, Talililer layyare piyangosun- da kimler kazandı? 14 üncü tertip tayyare piyan- gosunun ikinci keşidesi dün biti - rilmiştir. 10,000 lira 41343 nu- maraya, 5,000 lira 34414, 19302 numaralara çıkmıştır. Sonu 55, 58, 60, 68, 71, 99 ile nihayetlenen bi- letler ikişer lira amorti alacak - tr. 35,000 lira çıkan biletin üç par- ! çası şehrimizde, bir parçası Muğ- lada satılmış, diğer parçaalrı sa - tılmamıştır. 15,000 lira kazanan 49223 nu- maralı biletin iki parçası İstanbul da, birer parçası Kütahya ve Mer sinde, bir parçası Edirnede satıl- mıyarak geri gönderilmiş, diğer parçaları satılmamıştır. Dün çekilen numaralar sıraya konmuş bir liste halinde on birin- ci sayıfamızdadır. gi. ül; vaha Mepa alyan LOS ANGELES, 12 (A.A.) — Amerikanın garp sahillerini tah - rip etmiş olan zelzelenin halk a rasında çıkarmış olduğu panik ve kargaşalık, gazete muhabirlerinin ilk anda zelzelenin yapmış oldu » ğu hasarları doğru bir surette tah- min etmelerine engel olmuştur. Meselâ Longbeach'da zelzele —— için bir kaç kişi tarafından “Be - nim kızımdır,, denildiği ve bun- tı. Bir muharririmiz, dün bu mev - zu etrafında fikrini sormak üzere .y o. ugu Amerikanın relzeleden yık'lan garp şeh'r'erinden biri neticesinden yıkılmış ve biribiri üzerine yığılmış olan enkaz, zel « zelenin tesirlerini olduğundan da- ha ziyade tahmin etmeğe sevket- miştir. Evvelze tamamen harap oldu- ğu bildirilmiş olan 62.000 evden büyük bir kısmının mühim bir su- (Devamı 2 inci sayıfnda) ...771111110012E0AEEEEREEEANEEUPERERANAESASEAEEENEEEEEEEEEAEENEEEEEEEEEEEEAEEEAEAA SANA KAN TAHLİLİ SOYU BELLİ EDER Mİ? Huriye Hanımın kimin kızı olduğu nasıl anlaşılacak ? Profesör Dr. Besim Omer Pş.nın mubarririmize verdiği izahat prpamOmaPışı Mütareke esnasında Ermeni sa-| yılarak İtalyaya götürülen ve ge-| yaret etmiş, kendisinden şu izahatı çende İstanbula dönen Huriye H. | almıştır: müderris Besim Ömer Paşayı zi » — Bu cidden mühim ve nazik | bir meseledir. Nesep bahsinde kan lardan Ayşe Hanımın kan tahlili | tahlilinin tam manasile bir kat'iy- yapılarak kızın kimin kızı olduğu | yet ifade edeceği iddia ve kabul nun anlaşılmasını istediği yazılmış | olunamaz. Muhtelif kanlar arasindaki mü- nasebetlerin tayini esasmı, Lands- (Devamı ? inci sayriada) pa Bugün 8 nci sayıfada okuyunuz Darülbedayiden Selma Henım ne oldu? ——— Kaçırı'dı mı? öir kazaya mı uğradı? Bu sırır, bar külâde br macera halinde size makledecektir. Kadınlara Hâkim i “ Dürüyi, slmadan gölirsen dükkâna sok» m li gi behane arıyormuş. tefrikamız: mubakka'ı oxu unuz sesememensmean e ver reramene Besen erer eme0 EEE AMMA E ERA NEAME LERE RENEE KANER — irağı — Ustam alacağını istiyor : Oğlum, ustan seni koğmak içim