3 Ekim 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

$ Teşrinievvel 1932 (Günün İşaretleri j | Dil işi ve Osmanlı münevverleri Hatta kurultayda rastgeldiğim bazı zatlarda bir acayip ürkeklik “görüyorum : “— Osmanlıcayı anlıyamıyor- duk, pim eski bir dil çıkaran bunu nasıl anlıyacağ iye şüpheliler var, ver Halk dilinin hakimliğini koru- iğmiya çalışanlara karşı eski ağız dıni kaybetmek istemiyen iti- yat sahipleri için, için ayak di- reyorlar, Onlar terkipleri, Arap, Acem ve Frenk kelimelerile başbaşa kalacaklardır. Bunlar tortulaşmış Osmanlı münevver. ileridir. Şapka giymemek için okağa çıkmıyan İbsan ne Yapı» yorsa bunlarda kendi köşe'erin. ie, kendi yuvalarında kir Fosil “gibi kuruyup kalacaklardır. Sar- ak, nüzüllü, romatizmal, Os- imanlı münevverliğinin son dim. darları böylecs kendilerini halk- n bir kale duyarile a e yıracak- Müstehaselerin akibeti # * 3 Lem müstehaseler, bir bakıma pe aye Hareket sezersi- Ş atta bu yarı müstebaseler anlılar gibi cemiyet ve tabiat Dubitlerine uymak için çabalar. r. Fakat aldanmayınız, onların reketi bir gösteriştir. Onun i areketi hayata uymak için değil dayatı müstehaselere uydurmak Hiçindir. Çünkü o, bâla yaşadığı ©eevrin hayalile dolgundur. Ya- budur. | dığı günlerin hayalile günlere © cemiyetin kıymetleri 1 ymetlerine ölçü wi va ol akıp giden ve bir da. , m iyen deredir. Katılaş- e a bir hayat onun zaman müstehasenin sesi Sap arı doldurur: ” “— Bende sizinle beraberim, amina biraz yavaş... Freni kısl... > Acanım işte haydi (tedrici tekâ- | mül) e uy... Tedrici tekâmül | Bir yere kapılanan, kapılan- pe n sonra müstehaseleşen İç fikrin, hareketin son blokhav- İşizıdır. Opun anlatmak istediği şu- dur: “ — Ben tekâmüle inanıyorum, en benim yerime geleceksin, İakat yavaş, yavaş.. Sen, adım- inni kıs, ben biraz daha rahat way. Bir cemiyetin hareketlerinde drici tekâmül ne demektir ? © Tedrici tekâmül cemiyet ha- ,Yatında her şeyi olduğu gibi bi- Yakmak, maziye nefes almak irriyetini vermek demektir. Bir cemiyetin hayatında inkı- İdplar, cemiyetin hamleleri fert- lerin arzularına göre istikamet maz, İnkılâp bir şenniyettir. O Patladığı zaman onu hiçbir ted- kaidesi durduramaz, |, Cemiyetin hayatında durgun- | Yuk ta şenniyeltir. Bu şenniye- i de hiçbir adam durup durur n bozamaz. Türk inkılâbı adımlarını sık- aştırarak ilerliyor. Onu durdur- maya çalışmak imkânsızdır. Fa- kat Osmanlı münevveri son ça- olarak tedrici tekâmülde si- r alıyor. Sadri Etem imleme na mmm e G çe a ni da mi. ya pe e Hakem mahkemeleri Şimdiye kadar 11940 müracaatı tetkik etti 3375 dâvayı bitirdi Türk » Yunan Hakem Mahke- meleri tatil devresinde o bulun- maktadır. Mahkemenin bitaraf reisi o Danimarkalı OGM. Boeg Groenland yarım adasının şark sahillerinde bulunan arazinin ai- diyeti hakkında Norveç hükü- metile Danimarka arasında çı- kan ihtlâfın Labi beynelmilel adalet divanında müzakeresi €s- nasında (o Danimarkayı temsile memur edildiğinden geçen baf- ta memleketine gitmiştir. M. Poeg hareketinden evvel Türk - Yunan mahkemesinin şim- diye kadar yaplığı işler hakkın- da büyük bir rapor hazırlamış ve Türk, Yunan hükümetlerine bildirilmek üzere raporunu iki | taraf ajanlarına vermiştir. Rapora göre, mahkemeye şim- diye kadar Türk ve Yunan yurt- daşlarından 11940 müracaat yapıl mıştır. Bu müracaatlardan 3375 şinin mubakemeleri görülerek halledilmiştir. Istanbulda ve garbi Trakyada müsadere edilen Türk ve Yunan emlâkinin iadesi hakkındaki da» valarda 2585 dir. Fakat bunlar EEE ŞE EPEY lake lkkimiişiskekminmii Denizde otomobil Robert Kollej muallimlerinden M. Jirayerin kullandığı otomobili içinde talebelerden Sami ve Zih- ni Ef.ler olduğu halde Bebekte Yalı boyunda manevra yaparken denize düşmüştür. Muallim ve , talebe yüzme bildikleri için bo- kurtulmuşlardır. Oto- e. halle denizden çıka- rilmiştir. lunduğunu ye bni Tren şefi M, kındaki evrak, — idi m listen müddeiumumiliğe gönde, rilmiştir. Adliye bazırlık tabki- katı yapmaktadır. ———— Bir yanğın aleti Büyük ve yüksek binalarda yanğın çıkdığı takdirde bu biva- ların en öst katlarına ip merdi. uzatmak üzere Avrupaya raketler ısınarlanmıştı, Bu raketler gelmiş ve dün tecrübeleri yapılarak be- ğenilmiştir. Raktler tabancalıdır tabanca ateş alınca çıkan tabta mermi kendisine bağlı olan ipi istenilen mesafeye atacaktır. mine Pariste bir kongre Dışarı memleketlere mal gön- deren tüccarlar ve senayiciler bu teşrinisanide Pariste bir kon- gre yapacaklardır. Kongrede beynelmilel istatis- tiklerin ve gümrük tarifelerinde ki eşya isimlerinin birleştirilmesi, deniz, kara ve hava pakliyatı, pasaport işleri, para siyaseti, ih- racatta kredi işlerine düzen ve- rilmesi gibi ehemmiyetli mesleler vardır, VAKIT bükümetimizle Yunanistan ara- sında imzalanan Ankara muka- velesile halledilmiş olduğu için hâkem mahkemesinin salâhiyeti dışında kalmıştır. Yunanistanda ve Anadoluda zaptedilen emlâke ait işlerle Mubtelit mübadele ko- misyonu meşgul olmaktadır. Ayrıca mahiyet itibarile evvel- ce rüyet edilerek karar verilen muhtelif davalara benziyen 2500 dava vardır. Bitaraf reis, mah- keme işlerinin sür'atla bitirilme- sini temin için bu davaların hepsinin birden rüyet edilmesini muvafık bulmuş ve müsade ta- lebile Türk ve Yunan hükümet- lerine müracaat etmiştir. Bu davalardan başka ehemmi- yetli 300 dava kalmıştır. Bunlar arasın da bankalarda ve banka kasalarında bırakılmış olan pa- raların iadesi hakkın da bazı davalar vardır. Türk ve Yunan mahkemesi on iki Teşrinisanide tekrar faali- yete başlayacaktır. işlerin iki ay içinde bitirilerek mahkemenin tasfiye edile bileceği ümit olun- maktadır. .. sa Tüccarın içtimal Memleketten dışarıya Omal | gönderen ve yabancı memleket- lerden mal getiren tüccarlar, sa- nayi ve ziraatcılar önümüzdeki salı günü ticaret odasında fev- kalâde bir toplantı yapacaklar- dır. Toplantıda yeni iktisadi ka- rarlar ve yeni takas kararname- sinin tatbikatı etrafında görüşü- lecektir. Bu toplantıya Iktısat vekili Celâl Beyin de iştirak et- mesi ihtimali vardır. Rakı içmişler, para yok! Hikmet ve Aleksandra ismin- de iki arkadaş Tepebaşında Be- yaz gül birahanesinde rakı iç- mişler ve para vermemek İste- mişlerdir. Üstelik birahaneciyi de 'Uyuşturucu madde Mahkemelerde Afyon mu? kaçakçılığı Istanbul Ağırceza mahkeme- sinde, dün ruhsalsız olarak uyuş- turucu maddeler taşındığı ve sa- | tıldığı iddiasile açılan bir dava- nın tetkikine başlanmıştır. Dava edilenler, afyon ve tiftik taciri Salamon Efendi ile bir af- | yon mübayaacısıdır. Mahkemede hazır bulunmıyan | diğer iki kişinin de ismi geçen bu davada, iddia, şudur : Tahta- kalede bir fabrikadan afyon hü- lâsaları paket halinde Salamon Efendinin yazıhanesine götürül- müş. Hepsi 45 kilo 300 dirhem- miş. Tahkikatın ilk safhası, bun- ların dava edilenler tarafından | yapıldığı şeklinde imiş. Sonra yapmadıkları, yalnız yapılmış hü- lâsaları satmak için bir yerden bir yere taşıdıkları neticesine varılmış. Ceza kanununun 403 üncü maddesine göre yapılan muba- kemede, mübayaacı, davaya esas teşkil eden şeylerin hülâsa olma- dığını, bülâsa olduğu bilinemi- yeceğini ileri sürmüş, şöyle de- miştir: — Ticaret ve zahire borsasın- da istediğiniz kimseye sorunuz, “Bunlar, bülâsa değil, afyondur!,, der. Salamon efendi de, bunları kendisinin afyon diye satın al- dığını söylemiştir. Mahkeme, diğer iki maznunun da mahkemeye çağırılmaları için mahkemeyi ikinci teşrinin birinci gününe bırakmıştır. Sigortalı dükkânın I yanmasıdan çıkan | dava Mahmutpaşada sigortalı bir dükkânın yanmasından dolayi muhakeme edilen İzrail ve Izak Efendilerin muhakemesine dün Istanbul Ağır ceza mahkemesin- de devam olunmuştur. d iye k ğ ME mea öğ —u.. Su çekerken kuyu» . da boğuldu! aracaahmette bi ei 8 yaşında ilç e i entarisini yıkamak üzere SU çe erke; N buğ smile kuyuya düşerek —e. Buğday fiatı Buğday,dün Istanbul borsasın- da 7,5 kuruş Üzerinden muame- le görmüştür. Dün şehrimize Anadol vagon, Türkiye sn. i 2015 çuval buğday gelmiştir. Kumarbazlar Tepebaşında Osmanın İahve- sinde Aksaraylı Burhan, şoför Höseyin Hilmi, Ahmet isminde üç kişi kumar oynarlarken cür- mü meşbut halinde yakalanmış” lardır, > Yangının ne suretle çıkmış olabileceğine dair yangın yerin- de araştırma yapan mütehâsıs- lardan Tevfik ve NusretBeylerin verdikleri ayrı ayrı rapor etra- fında dün kendileri ve diğer iki ! mütehassıs, karşılaştırılmışlar, | davacı ve mazmun avukatları, birçok şey sordurmuşlar, bu sr te eni şiddetlice bir | münakaşa olmuştur. | Mahkeme, bazı yerlerden 80- rulan şeylere cevap gelmesi için başka güne bırakılmıştır. RR Bir Fransız müderrisi költesi hukuku amme müderr M. Lefenriyer bu ayın on beşin- de Mısırdan şehrimize gelerek Darülfünunu gezecek ve bir kon- ferans verecektir. ağ 3 Hâlkevi spor şubesi Halkevi şubelerinin sonuncusu olan spor şubesi bugün teşkil edilecek ve idare heyeti intiha- İ batı yapılacaktır. Istanbulun! Kurtulduğu gün' Yapılacak merasim | İstanbul kurtuluş bayramı programını hazırlıyacak olan komisyon dün sabah belediye-” de reis muavini Hâmit Beyin) riyasetinde toplanmıştır, İçtima iki saat sürmüş, program esas-/ ları tamamile tesbit edilmiştir. Programa göre, 6 Teşrini-; evvel perşembe günü resmi; ve kususi binalar, Beiimel ler, tramvaylar gündüz bay- raklarla, gece fenerlerle ay- dınlatılacaktır. Merasim geçitine iştirak e- decekler tam saat onda Sul- tanahmet meydanında toplan-! mış bulunacaklardır. 9 sene evvel Teşrinievvelin/ altınci günü Kolordu kuman- danının Sirkecide Istanbul top- rağına ayak bastığı saate te- sadüf eden tam saat İO da muhtelif yerlerde 21 pare top atılacak ve ilk top sesi dur yulduğu zaman limanda bulu-' nan büyük, küçük bütün va- purlar düdük çalarak merasi- mi tes'it edeceklerdir, Halk'( ve bütün nakil vasıtaları iki dakika oldukları yerde dura cak, Istanbulu bu saadele ka- vuşluran şehitleri hatırlıyarak ff: takdis edeceklerdir. Onu beş geçe kıtâlar yürü- yüş sıralarına göre Sultanab- met meydanından bareket e- deceklerdir. Kıt'alar tramvay yolu ile Alemdar - Sirkeci, Ga- lata ve Tepebaşından geçerek Taksime gideceklerdir. Burada Belediye Cümhuriyet abidesi- ne bir çelenk koyacaktır, Sonra Harbiye mektebi muzikası ta- rafından istiklâl marşı çalına- cak ve Darülfünun müder- rislerinden bir zat ile genç- Jik namına bir mektep talebesi ve şehir namınâ da şehir mec- lisi azasından bir zat nuluk söyliyeceklerdir. Nutuklardan sonra Merkez kumandanının işareti üzerine kıt'alar tribüm- de bulunacak olan Kolordu kumandanının önünde geçit resmi yapacaklardır. . Öğleden sonra on altıda belediye reisi ve şehir meclisi azasından cemiyetler mümes- sillerinden ve fırka reislerin- den seçilecek birer heyet kol- ordu merkezine giderek kol- ordu kumandanına halkın şük- ran hislerini bildireceklerdir. Gece Cümburiyet meydanında şehir bandosu, Beyazıt mey- danında askeri bando çalacak, bir çok meydanlardan havai fişenkler atılacaktır. Akşam sekizde de Perapalas otelinde kahraman ordu şerefine 250 kişilik bir ziyafet verilecektir, Belediye lokantası Belediyenin açacağı lokanta nm hazırlıklarına başlanmıştır. | Evvelce Muhtelit Hakem mah- kemelerinin bulunduğu binanın alt kalı lokanta için münasip görülmüştü. Şimdi bu yerden vasgeçilmiştir. Başka bir yer aranmaktadır. Lokantada yalnız öğleyin belediye memurlarına 20 kuruş mukabilinde üç kap ye- | mek verilecektir. Belediye koo- peratifide ay nibayetine doğru açılacaktır. i