3 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

•V Haya* ' Ansiklopedis' Dün KurultaydaHararetli Münakasalar Oldu inci ciiz'ü çıktı :I7: umnuriy Ookuzuncu sene: No. 3021 Kurultaydaki münakaşa nasıl başladı? Bugün ilâvemîzî Müvezzilerden isteyiniz, Haftanın en güzel mizahî yazıları. Şiirler, hikâyeler, fıkra lar, karikatürler.. ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresl: Cmnhuriyet, Istanbul Posta kutusu: Istanbul, No. 246 P3^Zaa rr fi p ç İ Q TpfirİnİPifUOİ B 5 1 Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrlrmfldurfl: 23236, İdaremüdfiru: 22365 Matbaa 20472 r ° l«»iiniBWBI Lisanda sadeliğin tekâmüle bırakılmasını müdafaa eden Hüseyin Cahit Beyin tezi şiddetli itirazlan celbetti, muhtelif hai^ler söz söyledi İktisat, cebrî değil, Tabiî olabiür Paris: 28 eylâl (BaşmuKarririmiztien) Bizim iştirak etmediğimiz Streza konferansının neticeleri Ce nevre'de Âmıpa İttihadım tetkik konisyonuna tevdi olundu. Bu netice lerde mületler arasmdaki mübadeleyi azaltan ve zoralatan bir »ürii maniâlann yavaş yavaş kaldırılmau içm bir sıra tedbirler tavsiye olun makla beraber llilhassa vasatî ve Şarkî Âvrupa memleketlerinin müşkül vaziyetlerine çaresaz olmak üzere ortaya 75 milyon altın franklık bir sermaye konulması dahi teklif olunmaktadır. Bu para âcil ihtiyaçlarda muhtelif memleketlerin yardunla • nna koşacak bir para ölabilir. Vasatî Avrupa memleketleri diinya buhranınm sevkile kendilerini müdafaa edebilmek için çok sıkı tedbirler al mışlardır. Eğer onların ellerinden tutulmazsa bu sıkı vaziyetten daha geniş bir vaziyete geçmeleri kolay olmaz. Konferansm vardığı asıl netice, mümkünse mübadeleyi eski tabiî yani serbest . şekline iade edebilmekten ibarettir. Bu ihtiyaç bugün derece derece bütün diinya memle ketlerinde vardır. Eski borçlann tediyeleri müşkül olmuştur, yeni alışverişlerse hergün daha ziyade zor luklarla karşılaşmaktadır. Streza konferansmm kararlanm Avrupa İttihadım tetkik bürosu ne yao»büir, orasını bilmezsek te bu mes'ele dahi geniş bir şekilde «Cihau iktisat konf eranaı» n i « tetkik olu Öacaktır. Şimalî Amerika Cumhuri yetloıi tttihadının da kabul ve hatta ' talep ettiği böyle bir konferansı In ' giltere var kuvvetile ileri götürmeğe çalışmaktadır. Dikkat etmişseniz ' mes'ele hep İngiltere'nin iltizamile bu defa Milletler Cemiyetinde de mevzuu bahsoldu. tngiltere konfe ansm mevzuunu Milletler Cemi yeti hazırlasın diyor. Bu maksatla *eşrîniewelin üçünde Cenevre'de îngiliz Hariciye Nazırı Mister (Say mun) un da dahil bulunacağı bir komite içtima ederek dünya iktisat konferansının progranunı hazırlı yacak ve ihiimal ki toplanacağı yeri de tavsiye edecektir. Konferansm toplanacağı yer, ona iştirak edeceklerin verecekleri karara tâbi olacaksa da tngiltere bunun en iyi Londra ölacağım ihsas edip duruyor. Milletler Cemiyetinde mevzuu bahsolmakla beraber cihan iktisat konferansı usulen Milletler Cemiyeti haricinde bir içtima sayılacaktır. Çok" Kararetli gŞs§n Çünkü ona Milletler Cemiyetine dahil veya değil bütün milletlerin işti SamUı Rifat B. in rak etmeleri iltizam olunuyor. Bil • hassa Şimalî Amerika Cumhuriyet Mühim hitabesi leri tttihadı ile Rus Sovyet'leri tttihadmın dünya iktisadiyatmda isgal Büyük Dfl Kurultayı dün çok heyeettikleri mevki pek büyüktür, ve bu canlı ve münakaşah bir celse aktetti. iki memleket te cihan iktisat kon Altmcı toplantı saat 2 de Kâzım Paşaferansına iştirak edeceklerdir. mn riyasetile açılmıştı. Beşinci içtima Biz Türk'ler de tabiî cihan iktisat zabıt hulâsaları okundu ve kabul edükonferansma iştirak edeceğiz. Oraya di. Ruşen Eşref Bey kürsüye gelerek varmcıya kadar veya orada Streza Sovyet Rusya Ilmî komite reisi vekili konferansma iştirak etmemiş ol • Stalin Yoldaştan gelen tebrik telgrafım maklığımızdaki noksanı behemehal alkışlar arasında okudu ve cevap verflıbertaraf etmeliyiz. öyle görülüyor mesi tensip cdildi. Bundan sonra o günki eğer dünyanın iktisadî işleri için kü program veçhile ilk söz şair Faik elbrrliğle bazı kararlar alınabilecek Âli Beye verildi. se Vasatî ve Şarkî Avrupa memle ketlerinin vaziyetleri bu meyanda Edebiyab cedide şairi söze Kurultayin bilhassa ıslah edilmek istenilecektir. Biz bu zümreden hariç btrakılmak ihtiva ettiği büyük manaya isaretle başIığımızı asla tecviz etmemeliyiz. Tür ladı: kiye ayni silsileye dahil ayni vazi Hiç bir vakitte dil mes'elesi . yette bir memleket olmakla bera nin bu kadar muazzam bir tarzda ele ber mes'elenin bizim için iktisadî ahndığını bflmiyorum, dedi ve tezini olduğu kadar siyasî de büyük bir izaha geçti. Faik Âli Bey edebiyatın manası ve ehemmiyeti vardır. bütün içtimaî müesseseler gibi çok köklü ve vatan işlerinin her şubesile alâkatngiltere, cihan iktisat konferandar bir mevzu ve mefhum oldugunu sının bir an evvel, hatta mümkünce söyliyerek dedi ki: 1932 senesi nihayet bulmadan nuıkaddem toplanmasmı iltizam edi • « Lisanda mevcut kelimeler, menyor. Memleketimizin bu konferansa seleri ne olursa olsun muhafaza edil iştirak etmek için ona göre uyanık meli, düden çıkanlmamalıdır. Çünkü ve hazırlıklı bulunmasını pek lüzum onlara biz îstediğimiz gibi tasarruf et • lu sayarız. . . tik ve tamamen kendimize malettik. Bu tarzda dilde köklejmiş çok kelimeler Cihan iktisat konferansının teb'arîiz ettireceği mühim mes'elelerden vardır. Bunlari atamayîz. birinin ne ölduğunu şimdiden gör Biz arâpça ve âcemcenin esîri değil, mekteyiz: Harp sonu iktisadiyatında müessiri olduk, onlara tahakküm et • YUNUS NADİ tik. Şu veya bu kelimeleri lisandan çı2 inci karmak olamaz. Zira kelimeler de canlı Cahit B.lisanın kendi kendine ve zamanla düzeleceğini iddia etti dan sonra müzakere kâfi görüldü^ Garbî Trakya'da Neler oluyor? Türk ahali âdeta canını kurtarırcasma kaçmağa başladı Son günlerde Garbî Trakya'dan gelen haberler oradaki Türk'lerin maruz kaldıkları haksızlığın gittikçe arttığmı ve bu yüzden topraklarımıza iltica edenlerin arttığmı bildir mektedir. Gene bir çok kimseler de gördükleri çok fena muamelelerden dolayı iltica için f ırsat beklemekte dirler. Hatta bazıları artık taham mülleri kalmadığından fırsat bekle(.Mabadi 2 inci aahifede) İktisat Vekili dün fabrikaları gezdi Bugün tacirler, sanayi ve ziraatçilerin iştirakile büyük bir içtima yapılacak İktisat Vekili Celâl Bey refa katinde Sanayi ve Maadin Ban kası Umum Mü dürü Sadettin ve müdür muavini Ali Sami Beyler olduğu halde dün sabah otomo bille Yeniköy'e gitmiş, oradan bir muşla Bey . koz'a geçerek Beykoz deri fabrikasını ziyaret etnnştîr. VekilBeyBey. İktisat Veküi Celâl Bey FesTiSr^ fâbrîkcbınug&eTîerken koz fabrikasın Celâl Bey öğleden sonra da evvelâ da saat iki buçuğa kadar kalmış ve faaliyet, satış ve makineler haklan. Sultanhamamı'ndaki Yerli Mallar pa(Mabaâi 4 üncü sahifede) da izahat almıştır. SamihRifat, Hasan Âli, Fadil Ahmet, Ali Canip B.lerin kuvvetlli vevapların Borçlar Müzakeresi Murahhaslarîmîz bu akşam gidiyorlar Osmanlı lannın ödeme şerahinde tadilât icrası için ala caklılarm mü jnessillerile mü zakeratta bulunmakta olan mu . rahhaslanmız Sa< racoğlu Şükrü ve Nurullah Esat Beyler bu ak . şamki ekspresle Paris'e hareket edeceklerdir. fTaracoğlu Şükrü Bey Şimdiye kadar cereyan eden müzakeratta noktai nazarımız kabul edilerek borçlann itfa tarzmda ve faizlerin hesabmda makul, mutedil şerait bulunmuş, esaslar üzerinde tam bir itilâf hâsıl olmustur. Bu itibarla bu seferki müzakerelerin pek uzun sürmiyeceği tahmin edilmek tedir. Murahhaslarîmîz, müzakerat ik • znal edildiği takdirde bir ay içinde yeni itilâfnameyi imza ederek memleketimize döneceklerdir. 6 teşrinievvel için... Kurtuluş bayramı hazırlıkları başladı, dün program tesbit edild* " ttüdtfrKui Balkan Konferansı Hazırlıkları Türk Grupu bugün bir içtima yapacak Balkan Kon ~ f eransı Türk millî grupu bugün Galatasaray lisesinde Trabzon meb'usu Hasan Beyin riyasetin . de bir içtima aktedecektir. Bu toplantı da, ayın on do • kuzunda Bük . reş'te içtima e decek olan konferans îçin evvel Bugünkü içtiTnaa rt~ce hazırlanmış o yaset edecek olan lan ruznamenin Hasan Bey (.Mabadi 4 üncü sahifedş) Dün Belediyede toplanan JcSrhisyon ^U;,^ halitide Dün' Belediyede reis muavini Hâ millî ordu kumandanının 339 sene. sinde ilk defa olarak Istanbul'a ayak mit Beyin riyasetinde bir komisyon bastığı d*akikaya tesadüf eden saat toplanmıştır. Bu komisyon tstan onda Beyazıt ve Sirkeci'den toplar bul'un kurtuluş bayramında yapıla. afalacaktır. Bu sırada bütün vesaiti cak merasime ait programın hututu nakliye ve halk şühedanın ruhunu esasiyesini tesbit etmiştir. (.Mabadi 4 üncü sahifede) 6 tesrinîeyyel perşemb'e günü; Kara Ali Türldye Başpehlivanı oldu! Faik Âli Beyin muhtırası Türk Dili Cemiyeti Umumî Kâtibi Rtcitn Eşref Beye şayani dikkat bir mektup yolîayan büyük şair Abdüthak Hâmit Bey sarayın merdivenlerinde mahluklar gibidir. Hayatiyetlerini kaybedenler zaten yaşıyamazlar.» Faik Âli Bey ıslahın zamanla ve ken' diliğinden olacağım izahtan sonra Büyük Gazi'ye isaretle bu büyük himmetinden dolayı en hayırh ve en büyük vatan evelâdmî hürmetle andığım söyli yerek kürsüden indi ve alkıslandı. Bugünkü ilâvemizde: eğlenen akdltlar: Yusuf Ziya MeşHedi: Çekirge Aferİn sana (Hikâye): Çın&tfc Maniler: Y. Z. ^ Delüerle Hüseyin Cahit Bey kürside SÖz Hüseyin Cahit Beyindi. Edebiyafa cedidenin, maruf muharriri kür . süye geldî. DHimizi tasfiye yo . lundaki hareketin ve Kurultayin ehemmiyetini takdirle kaydederek dedi ki: Böyle bir içtimada kendi düşündüklerimi söylememek bu büyük işe karşı hürmetsizlik olurdu.» ( Mdbadi 6 tnct sahifede ), Bundan başka dört renkli bir^ka'" rikatür, Kıirultaya dâir bir şiir, dedi "kodular, Dariilbedayi'haberleri, yerli ve ecnebi karikatürler ve'saire... y.e saıre.. Miivezzilerden isteyiniz. • • • ' : • j ? t •"% J Ânkara'ddyapılanTürkiye başpehlivanlığı müsabakalanna ait inttbalardani ^'î\,:'l?Yukrıda başa güreşen pehlivanlar, aşağtda seyirciler balıktı. Neticede: Küçük ortada; Ankara 2 (A.A.) Bugün şehlr bahçesinde pehlivan müsabakalarma Adapazar*Iı Bekir birinci, Bur^şa'h (Mabadi 3 üncü aahifede) devam edilmiştir. Bahçe çok kala