25 Eylül 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

25 Eylül 1932 ünün İşa Kareleri leri) dile dair gi lerin yazdıkları 1 Türk dili kurultayı yarın açt- Türk irfanında ehemmiyet İki e olan bu toplantının Meceği neticeleri kalem, kalem hi etmek şu dakikada müm - n değildir. Ancak son zaman - “a gazetelerde dil bahsi günün Üstün mevzuu oldu. Çala ka - N Yazılıyor. Yapılan neşriyat da Mokta göze çarpıyor. 1 Yerli mefhumları olan, ya Nİ Türk lehçelerile ifadesi müm - “a olan kelimeleri yabancı keli- yerine koymak. 2 — Bütün mefhumları tarihten t muhtelif Türk lehçelerin - çıkarmak. || Birinci hareket baştan sonuna doğrudur. Bizim kafamız - | * mefhumu olan bir kelimenin | kelimesini neden kullan- Nalı, Gece varken şep demek artık —tünçtür. Tufeyli yerine pek âlâ as halkının kullandığı Asalak nesini kullanabiliriz. Çürkü “eyli olsun, asalak olsun ayni li umu ifade etmektedir. İkisi başkasının sırtından © geçinen | “nr anlatır. «Su cetveli, yahut kanal yerine âlâ arrk kullanılabilir. | Su cetveli, kanal, Arık ayni i hatırlatır. Hatta bu şekilde manayı ifade eden bir çok Müteradir kelimeleri dile sokmak zenginleştirmek demektir. “Fakat medeniyet yerine kent, Mine 2 yerine (kuruntu normal bayağı demek dili daralt- e mefhumları kısmak demek- Medeniyet bu gün kenet mi - ? Şüphesiz hayır. (Kent) köy ir. Göçebe devrindeki ce - ler medeniyeti, o bedevilik ili olarak toprağa yerleş » şeklinde anlarlar. Arapların sAdari), göçebe Türklerin (ke - İ i bu manadadır. Halbuki bu medeniyet dediğimiz mef - köyden çıkmış, şehirden taş- bambaşka bir mahiyet almış- * Kent onu ifade edemez, Çün- medeniyet dediğimiz şey artık kollarına hükmetmek de- ir. mefküreyi (kuruntu) ile le ideal ile illüzyan arasın - farkı tanımamak demektir. Halbuki ideal, mefküre içtimai Yeniyeti ifade eder. Her ide - © bir dilek vardır. Fakat her arzu bir ideal değildir. Çün Mzular ferdi olduğu gibi mef- v cemiyetlere mahsustur, gelip geçicidir. Mefküre “Yetin hayatile beraber devam ie * Mefküre bir kıymet hükmü- ifadesidir; Bu kıymet hükmü büyük bir hayatın ruh - i aksidir. İstiklâl harbi ha- bize mefküre günlerini ha bu mefküre sade arzular- , değil, olmuş ve en yüksek yükselmiş bir hayattan verir. Böyle olunca, hiç de ile izah edilemez. Kurun- meni ile mefküreyi ifade et İstemek Türk dilini daralt - i yük ideallerin dili olan dilini bir kuruntuya feda Olur. Yazıcılar biraz da bu dikkat etseler. Her şeyin e ve usulü vardır. RE GP i © Sadri Ek LE |“ ğ VAKIT Sayıfa 3 010000000 0 NEN 19 ANAN 100 BAE BELAATA 10808 4048040000000 000 5090884 B0V mA 1 yanar erayramsardanı v8 san 00n01m0 vee 9e9009v08 bar RAUANAEUA0N 048041000 420Va BEAUEAN SAAB: ANLAMAK ARK MENE MA ada fm ı Günün Haberleri ig eee A Amerika Erkânıharbiye reisi bugün şehrimize geliyor Akşama kadar şehrimizde ziyaretlerde bulunacak, akşam hususi vagonla Ankaraya gidecek, geçit resminde hazır bulunacaktır Amerika orduları ni har - biye reisi jeneral Mac Arthur bu gün saat on dörtte Daçya vapuri- le Köstenceden şehrimize gelecek | tir, Hükümetimizin misafiri ola - cak olan jeneral Mac Arthur Ga- lata rıhtımında kolordu kuman - danı Şükrü Naili paşa, Vali Mu- hittin, protokol umum müdür mu avini İbrahim Münir beyler ve bü- yük erkânıharbiye reisi müşir Fevzi paşa Hz. namına da mira- lay Sadık Bey tarafından karşıla» nacak, askeri mızrka ve kıt'a tara- fından selâmlanacaktır. Jeneral vapurdan çıktıktan sonra doğruca Perapalas oteline gidecek, yarım saat sonra vali be- yi ve Şükrü Naili paşayı makam- larmda ziyaret ve müteakiben o- telde ziyaretleri kabul edecektir. Misafir jeneral bu akşam on yedi buçukta Seyrisefain rıhtımından bir motörle Haydarpaşaya geçe - cek ve trene ilâve edilecek husu- si bir vagona binerek Ankaraya hareket edecektir. Jeneral yarın sabah Ankaı büyük merasimle (o karşılana ei şerefine verilecek ziyafetlerde ve büyük geçit resminde bulunduk - tan sonra akşamki trenle şehrimi- ze dönmek üzere Ankaradan ay - rılacaktır. Jeneral Mac Arthur salı günü tekrar İstanbula dönmüş buluna - cak ve o gün Reisicümhur Hazret leri tarafından kabul edilecek - tir. Jeneral çarşamba (akşamı memleketimizden Oo ayrılacaktır. Bu cenerâl kimdir ? Amerika orduları erkânıharbi- ye reisi jeneral Douglas Mac Ar - thur, o zaman babası liva kuman- danı Arthur Mac Arthur'ün bu - lunduğu, Arkansas hükümeti da- İ hilinde Little Rock Barracks'da 28 kânunusani 1880 de doğmuş » tur. 1903 senesinde West Point harbiye mektebinde tahsilini ik - mal ettikten sonra istihkâm zabi- ti olmuş ve derhal Filipin adala- rındaki vazifesi başma gitmiştir. Müteakiben Amerikada diğer bir çok vazifelere tayin edilmiş, vazife ile Meksikada da bulun - muştur. Şimali Amerika müttehit hükümetleri umumi harbe girdiği sıralarda istihkâm kolordusunda | binbaşı rütbesile bir . livaya ku - cak, | manda eden jeneral Mac Arthur bundan sonra süratle ilerlemiştir. 1917 ağustosunda piyade mi - ralaylığına terfi edilmiş ve pek az sonra da 42 inci ordu erkânı- harbiye reisi olmuştur ve bu sı - fatla umumi harpte (Fransadaki harekâtta (bulunmuştur. Daha sonra liva jenerali sıfatile 42 inci taburun bir livasına kumanda et - miş ve müteakiben 42 inci tabu - run kumandanı olarak Sedan mu harebesine iştirak etmiş, umumi harp ve mütareke esnasında bu taburun kumandanlığında kalmış tır. 1920 senesinde daimi bir ko - misyonda vazife almış ve 1925 te rütbesi ferikliğe terfi edilmiştir. Jeneral Mac Arthur mühim aske- ri vazifelerde ve bilhassa, West Point askeri akademisi kuman - danlığında ve Filipin başkuman- danlığında bulunmuş, son defa da Amerika orduları erkânıharp reis liğine tayin edilmiştir. Jeneral Mac Arthur Amerika - nın hali faaliyetteki ordusunda je neral rütbesini haiz yegâne zabit- tir. Şimdiye kadar Amerikada er kânıharbiye reisliği yapmış olan zabitlerin en genci olan jeneral şimdi 52 yaşında bulunmaktadır. Umumi harp esnasında iki defa yaralanmış ve kendisine mütcad- dit defa Amerika hükümeti ve di ğer ecnebi hükümetler tarafından | nişan ve madalyalar verilmiştir. di Kurultay hazırlıkları "run yg Halk fırkası merkezi, ? kası kaza merkezi, 5 — Bakırköyünde fırkası kaza merkezi, ? kası merkezi, B Şi > Kavgalar Dün Balmumcuda iki bahçıvan arasında bir kavga olmuş ve bunlardan birisi yakalanarak | bakkında takibata başlanmıştır. | Hadise şöyle olmuştur : Bahçıvan Reşit, bahçıvan Kad- rinin yolda önüne çıkarak taban- ca ile Kadriyi korkutmuş ve döğmek istemiştir. Zabıta bu hadisenin sebebi hakkında tah- kikat yapmaktadır. $ Dün Beşiktaşta odun iskele- sinde hamal Ömer ile ahçı Ke- rim ve Şaban aralarında bir kavga çıkmış ve hamal Ömer 4 — Beyoğlunda Cümhuriyet Halk fır- Cümhuriyet Halk 6 — Üsküdarda Cümhuriyet Halk fır- 7 — Sarıyerde Cümbhuriyet Halk fırkası 10 — Eyi; 12 — Büy © pa leyiniz, Ispanyaya mal sevki Ispanyaya sevk ve ihraç edi- lecek Türk mallarına mukabil, Ispanyol bankaları iki gündenbe- ri döviz varmemiye başlamıştır. Ispanyaya pek çok ihracatımız olduğu için bu vaziyet birçok tacirleri müşkül vaziyete sok- muştur. Ihracat ofisi bu vaziyet hak- kında teşebbüsatta bulunmıya başlamıştır. Sürp Agop mezarlığı Ermeni patrikhanesi, Belediye lehinde neticelenen Süp Agop mesarlığ erkeği siniri kaza merkezi, 8 — Yeşilköyde Cümburiyet Halk fır- kası merkezi, 9 — Kasımpaşada Cümburiyet Halk fır- kası nahiye merkezi. nahiye merkezi, 1 — Kızıltoprakta Cümhuriyet Halk fır- kası nahiye merkezi, kası merkezi. 13 — Beykozda iskele civarında, 14 — Şehremininde Topkapı gençler mah- 15 — Fatihte Haliç idman kulübü merkezi, Bu yerlerde bulunarak müzakereleri din- İstanbullular nerelerde hoparlörlerle kurultaydaki müzakere ve mütaleaları dinliyebilecekler ? Istanbul, 24 (A.A) — 26 eylül pazartesi günü saat 14 de toplanacak olan büyük dil Kurultayı müzakerelerinin dinlenebilmesi için şehrin mubtelif yerlerine radyo tesisatı ya- pılmıştır. Başlıcaları şunlardır : 1 — Istanbulda Halkevi merkezi, 2 — Şebzadebaşında Letafet apartıma- nında Cümburiyet Halk fırkası salonu, 3 — Beşiktaşta Akaretlerde Cümhuriyet pte Cümhuriyet Halk fırkası ükadadâ Cümburiyet Halk fır- Hüseyin Ragıp Bey Moskova büyük elçimiz Hüse- yin Ragıp Bey bu sabah Anka- radan şehrimize gelecektir Hü- seyin Ragıp Beyin teşrinievvel hi ftasında dönmesi muhtemeldir. Sabıkalının mahkümiyeti Galatada kahveci ölumle tehdit ederek para iste- yen sabıkalılardan zenci Aptül- kadirin birinci cezadaki mah- ! kemesi o neticelenmiş, sabıkalı | o'an Aptülkadir iki gene 6 ay veri mahküm edilmiştir. Katinayı | Şekerde Bazı kahve tüccar. ları müddei umu- miliğe verildi Şeker, kahve ve çay hakkın- i da verilen karar üzerine piya- sada şeker ibtikârı başlıyacağı- na dair emareler olmuştu. Istanbul ticaret müdüriyeti bu vaziyete meydan vermemek için derhal tedbir almış ve piyasada umumi kontrola başlamıştır. Bilhassa ticaret müdürü Muh- sin Bey bu hususta bizzat tet- kikat icrası için yanına ticaret müdüriyeti komiserlerinden Bah- ri Beyi alarak piyasada dolaş» mıştır. Dünkü tetkikat neticesine gö” re İstanbulda en çok peraken- de muamele yapılan Balıkpazarı, Yemiş ve civarındaki semtlerde şekerin yüksek fiatlarla satıldığı görülmemiştir. Yalnız (birkaç ufak esnaf satmakta olduğu şekere 52-53 kuruş istemiş ve 51 kuruşa sa- tan olmuştur. Toptancılar ara- sında ise tetkikat neticesinde kat'i bir delil elde edilememiş- tir. Maamafih Balıkpazarıtıda ve Tahmis sokağında bulunan es- İ nafın bir kısmının kahve üzerine ihtikâr yaptıkları tesbit edilmiş- tir. Ticaret müdürü Muhsin ve komiser Bahri Beyler derhal bu esnaf hakkında zabıt varakası yaparak onları 1913 numaralı kanun mucibince müddeiumumi- liğe teslim etmişlerdir. Dün bu suretle müddelumu- miliğe verilen kahve tacirleri şunlardır : Yemiş Tahmis sokağında Fi- lip Boyacıyan, Yemiş Tahmis sokağında Mehmet Baki Şeref zade, Yemiş Tahmis sokağında Hakkı, Mustafa, Mahmut, Hasır- cılarda Abbas Ebrancani, Hasır- cılarda Mehmet Nuri, Tahmis sokağında Trakyalılar pazarıdır. Yalnız Şekeri 57 kuruşa sattı- ğından dolayı Balıkpazarında Savantor oğlu şürekâsı da şeker ihtikârından dolayı müddeiumu- miliğe tevdi edilmiştir. Gümrük veinhisarlâr vekili Şehrimizde bulunan gümrük ve inbisarlar vekili Ali Rana Bey dün sabah inhisarlar umum mü- dürlüğüne gelerek bir müddet meşvi olmuştur. Isviçre ithalâtı Isviçre hükümeti 26 kânunüev- vel 931 tarihinde ithalâtı takyit için bir karar neşretmiştir. Bu kararın tatbiki 21 kânunu evvel 933 tarihine kadar temdit edilmiştir. Kiralık Mağaza Mevkii: Istanbulda Bahçekapı- da, Dördüncü Vakıf Hanı karşıs sında mahallebici dükkânı. Mü- racaat olunacak adres: Galatada Küçük Millet Hanında 25 numa- rada Harant EF. Telefon 41618 si e - “ek ai Ci ihtikâr yok A 1 pazarlık suretile