1 Ocak 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

: | | | —— TM EEE TT ŞT VT VEİKTİSAT HAYATI Gümrük muamelelerinde işi uzatan bir müşkül Son tahdit kararı üzerine, konşmentoları buradaki bankala- ra gelen Avrupa itbâlâtının güm- rük muamelesini yaptırabilmek müşkül olmuştu. Çünkü nezeman ithal edilebileceği belli olmıyan emteanın konşmentosunun tedi- yesi için kambiyoca düviz veril- memekte idi, Haber aldığımıza göre tüccarın bu müşkülüde şu suretle halledilmiştir: Tüccar Bankadan konşmentuyi almadan malın beyannamesini yapacak ve konşmentosunun bankada olduğu bankaca tas- dik edilince malın gümrük mua- melesi yapılacaktır. Kontenjan listesine göre malın çıkacağı ta- rih gümrük idaresince tespit edildikten sonrada kambiyoca icabeden döviz verilecektir. Bu suretle gelen malın vaktinde çı- karılması temin edilmiştir. Yeni borsa komiseri garip bir üslupla tekzibi çıkmıştır. Yalnız bizim tahkikatımız, ba tek- zip çıktıktan sonra, tekzip hadisesinin Bazı esrarengiz safhalarla karıştığını gösleriyor ki bizim de bahsetmek is. #ediğimiz bu safhalardır. (Cümhuri. yet) refikimizin tekzibi yazdıktan son- fa bizim ısrarımıyı sükütla karşılama» 8ı, herhalde bu safhalarm kendileri- ne meçhul kalmasından ileri gelmiş olacaktır. Onun için hadisenin bir perdesini açtrax, retikimizden (Vakıt) haklem.! dü. shi telikki davot edecek bu tekziti! tekzip etmesini bir daha istiyeceğiz. | Refikimizde çıkan tekzip fıkrası kuvvetliydi: Tekzibin, resmi wakâık) halledildi miserligine tayin edilen gümrük- ler umum müdürü Ihsan Rifat Bey dün Ankaradan şehrimize gelmiş ve yeni vazifesine başla- mıştır, Şimdiye kadar bu vazifeyi vekâleten yapan maliye teftiş heyeti reisi Adil Beyde yine maliye teftiş heyeti riyaseti uhte- sinde kalmak şertıle kambiyo ve nukut işleri murakibliği vazifesi- ni görecektir. izmirden yaptığımız ihracat 11 den 20 kânunuevvele kâ- dar İzmir limanından 308,638 li- ra kiymetinde ve 2,851,833 kilo miktarında ithalât; 897.550 lira kıymetinde ve 4,241,535 kilo miktarında ihracat yapılmıştır. Bu müddet zarfında en fazla ihracat yaptığımız memleketler İtalya ve Avusturya; en fazla it- halât yaptığımız memleketlerde Alman Rusyadır. e ann eüde”a - Biraz aâha izahat almak istedi, Ve dedi ki (Masamm Üç ayağı tamam bir; ayağı kaldı. Bunu dü anlatırsan veya| daha haşka arkadaşların varsa bunla rı ğ” getirirsen bu meseleyi derhal | Son Telgrailar Buyuk Millet Meclisinde Muallimlere ağustosta yapılan zam meselesi bir defada maarif encümeninde tetkik edilecek Inhisarlarda rü xe Yeni Tayinler Ankara 31 ( Vakıt ) — Gümrük ve inbisar Vekili Rana Bey Tü- tün müdiri umumiliği vekâletine tütün inhisarı baş mürakibi Hüs- nü Beyi, gümrükler umum mü- müdürlüğü vekâletine de gümrük ler muamelât müdiri Cemil Bey- leri tayin etmiştir. Cemil Beyin ku vazifeye esaleten tayin edi- leceöide sövlenivor. Taziyet ve teessür Başvekilimizle Hariciye ve- kilinin N. Musoliniye çektikleri telgraf Ankara, 31 (Vakıt) — Italya Başvekili M. Musolini'nin erkek kardeşinin vefatı omünasebetile Başvekil Ismet paşa Hz. ve ba- riciye vekili Tevfik Rüştü beyle M. Musolini arasında telgraflar teati edilmiştir. lll. ii Yeni vekiller Ankara, 31 (vakıt) — Yeni vekiller bu gün de makamların- da tetkikatla meşgul oldular. ——— ——— şarak (Efendim, dün size kiminle te şerrüf ediyoruz dediğimde maliye mü. fettişlerini göstererek — hep bunlarla my dana çıkarırım.) Bu sırada mali- ye müfettişi Cüneyt bey masasından kalkarak her ikimizin yanma geldi. Ve üçümüz konuşmiya başladık. Ve bu meçhul adam Cüneyt beye hitaben (Bir nokta kaldı, bunu da söyleyin. Yirmi dört saat zarfında ben bunu çıkarlmazsam şu bileklerimi keserim.) dedi. Bu sırada ben defterlerin bu» Tünmasi ve “lmahasıyida ; ısrar! ettim. Cüneyt-bey “defterleri almak. müşkül olduğunu ve kanunda sarahat bulun - madığmı söyledi. Ve mechul adama hitaben de (Evet siz bu kaçağın mü. larla görüşüldükten ve kaçakçılığı İd- tahassısısmız) dedi. Bu konuşma #rasın| dia edilen müesseseyle temas olnduk» tan sonra yazıldığı tasrih ediliyordu. Ve gaz kaçakçılığının asıl ve esası ol- mtdığı gayet kat'i bir Tsanla söyleni. yor, hatta bu müessesenin (Vakıt) aleyhine musunna neşriyat davası a» çacağı da ilâve ediliyordu. İşte bu tekzip çıktıktan sonra İs- tatbul maliye müfettişi (Âdil) beye| bir zat müracaat etmiş: — Ben hir takım kaçakcırlık vak'a IE? biliyorum. Eğer Galatadaki Ya- şua Bahar ticarethanesi aleyhinde ih. barftta bulunan zatla beni tamıştırır-! sanız bu meselenin ortaya çıkarılma- sına yardım edebilirim.,, Demiştir. Burun üzerine (Âdil) bey adı (Ces 8k) bey olan bu zatı maliye müfettiş lerinden (Cüneyt) beye göndermiş - Ür. Meğer bu sırada Yusun Bahar tiçarethanesi hakkında ihbaratta bu- Ayman (L...) bey de maliye müfettişi (Cüneyt) beyin dairesinde bulunu - yormuş. Onun için (Cüneyt) bey (L..) beyi göstererek: — İşte aradığınız zat budur. De miş ve (L...) beyi (Celâl) beye isimini söylemeksizin takdim etmiştir. (Celâl) bey (L...) beyi bir köşeye gerek kendisiyle yörüşmiye başla - maş. Başlangıçta (1...) bey (Celâl) beyin kim olduğunu bilmediği içini — Efendim, kiminle müşerref olu. yorum? Demiş, bunun üzerine (Celâl) bey odada bulunan maliye müfettişlerini gösterçrek: — işte hep arkadaşız! Demiş. Bu (İşte hep arkadaşız!) sözü (L...) beye (Celâl) beyin de ma» Hye müfettişlerinden biri olduğu 32i - habını vermiş. Daha fazla bu zatın şahsiyle meşgul olmya mahal görmi»| yerek konuşmuşlar. Ne konuşmuşlar? Hadiseyi olduğu gibi ifade etmiş olmak için (L..) beyin güzelemize yazdığı bir mektubun bu hususa sit fıkraların aynen nakledi- yoruz. (L..) bey diyor ki: “— Bat meseleyi muayyen bir çer. da arasıra Cüneyt bey bü-meçhul adas! ma Celâl bey diye hitap ettiğinden yal nız isminin Celâl bey olduğunu ans ladım. Fakat bu muhaverelerin ara -! sında kendi tarifiyle ve maliye müfet. tişlerinin oturduğu devletin heybetli bir resmi odasında beni isticvap eden! bu zat bana dönerek bu işin benim! şahsım için tehlikeli hir şey olduğunu | ifsde eden sözleriyle (o mâneviyatım! kordığından üç maliye müfettişinin! odasında işittiğim sözlerle afalladım.' Bunun üzerine hahsin ikinc; güne te- hirini teklif ettim. Ertesi günü ge ne aym odada birleşmekte o mutabık kaldık. Ve ayrıldık. Celâl bey maliye müfettiş; Cüneyt beyle birlikte kapı « dan çıkıp gittiler. Çok merakımı mu- cip olan bu hadise üzerine mevhum maliye mlifettişi Celâl beyin İsim ve hüviyyetini haricen sordum ve kendi. sini takip ederek şu neticeye vardım: Bu meçhul ve mevhum maliye müfet- tişi meğer (Cümhuriyet) gazetesi'mü- harrirlerindenken mukaddema rüsu «| mat müfettiş muavinliğine tayin olun- muş ve bir iki sene istihdam edildik - ten sonra görülen lüzem üzerine (Mar din) rüsumat merkez müdüriyetine t3- yin olunmuşsa da gitmediği için açı - ğa çkarılmıştır.. Ondan sonra güm“ rik memurluğundan ayrılmış, bazı kimselerle birleşerek gümrük komis - yonculuğuna başlamıştır. (Cümhu - riyet) gazetesinde çalışan (Celâl) bey ismindeki zat da buduf, Yukarıda izah ettiğim veçhile muayyen mülâ - kat mevkiine, yani maliye müfettişler dairesine vaktinden biraz evvel git - tim, Maliye müfettişi Cüneyt beye bu neticeyi anlattım. Bıfat ve selâhiyeti olmıyan bir şalisa beni takdimle bir maliye müfettişi vaziyetinde hüviyyes time ve şalısrma, kaçakçılık esrarma ittila peyda etmesine müsaadelerinin doğru olmadığını söyledim. Cevaben (Bunu Âdil beye söyle. O göndermiş) dedi. Biz bu muhaveredeyken (Ce- lâl) bey çıkageldi. Ve arkamdan be. ni Tarkedemiyerek pürvekar Cüneyt beye dönerek (Haaj geldiler mi?) di geve dahilinde anlatmıya başladım. | ye sordu. Bendeniz derhal söze karı- arkadaşız diyerek kendinizi (o mâliye müfettişi göstermiştiniz. Halbuki besi nim tahkikatım öyle çıkmadı. Şimdi! sizden soruyorum, Siz kim oluyorsus| nuz?) diye sorunca bir dakika şaşıra-| rak bana çirkin bir tarzda hücuma! başladı, Ve (..Siz şantaj yapiyorsu »! nuz, Heyeti teftişiyeyi de meşgul edi- yorsunuz.. Ben efkârı umumiyeyim. Yarmdan “baren isminizle ve.resmi- niğle yazayım da görürsünüz.) Diye bağırarak çıkıp gitti. Bu sahne mali-, ye müfettişlerinin huzurunda ve res. mi odasında oldu. (Cilmhuriyet) refikimiz lütfen tes Tim eder ki kendisinde bize ait çıkan tekzip fıkrası da işte nihayet bu Ce - Tâl beyin keleminden çıkmıştır ve (Yakıt) in musanna neşriyat yaptığı iddiasma revaç verecek olan süküt « ları da belki bu Celâl beyin tahkikâte/ Tarma istinat ediyor! (L..) beyden gelen mektubun bu fikralarma da olduğu gibi İnanmış olmadığımızı ilâve etmeliyiz: Aldığımız bu mektup üzerine (Var) det) muharrirlerinden biri hem İstan» “bul maliye başmüfettişi (Âdil) beyle,| hem müfettiş (Cüneyt) beyle görüşerek Celâl bey ismindeki zatla (L...) bey arasında meyzau bahs mülâkalın olup olmadığını, öyle bir münazad, geçip geçmediğin; sormuştur. Adil bey yu- karıda yazdığımız veçhile (Celâl) be- yin mevzuu bahs kaçakçılığın ortaya çıkarılmasını teshil için müracaat et tiğini, bumen üzerine kendisini (L...) beyle görüştürmek üzere Cüneyt beye gönderdiğini tasdik etmiştir. Şimdi bu hadisede mühim olan nokta şodur: (Cümhuriyet) muharris ri olan (Celâl) bey mademki guzete»| sinde bir gün evvel Yaşua Bahar ti- carethanesine git gaz kaçakçılığın is. nat altımdak; müesseseye gidüp tahkik ederek asılsız olduğu neticesine var» dığmı bir kere o yazmıştır. O halde ertesi günü neden dolayı maliye mü- fettişi Adil beye müracaat ederek bu kaçakçılığı ortaya çıkaracağım, muh- biriyle beni tanıştırınız diye müracaat etmiştir. Şayet (L.) beyle maliye müfettişlerinin odasında görüşürken own diğer arakdaşları olup olmadığı “| nı sormuş, fazla olarak muhbirin ce -| sarnetin; kiracvak sözler söylemişse mesele daha hir cok nezaket ve ehem- miyet peyda etmez mi? Ümit ederiz ki (Cümhuriyet) refi-) kimiz (Vakıf) ı zan altında birakacak! sükütundan bu Izahatımızla fariğ o» lacak ve Yaşua müessesesinden çıkıp! bu tekzibi yazdıktan sonra - aynı ka- çakçılığı meydana çıkarmak için dev. let memuruna hizmet arzeden Celâl bey vaziyeti Gümrük vekâletinin ilk! alâkadar olacağı bir tahkike zemin teşkil edecektir, & Ankara, 31 (4.4) — B. M. Meclisi! bugün reis vekili Hasan beyin riyase tinde toplanmıştır. Celsenin küşadı- nı müteakip gümrük ve inhisarlar ve.! kâletine İstanbul meb'usu Al; Râna ve Ziraat vekâletine Kütahya meb'u - su Muhlis beylerin tayin edildiklerine! dair Cümhuriyet riyaseti tezkeresi 0 - kunmuştur. . Bundan sonra 1931 büt çe kanununun 15 inci maddesinin tef. siri hakkındaki tezkereyle bütçe en » climeni mazbatasının müzakeresine geçilmiştir. Müzakereye mevzu olan mazbata orta tedrisat mualimlerinin terfii ve tecziyelerine dair 1702 nu - maralı kanunun 6 mcı maddesi müci- bince bu yıl muallimlere ağustos ayın da yapılan zamların 981 mali yılı büt. çesinin 15 inci maddesi hükmüne tev. “fikan bir sene müddetle verilmiyece - ğine dairdir. Maarif vekili Esat bey muallimlerin fili kadrolarınm eylül aymda tatbik edilmekte bulunması do Jayısiyle bütçe Okanununun 15 inci maddesindek; fili kadrolarm tama *' men tatbikinden sonra yapılan zam» larm bir sene sonra verileceği hakkın. daki hüküm muallimler için ancak eylül ayından sonra tatbik olunması lâzım geldiğini re'sen bütçe kanunun. da mualjimlerin 1702 numaralı kanun mucibince kıdem zamlarmdan istifa- de etmelerini temin için ayrıca bir kaydım Konulması bu zamların veril» mesini temin eder, mahiyette bulun «| dağunu söylemiştir. Maliye vekili; Abdülhalik bey bütçe kanumwunun sâ- rih bulunduğunu ve ağustostan sonra “Hindistanda Vazıyet Fenalaşıyor Peşaver, 31 (A.A.) — Hükü- met makamatı vaziyete hâkim bulunmaktadır. Kırmızı gömlek» lilerin tehdit hareketi bertaraf edilmiştir. Itaatsizlik hareketine tekrar iştirak etmeyeceklerini vadeden bir takım kırmızı er tahliye olunmuşlardır. Dün akşam peşaverde 150 ve Banuda 20 kişi tevkif edilmiş- lerdir, Yenidelhey, 31, ( A.A, ) — Pe- şeverden gelen son haberler, kıyam halinde bulunan kasaba- lar etrafında polis ve asker kuvvetlerinin > kontrol aye vucüde getirmek üzere bulun- duklarını ve bu ameliyeye hükü- mete sadık kalmış olan kabilele- rinde iştirak etmekte oldukla- rını bildirmektedir, Bombay, 31, -(A.A.) — Kon- renin icra komitesi, Bengale'daki vaziyet o hakkında müzakerede bulunmuştur. Sabık Kalküta belediye reisi e nie esnası enga omit tarafından ahiren ittihaz edilmiş olan karara tevfikan bu eyalette boykotaj rs me rar vermiş oldu; an edildiği kemi iğ Bundan sonra komite, M. Bo- se'nin vali umumiye mülâkat için yapmış olduğu müracaata alacağı cevaba intizaren tebir edilmiştir. Bombay. 31 - (A.A) — Kon- icra esinin bir mülâkat ini e Die ar ye lermi tubun ndir bu — en vasıl olmuştur. Valii ümumi enin mektubunu tetkik etmiş VE be memnuniyet addetmemeğe karar vermiştir. Mahatma'nın va: li ümümüye hitaben yeni bir mektup daha bazırliyacağı zan- nolunmaktadır, N A terfie tâbi olan oOordu ve jandarma mensubininin terfi hakları için bütçe ye ayrıca bir kayıt konulmuş, olmasi. nı da Maarif vekâletinin noktai naza- rının aksini teyit eylemekte olduğunu söylemiştir. Nalm Hazım bey (Konya) mual - dimlerin bu haklarından istifade etme Terinin adalete muvafık olduğunu söy- Jemiştir. Bütçe encümeni reisi Hasan Fehmi bey mevzuu bahsolan mesele» nin muallimlere ait bir hakkın ketmi meselesi olmayıp bütçe kanununun tatbikatında karşılanan bir noktaj na- zar ihtilâfının hallinden ibaret bulun, duğunu ye bu noktai nazardan bütçe kanununun sarih hükümleri karşısin- da terfi zamlarının tediyesine imkân bulunmadığını söylemiştir. Söz alan hatipler meselede bir haksızlık bulan duğunu bu suretle muallimlerin İkt sene zam haklarından mahrum kala »« caklarını söyliyerek meselenin bir de, fa da maarif encümeni (tarafından tetkikin; istemişlerdir. j Maliye vekili Abdülhalik bey mese lenin bütçe kantmunun iyi tatbik âdil mediği meselesi olduğunu, o kanuhun sarabati karşımda başka suretle hd reket imkânı olmadığını mevcut ihti lâfın ancak yeni bir tesis maddesiyle beraber bertaraf edilebileceği cevabı. fı vermiştir. Meselenin hir defa da, maarif encümeni tarafmdan telkiki hakkındaki karar kabul edilmistir. Meclis cumartesi gü- nü toplanacaktır. , ariste Tuhaf Bir dava Gandinin nutkundan ranaısız olanlar iz Paris, 31 (A.A) — “Matin, reye vazedilerek . gazetesi atideki vak'aları naklet* © mektedir : Gandi, Pariste bul, sis? rada Monmartre bulv: 165 numarada olurmakta olan bazı dostları nezdinde bir gece ge zi miştir, Bu binada oturmakta ola; iki kiracı, Mahatma hakkında ta “ kibat yapamadıklarından, ev-sa- bipleri aleyhinde sulh hakimine müracaat ve şikâyette bulanmuş- lardır. : Kiracılar gece sabaha kadar İ gözlerini kapamamış olduklarını İn Ga de etmekte ve Gandi'nin bu- lunduğu gece evin agzina kâdar dolmuş, mumaeleyhin söylemiş olduğu nutkun hemen, hemen her parçasının şiddetli alkışlarla karşılanmış olduğunu söylemek- tedirler. Sabahın İkisine in iki film makinası getirilmiş bu tezaburat sesli filme alınmışlır. Bu makinalar, dehşetli gürültü yapmıştır. Ev sahibi bu gürültü- den müteessir olmamıştır. Çün kü başka bir yerde ikamet et- mekte idi. e Şikâyetciler rahatlarının: bozul *” muş olduğundan dolayı Beşer yüz frank tazminat istemişlerdir. ys e la Irak baş vekiliile müzakere müsait safhada | Ankara. 31 (vakıt) —irak baş vekili Nuri paşa ile olan müzake- re müsait safhada devametmek- tedir. - Nari daha bir . ağın kulak ri ğ Hükümetin alacağı benzinler Ankara, 31 (vakıt) — Hükür. metçe alınan benzinlerin doğru" dan doğruya müstahsil müessesç- lerden alınarak tasarruf temini tekarrür etmiştir. . i i ş