6 Mart 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 9

——— 6-3- 1937 Basın birliği Atina Mektupları: 7 konferansında irk iekifle_ri E|en ve Tü Balkan antantı konseyinde dost ve müttefik devlet Dış işleri bakanları Atina, şubat 1937 — Dün akşam de- legasyon şefleri General Metaksas'ın konsey azaları şerefine verdiği yemeğe davetli idiler. Biz; Yalman, Talu, Me. nemencioğlu ve ben dört saat fasılasız otelde çalıştık. Konferansa Papadakis, Vekiarellis, ve Zarifis tarafından veri- len ve komisyonlara havale edilen üç teklifi tetkik ettikten sonra, komis. yonlara bizim vereceğimiz teklifleri ha- zırladık. Elenlerin raporları Papadakis raporunda balkan antan- tı devletleri arasında matbuat teşriki me. saisi için, kısmen yunan milli komitesi tarafından alınan kısmen de müttefik milli komiteler tarafından alınmasında fayda tasavvur edilen tedbirlere aid tafsilâtlı izahlar vardı. Heyeti umumi. yesi şöyle hülâsa edilebilir: Dost ve müttefik memleketler mat. buatı dost ve müttefik devletler, dev- let —adamları ve halkı aleyhine ne doğrudan doğruya, ne ecnebi gaze. telerden naklen neşriyat yapmamalı, bilikis neşriyatlarını dost ve müttefik memleketlerin münferid veya müşterek menfaatlerini alâkadar eden haberlere tahsis etmelidir. Dost ve müttefik memleketler, gaze- telerinde salâhiyettar ve mesul zevatın gözlerinden kaçarak intişar eden ara- bozucu yazılara karşı - vaziyeti vahim- leştirecek - mukabil yazılar yazılmama- Ir, bu gibi yazrlara salâhiyettar ve me- sul zevatın hususi mektublarla nazarı dikkatleri celbedilmelidir. Dost ve müttefik memleket gazete- cilerine müttefik memleketlerde geniş ölçüde seyahat kolaylıkları gösterilme- li, müttefik memleketlerde - Atina türk resim ve kitab sergisinde olduğu gibi. edebi, ilmi, bedit teşhirler yapılmalı, müttefik memleketler matbuat mütte- fik hükümet merkezlerinde resmi mü- messillerle temsil edilmeli, meşkük menbaların bilhassa yabancı gazetele- rin muayyen maksadlarla verdikleri ha. berlere karşı ajanslar, ve gazetelerin hususi haber servisleri tanzim edilmeli- dir. 'Teknik komisyona havale edilen M. Zarifis'in teklifi daha teferruatli idi. Bunların içinden, meselâ, müttefik ve dost memleketler gazetelerinin müt- tefik devlet merkezlerinde hususi muha- birlerle temsili, müttefik memleketler. de, gazetelere aid telgraf, telefon tari- felerinin ucuzlatılması, grup halinde veya yalnız seyahat edecek gazetecile- rin yol ve vize masraflarının asgariye indirilmesi gibi bir kaçı istisna edilirse, ötekiler temamen gazetecileri alâkadar edecek mevzulardı. Türk teklifleri Bu teklifleri ve bunlarla hemen he- men aynı mahiyette olan ve kültür ko- misyonuna havale edilen Vekiarellis'in teklifini tamamlamak için; Ahmed Emin Yalman ile Muvaffak Menemencioğlu teknik komisyonuna verilmek üzere şu teklifleri hazırladı- dgr : 1 — Müttefik ve dost memleket a- jansları dost ve müttefik memleketler- de olup biten ve balkan dışı memleket- leri alâkadar etmiyen siyasi, iktisadi, harsi haberleri neşretmek üzere mütte. fik ajanslar bir balkan servisi ihdas et- melidir. 2 — Müttefik ve dost memleketler- de yapılacak neşriyatın mübadele ve memleketleri içinde tevzi işini (B. B. B.) milli komiteleri üzerlerine almalı. dırlar. haberlerini ©o memleket noktai nazarına göre en doğ- 3 — Bir memleket ru olarak, o memleket vatandaşı vere- bileceği için, müttefik gazeteleri müt- tefik memleketlerdeki muhabirlerini © memleket gazetecileri arasından seç- melidirler. 4 — Müttefik ve dost memleketler. de gazete muhaberatı için telgraf tele. fon tarifeleri, gazete irsalâtı için de posta tarifeleri ucuzlatılmalıdır. 5S — Müttefik ve dost memleketler efkârı umumiyelerini tenvir için müt- tefik memleket radyoları dört dille ha- ber neşriyatı yapmalıdır. 6 — Müttefik ve dost memleketleri biribirine tanıtacak sinema servisleri yapılmalıdır. Kültür komisyonuna vermek üzere benim hazırladığım teklifler de şunlar- dır : 1 — (B.B.B.) milli komiteleri tara- fından müttefik ve dost memleketlerin hepsinde ayrı ayrı o memleket diliyle bir mecmua neşredilmeli, bu mecmua ULUS BOayonak3a Kibarlık budalası “Le Bourgeois Gentilhomme” Tevzi yeri: Haşet kitaphaneleri. 106 sayfa. Fiatı 60 kuruş. Moli&re'in bu ismi taşıyan meşhur komedisi, Ali Süha Deli başlı tarafından “Kibarlık budalası” çevrilerek bir kitab halinde neşretmiş- tir. ismiyle dilimize Fransız temaşa edebiyatında Molie- Pek çok mü- nakkidler, bu üstadı, Fransanın en bü- yük temaşacısı telâkki etmek'e hatalı bir görüşte bulunmuş olmıyorlar. Haki- katen Moliâre Fransanın sınırlarını en fazla aşmış, en fazla enternasyonal ol- muş edebi şöhretlerden biridir. Kibarlık budalası” zengin fakat görgüsüz ve cahil olan bir adamın sos- yeteye karışmak, kibarlaşmak arzusiyle kendisini nasıl kepaze ettiğini anlatan son derecede muvaffak, ve baştan aşa- ğıya kadar ince bir hicivle dolu güzel Te'in mevkii malümdur. bir eserdir. Ali Süha bu kıymetli eseri, sade bir türkçe ile, aslına kabil olduğu kadar sa- dıik kalarak tercüme etmiştir. —— müttefik memleketler halkına müttetik memleketleri tanıtacak yazılara tah- sis edilmelidir. 2 — Dost ve müttefik memleket ga- zeteleri mütekabilen bu memleketlerde intişar eden edebi, ilmi, siyasi, iktisa- di ilh.. eserlerin tercümelerini neşret. melidirler. 3 — Her milli komite münhasiran bakanları alâkadar eden ve tercihan bal. kan memleketlerinde intişar eden eser- leri toplıyan bir kütüphane tesis etme. li ve milli komiteler mütekabilen bu kütüphanelerin tesisine yardım etmeli- dir. 4 — Her dört yılda bir, bir mütte- fik memlekette, müttefik memleketler. deki kültür ve sanat hareketlerini gös- teren bir sergi açılmalı, 5 — Mümkün olduğu kadar kısa za. manlarda konserler tertib edilmelidir. 6 — Gazetecilerin toplu veya münfe- rid seyahatlerini tedbirler alınmalıdır. 7 — Müttefik memleketler bi kolaylaştırmak — için bir- lerine konferansçılar göndermelidir. 8 — Dört müttefik ve dost milletin milli havalarından mürekkeb bir bal- kan senfonisi, 9 — Ve balkan antantı fikrini, an- tanta dahil memleketler efkârı umumi- yelerine tanıtacak bir sinema senaryo- su için müsabakalar açılmalıdır. Bizim tekliflerimizin eksiksiz — ol- ması için elinden geleni yapan ve cidden çok yorulan Ercümendin, siyasi komiteye vermek üzere hazırladığı ve verdiği teklifi - ısrarla aramama rağ- men - bugüne kadar elime geçireme- dim. Kendimi bu büyük hazdan büyük bir teessürle mahrum ediyorum. Neşet Halil ATAY Adliyede tayinler Yeni adliye tayin ve terfileri yüksek takdikten geçmiştir. Listeyi yazıyoruz: İzmir sulh hakimliğine Muğla müd- deiumumi muavini BB. — Abdullah, Muğla icra memuru Ziya, Denizli icra memurluğuna Ankara icra memuru Ferhunde, Adana sulh hâkimliğine Gü- rün ceza hâkimi İsmail Hakkı, Urla müddei umumi muavinliğine Çölemerik müddei umumisi İbrahim, Orhanili sor- gu hâkim vekilliğine Silivri sorgu hâkim vekili Osman, Niğde sorgu hâ- kimliğine Göksun sorgu hâkimi Muh- sin, Silivri sorgu hâkim vekilliğine Sey- yidişehir sorgu hâkim vekili Hilmi, İzmir asliye azalığına Urla müddeiumumisi Meh- med Sedad, temyiz mahkemesi azalığına eski temyiz azasından Ankara kazanç Komisyonu reisi Hüseyin — Hamid, Seyhan kadastro hâkimliğine eski Trab. zon adli âhtisas hâkimi Cafer, Birinci umumi müfettişlik adli müşavirliğine eski Antalya adli ihtisas hâkimi Esad, 'Trakya mıntakası kadastro hâkimliğine Konya kadastro hâkimi Hüseyin Avni , Manisa kadastro hâkimliğine Samsun asliye mahkemesi azası Hasib naklen ve yeniden, Yusufili sorgu hâkimliğine Igdır sorgu hâkim vekili Hikmet ter- fian tayin olunmuşlardır. Sorgu hâkimliğine yükseltilen Sorgu hâkim vekilleri şunlardır: Safranboludan BB. Alâaddin, Nu- seybinden Celâl, Süreden Seyfi, He- kimhandan Abdürrahman, Kilisten Ce- mil, Bihisniden Şafi, Tireboludan Sa- lâhaddin, Ardahandan Tahsin, Bozö- yükten Bahaddin, Geliboludan Meh- med, Mecidözünden Ali, Havzadan İh- san, Ermanaktan İlhami, Mudurnudan Faruk, Kandradan — İrfan, Biğyan- dan Hami, Bandırmadan Mehmed, Bahaddin, Ordudan Memduh, Çüm- Nazif, Şarköyden Mehmed,- Necati, Sandıklıdan Hüseyin, Eşmeden reden Kemal, Marmaristen İhsan, Lâpsekten Feyzi Mudanyadan Adil, Kangaldan Avni, Arabkirden Süleyman, Mihalicik- ten Emin, Andirinden Ziya. RADYO Öğle Neşriyatı : 13.30-13.50 Plâk: Türk Musikisi ve Halk şarkıları. 13.50-14.15 Muhtelif plâk neşriyatı. 14.15-14.30 Dahili ve harici ha- berler. 15.30-17.30 Cumhur Başkanlığı Flarmonik Orkestrası üyeleri tarafından konser: (Orkestra şefi Dr. Praetaryüs) (M.M.M. den naklen. Akşam Neşriyatı * 18.30-18.35 Muhtelif plâk neşriyatı. 18.35-19.00 Çocuk masalları. 19.00-1930 Türk musikisi ve halk şarkrları (Servet Adnan ve arkadaşları). 19.30.19.45 Saat ayarı ve arabca neşriyat. 19.45.20.15 Türk musikisi ve halk şarkıları (Hik. met Rıza Sesgör ve arkadaşları ). 20.15 20.30 Konferans: (Hukuki konuşma) 20.30-21.00 Plâkla dans musikisi. 21.00 21.15 Ajans haberleri. 21.15-21.55 Muh- telif plâk neşriyatı. 21.55-22.00 Yarın- ki program ve İstiklâ) Marşı. 5$ — Hatay anayasası (Başı 1. inci sayfada) daki anlaşmazlıklar gittikçe artmaktas dır. Bilhassa son zamanlarda arapla: a- rasındaki muhalefet yeni şekillerde bellür etmeye başladığı gibi, vatanf rin fazla aşırr hareketlerinden dolayı arab olmıyan unsurlar da arablarla iş- birliği etmekten çekinmektedir. Büyük arab imparatorluğu Lazkiye, 5 (Hususi) — Usbet ü! A- melül Kevmi partisi mensupları -gizli gizli beyannameler dağıtmaya başla- mışlardır. Bu beyannamelerde büyük a« rab imparatorluğu kurmak hülyas: |-es« lenmektedir. Sancaktaki silahlı kuvvetler Humus, 5 (Hususi) — Sancağa ev- velce sevkedilmiş olan silahlı kuvvetler Sancak dahilinde garnizonlarını değiş- tirmektedirler. Fransız taraftarlariyle vataniler Şam, 5 (Hususi) — Suriyede fcan- sız taraftarları ile vatanilerin arası git-” gide soğumaktadır. Hattâ bu iki züm- Te arasında yeryer kavgalar olmaktadır. Nitekim Arab-pınarında iki taraf sopa- larla ve bıçaklarla birbirlerine hücum etmişlerdir. Bu vaziyet neticesinde arablar si- lâhlandıkları gibi fransız taraftarları da silâhlanmak hususunda - rakiplesin- den aşağı kalmamaktadırlar. Silâhlanma yarışı (Başı 1 incide) dafaa ödüncünün bir kısmı olan 26.000.000 da ilâve edildiği takdirde bu yekün 82.500.000 sterlingi bulmaktadır ki, bu miktar 1936 senesi büdcesindeki 50.700.000 sterlingle kıyasolunduğu taka dirde arada 31.800.000 ingiliz lirasını bulan bir fazlalık meydana çıkar. Gelecek nisanın 1 inde hava kuvvet- leri büyük 'Britanyada 100 tayyare fi. losiyle, deniz kuvvetlerinde Ç.Ç.P. tayyare filosu ve deniz aşırı memleket- lerde 26 tayyare filosu ile kurulmuştur, Bu filoların zabitlerinin sayısı 4.850, ve tayyarecileri 51.000 e çıkarılmıştır. 6 tane motör fabrikası yapılmakta- dır. Bundan 2.3 tanesi bir kaç aya ka. dar hazır olacaktır. Bilhassa muayyen tipte bombalar imal etmek için yeniden bir kaç fabrika yaprlacaktır. — — Cenub Tunusunda kargaşalık Tunus, 5 (A.A.) — Cenub Tunusun- da Meltau'de kömür madınlerinde çı- kan vahim hâdiseler sırasında işçiden 13 kişi ölmüştür, Bu meskide maden kuyularını işgal etmekte bulunan grev- ci işçi, kendilerini kuyulardan çıkar- mak için gelen jandarmaları rüvelverle karşılamışlardır. Ayrıca 3 jandarma ve 12 işçi yaralanmıştır. Yasak edilen bir operet Şark memleketlerini bir panayır gibi göstermek ve anlatmak maksadını taşı. yan piyeslerden birisi olduğu için ma- ruf Geisha operetinin Türkiyede oy. natılmasına müsaade edilmemiştir. Bu operet japon çayhanelerinde hizmet e. den Geisha namındaki alınır, satılır, ki- ralanır genç kızların hayatına dairdir. Bu hususta Tokyo ve Nankin'e telgraf. la malümat verilmiştir. Tefrika iko: 3 hissettirdi. ee ee —— Eügenie 3 Grandet olan bir şöhreti vardı. Bazılarının -, fakat bu gibi ihtiyarların sayısı gittikçe azalıyordu, - Baba Grandet diye çağırdıkları Mösyö Grandet, 1789 de, okuma, yazma ve hesab bilen, vakit ve hali pek yerinde, bir fıçıcı us- tası idi. Fransız cumhuriyeti, Saumur san- g sağında, papasların mallarını satılığa çıkar- . 1 azan: Honor& de Balzac Türkçeye çevireri: Nasuhi Baydar artık günden güne kaybetmekte bulunduğu - sadeliğin hüküm sürdüğü bir çağın hürme- te lâyik bakiyeleri olan meskenlerden biri i- dığı zaman, kırk yaşında bulunan fıçıcı, zen- gin bir kereste tacirinin kıziyle henüz evlen- mişti. Grandet, cebine, nakid parası ile ka- rısının drahomasını, yani iki bin tane Louis altını yerleştirip nahiyeye gitti, ve orada, milli malların satışına nezaret etmekte olan di. En ehemiyetsiz arızasının hatıralar uyan-, ğaşın cı'ıımhıâıî_ıyetç.ıyeLkayın babası zar_afm- dırdığı ve umumi intibamın insanı mekanik dâN verilen dört yüz Louis altını sayesinde, bir hüiyaya sevkettiği bu kendine has man- zaralı sokağı dönüp dolaştıktan sonra olduk- ça loş bir girinti görürsünüz ki ortasında “Mösyö Grandet evinin,, kapısı gizlenmiştir. Mösvö Grandet'nin hal tercümesini verme- den hu vilâyet tabirinin değerini anlamak imkânsızdır. Mösyö Grandet'in, Saumur'da, sebeb ve 'eri her hangi bir vilâyette az çok ya- Şamış 6'onlarca tamamiyle anlaşılamıyacak net , . bir ekmek parasına, meşru surette değilse de kanuni surette, sancağın en iyi üzüm bağ- larını, bir eski manastır binasını ve bir kaç da küçük çiftlik satın aldı. Saumur'lüler ileri ihtilâlciler olmadıkları için, baba Grandet gözü pek bir adam, bir cumhuriyetçi, bir vatansever, ve -, fıçıcı ken- dini ancak bağlarına vermiş olduğu halde - kendini yeni fikirlere vermiş bir adam ola- rak tanıttı; Saumur nahiye meclisine azâ se- çildi, ve sulhçu tesiri orada hem politika ve hem ticaret sahasında kendini Politika bakımından Grandet eskileri koru- du; ticaret bakımından, cumhuriyet ordula- rına bir iki bin fıçı beyaz şarab vererek bede- lini, - bir kadın manastırına bağlı olup satışı sona bırakılmış olan - fevkalâde güzel çayır- lar halinde aynen aldı. Konsüla devrinde Grandet belediye reisi oldu, belediyeyi akıl ve hikmete uygun bir şekilde, bağlarını daha iyi idare etti; İmpa- ratorluk zamanında ise Mösyö Grandet cumhuriyetçi oldu. Napoleon cmuhuriyetçileri sevmezdi: Vaktiyle —başına kırmızı külâhını ge- çirmiş — olarak bilinen Mösyö Gran- det'in yerine büyük toprak sahiblerinden ve adının önünde asâlet işareti olan müstakbel bir imparatorluk baronunu koydu. Mösyö Grandet belediyecilik şereflerini hiç bir te- essür duymaksızın bıraktı. Mösyö Grandet, şehrin menfaatleri namına, kendi mülkleri- ne giden mükemmel yollar yaptırmıştı. Pek münasib bir şekilde tescil edilmiş olan evi ve mülkleri itidal üzere vergi veriyorlardı. Çıkardığı türlü şarabların tasnifinden beri bağları, devamlı ihtimamlar sayesinde -, en iyi şarabları veren bağlara işaret olarak kul- lanılan teknik kelime ile - memleketin başı olmuşlardı. Mösyö Grandet lejyon dönor ni- şanının salibini istiyebilirdi. Bu hâdise 1806 da vuku buldu. O tarihte Mösyö Grandet el- li yedi, karısı otuz altı yaşında idi. Meşrâ aşklarının mahsulü olan biricik kızları ise on yaşında idi. İdari teveccühü kaybetmiş ulmasını, tanrı, hiç şüphesiz taviz etmek istemiş ol- malr ki, Mösyö Grandet, o yılı sıra ile, Ma- dam Grandet'nin anası, dela Bertelliğre ola- rak doğmuş olan Madam Gandiniere'in; son- ra, bu kadının babası ihtiyar Mösyö de la Bertelliğre'in ve anasının anası olan Madam Gentillet'nin mirasına kondu: Üç miras ki ehemiyetlerini hiç kimse öğrenemedi. Bu üç ihtiyarın hasisliği öyle bir hırs ha- linde idi ki, bunlar, çoktanberi, paralarını, gizlice seyredebilmek maksadiyle biriktiri- yorlardı. Mösyö de la Bertilliğre, altının manzarasında mürabahadan fazla fayda bul- duğu için parayı faizle vermeği israf sayar- dı. Bundan dolayıdır ki Saumur şehri, ihtiya: rın biriktirmiş olduğu paraların tutarını göz (Sonu var)