9 Ocak 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

ge N LENGİSTİK.BİR. SEYADLIN —. - İtalya; İspanyol iç harbına karışmazhk meselesi hakkındaki cevabını bildirdi Gerek italyan, gerek alman cevabı, görüşmelere esas olabilecek şekilde müsait telâkki edilmektedir Roma, & (A.A.) — İtalya hükümeti- 'min gönüllüler meselesi hakkmdaki no- tasının metni seşredilmi; İtalya teklif edilen yasal ki şartlar iç 1. — Alâkalt hükümetlerin ayni şe- kilde hareket etmesi. 2. — Bütün İspanyaya giriş noktala- rında tesirli bir kontrol tesisi 3. — İtalya hükümeti şimdi tatbik e- Gilmekte olan usüllerin faydasız olduğu ve bunların terkedilmesi lüzım geldiği kanaatindedir. Karışmazlık meselesi i- talyan hükümetinin başlangıçta teklif et- tiği şekilde yani vasıtali ve vasıtasız mü: dahalenin ayni zamanda menedilmesi su- zetiyle halledilmelir Alman cevubının Fransadaki akisleri Paris, 8 (A.A.) — Salâhiyetli mah- filler Almanyanın gönüllüler meselesi hakkındaki cevabının tamamiyle menfi bildirmektedir. Ayni mahfiller, Almanya - tarafından — bildirilen şartl-rdan bazılarının tatbiki güç olduğunu ilâve etmektedir. İngilterede akisler Londra, & (ALA.) - Gazcicler alman cevabını ayaca almaktadırlar. Deyli Te- legraf bilhassa diyor ki: — “Bu cevabın yeni görüşmeler için bir er yaparken harici bir takım gaye- takib etmekte olmakla muahaze ct- sonra diyor ki: “ “Deyli Heralâ gazetesi karışmazlık müdahale edilmesini tavsiye . Yeniden ispanyol sahilleri- olan bir plân istenilmektedir. Fransanın tecavüze uğramış bir ma- , Sum rolü oynamağa hakkı yoktur. Frah- Omıştır. ve hattâ bununla övünülmekte- n Deyli Herald gazetesi, Almanya ile İtalyanın İspanyadan yalnız gönüllüle- rin değil ayni zamanda bütün siyasi tah- Tikçiler ve propagandacıların çıkarılma. Jarını istemekete olduklarını yazmakta- dr. İtalyada akisler “ Mülâno, 8 ÇALA.) — İtalyan ve al- “man cevabları haklımde mütalcalar ser- li İtalya gazeteleri, Roma yerinin temenniye uygun bir şekilde — işlemekte olduğunu yazmakıtadırlar. Tribuna garetesi diyor “İtalya ve İngiltere yeni müza' — yapılmasırdan - bir. fayda - çıkacağını henüz kabül ve teslim etmemekle beraber bu. görüşmelerin yapılması: mühilefet etmiyeceklerdir. Karış. — mazlık melesi tamamiyle halledilmek ge “ gekir. İtalyanın general Franko kuvvet- lerine tam bir itimadı vardır. Eğer Bar- selona ile diğer ihtilâlci ” kuvvetler bazı memleketlerden devamlı yardım görme- miş olsalardı şimdiye kadar Madridde goktan sağlam bir hükümet teşekkül et- — miş bulunurdu. fikrindedir. Unutulan bir kanu Nevyork, 8 (A.A.) — Royter: Nevyork'da bir memur, unutulmuş olan bir kanunu meydana / çıkarmıştır. Bu kanun yabancı memleketlerdeki harb. İere iştirak için kaydedilen veya kay- teşebbüs edertter hakkında üç sene. “ye kadar hapis ve 1000 dolar para ceza- ! derpiş etmektedir. Palos hâdisesinin neticesi Berlin, 8 (A.A.) — Alman hüküme- '*tinin Palos gemisinde bulunan yolcu. 'nun ve hamülenin iadesi için İspanya hükümetine verdiği mühlet bu - sabah Haat sekizde bitmektedir. Şimdiye kadar Berline bu hususta hiç bir malümat gelmemiştir. İspanyol sularındaki alman deniz kuvvetler $-1 de ilân edilen tedbirlere başvurula. rak alman gemileri tarafından zaptedi- len Aragon ve Marcavguera adlı vapur- Jarr satmaları muhtemeldir. İngiliz kabinesi toplanıyor Londra, 8 (A.A.) — B. Baldvin bu- gün saat 16 da Londrada bulunan baş- hıca bakanları toplantıya çağırmıştır. Bu toplantıda, İspanyaya gönüllü gön- derilmesinin men'i için fransız - ingiliz teklifine yapılan alman ve italyan ce- vabları hakkındaki / raporunu okuyacak. Öğleden sonra yapılacak toplantı sı- rasında Almanya ve İtalyanın cevabla- rından çıkacak vaziyet hakkında eher yetli kararlar verileceği sanılmaktadır. Umumiyetle beslenen gör İngilterenin takibedeceği hareket, tarzı yabancıların İspanyaya girmelerini en kati şekilde menedilmesini tesri etmek şeklinde kendisini gösterecektir. kanaate Fransada akisler Paris, 8 (A.A.) — Gazeteler, iki garete müstesna olmak üzere, Berlin ve Roma tarafından verilen cevablarda bildirilen şartların tatbiki kabil olma- dığt düşüncesindedirler. Pöti Parisiyen diyor ki: “Berlin ve Roma tarafından beyan edilen nazari fikirleri kabul etmemek mümkün — değildir. Fakat — tatbikatta, böyle bir projenin — filiyat sahasında kiymetli olup olmadığını" düşünmek Tâzımdır. Projenin tatbik sal ması uzun süreceğinden bu müddet i- çinde Almanya ile İtalya — Frankoy> yardım etmekte devam edebilecekler. dir. Projeyi kaleme alırken bu iki hü- kümet acaba bu ciheti mi düşündüler, Lö Jurnal gazetesi de şöyle diyor: “İki hükümetin bu işte müspet bir gekilde cevab vermeleri lâzım ge du. Fakat bu cevabların — yazılış tarzı artık fransız - ingiliz projesinin pra tik bir şekilde tatbikine imkân olma- dığını gösteriyor., Eko dö Pari gözetesi şöyle diyor: “Karışmazlık prensibinin yüzde yüz tatbikine imkân olmadığını düşünme- mek kabil değildir. Roma ve Berlin kazandıkları mevkileri muhafaza etmek istiyor ve bu hususta ısrar ediyorlar. Çünkü - karışmazlık prensibinin yüzde yüz tatbikine zaten imkân olmadığını biliyorlar.,, Övre gazetesi şöyle yazıyor: “Alman ve italyan cevablarını kit kazanmak için alınmış olarak kabul etmek Çünkü şartları olduğu gibi tatbik etmeğe imkân yok- tur., Figaro şu satırları yazıyor: "Berlin ve Roma tarafından bildi- rilen şartlar oldukça haklıdır. - Fakat bu şartların toptan kabul ve tatbikir müşkeül bir iş olduğunu da saklamağa hacet yoktur. Bütün mesele Almanya ftalyanın bu şartları husust bir maksadla mı yoksa tatbik ke olduğunu zannederek mi bil duklarını öğrenmekten ibarettir.., Yalnız Lö Pöti Jurnal ile Lö Popü- der gazeteleri alman - italyan cevabın- dan memnun görünmektedirler. Fransa gönüllü toplayanları cezalnadıracak Paris, 8 (A.A.) — Övr gazetesinin yazdığına göre, Fransa büyük- elçisi dün ingiliz dış bakanlığına giderek le panya için gönüllü toplıyacakların ce- zalandırılması hakkında Fransa tarafın. dan parlamentoya bir lâyiha verilebile- ceğini bildirmiştir. Königsberg henüz cevab alamadı Berlin, 8 (A.A.) — Königsberg kra- vazörü Palos meselesi hakkında Valan. siya hükümetine verdiği ültimatoma nüz cevab alamadığını öğleden biraz sonra Berline bildirmiştir. Cevab için verilen son mühlet bugün sabahleyin sa- at sekizde bitiyordu. B. Baldvin' Bakanlarla görüşüyor Londra, 8 ÇA.A.) — Başbakan şim- di Londrada bulunan nazırlarr saat 16 ga kabul edecektir. B. Eden bu münase. betle gönüllüler meselesine aid italyan ve alman cevablarr hakkında izahat ve- recektir. Nazırların, İspanyaya gönüllü - git- mesine mani olmak için karışmazlığın bir an evvel tatbikini isteyecekleri bil- dirilmektedi İtalya Türkiye münasebatı (Başı 1. inci sayfada) nn yakınlığı hasebiyle İngilterenin diseye Tükayd kalamiyacağı ümit o Tunduğu da zikredilmektedir. 'nale d'İtalin gazetesi bu haberle- vi naklettikten sonra Eko dö Pari gazete- sinin Türkiye tarafından İskenderuna verilen ehemiyetin, fransız mandası Su- riyeden kalktıktan sonra bu havalinin I- talya tarafından işgal edilmesi endişe- sinden ileri geldiği hakkındaki yazısın- dan bahsile bunu mezkür gazetenin fena niyetine atf ve reddetmektedir. htalya - Türkiye münasebetli Roma, 8 (A.A.) — İngiliz - italyan itilâfma tahsis ettiği salâhiyettar baş- makalesinde Jurnale de İtalia gazetesi mühtelif Akdeniz meselelerine temas ettikten sonra boğazlar hakkında şunla- fi yazmaktadır.: “Montrö meselesi İtalya ile Türki- 'ye arasında doğrudan doğruya halolu- nacaktır. Türkiye siyaseten anlaşılmaz sebeblerle İtalyaya karşı soğuk bir hu sumet ve emniyetsizlik gösterdi. Bunun yanlış bir siyaset olduğunda hiç şüphe yoktur. Çünkü Yunanı İzmire saldıran ve kan ihtilâflarmı tahrik eden İtalya değildi. Keza evvelce Türkiye hakimi- 'yetine sid olan Anadolu topraklarında yerleşen de İtalya değildir.., Makale- nin bu son cümlesinden İskenderun ve Antakyanın kastedildiği anlaşılıyor. T- Biltere ve İtalyanın Akdenizdeki müna- Sebatının tavazzuhü diğer devletlerle Akdeniz münasebatının inkişafına yol. açacaktır.., Gazete, İtalya - Yunanistan müna- sebatının da mükemmel olduğunu kay- detmektedir. Tahşidat haberi Londra, 8 (A.A.) — Royter bildi- Fiyor Türkiyenin İskenderun — meselesin- den dolayı Milletler Cemiyetinden çe- kileceği veya asker tahşit etmekte ol- duğu hakkındaki haberlere ingiliz maha- filinde itimad edilmemektedir. Fransızların fikri Paris, 8 (A.A.) — İyi malümat alan fransız mahafilinde İskenderun sanca- iında asker tahşidatı yapıldığına dair çıkan haberlerin katiyen esassız olduğu ve ne türkler tarafından ve ne de fran- Sızlar tarafından askeri tedbir ittiha- z aslâ düşünülmediği beyan edilmek. tediz Rayiştag toplantısı dolayısiyle B. HİTLER'İN BİR NUTUK SÖYLEMESİ İHTİMALİ VAR Berlin, 8 ÇA.A.) — Siyasi mahfiller-| de Rayiştagin içtimaa davet edilmesi münasebetiyle B. Hitlerin iç siyasete aid bir nutuk söylemesi imkânının mev- cud olduğundan bahsedilmektedir. Nutkun mevzuunu B. Hitlerin bun- dan bir kaç sene evvel söylemiş olduğu #özler teşkil edecektir. Adolf Hitler *“bana dört sene mühlet veriniz,, demiş- ti. Bu müddet bu sene tamamiyle geç- miştir, (Başı 1. inci sayfada) Türklerin nümayiş teşebbüslerine rağmen, şehir, normal vaziyetini muha. faza etmektedir. “Türkler, tezahürler yapmaya ve grev ilân edilmesine teşebbüs etmişlerse de bu husustaki gayretleri muvaffak ol- mamıştır. Çarşılar umumiyetle - mutad faaliyetlerini muhafaza etmişlerdir. Milletler cemiyeti tarafından gönde- rilen komisyon, tetkiklerine devam e- derek Türkiye - Suriye hudud mıntaka- sını gezmiştir. Kimlerle - geziyorlar? Şam, 8 (Hususi) — Müşahidler hes barat reisi” kumandan yetine Şam - istil Bono refakat etmektedir. Tercümanları da bir ermenidir. Müşahidleri bir hainin evinde misafir etüiler Humus, 8 (Hususi) — Müşahidler Reyhaniye civarında Yenişehir köyüne eldikleri zaman müşahidlere refakat e- 'den kumandan Bono heyeti kendi adam- larından Şaban namında birisinin evine misafir etmiştir. Müşahidlerin bir hai- 'nin evine misafir edildiğini haber alan köyün çerkes gençleri toplanmışlar ve müşahidleri ziyaret etmişler, içlerinden #ransızça bilen bir zat vasıtasiyle bu mın- takada arab bulunmadığını cümlesinin çerkes ve türk olduklarını söylemişler dir. Kumandan Bono söze karışarak köylerde arabların da bulunduğunu id- dia etmiş ise de gençler kumandanım is- bat edilmiyen sözlerini red ve cerh et- r ver “— Biz türkleri istiyoruz” demişlerdir. Reyhaniyeden geçerken de yollarda rast geldikleri bir köylüye mü- şahidler Reyhaniye ahalisinin hangi soy- dan olduğunu sormuşlar, köylü ahal türk olduğunu söylemiş, kumandan Bo- 1o burada da işe müdahale etmiştir. Halkın şikâyeti Halep, 8 (Hususi) — Müşahidler he- yeti Kırıkhan yolu üzerinde Ağa köyü- 'ne muvasalat ettikleri zaman istihbarat siti tarafından karşılanmışlar, köydeki '— Bu sazlardan yapılmış ev- lerde nasıl yaşamaktasınız, rutubetten mütcessir olmuyor musunuz, hükümet sizin sihhatiniz için tedbir almaz mı?” gibi bir takım sualler sormuşlardır. Köy- Tülerin verdikleri cevablar şunlardır: -— Hükümetten hiç bir yardın. görmedik; bizden ancak - fazlasiyle âşar vergisi onun için bu hale düştük, ev yaptıracak balimiz kalmadı. Hükümet Kırıkhan'daki ere menilere kinin tevzi eder bize böyle bir şey vermezler,, demişlerdir. alırlar Mahkemeye verilenler Lâzkiye, 8 (Hususi) — Antakyada yeniden ihdas edilmiş sebeblerle bir çok türkler mahkemeye sevkedilmişlerdir. Türkler hakkındaki takibat devam et- mektedir. Belanda durmadılar Halep, 8 (Hususi) — Müşahidler he- yeti Tekenderun'dan Antakya'ya avdet ederken Belân'da durmamışlardır. San- cağın istiklâlini istiyen halk bundan çok müteessir olmuştur. Halk mümessilleri tarafından müşahidlere teessürü ve hal- kın haklı davasını anlatan telgraf da çe- kilmiştir. Jandarmalarla mücadele Tâzkiye, 8 (Hususi) — İskenderun civarındaki köylüler müşahidlerin şeh- re geldiklerini işittikleri zaman şikâyet- derini anlatmak için kafileler halinde yo- Ja çıkmışlardır. Yol başlarını tutan jan- darmalar köylüleri şehre bırakmamışlar ve halkla jandarmalar arasındaki müca- dele sabahtan akşama kadar sürmüştür. Halk mümessilleri telgraflarla müşahid. dere vaziyeti anlatmışlar ve davalarını izah etmişlerdir Şama tâbi olmak istemiyenler Hama, 8 (Hususi) — Müşahidler İs- kenderun'da bulundukları zaman ellerin. de Suriye bayrağı ile heyeti karşılayan halepli Alâattin ve Salâhattin Baki ve a- venelerini kabul etmişlerdir. Heyet bun- Jarla bir kaç saat kadar görüşmüştür. -Bundan sonra rum İlyas Rasat ve Bazil 9 SONKÂNUN 1937 CUMARTESİ Sancakta Tehdit Görmenler türklerle temas ettirilmiyor Balit ve ermeni Hayik Balyan'dan mü- rekkeb belediye heyeti müşahidleri zi Tet etmişlerdir. Bunlar müşahidlere: “— Şam'a tâbi olmak istemediklerini, müstakil Sancak'da fransız mandasının devam etmesini istediklerini bildirmiş- derdir.” Bu sözleri işiten şam'lı mutasar- Tıf vaziyetten çok müteessir olmuş, ha lep'li Alâattin ve Baki'yi heyetin yanına sevketmiş belediye heyetinin sözlerini tekzib ettirmek istemiştir. Halkı tehdid ediyorlar Humus, 8 (Hususi) — Köylerde türk halkı tehdid ve tazyik için dağılmış olan zabitler ve milisler. vazifelerine devam etmektedirler. Bunlar müşahidlere kar- $t köylülerin nasıl bir tavır almaları lâ- zım geldiğini anlatmakta ve aksi hare- kette bulundukları takdirde malların- dan ve canlarından vaz geçmeleri lâzım geldiğini söylemektedirler. Kırıkhanda Halep, 8 (Hususi) — Müşahidler he- yeti Kırıkhana geldikleri zaman yalnız Fransa milis kumandanı ile ve Antakya * belediye reisi Etemin adamı olan Sabit ile görüşmüşlerdir. Halkın hakikati an- Jatmak arzularr daha evelden alınan si- kı tedbirler vasıtasiyle izhar ettirilme- miştir. Kuvvet kullanıyorlar Hama, 8 (Hususi) — Müşahidler he yetinin sadece mandater memürlara ve mahalli hükümet erkânı ile temas etme- 'nan tedbirlere rağmen yer yer halk te- zahürlerde bulunmaktadır. Bu tezahür- dere mani olmak için yeniden müsellah kuvvetler faaliyete geçmişlerdir. Sırf bu. maksadla kânunusaninin üçüncü günü Antakyaya kuvvetli bir jandarma mülre- zesi gönderilmiştir. En ağır cezalar Lüâzkiye, 8 (Hususi) — Müşahidler Antakyaya geldiği zaman mesalihi hassa zabiti Abulgani Türkmen ile avukat Hayri halkın Sancağın Suriyenin parça- 4t olmadığı hakkında tezahüratta bulun- dukları takdirde en ağır sürette cezalan- dırılacaklarını bildirmiştir. Kimlerle konuşuyorlar? Halep, 8 (Hususi) — Müşahidler Antakyada iken yalnız belediye reisi E- temi ve mahalli hükümet reisini ziyaret etmişlerdir. ——— Başbetke FRANSIZ USULÜ (Başı 1. inci sayfada) asla şüphe edilmez bir inanca altı- — 'na almak vazifesindedir; bu vazi- fenin, bütün gereklerini yerine ge tireceğiz. Biz Milletler cemiyetinin San- cak davâsında muvaffak olduğu- 'nu görmek isteriz. Çünkü böyle bir karar, onu kuvvetlendirecek- tir. Eğer Cenevrede tekrar umu- saya uğrarsak, bu, ancak cemiyet için yeni bir zaaf misali olur; yoksa bizi Sancak davâsı karşı- sındaki vazife ve mesuliyetlerimi- zin cebrettiği yolları takib etmek« 'ten alıkoymaz. Mösyö Blum — hükümetinden son beklediğimiz, anlaşmazlığı, bütün kötü niyet sahiblerinin o- yunlarından tecrid ederek, tek başma, yalnız kendi hakikati ve za Türetleri içinde mütalcaya almak, 've Fransa ile mesele halledilme- mek kanaatini değiştirecek, başka bir münakaşa ve tesviye zihniye- ti bulmaktır. Bu, Türkiye - Fransa dostluğu lehine bir fedakârlık de- ğil, fransız menfaatlerine, Millet- ler cemiyeti menfaatlerine, ve bil- hassa, barış menfaatlerine en, ve belki tek uygun bir. sağduyu ha- reketi olacaktır. Falih Rıfla ATAY,