b **j M JLULS /2 İLKKÂNUN 1934 ÇAKŞANMI SAYIFA 2 Uluslar derneğinde Yugoslav —- Macar anlaşmazlığı (Başı 1 inci sayıfada) ğin bir sulh eseri olmadığını gösetre- rek demiştir ki: “— Sınırların * düzeltilmesi ancak alâkadarların muvafakati ile kabildir ve küçük anlaşma devletleri macarların bu gibi dileklerine birçok defalar kati bir “hayır,, cevabında bulunmuşlardır. Zorbalık tadilcilikten o kadar ayrı bir gey değildir. Çünkü tadilcilik insanla- rı kısmetlerinin doğruluğunda şüpheye Hüşürür ve galeyana gelen bir düşünce- pin verdiği emirleri yerine getirmek İçin eller silahlanır.,, M. Titülesko sözlerini şöyle bitir- miştir: “— Macaristan'dan ulusal şerefini l edebilecek hiç bir şey istenmeme- ir. Boş alınganlıkları bir tarafa bıra- kalrm. Yugoslavya'nın istediği makul farziyeleri vermek için bizimle beraber plunuz, sulh davasına hizmet etmiş o- hursunuz.., M. Titülesko'dan sonra Çekoslovak- ya dışarı işleri bakanı M. Benes ma- bar muhtırasının her noktasına ayrı ay- B1 cevab vererek zorbalıkla tadilcilik #rasında bir ayrılık gözetmek istiyen Beşebbüsleri reddetmiş ve uluslar der- peğini, — Yugoslavya'nın istediklerini vermeğe davet etmiş ve Yugoslavyanın tuttuğu yolu ve uluslar derneğinin var lığı sayesinde şimdiye kadar önüne ge- gilebilmiş olan felâket İnsanlık Üzerine Çökmeli midir,, diyerek sözlerini bitir- miştir. Bir yandan M. Benes'in bu nutku tercüme edilirken öbür yandan da M. Laval, Eden ve Aloizi macar dış baka- nı Üzerinde, hazırlanan karar suretini kabul ettirmek için en son gayret ya- pıyorlardı. M. Benes'ten sonra Yugoslavya dış bakanı M. Yevtiç söz almış ve macar hükümetinin tuttuğu müdafaa usulün- den hiç bir hayrete düşmediğini söyle- miş, macarların Yugoslavyanın iç İş- lerine karışmasını protesto etmiş ve mesuliyetler yolunda eski ittihamları- nr muhafaza eylemiştir. En son, macar murahhası M. Von Ekhard, bütün hatiplrin Macaristanla bulunduklarını görerk Macaristan'ın da komşülarile, hattâ uluslar arası mu- kavele dışında, zorbalık tahrikâtına karşı anlaşmaya hazır olduğunu bildir- tiş, tadilcilik tezini tekrar ele alarak bunun bir sulh vasıtası olduğunu söy- lemiş ve Triyanon andlaşmasının im- vasındanberi Macaristan'ın komşuları- tın hasmane hareketlerinden şikâyet r*tmiştir. Konsey, bu ıoylevlerden sonra ingi- Hiz murahhası M.- Eden'i Yugoslavyanın dileği için raportör tayin eylemiştir. Bunun üzerine Fransa dışbakânı M. Laval türsüye gelerek, Sar işinde yap- tığı tavassutla iktifa etmiyerek bugün diğer bir mükim işi üzerine alan İngil. tereye açıkca teşekkürde bul Nihayet M. Litvinof, anlaşma ihtımal- lerinin baş gösterdiğini ve bütün dünya- nın konseyin kararını umut ve heyecan. la beklediğini söyliyerek konseyin geç vakıt tekrar toplanmasını teklif etmiş ve bu teklif kabul olunmuştur. Bunun üzerine konsey saat, 23,15 de tekrar toplanmıştır. Reis M; Vaskoncel- las kıral Aleksandr ve Bartu'yu öğmüş ve macarların cevabını beklemek - için eelseyi bir çeyrek tatil eylemiştir Bu arada mâcarların, yugoslav — ma- sar ihtilafına nihayet veren karar sureti. ni kabul ettiği cevabı geldiğinden, kon- sey üçüncü kere toplanarak müzakere- leri bitiren son karar suretini ittifakla onaylamıştır Bu karar suretinde, Marsilya suikas. dında ölenler tazim olunduktan sonra her devletin kendi arazisinde her hangi bir zorbalık faaliyetini ne teşvik ve ne de böyle bir faaliyete müsamaha göster- k vazifi dan bulunduğu, ı.ııharı.î_ıı önünes, i ve onları tenkil etmesi lâzım geldiği ve ay- nı zamanda kendisinden yardım istiyen devlete yırdnnmı esirgememesi icab et. tiği ti t en belgelerden su sonuç cıh- Kİi eKY : DIŞARDAN GELEN Eko dö Parinin İtalyan sıyasası için bir yazısı Paris, 11 (A.A.) — Anadolu A- jansımın hususi muhabiri bildiri- yor: Eko dö Pari gazetesinin Londra muhabiri, M. Laval'ın Roma se- yahati dolayısiyle gazetelerde do- laşan bazı sözleri ileri sürerek bunlar arasından seyahat sonucu- nu bozmak istiyen sıyasal bir manevrayı ortaya çıkarmak ge- rektiğini bildirmekte ve M. Muso- lini'nin sırası geldiğinde bütün Avrupa'ya şamil bir misak yapıl- ması düşüncesinde bulunduğuna dair olan şayiayı kaydettikten sonra sözünü şöyle bitirmektedir: “İtalyanların Fransa ve Rusya arasında çok sıkı bir dostluk doğ- masıma meydan vermemek ve İ- talya'yı pek çok işgal eden Bal- kan ittifakmı tesirsiz bırakmak istemiş olmasının ihtimali çoktur. İtalya'yr meşgul eden ehemmıyet- li sebeblerden biri de Türkiye'nin katt bir adımla Yugoslavya'ya yaklaşmış olmasıdır. İtalya sıya- sası bugün geçmişteki hatalarını ödemektedir. Eğer İtalya meydan okuyucu bir lisan kullanmamış ve Akdeniz'deki adaları sebebsiz olarak tahkime kalkışmamış ol- saydı Türkiye'nin bugünkü duru- munu önlemiş olurdu.,, Fransz - İtalyan dostluğu Roma, 11 (A.A.) — Şatobriyan'ın yarı heykelinin yerine konulması me- rasiminde M. Musolini, bütün İtâlya hükümeti erkânı, sefirler ve büyük bir |- halk kütlesi bulunmuştur. Bu merasim bir Fransız — İtalyan dostluğu teza- hürü mahiyetini almıştır. Fransız ayanından M. Beranje, bu münasebetle söylemiş olduğu söylevde Şatobriyan'ın eserlerinden, Roma'ya olan bağlılıklarından — bahsetmiş ve Fransız — İtalyan yakmlığına da telmihte bulunarak haklarının korun- ması ve istikballerinin sevk ve Idaresi için iki milleti birbirine — bağlıyan yeni alın yazılarına ehemmiyetle işaret eylemiştir. rih edilmekte ve denîlmektedîr ki: yor ki, Yugoslavya topraklarının dı- şında zorbalık kurumlarının varlığı ve- ya çalışışı hakkındaki birçok mesele- ler Yugoslavyanın istediği biçimde hallolunmamış ve bazı macar makamla- rı hiç değilse ihmalleriyle, Marsilya suikasdiyle alâkadar olmak üzere me- suliyet altına girmişlerdir. Milletler cemiyeti konseyi, uluslar arası mesuliyetleri tamamiyle müdrik olan macar hükümetinin, suçu belli o- lan makamları vakit geçirmeksizin ce- zalandırmak isteğine ve' vazifeyi ifa- ya azmetmiş bulunduğuna kani olarak, macar hükümetini bu hususta alacağı tedbirleri kendisine bildirmeğe davet eder. Konsey, sıyasal zorbalık maksadile yapılan tahrikler, teşebbüs veya cina- yetlerin tenkilini temin edebilecek uluslararası bir. mukavele yapılması işini tetkik etmek üzere bir mütehas- sıslar komitesi teşkiline ve bu komite- nin Belçika, İngiltere, Şili, İspanya, Fransa, Macaristan, İtalya, Lehistan, Romanya, İsviçre ve Sovyet Rusya mü- messillerinden mürekkeb olmasına ka- rar verir.,, . .. . M. Lavalin söylevi Cenevre, 11 (A.A.) — M. Laval, kon- seyin karar suretini ittifakla kabul et- mesi üÜzerine şu beyanatta bulunmuştur: “— Milletler cemiyeti bir defa da- ha sulha hizmet etmiştir. Kabul edilen karar sureti bizim duygularımıza ter- cüman olmakta, kurallar lıoymıkta, ha- diseler tesbit kte ve ler çe Uluslar kurumu konseyi - nin gelecek toplantısı Cenevre, 11 (A. A) — Konsey, hu- susi bir celsede, gelecek içtima devresi tarihini Sar reyiâmının arifesi olan 12 kânunusani olarak tesbit etmiştir. Yugoslavya, Macaristan'ın hüküm giymesini bekliyor Belgrad, 11 (A.A.) — Cenevre gö- rüşmeleri, Macaristanın mahküm olma sınt beklemekte olan gazetelerle efkârı umuümiyede endişe uyandırmıştır. Gazeteler M. Laval'in senasında bu lunduktan sonra uluslar derneğinin adaleti hâkim kılmak için vücude ge- tirilmiş olduğunu ve teahhütlerini yeri- ne getirmesi lâzım gelmekte bulundu- ğunu hatırltmaktadır. Yugoslav - Macar meselesinin halli Londra, 11 (A.A.) — Yugoslavya — Macar anlaşmamazlığının Cenevrede halledilmiş olması, birçok gazetelerde sevincle karşılanmıştır. Taymis gazetesi diyor ki: Uluslar derneğinin bu meseleyi bu kadar çabuk halletmesi, evrensel mü- cadelelerin kollektif bir muamele gör- mesinin ne derece değerli olduğunu isbat etmiştir. Deyli Telgraf diyor ki; “En çetin, en halledilmiyecek me- selelerin en eyi hal çaresi gene sabır ve sebattır. Cenevre uzlaşması için yugoslav gazetesi ne diyor? Belgrad, 11 (A.A,) — Yugoslavya'. yı tatmin eder niahiyette telakki edi- len uluslararası konseyinin karar su- reti memnuniyetle karşılanmıştır. Bil- hassa macar makamlarının en az ih- malle suçlu olduklarının tespiti ve Macaristan ceza tedbirleri almağa da- vet edilmesi gazeteler tarafından se- vincle kaydedilmektedir. Keza bu ka- rar sureti, prestiji ve hattâ mevcudiye- ti mevzuu bahsolan uluslararası için de bir muvaffakiyet olarak telakki edili- yor. Kanaat, muvaffakiyetin Fransa'ya ait olduğu merkezindedir ve Macaris- tanın uluslararası konseyi önünde bu- hunulan teahhütleri ifa edeceği Üümidi izah edilmektedir. Cenevre uzlaşması için macar gazeteleri ne diyor? Budapeşte, 11 (A-A) — Macar ga- zeteleri, yugoslav — macar ihtilafı için Cenevrede bulunmuş olan hal suretini müttefikan memnuniyetle selamlamakta ve uluslar kurumu konseyi — üyelerinin samimi barış arzuları ve aym zamanda barışın menfaati a her türlü feda- kârlıkta bulunmaya âanik olan Macaris. tanın âkilane hareketi - sayesinde acun barışını tehdid eden büyük bir tehlike - nin ortadan kaldırılmasına muvalfakiyet elvermiş olduğunu ilave etmektedirler. Uluslararası ödemeler bankası Bale, 12 (A.LA) — Uluslararası öde- meler bankası, dün 48 inci toplantısını yapmıştır. Bu toplantıda gündelik işler görüşülmüştür. İhraç bankaları müdürlerinin — top- lantıları dışında olarak dün altın blo- kuna ginni; memleketler mümessilleri şlar ve bu toplantıda Itılyı hınhu müdürlî arkadaşlarına liretin altın krymetinin istikrarını te- min için ecnebi dövizini burf bir sürette satın alımmasına ait yeni ted- birlerden bahsetmiştir. Uluslar Derneği konseyinin toplantısı bitti Cenevre, 11 (A.A) — Uluslar derne- ği konseyi, bugün öğleden sonra Sar işleri hakkında tetkikatta bulunmüş ve bunun üzerine konseyin fevkalade top- karmaktadır. Arzu edilen sükünetin ta- hakkuku şimdi macar hükümetine bağ- lıdır. Konseye gelince, konseyin asil wazifesinde kusur etmemiş olduğunu söylemek Jâzımdır., 1 ald ı,uı— bitmiştir. Boliyya'da seferberlik Lapıı. 11 ÇALA) — Bütün eli.silah tutan bolivyalılar seferber edilmiştir. * SOVYETLER BİRLİĞİNDE “SON DUYUMLA Fransa'nın Amerikaya olan borcları Paris, 11 (A.A.) — Nazırlar meclisi dünkü toplantısında Amerikaya olan borclar meselesini görüşmüş ve eski durumda devama karar vermiştir. M. Eryo, bu münasebetle borclarım tediye- si hakkında vaktile ileri sürmüş olduğu fikirlerine sadık bulunduğunu miştir. söyle- Fransa eski savaşcıları Paris, 11 (AAy — Başbakan M. Flanden kabine toplantısında savaş ma. lüllerinin bugünkü durumlarının eyileş- tirilmesi için maliye ve tekaüd bakanla - rile mutabık olduğunu söylemiştir. Fransız - Soövyet ticaret münasebetleri Moskova, 11 (A.A.) — Fransız — Sovyet ticaret protokolunun imzası Jhakkında düşündüklerini bildiren İz- vestiya gazetesi, Fransa ile Rusya'nın karşılıklı ökonomik münasebetlerinin korunmasına - verdikleri — ehemmiyete işaret etmekte ve bu uzlaşma ile M. Litvinof ve M. Laval'in Fransa ile Soövyet Rusyanın sıyasal çalışma bera- berliği hakkında imzalamış oldukları protokol arasındaki benzeyişi kaydettik- ten sonra şöyle demektedir: “Bu iki belge, iki ülke arasındaki yakınlaşmayı temin edecektir. Birinci kânun ayrı içinde bu iki belge güzeyin- de Fransız — Sovyet çalışma beraber- liğinin ilerlemiş olduğunu kıvancla kaydetmekte ve her iki ülkenin bundan faydalanmış olduklarını söylemek ge- rektir. Aynı zamanda bundan acunun barışı da istifade etmiştir. O barış ki, bekası için Fransız ve Sovyet Rusya- nın harcamakta oldukları ve edecekle- ri çalışmalar çok mühimdir. SAR İŞİ VÜZTÜRÜNA Sar'a gidecek uluslararası güc Londra, 11 (A.A.) —/;Avam Kama- rasında bir sorguya karşılık, Sir Con Saymen demiştir ki: “İngiliz, İtalyan, isveçli, hem de hollandalı askerden top- lanma bir gücün, Noel yortularından önce Sarda bulunacağı umulur. Bu ka- rışık gücün başkumandanı bir ingiliz olacaktır sanırım.,, Hollanda ve Sar Lahey, 11 (A.A.) — Hükümet Sar- da plebisit esnasında asayişi muhafaza için bir Hollanda gücü göndermeyi ka- rarlaştırmıştır. ei Stokholm, 11 (A.A.) — Hükümet Sar'a göndermeyi kararlaştırdığı kuv- vet 250 kişiden ibaret olacahtır. İsviçre Sar'a niçin polis gücü göndermiyor? Bern, 11 (A.A) — İsviçre federal hü. kümeti reisi M. Mota, İsviçrenin Sar'da ulaslararası bir polis gücü bulunmasını onamakla beraber ne için kendisinin o- raya güc göndermediğini ingıîlı sefiri- ne anlatmıştır. M. Mota, İsviçrenin bir çok kanton. lardan bir araya gelme olmaktan ve her kantonun ayrı ayrı kendisine bağlı güc- Teri bulunmaktan ötürü buna imkân gö- rülemediğini söylemiştir. Moskova sovyetleri seçimi başladı Moskova, 11 Ç(A.A.) — Moskova sovyetleri seçimi bu sabah başlamıştır. 37 beyaz rus daha muhakeme ediliyor Moskova, 11 (A.A) — Son zaman- larda sovyet memurlarına karşı Ukray - na'da yapılan zorba hareketlerinin a - nıklıklarına katılmış olmaâk suçu ile ya- kalanan 37 beyaz Trüsun muhakemesi, DAĞNIK DUYUMLAR ğ Avam kamarasında 22 ; * . Hi Hindistan meselesi — Londra, 11 (A.A.) — Hindistan anâ sıyasası (kanunü esasisi) hakkında dş Avam kamarasında yapılmış olan 1851 ; görüsmeler, pek © kadar alâka uyand’f * rmamıştır. Sebebi de, hükümetin Mit hafazakâr fırkanın güvencini önı:rde“r elde etmis olmasıdır. Kamaranın ekseriyeti: M. Sîm"d Hoare'in parlamento kömisyonun met ni lehindeki söylevini ittifakla alkiln' mıştır. M. Samuvel Hoare bu söylev! bu metnin üç ana çizgisini birer bir€ sayıp dökmüş ve bunların pek yeı'l"cı olduğunu söylemiştir. Bü üç noktâr — şunlardır: 1 — Eyalet muhtariyeti, 2 — Hind birliği federasyonu, 3 — Valinin imtiyazlarını korum hususunda aid makamların mesuliye ve gereken ceza tedbirlerinin ıatbîk i dilebilmesi için yeter bir ordu huı. durulması, Hind işleri bakanının vermiş old"b.v_ n anlatımı şiddetli bir münakaşa takip © miştir. tü Binbaşı Att Lee, mühalif işçi fırk& sı adına, M. İsaac Food, muhalif libe” rallar adına ve Lord Wolmer ile U’d Hartington, muhafazakârların uğ“& | nah bucağı adına “Birleşik Amerikâ” —— dan ilk defa büyük bir federal de 4 kumlması amacında olan saçma Pfhj nin,, aleyhmde bulunmuşlar ve H ulusunun menfaatinin kongrenin faati ile taban tabana zıt olduğu ve t6 Jif olunan ıslahattan istifade edecek © lanın yalnız kongre olacağını ıöylem'r lerdir. , L | İngiltere — Avuıturalyı Sovyet, Rusya âli askeri mahkemesine verilmiştir e 3 HÜ K yapmakta olan | plı;:reden buray Japonların istekleri Vaşington, 11 (ALA. — Japon sefr —— ri M. Saito, gazetecilere bildkiıkld' şoyle demiştir: '— Japonya'nın amacı, uzak doğu” da dirlik ve düzeni temin etmektir. Jt ponya, emperyalist bir devlet ııılî"' gelmek isteğinde değildir. Herha bir ihtilafta saldırrer durumuna B? imek de istemiyoruz. Bundan başkâ fâ ponya, bugünkü andlaşmaları vt bik hassa Çin'de — açık kapı — M y tesis etmiş olan andlaşmayı ka isteğindedir. TU Kolkozlarla birleşmeb' Moskova, 11 (A.A) — Son günle Kolkozlara büyük bir tehacilm g0? mektedir. H! Ziraat komiserliğinin istatistiklef" göre, Leningrad mıntakasında 60 " batı mıntakasında 71 bin, Gorki © kasında 100 bin, Ukrayna'da 400 bi? .—— beyaz Rusya'da 100 bin işletme B fü,'î Jarla birleşmiştirler, v SD | İyran - Irak sınır işi - Tahran, 11 ÇA.A) — İrak tinin İrak — İyran sınırı meselesi kında uluslar derneğine müracaat olduğu haberi, İyran mahfeil künetle karşılanmıştır. Bu e S İyran hükümetinin kendi hukukü sinde ve devletler hukuk prt uygun olarak hareket etmekte o1dUŞ nü söylemektedirler. ü vağl Almanya'da ne kadar işsiz Berlin, 11 (A.A.) — Sonteşrin » Aımanyıdııın.mınıuııym“’“ v ğalarak 2.354.000 e M ğ çoğalma kış geldiği için açık ü lışan “İşçilere yol verilmesinden .,a*" / miştir. Sene başındanberi işsizl! ğ yısı 1.700.000 azalmıştır. B j Ki Otomabil lökof“ t Berlin, 11 (ALA) — A%p?; riola bugün otomobille beş kil i safe üzerinde 311 kilometre ’::L::ğ# sürat temin etmek suretile V bir çabukluk Tökoru elde etmiştir velki rökor 234 kilometre 846 K Avusturalya hava İ’o.n— yolda Roma, 11 (A-A) — w;;;,