13 Aralık 1934 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON BEŞİNCİ YIL. No: 4809. Artırım Bu öz türkçe söylevi, dün Halk- evinde Kız lisesi talebesinden Ba- Yan Kıymet N. Conker söylemiştir. Bayanlar, Baylar; Uluş soysallığı sıyasasının bir $ok değerli verimlerini aldığımız Hu sırada, beşinci artırım yedigü- düne başlamış bulunuyoruz. Kurtuluş savaşında, uluşçuluk özlüğüne, bütün acun budunlarını Şaşırtan Türk; bugün de, ulusal öSkonomi tutumunda soysal yetgin- liğini göz kamaştıran bir parlak- gösteriyor. Acunun, dün ulusal, lxııüıı_dc soysal yönden alkışladığı Türk, yine o Türktür. Türkün özlüğü ğgişmemiştir. Ulusumuzun bu özlüğünün belgesi cumurluktur. Türk uluş soysallığının ayırtımı #konomik olmasındadır. 5 Taş, ağac, tuğla, kirec, demir Yapı gerecleridir. Ancak taş, ağac, tuğla, kirec, demir yığını ev de- mek değildir. Yapıcılarm hepsi, bu gerecleri kullanırsa da, ortaya çıkan işler biribirine benzemez. Uluş kurumu da, böyledir. Uhı'ş Yapısında başlıca gerec, ökonomik düzendir. İşte bundan ötürüdür ki, Türk uluş yöndemi sıyasal ö- konomi temeline dayanmaktadır. Ulusun; — uluşun, ökonomide ütün varlığını, tüm güresini ge- niş ölçüde kullanarak - çalışabil. Mesi için güvenci de süel varlık olduğu unutulmamalıdır. Biz Türkler; sıyasal, soysal alanlarda olduğu gibi, ökonomik alanda da köklü, verimli işler ya- pacağız. Bu yolda ne yetre verim- li işler yaparsak, ulusumuz o yetre zenginlemiş, o denlü yükselmiş, :lılılîk bulmuş, hem de mutlaşmış lur. Amacımız yalnız çok yetiştir- Mek, çok yapmak olmıyacaktır. Ulus bakımından en IEN'İIII. en Yerimli olan işlere, en ileri tek. nikle sarılacağız. Gücümüzü, öz derğerimizi biliyoruz. Bunları ge. lişi güzel kullanacağımızı sanmak bizi tanımamatttır. Biz öz değerimizi, kökel dü- #ünmekten gelen olurlu bir düzen Çevresi içinde, ulusun gelirini ar- tıracak yollarda işletmekteyiz, iş- eceğiz. Ti ; İçinde yaşadığımız ökonomi Acunu, para ökonomisidir. Tutum- lu olan ulus, uluşun varmı artırı- Yor demektir. Ancak bu Paralar verimsiz birikip Malı, uluşal güvenle akmalıdır. ğ Çünkü bu kurumlar, bugün ok îiııhıı: gibi, “ı..-:ku de ulus var- ğmm yaşatanıdır. Üzeldenberi bir ulusun varlığı- hın değeri, soysal alanlarda, gü- Fesinin ölmez izler bırakması ile ülür. Ökonomiyi, kendi başına değil, Uluşal, varlıklar arasında değer- lendiriyoruz. Bu varlıkların güc- inde, köklenmesinde en bü- Yük gereklik ökonomidir. Bütün bunlardan sonra uluşun Yardımı ile, ulusun, ökonomik a- ::"_dı kazanacağı acunsal yetgin- iğin ne denlü değer alacağı ken- dilizinden ortaya çıkar. Ökonomide ilerlememiş Budun- lar varlıklarını koruyamazlar. Ö- mi yetginliğidir ki ulusa; Uluş berkitmek için, kişisel olsun, Ulusal olsun insel duygularını ta- hir ak gücünü, kıvancını verebi- k Ulusal ökonami yapımız yüce- irken, her Türkün alın terinin de- erlenmesini gözden kaçırmıyo- E'z_ Uluşçu sıyasamız, kişisel ben- Üi silmek değil, gerçekleştirmek Yolundadır. v işi, kendi özlüğüne, bilgisine, y rarlığına dayanırsa, Ulus ta, Adımız, andımızdır. 13, İLKKÂNUN 1934 PERŞEMBE Vaşington, 12 (A.A.) — Harbiye Bakan- lığı, yeniden V10 tane av ta, yaresi — satın alınmış olduğunu bildirmektedir. Orta hız- ları saatte 350 kilametre olan bu tayyare- lerin değeri 1.986.400 dolar tutmaktadır. Her yerde 5 kuruş Artırım ve yerli mall_arv yedigünü başladı Sanayileşme,erkin uluşun ta kendisi olduğu içindir ki türk ulusu onu l)enimscmiştir Kâzımı Özalp ...Gelecek yıl, bu günlerde, gerek ök onomik, gerek sıyasal alanda yurdun daha yüksek,daha ileri olacağına, aslâ Dün, ulusal artırım ve yerli mal- lar yedigününün beşinci yılının başlangıcı olmaktan ötürü, her yıl yapıldığı gibi, Ankara Halkevin- de büyük bir toplantı olmuş ve yedigün Başbakanımız General Dünkü değerli söylevi ile arcırım ve yerli mallar yedigününü açan Başbakanımız İsmet İnönü'nün çok değerli bir söylevi ile açılmıştır. Dünkü toplantıda - dinleyiciler | si, Bay Akagündüz'ün Başkanı General Kâzım — Özalp, bütün bakanlar, C. H. Fırkası Ge- nel Kâtibi Bay Receb Peker ve saylavlarımızdan pek çoğu vardı. Merasime saat 16 da, Ankara Kız lisesi talebesinin bir ağızdan söy- lediği istiklal marşiyle başlandı. Bir talebe ulusal bir şarkı, Bi Kıymet Conker öz türkçe bir söy- lev söyledi. Gene kız lisesi talebe- “türk şe- keri,,, "kümes oyunları,, adında- ki piyesleriyle talebeden Bayan Nezihe'nin “Buhran,, adındaki pi- yesini temsil ettiler. Başbakanımızın söylediği bü- yük söylevi, olduğu gibi, aşağıya koyuyoruz: General İsmet İnönü sürekli alkışlar arasında kürsüye geldiler. — Bayanlar, Baylar, sevgili dinleyicile- Fim, Ökoönemi ve artırma haftasını yeni . den açıyoruz. 'Bir kaç yıldanberi, yılın belli başlı günlerinde bu toplantılar bü- tün memlekette, memleketin ökonomi ile alakasını, ökonomi işlerinde hevesle ça- lışmayı ve memleketin ökonomik varlığı- nı gözden geçrmeyi kolaylaştıran bir fırsat oluyor, Bu geçen yılın ökonamik yaziyetini size geniş yürekle ve kıvanç. la söyliyebilecek vaziyetteyiz. Bütün dünyada ökonomik vaziyet bu sene yer yer bazı iyilikler gösterdi denilebilirse de genel olarak sıkıntı, darlık devri geç- miş ve genişliğe dönmüş denilemez. hk dünyaya şâmil olan sıkıntının bizim ülkede iyiliğe döndüğünü zannetmek, böyle bir zannı söylemek bir cesaret ol- duğunu bilirim. Ama bunu kati, riyazi bir şekilde ileri sürmek ve mübalağalı rakamlar söylemek aklımdan geçmez. Ancak alınan tedbirler ve memleketteki alış veriş halinin bunu söylemek için imkân verdiğini siz de biraz sonra kabul ode- ceksiniz. Bu yıl diğer uluslarla, uluslararası ticaretimiz geçen yıllara nisbetle azal - mamıştır. Aksine olarak genel mahiyeti ile daha iyi bir istikamet göstermekte . dir. Diğer taraftan iç pazarının olduk - Ça canlı mikyasta artması dış ticaret ile beraber olarak memlekette fiatlar üze - rinde iyi bir tesir husule gelirmiştir. Fi- atlar içinde size bazı rakamlar söyliye . ceğim kâi memlekette hasıl olan yahut hasıl olmağa yüz tutan genişlik için u- mut verici bir delil olarak siz de göz önünde bulunduracaksınız. Başlıca, dı- şarıya çıkardığımız mallardan üzüm, zahire geçen yıla nisbetle daha fazla pa ra etmiştir. Üzerinde çok söylenen in- cirin değeri benim aldığım son hesabla. ra göre geçen seneye nisbetle yüksek addolunabilir. Harhalde geçen yılkinden daha az Fiatta olmadığını söylemekte it- tifak vardır. İnciri bilhassa söylemem onun değeri üzerinde çok münakaşa goç- tiğindendir. Üzümde ve zahirede fiat- lar münakaşa götürmez — surette geçen yılkinden daha elverişlidir. Bundan son. râ yün ve pamuk geliyor. Bunların mem- Kalabalık dinleyicilerle dolan Halkevi salonunun kalabalığı o kadar çoktu ki Halk- evinin geniş salonu bunları ala- mamış ve Halkevi, ta koridorları- na kadar " Halkevinde bulunanlar arasında — Kurultay Bütün memleketlerde tahmin bu yolda- dır, Bizim memleketimize gelince; bu durumunun iyiliğe döndüğünü söyliye - biliriz sanıyorum. Bu son beş altı yıl. bir köşesi leket dahilindeki fiatları geçen yıldan çok daha iyidir. Meselâ yünün kilosu geçen sene 17 kuruşa kadar satılırken bugün 120 kuruştan aranmaktadır. Tif- (Sonu 5$ inci sayıfada) acunun en dirlikli M het ae fper aa. Fer aaf Türk kadınmın, ulusun bu ev- rensel işinde yeri eşsizdir. Tür- kün yakım geçmişteki gerileyişi, ulusun üzel turasına aykırı olarak, Türk kadınmın işten uzaklaşması ile başlamıştır. Türkiye Cumurlu- ğu, ulusumuzu bugün bütünleştir. miş bulunuyor. Yurddaşlar! Artırım yedigünü, Türklere, u- lusal ökonomik yükümlerini bir kez daha düşündüren gün olmalı- me. a Yetginlik — Kifayet, kabiliyet Güre — İrade Yetre — Kader Genlik — Refahı Süecl — Askeri Kökel — Cezri İnsel — İnsani Yüküm — Varife Uluslar derneği ba- rışı kolaylaştırıyor Londra, 12 (A.A.) — Dün ak- şam okuduğu bir söylevde, — Sir Con Saymen Uluslar Derneğinin genel barışa gösterebileceği ya- rarlıklardan yana göz alıcı iki ör- nek getirmiştir. Sar havzası için olan birincisi hakkında demiştir ki: “— Reyiâm sırasında karışıklık çıkmak tehlikesi, İngiltere, İtal- ya, Hollanda ile İsveç'in, ingiliz kumandası altında kuracakları u- luslararası bir gücün ortaya' kon- ması için varılan uzlaşma yüzün- den artık kalmadı. sanırım. Bu güc sayesinde, denilebilir ki, rey- ler gürültüsüzce toplanacak, bun- (Sonu 2. inci sayıfada) Amerika- Japonya deniz yarışı Tokyo, 12 (A.A.) — Husust konsey toplanarak Vaşington mu- ahedesinin feshini tasvib eden ko- mitesinin raporunu tetkik edecek- tir. M. Hirota, dün, andlaşmanın bozumundan sonra da hükümetin deniz tahdidi — için konuşmalara devam edeceğini komiteye temin etmiştir. Deniz Bakanı, deniz — silahları için bir yarış başlarsa, Japonya- nın ihtiyaçlarına en eyi biçimde cevap verecek ucuz gemiler yapa: rak bu yarışa girebilecek durum- da olduğunu da komiteye temin etmiş, japon deniz süleri yekünu- nun, amerikalıların 80 bin kişisi- ne karşı 30 bin kişi olduğunu ila- ve etmiştir. tereddüd etmeden emniyetle bakıyoruz İsmet İnönü General Kâzım Özalı;'ın radyodaki söylevi Yerli malları yedi gününün başlama- sından ötürü Kurultay ve Uluzal Öko. Kurultay, tlusal ökonomli ve artırım derneği başkanı General Kâzım Özalp momi Artırma kurumu başkanı general Kâzım Özalp dün akşam radyoda şu söylevi söylemiştir Bayanlar, Baylar, İlk sözüm, başkanı bulunduğum “U. kusal Ökonomi Artırma - Kurumu,, nan Yüce koruyucusu Atatürk'e derin say- gt ve sarsılmaz inanımı sunmaktır. Beşinci artırma ve yerli mallar yedi. günü kamunuza kutlu olsun. Geçen yıl da bugünlerde Ankara radyosunda sizinle bir konuşma yapmıştım. Aradan bütün bir yıl geçti, kişisel bakımından bir yıl daha kocadık demek. Ulhüs bakımından ise, en az on yıl daha gencleştik, daha dincleştik, daha güclen- dik. Bana inanın, yurddaşlarım, bu bir yıl içinde türk ulusu en aşağı oa yılın dazmnı birden aldı. 1934 yılı bizim için işte böyle kutlu, böyle verimli bir yıl oldu 1934 yılmın belli başlı verimleri. mi kısaca anlatayım. Eskişehir şeker fabrikası — işlemeye bu yıl başladı. Turhal şeker fabrikasının temeli bu yıl açıldı. Gene bu yıl içinde çalışmıya başladı Böylelikle şeker yönünden de kurtu. luş savaşımız bütünleşmiş olda. Kayseri büyük pamuklu fabrikasının da temeli bu yıl içinde atıldı, bu fabrika ulusun beş yıllık, sanayi plânile kuraca- &ı dört büyük pamuklu fabrikasının il- İkincisinin de - temeli gene bu yıl, Konya Ereğli'sinde atıldı. Öteki pamuk hu fabrikalarından biri Nazilli'de, biri de Malatya'da kurulncaktır, Bütün bun- lar işlemeye başlayınca pamüldü yönün- den de artık yabancı malına el açmıya- cağız. Gene bu yıl içinde Bakırköy bez fab. rikası en yeni sistemde büyütüldü, isle- meyo başladı. Görüyorsunuz ki; pamuk- la sanayii alanında çok hızlı adımlarla ilerliyoruz. 1934 yılı içinde temeli atı - lan fabrikalar bunlarla bitmiyor. Bunlardan başkat kürt, İspartada gi temelleri atılmış, Bursada, Karsta birer süt tazu fabrikası işlemeye başlamıştır. (Sapıfayı çevirinit) 'çt