20 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 6

TT Ç -— AŞT TT A (Paris - Soir gazetesi “Sulh za- manında,harp yapanlar” başlığı altında, Alman casusluk teşkilâtı. nın nasıl çalıştığımı gösteren ve Fransız erkânıharbiyesinin gizli dosyalarına istinat eden bir ma- kale silsilesi neşretmektedir. Her hangi bir kayıtsızlık, bir ehemmi- yet vermemezlik, gevezelik ve lâ- ,Übalilik yüzünden bir vatandaşın bazan memleketine düşman olan. lara ne dereceye kadar faydalı a- labildiğini, her hangi bir yabancı devlet casus teşkilâtlarını ne gibi zanlara düşürdüğünü açıkça gös- teren bu neşriyat, dünyanın bu- günkü şartları içinde okuyanlar. da bir intibah uyandıracak mahi- yettedir. Bunun için tercüme ve neşrediyoruz. İkinci makaleyi de yarın okuyacaksınız.| B aşvekil Daladier'nin söylediği gibi memleketimiz şu daki- kada bir hiyanet ve casusluk çenberi içinde bulunuyor. Vicdanlar satın a- hıniyor, askeri ve iktısadi casusluk yapılıyor. Bazan “beyaz harp”, “kararsızlık harbi” bazan “sinir harbi” adı veri. len ve hakiki adı “casusluk harbi” olan harp başlamıştır. Bu casusluk çenberi ordu, hava ve deniz kuvvetlerimizi çevirmeğe ça- lıştığı gibi ticaret denizciliğimizi, diplomasimizi, sınai, mali, iktısadi, siyasi teşkilâtlarımızı ve hattâ hâle. ti ruhiyemizi daima gözönünde bu- lundurmaktadır. Bunları kim yaptırıyor? Resmi ra. porlarda, mahkeme kararlarında ad- | ları geçmemekle beraber hepimiz biliyoruz ki bu şebekeleri idâare eden devletler şunlardır: 1 — Almanya, 2.— İtalyâ, 38 — Japonya. J aponlar iktısadi ve sinai casus- lukta maharet göstermekte- /— dirler. Liyondaki ipekli kumaş fab. rikalarımızda kumaş imalindeki in- |— eeliklerimizi öğrenmekte ve modelle. /— rimizi kopye etmektedirler. — N İtalyanlar daha çok deniz casus- 4 | luğunda tekemmül gösteriyorlar. | Turin şehri Fransaya saldıran ca. susların merkezi halini almıştır. - Modanda bir müddet evvel yakala- nan bir casus Alp hudutlarında |- Fransız seferberlik plânıni öğren- meğe çalışıyordu. Ve bugün açıkça |— söyliyebiliriz ki geçenlerde, “sulh — zamanında casusluk edenlerin dahi -— idama mahküm edileceğine dair olan muvakkat kanun” mucibince idam e- - dilmiş olan deniz asteğmeni Elua O- - ber'in casusluk ettiği devlet te İtal- — ya idi. Bu casus subay İtalyaya öyle /| bir deniz plânımızı vermişti ki eğer — rasusluğu keşfedilmemiş olsaydı bir - harp patladığı anda bir deniz fırka- — mız feci bir pusuya düşürülmüş ola- — caktı. SK Smae 'e BALATİRE GİMİYEER e S V ASA SAAi ÖİÜÜRÜE BAA S BT ğ — Görünmez ve /— merhametsiz harp : H iç şüphesiz bu harpte en ileri 4 giden düşmanımız Almanya- — dır. Yalnız şu kadar söyliyeyim ki -— 1939 yılının ilk üç ayında Fransada — tutulan casuslar Umumi harpten ev- — velki 6 yıl içinde tutulmuş olan ca. suslardan fazladır. — Almanların meşhur kralları Bü- — yük Fridrih casusluk için şöyle der- di: “Sulh içinde harp yapmak. İşte ca- — susun vazifesi budur.” ;Bu sözü, Umumi harpte ve şimdi yAlman casusluk teşkilâtı olan “Ab. ' teilung Drei B.” yani B. üçüncü bü- To reisi General Nikolay daima tek- /| rarlamak itiyadındadır. — Bu teşkilâtın programı gelen şey şudur: “Bir memleketin hayvasını anla- mak, efkârı umumiyesinin - devam- İ surette - nabzıni tutmak”. General Nikolay'ın fikrince: “Bir casusluk teşkilâtı beynelmilel siyasi başında aüi AAA SULH ZAMANINDA HARP YAPANLAR sürmek Alman CaAasusları Nasıl Çalışıyor? F < ç. Soöon' zamantâyda Potonyüta yakateriarı Btr Atevarc kadın casusu sorguya gönderiliyor vaziyetin barometresi halini âlamaz- sa on para etmez.” w İmparator Vilhelm'in en çok e- hemmiyet verdiği kuvvet bu teşki. lâttı. Vilhelmin yerini tutan Hitler de yine bu teşkilâta ehemmiyet vermektedir. Şu farkla ki Reis Ni- kolay yirmi yıl önce binbaşı idi. Şim- di generaldir. u teşkilât hiç umulmadık in- sanları kullanmasını bilir. Yirmi yıldanberi moda olan casus. luk romanlarına istinat ederek değil, Fransız erkânıharbiyesi istihbarat dairesi olan “Üçüncü şube Büro B.” sinin gizli dosyalarına istinat ede- rek bu yazıyı yazıyoruz. Aşağıda o- kuyacağıinız raporlar Almanya tara- fından tekzip edilemez. Zira West « chef - Ausgegebene Nachrichten'in B. 3 numaralı dosyasındaki “harp casusları listesi” nden çıkarılmıştır. G eneral Nikolay dünyanın nab- zını nasıl tutar? Psikolojik ajanlardan aldığı rapor- arla... Nedir bu raporlar” İşte birkaç nümunesi: 1914 yılı temmuüz ayının 28 inci günü M. 85 numaralı casus « ki Meç şehrinde oturan bir Almandı - şu ra- poru gönderiyor: “Hudut boyunda sükün devam e- diyor. Ahali kati surette harbe a. leyhtardır.” Ayni günde “itimat caiz bir adam” Paristen bildiriyor: “Bir harp hazırlığına delâlet eder birçok hâdiseler oluyor. Tafsilâtlı rapor bekliyorum.” Ayni günde M. 94 numaralı ca- sus -ki askeri vazifesini bir piyade alayında yapmakta olan bir Fransız işçisi idi - şunları bildiriyor: “Konflan'da âni bir Alman hücu. mundan korkuluyor.” Münsteroldaki casusun, — “Alsas Lorendeki Fransız ahalinin harbe ta- raftar olduğunu” bildiren raporunu okurken Nikolay, Avinyondan Pari. se giden yüzbaşı Yaneş'ten şu kısa mektubu alıyor: “Tam bir sükünet var. Fransızlar Longvaydaki casuslardan biri de şöyle diyor: “Halk çok sinirli ve muztariptir.” Ayın 30 unda da şunu gönderiyor: “Bir fevkalâdelik yok.” Senones'deki casustan ayın 31 in- de şu kısa rapor geliyor: “Bir panik arifesinde oldukların: ihsas eden bir telâş var.” lişte, bir raporları, bir de çıkan gazetelerdeki yazıları satır satır takip etmek suretiye Alman teşkilâtı bir psikolojik barometre ha- zırlamakta ve bu barometrenin iniş ve çıkışlarına bakarak Alman erkânı harbiyesi ve şefler hesaplarını yap- maktadırlar. Alman üçüncü bürosundaki psiko- lojik dairede 80 zabit çalışmaktadır. Bunlar gazeteleri okurlar ve icap e- derse seyahatler edip hâdiseleri yer. lerinde tetkik ederler. Herhangi bir ecnebi memlekete gitmiş olan bir Alman mutlaka bir casustur. Öğrendiğini casusluk teş- kilâtına bildirmeğe mecburdur. İster gazeteci, ister tüccar, işçi ve köylü olsun, Alman hudutlarından çıkıp tekrar Almanyaya giren Almanların ilk işi mahallelerindeki polis ko- miserine gidip gördüklerini, duy- duklarını, hissettiklerini anlatmak. tır. Bunlar bunu bazan şuurla ve çok defa da korkularından yaparlar ve tabii bire bin katarlar veya uydurur- lar. 1914 te o zayıf ve mütereddit Ma- reşal Moltke, Başvekil Fon Betman Holveg'i bu raporları göstererek harp ilânına teşvik etmişti. Bugün de bu nevi raporlar, hiç umulmadık bir anda, hiç beklenmedik bir dakikada Alman şeflerini yanlış yollara sev- kedebilir. Turhal - Tokat Maçı Turhal, (TAN) — Gençlerimizin daveti üzerine, Tokat spor takımı futbolcuları buraya gelmişler ve Tur hal Güçyurdu takımiyle karşılaşmış- lardır. Tokatlılar, bire karşı yedi gol le mağlüp olmuşlardır. Misafirler şerefine 30 kişilik bir öğle ziyafeti verilmiştir. Turhal gençleri, Sümer Bank takı- mi ile bir intikam maçı yapmak üze- sinirlenmişe benzemiyorlar.” bedliş Teliz li Gi zzağlbi . Şeğleluk S re yakında Kayseriye gideceklerdir. OŞT VKU TAN 20 « 7T . 939 GAZETELERLE ŞAKALAR Borç ve Alacak Yazan: Naci SADULLAH Dostumuz Abidin Daver Fransa- ya gitmiş. Orada — bulunduğu sırada, İtalyaya gidip gelen otobüs- lerden birisine binmek, ve İtalyanın tarihi bir şehrini ziyaret edip dön - mek hevesine kapılmış. Refikasına ve kendisine, birer ta. ne gidip gelme bilet almış, ve oto - büse yerleşmiş. Fakat İtalyan hu - dudunda kendisini ve refikasını oto. büsten apar topar indirmişler, ve: “— Hükümetin emri var! Demiş. ler. Siz, İtalya aleyhinde makaleler yazdığınız için, İtalyaya giremezsi - niz!” ğ Ben, İtalyan devletinin Abidin Davere baiışcltiği bu — mazhariyete hayli imrendim doğrusu: Zira vaktile yazılmış yazıları onu, verilmiş birer sadaka gibi korumuş. Fakat nankör Abidin Daver, kendisine gösterilen büyük lütfun xadrini bilememiş ola- cak ki, İtalyaya bırakılmadığına içer.- lemiş. Bu hiddetle, Mussoliniye yaz- dığı bir açık mektupta: “— Sinyor! Diyor, ben bindiğim otobüse, tam 52 frank, 32 santim pa- ra vermiştim. Halbuki, sizin emriniz yüzünden, bu biletlerden istifade e- demedim: Binaenaleyh, şimdi sizin tam 52 frank, 32 santim var!” Şimdi siz, Abidin Daverin bu saf. dilâne talebine ne bana borcunuz buyurursunuz? Sinyor Müssolinide para ne gezer ya- hu? Eğer onun o kadar parası olsay . dı, Triyesteyi — Almanyaya kiralar mıydı? Hey gidi Abidin Daver hey: Çiz. mesini kiraya veren adamdan pars istiyor! * Sıçanlar da mihvere girdiler tarıstanın bilmem neresi, iri yarı ve aç farelesin istilâsına uğramış. Müs. tevli fareler, 32 bin kental hububatı tahrip etmişler... Şu iri yarı aç sıçanların istilâ si. yasetine ne buyurulur? Demek niha. yet onlar da mihvere girdiler! * Nihayet dediğim çıktı “Komik” refikimizde den yazılardan birisinin da şuydu: intişar e- serlâvhası “— Antant Kordyal tenis maçı!” Demek nihayet' foyan meydana çıktı. Ben sana: “— Türkçeyi bilmiyorsun!” der. dim de inanmazdın: Hakkım yokmu imiş?, ; * Şeytan atıyor da! Yine gazetelerde okudum: Eren- köyünde Bostancı caddesinde Rıza ve Ali adında iki arkadaş arasında ala- cak meselesinden bir kavga çıkmış. Zabıtanın tahkikatına nazaran, bu kavga d tab yere düşmüş, ve garip bir — tesadüf neticesinde, — kavgacıların ikisi de, I%EKONOMI:&%& Son günlerde Almanya ithalât bü- roları Türkiye mallarının fiyatlarını e 10 — 15 hnisbetinde düşürerek permi vermektedirler. Meşin ve ya- rım işlenmiş derilerle hububat fiyat. larında yapılan bu tenzilât malları- miızın Almanyaya ihracmı durdura- cak bir mahiyet alabilecektir. Tüc- carlarımız Almanyanın bu hareketi- ni piyasamızı idare mahiyetinde te- lâkki ediyorlar. Bazı ihracat müesse selerimiz de Almanyanın Türkiye mallarına karşı aldığı tedbirler gibi ALMANYA İÇİN Mukabil Tedbir İsteniyor bilmukabele Almanyadan ithalâtımız için de ayni tedbirler alınmasını ve bizde de Alman malları için fiyat tesbit eden bir ithalât hürosu kurul. masını istemektedirler. Hububat için dün Hamburgtan bil- dirilen fiyatlarda geçen haftaya na- zaran yüzde 5 — 10 nisbetinde bit düşüklük görülmektedir. Yüzde 5—6 çavdarlı sert buğdayın tonuna sif Hamburg 4,5 lira, sarı mıisır 53,5, arpa 44,5, kepek 32 — 33, mavi haş. haş tohumu için 237,5 lira fiyat bil- dirilmiştir. Arpa Fiyatları Arpa fiyatlarının tedricen yüksel mesi üzerine piyasamıza fazlaca ar pa gelmektedir. Arpa mevrudatının artması fiyatları normal bir derece. ye indirmiştir. Çuvallı arpaların kilo sa 4,10-kurüştan- satışlar olmuştur. Mevrudat 220 bin kilo kadardir. Bandırma ; malı çavdarlardew dwii 100 bin kilo fob kilosu 3,35 kuruş- tan, Istanbul teslimi ise 4,05 kuruş- tan satılmıştır. Ticaret ve Zahire Borsasında -Ticaret ve Zahire Börsası idare he- yeti intihap faaliyeti artmıştır. Bor- sada seçim hazırlıkları tamamlanmış ve listeler asılmıştır. Pazartesi günü seçim yapılacaktır. Borsa âzalıkları- nı elden kaçırmamak istiyen idare heyetinden bazı zevat kendilerine ta- raftar bulmak için ticarethaneleri do laşmıya başlamışlardır. ŞS SĞ Ve Fındık Fiyatları Almanyanın henüz fındık fiyatla. rını tesbit etmemiş olması fındık mıntakalarındaki satışlar üzerine te- sir etmektedir. Kilosu 46 kuruşa ka- dar alivre satılan fındıklar üzerinde dun muameleler azalmış oîdugundan muştuı. —— Muratlıda Mahsul Çok Bereketli Muratlı, (TAN) — Bu sene mah- sulün fazla bereketli olması, çiftçinin yüzünü güldürmüştür. 200 den fazla âzası bulunan zirai kredi kooperatifinin büyük yardım- ları sayesinde köylüler mahsullerini toplamak hususunda hiç zahmet çek memektedirler. KB e gee A DA Tenzilâtlı Satışlar Bazı ticarethaneler mevsim sonu dolayısiyle tenzilâtlı satış yapmak is. tediklerini Ticaret Odasına bildir- mişlerdir. Oda halkın aldatılmaması için icap eden tedbirleri almış oldu- ğundan satışa müsaade etmekle be. raber kontrol işine de ehemmiyet vererek fiyatları tetkik ettirecektir. Mısırda Hayvan Hastalığı Mısırın üç vilâyetinde hummayı bakari ve hummayı kılai çıkmıştır. Buralardan gelecek olan çift tırnaklı hayvanların ve kuşların ve bu hay- wanlara ait etlerle kuru ve yaş mad- delerin, yurdumuza sokulmamaları alâkadarlara tebliğ edilmiştir. Nohut Satışları Bu senenin yeni mahsulü olarak nohutların alivre satışları başlamış. tır. Ağustos teslimi Bandırma, Kara- biga mıntakalarının nohutlarından 300 bin kiloluk bir parti kilosu altı kuruştan satılmıştır. Antalya, Balı- kesir ve Trakya mıntakalarının su. samlarından da mühim satışlar baş- lamıştır. Nohutlar ihracat için top- landığı halde susamlar tamamen spe külâtörler tarefından 15 — 15,10 ku. ruşa mübayaa edilmektedir. Düne kadar bu mıntakalardan 1290 bin kilo susam Eylül ve Birinciteşrin teslim şartiyle ve alivre olarak verilmiştir. Hestiesl e A Tuğlacıların Murahhasları Tuğlalar için kabul edilecek Norm hakkında'aâyın yirmi dördünde İktı. sat Vekâletinde yapılacak toplantıya murahhas olarak Şaban Özbalçık ve Haznedar Zade Hüseyin Subaşı se- çilmiştir. Norm'un şekli Ankarada ha zırlanmıştır. Bunda tuğlaların yük. seklikleri 15 santim ve delikleri amu di olacaktır. Bu suretle malzemeden ve işçilikten kazanıldığı gibi ses ve rutubetin geçmesinin önl alınmış o- lacaktır. Murahhaslar yarın Ankara yagideceklerdir. ... — 5 BORSA | 19 Temmuz 939 ÇEKLER Londra 5,92,75 Nevyork 126,585 Paris 3.355 Milâno 6.6575 Cenevre 28,55 Amsterdam 67.71 Berlin 50.765 Brüksel 21,505 Atina 1,08 Sofya 1.56 Prag 4.3375 Madrid 14,03 | Varşova 23,8325 | Budapeşte 24.875 | Bükreş 0.905 Belgrad 2,89 Yokohama 34,605 Stokholm 30.,5375 Moskova 23,89 ESHAM VE TAHVİLÂT Türk borcu III peşin 19.20 Ergani 19,15 Sıvas 4 Erzurum JI 19,93 Anadolu demiryolu I ve 1 peşin 37.50 Türk umumi Tiyatro 30,75 muhtelif yerlerinden yaral. l Bir de: “Şeytan doldurur!” sö - züne İi : Halbuki şeytanını gördünüz mü? Hem doldu- ruyor, hem nişanlıyor, hem — atıyor, hem de tutturuyor! Fakat bizim zabıtanın kerameti - ne ne buyurulur? Şeytan işini bile keşfediyor ma- şallah! * Et yiyenler idam edilecek Berlin yaftalı taze bir havadis, bütün dünyaya ilân ediyor ki, bun. dan böyle, et yiyecek olan her Al . man, vatan haini sayılacakmış. Bu havadise göre, meselâ İstanbul semt. lerinden birine ait olan şu ismi alıp Almanyaya takmak çok münasip o- lur: “— Etyemez!” Fakat, yine bu havadise göre, bü. tün Almanlar vatan haini addoluna - caklardır: Zira onlar, bu havadise rağmen, hâlâ, dünyanın başının etini yemek- ten vaz geçmiyorlar! İstanbul cümende bulunmaları. Belediyesi İlânları istasyonunun 4 numaralı Kadiköy Acıbadem yolunun katranlanması, İbrahimağa - Prevantoryum yolunun katranlanması. Heybeliada mezarlığı dahili yollarının betonlanması. Tahmin bedelleri ile ilk teminat mıktarları yukarıda açık eksiltmeye konulmuştur. İhale 24-7-939 pazartesi günü saat 14 te Daimi Encümende yapılacaktır. Şartnameler zabıt ve, dürlüğü kaleminde görülebilir. Taliplerin ihaleden 8 gün evvel müra. caatla alaçakları fenni ehliyet vesikaları ve hizalarında yazılı ilk temi- “nat makbuz veya mektupları ile jhale günü muayyen saatte Daimi En. İlk temi- Muham- nat men bedeli 76,20 1015,98 Büyükdere meyva ıslah arazisindeki havuzun tamiri, 47,18 — 628,94 Beyoğlu ikinci okulun tamiri, 178,62 2381,50 83,63 1114,96 36,99 — 493,20 yazılı — işler muamelât mü. (5015) tetmeleri lâzımdır, (5172) 3. Kor Komutanlığından : 1 — 8. Kor İnşaat şubesinde çalışmak üzere (250) lira ücreti şeh. riyeli yüksek diplomalı bir mimar alınacaktır. Taliplerin 27 - 7-939 gününe kadar Çorluda Kolordu İnşaat şubesine istida ile müracaatları. 2 — İsteklilerin diploma, hüsnühal kâğidı, tercümei hal, ve asker. lik vesikası suretleri ile yaptığı işlere dair vesikalarını istidalarına rap- (129) -