20 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

| | | ga TO AŞ RE mm A İİ, F Temmuzda Odun ve Kömür Düşüncesi Yazan: M. Turhan TAN İr işin hoşa gitmesi, gidebil- mesi her şeyden evvel tabla. te uygun olmasına bağlıdır. Yazın kürk, kışın da bürümcek gömlek gi. yilmez. Hararet derecesinin sıfırdan aşağı, on beşe düştüğü günlerde buz. Ju su, sıfırdan yukarı otuza fırladı. ği demlerde de kaynar ıhlamur İçil. mez. Beşikteki çocuklardan nutuk, delikanlılardan emziğe rağbet, ihti. yarlardan atletvari hareket beklen- mez ve istenildiği kadar çoğaltılma. sı mümkün olan şu mikyaslara gö- re de, temmuz ayında odun « kömür düşüncesi güdülmemek lâzım gelir, Ne gariptir ki, bizim diyarımızda, hele İstanbulumuzda odun ve kö. mür ancak temmuzda düşünülür ve kış günleri için gerekli görünen bu iki nesne, kızgın güneş altında te. darik olunarak bedeliyle birlikte o. duncuların, kömürcülerin eline bir hayli de ter bırakılır. ç Tabiate hiç te uygun olmıyan bu halin vaktiyle makul sebepleri var dı; Kış günleri şehre odun ve kö. mür gelmemesi gibi. Halbuki za. manımızda gemiler, trenler, hattâ kamyonlar fırtınalara tahakküm e. derek, kasırgaları çiğniyerek işle. mekten bir gün dahi geri kalmadık. larından, o eski mahzurların yeri ve değeri kalmamıştır. Öyleyken odu. nu, kömürü yazın almak, âdetini — yüzde doksanımız — terketine mişizdir, Niçin?.. Bu sunle “Ihtikâr korkusu; de. meklen başka cevap yoktur, Çünkü yazın çekisi 250 kuruşa satılan odu. nun kış günlerinde fiyatı beş yüz ve temmuzda kilosu yüz paraya alımen kömürün teşrinlerde fiyatı beş ku. Tuştur. Halk işte bu fâhiş farkı dü. şünerek, yaz mevsiminde telâşa dü. şüyor ve gökten ere, plev dökülür. ken, odun - kömür satım alıyor. On; on beş gündenberi, gvimin ö- nünden akıp gitmekte olan odun ve kömür dolu kâmyonlara bakarken, bu iki nesnenin yaz ve kış âyni fiya. ta satılmasım temin edecek lütuf. kâr dehanın nasıl bir şükrün halesi içinde şan ve şerel kazanacağını ta. savvur ederken, hatırıma eski de. virlerdeki odun ve kömür ucuz! le o mevzua taallük eden sahane edepsizlik geld le hir çırpıda gözden o geşirebildiğim vesikalara göre 1725 de bir okka kömür tek bir akçeye satılıyormuş!... 1776 da ise, mutfak odununun çekisine otuz, el- leme denilen ekmekçi odunun çe. kisine otuz beş, kütük adını taşıyan hamam odunlarının çekisine kırk para narh konulmuş ve 1708 de o dunun çekisi altmış paraya fırlamış! Şahane edepsizlik dediğim tarihi yüklü da şudur; Osman oğulların. dan meşhur ve menşur Deli Sultan İbrahim bir aralık Edirneye gitmiş. ti. Seyahati soğuk günlere rastladığı İçin, Edirne saraymda boyuna ocak yakılıyormuş. Fakat Deli padişah, Edirne korularından kesilip getiri. len o güzel odunlardan hoşlanmıyor, “İstanbul o odunlarının alevi daha parlaktı,, diyerek payitahttan — ha. mallar sırtında taşınmak şartiyle ve © zemheri günlerinde — çeki çeki 0- dun getirtiyor!., —— * Fıkraya tek kelime ilâvesine zum yok, değil m —— —— ——— Sultansuyunda Elektrik Akçadağ, (TAN) — Çocuk Esirge. Tü. ENCEREMDEN TAN a a m — — 20.1. 939 ez Yeni mezunlardan üçüncü Sami Özsu Ahm Birinci et Balcıoğlu Süleyman Savaş Taksimde şeref nutku Birağızdan İstiklâl marşı Yeni Yapılacak Belediye Sarayı İnşaat Masrafı Bütçe Fazlasile Temin Ediliyor Belediye, Sultanahmett? tramvay caddesi üzerinde yapılmasına karar verilen Belediye Sarayı inşaatına ya. kında başlıyacaktır. Belediye Sarayı, Sultanshmette Taşrtekteple, tram- vay dönemeç köşesine kadar devam eden saha üzerinde yapılacaktır. Ye- ni inşasta sit plân ve projeler bele- diye imar müdürlüğü tarafından ha. zırlanmaktadır. Yeni Belediye Sara- yı inşaatının bir milyon lirayı töca- vüz edeceği anlaşılmıştır. Bu paranın mühim bir kısmı şimdiden temin e dilmiş bulunmaktadır. rririmiz dün Vali ve Be. lediye Reisi ile görüşerek yeni bele- diye Sarayının nerede yapılacağı ve bütçeye bu husus için bir tahbleğt komlap pre bip Şişe dar şu cevabı vermiştir — Istanbul belediyesinin muhte. li£ sahalardaki çalışmaları arasında kaydedilmiye değeri olan bir noktayı daha efkâri umumiyeye arzetmiye bana vesile verdiğinizden memnuniyet duymaktayım. Muhase- be teşkilâtımız bir sene evvelkine na. zaran senenin son beş ayı zarfında kendisine verilen yeni istikamette 8- nerjik bir şekilde çalışmasının ve al- dığı direktifi iyi bir halde ve mesa- iyi iyi idare etmesinin neticesi ola. rak 793,882 liralık bir fazla varidat temin etmiştir. Bu para hiç yeni bir vergi tarhedilmeksizin, vatandaş taz- yik olunmaksızın temin edilmiş bu- İunmaktadır. 1939 bütçesile yapma- yı düşündüğümüz işlere asla halel vermeksizin bü para ile İstabul şeh. rine güzel bir hediye olarak yeni bir belediye binası yapmayı tasavvur e. diyoruz. Bunun için vekâlete müra- enat ederek müsaade istiyecek ve he- men harekete geçeceğiz. Bu vesile ile muhasebe teşkilâtının meseisini tak- dirle anarım.,, dolayı GRE Sİ Ecnebileri Çalıştırmak İçin Ecnebi devlet tebaası mütehas- ss, montör ve işçilere, dahiliye Ve- kâletinden müsaade alınmadan İş ve- rilmemesi alâkadarlara tebliğ edil miştir. ESKİ VALİDEN 7068 LİRA İSTENİYOR Muhittin Ustündağ Bu Parayı Hakkı Huzur Olarak Almış Belediye, mwhasebe teşkilâtı, muamelâtını tetkik 6-/mediği anlaşıldığı gibi, İstanbul vali ve belediye reis. den mülkiye müfettişleri, eski vali Muhittin Üstündağın, te senede 7068 irak ve belediye reisi | liği da bir kayde de tesadüf etmişlerdir. Mülettişler bu | 8YF! oyn: olduğu, bu iki daire işlerine bakmak üzere nokta üzerinde tahkikat yaparlarken, bu paranın An, | Kİ Teclis bulunduğu halde, İstanbulda bu iki vazife. kâra valisi Nevzat Tandoğana veril kıyasen Muhittin Üstündağ tarafından alındığı neti. cesi 9 Üarmış've eski valinin bu ki yı alıp alamıyacağını, - alacağına dair gerek İstanbul Şehir Meslisince, gerekse Dahiliye Vekâletince husus hakkında verilmiş bir kârar araştırın! » Bu araştırma neticesinde Şehir Mecli. since ve Dehiliye -Vekâletince böyle bir karar veril. | nin tamamiylı en hakkı huzura! laa İyazılarak bu para: yasa tebaan Para-|de sorulmuştur. V. bü olup olmadığını lediye muhasebesi mıştır, leşmiş bulunduğu anlaşılmıştır. Bu. nun üzerine keyfiyet bir raporla Dahiliye Vekâletine nın İstirdadı İcap edip etmiyeceği 'ekâletin verdiği emir üzerine bu para Muhittin Üstündağdan istirdat edilecektir. Be- bunu Muhittin Üstündağın borcu sddederek, kendisinden tahsil etmek üzere tahakkuk ettirmiş ve icap eden tebligat ta kendisine yapıl. ge . ümrük Vekili zmire Gidiyor Gümrük We Tnhisârlar Vekili Ralf Karadeniz dün de tetkiklerine de- vam etmiş, Paşababöedeki inhisar idaresinin rakı fabrikasında akşama kadar meşgul olmuştur. Fabrika mü» düründen ve diğer alâksdarlardan malâmat- almıştır. Vekil bir aralık Paşahahçedeki şişe fabrikasını da hu- susi surette gezmiştir. Raif Karadeniz, pazar günü İzmi. ze hareket edecektir. şii İstanbul Parti Başkanı Valilerin Parti Başkanlıklarından intikâkleri dolayısiyle Istanbulda in: hilâl eden Parti idare heyeti özalığı- na dün akşamki idare hey tısında nizamname mu len kur'a neticesinde dan Faruk Dereli geç li Denizde Boğuld. Bulgurluda Mescit sokağında 0--| turan 17 yaşında Saadet, Üsküderda Şemsipaşa sahillerinde denizde yıka- mirken boğulmuştur. Ceset sahile çı. karılmış, tahkikata başlanmıştır. Muhsinin idaresindeki 1428 nu. maral otomobil Pal geçerken bir taraftan diğer a$ önünden tarafa göçmek isteyen 8 yaşında © Avrama! çarparak muhtelif yerlerinden yara. İlamıştır. Şoför yakalanmıştır. Yol. İnsaatı ..ğı. e ye Formülü Değişti Belediye, şehir dahilinde yapıla. cak olan yol inşaatı faaliyetini art- tırmak için yeni bir metot tatbik et- tirmiye karar vermiştir. Şimdiye ka dar müteahhitlere ihale edilen yol inşaatı doğrudari doğruya bir müd detle tekyit edildiği halde yeni yel inşaatında bu formül kaldırılmıştır. Bunun yerine şartnameye « günlük yol İnşaatı omiktarı okonulmuş tur, Yeni şartnameye göre yol inşaatını üzerine alacak olan her müteahhit her gün muayyen miktar metre murabbaı yol inşaalı yeapmıya mecburdur. Belediye, iki sene zarfın da yapılacak olan 1.030.090 liralık yol inşaatı için hazırladığı şartname. ye de bu kaydı koymuştur. Şartna- menin fenni noktaları da dün tesbit edilip belediye daimiencümenince de kabul edildiği için bugünden Hiba- ren 1.050.000 liralık yol inşaatı mü. nakasaya konulmuştur. —A iy — iskenderun Limanı Iskenderun liman ve-fenerlerini tes lim almıya giden heyet İlman ve fe- nerleri tamamen tesellim etmiştir, Onümlüzdeki hafta içinde liman işlet me umum müdür mupvini Hâmit Sa- racoğlu İskenderüna giderek mua- welât ve teşkilâtı kontrol edecek icap eden yenilik ve tadilâtı yapâcaktrı. me Kurumu Reisi Hasan Korkut Ko. paral, on senedenberi devam eden muvaffakıyetli hizmetlerine mebni umumi merkezce bronz madalya ile taltif edilmiştir. 1 Akçadağ köy eğitmeni yetiştirme kursunda talebe tarafından, kalaba- lık bir davetli kütlesi önünde, çok muvaffakıyetli bir müsamere veril miştir. Sultansuyu kazasında elektirik te- sisatı yapılmıya başlanılmıştır. Arabacıların Bir Müracaati Arabacılar cemiyeti, yük ve binek arabacılarının da diğer esndf gibi se- nede bir defa sıhhi muayeneye tâbi malarının temini için belediye- iracaatta bulunmuştur. S — Liseyi bitirmiş bir talebe Ankarada Opera mektebinde mü - zik tahsili yapabilir mi? C — Yapabilir. . S — Askeri Tibbiyenin Anka. nakledileceği doğru mudur? C — Bu hususta şimdilik ve - rilmiş bir karar yoktur. o Esasen Askeri Tıbbiyenin Ankaraya nakli Ankara Tıp Fakültesinin teşekkü. lüne ve teessüsüne bağlıdır. An. kara 'Tıp Fakültesinin de bu yıl. larda teşkiline çalışılmaktadır. . S — Filorinalı Nâzıma niçin si. Rir Meinen: N Tevkif Edildi Müddelumumilik dün irtikâp ya- parak Istanbula kaçan o Köksu kây- makamı Nuri Bozkurtu tevkif ettir r. Nuri Bozkurt daha evvel Sa- rıkamış kaymakamı idi, Kars sorgu hâkimliği gıyabında tevkif müzekke resi kesmiş ve Istanbul müddeiimu- miliğine göndermiştir. Polis dün ken disini yakalamış ve müddemumili- ğe vermiştir. Sultanahmet Sulh Birinci Ceza Hükimi sorgusunu yapmış ve kendi- sini tevkif etmiştir. ——— Bir Tayin ve Bir Tevkif Izmit, (TAN) — İzmit Ziraat mü. dürü Hikmet Salshor, Bolu ziraat müdürlüğüne tayin edilmiştir. Gölcükte, All isminde bir kaçakçı tutulmuş, elindeki külliyetli miktar- da kaçak tütün ve sigara kâğıdı ile berâber adliyeye verilmiştir. Bir Otomaebil Yandı Şolör Muhittinin 3084 numaralı tomebili Şişlide Zambak sokağın » dan geçerken birdenbire motör ateş almıştır. Şoför ve ötraftan yetişen - İler tarafından ateş söndürülmüşse de Muhittinin elleri ağırca yandığın. dan hastahaneye kaldırılmıştır. SORUNUZ, CE VAP VERELİM şa ir kralı demişlerdir? Bu zatın inti. şar etmiş eserleri var mıdır? C — Kendisi, kendisinden da. ha iyi şiir yazan olmadığını iddia ettiği için bazı arkadaşları lâtife olmak üzere Şiir kralı “lâkabın takmışlar, oda bu lâkabı o büyük bir ciddiyetle kabul etmiştir. Filo- rinalı Nâzımın Terennümler, Te » ellümler, Cümhuriyet © marşları, Zeyli makber gibi matbu eserleri vardır. ' . 8. — Ziraat Vekâletinin eşcarı müsmireye ait neşriyatının tablo. larını nerede bulabilirim? C. — Bu tablolar Gç tanedir. Piyasada satılmaz, Ziraat Veköle- ti neşriyat şubesine müracaat &- derek, tedarik edebilirsiniz. . S. — İstanbulda İtalyan ve Ja. pon ticaret odaları nerededir? C. — Istanbulda İtalyan ve Ja. pon ticaret odaları yoktur. Her konsoloshanede ticaret işleriyle meşgul olan hir rhümessillik var. dır, . 5 ç S. — Tik öğtetmen okulunu iyi CEVAP dereceyle bitiren bir talebe, Gazi Terbiye Enstitüsüne girebilir mi? C. — Müsabaka imtihanını ka. zanırsa, girebilir. . 8, — Gazi Terbiye Enstitüsü. nü bitiren bir genç yüksek tahsi- lini yapmış sayılabilir mi?, GC, — Gazi Terbiye Enstitüsüne Wse mezunları alındığına yöre, bu Enstitünün yüksek tahsli verdiği kabul edilmiştir. Enstitü mezun. ları Üniversitenin bazı kısımla. rında üğüncü sınıfa kâbal edilirler. Et, Ekmek Ve Süt İşi Belediyereisi Hazırlanan Raporları Tetkik Etti Istanbul ekmek ve sütlerinin xsla- Ha ve şehrin Üç semtinde üç süt fab- bukvki salâhiyet ve vazifesinin de Ankara hakkin; " ehir Möclisi reisi sıfatiyle a | belediye relaliği ve valiliği hukuki salâhiyet ve vazi:” İgo; pi Mita bir hakkı huzur aldığı hakkın. |fesiyle kabili kıyas olmadığı, Ankarada bu iki vazife lunan komisyonun hazırladığı rapor Vali ve Belediye Reisine verilmiştir. Lâtfi Kırdar süt raporunu tetkik et. miş, meselenin hemen her bakım- dan lâyıkı veçhile tetkik edildiğini ve bu etüdün matlüp derecede hazır landığını görmüş, komisyon âzaları- ni takdir etmiştir, Süt fabrikası inşaatına talip olan İngiliz firması da bu et0dü tetkik et- miş ve ona göre teklifini hazırlamı ya başlamıştır. Fakat Lütfi Kırdar şehir ekmek- leri hakkında yapılan etüdü nok. san bulmuştar, Belediye Reisi bu ük leş meet ilinmasını “Ve İşin her ba y kımdan tetkik edijerek ona göre ibi rapor hazırlanmasını ulâkadarlara bildirmiştir. * Dahiliye Vekâletinin talebi üzeri De belediye iktısat müdürü, bulun et işi için geniş bir rapor hâ- zirlamıya başlamıştır. Şehrin, Kara. ağaç mezbahâsının kuruluşundan ev- İ velki et ihtiyacının nasıl temin edildi ği mezbahanm kuruluşundan sonfa, şehre tevzi edilen et nevilerinin sıh- hi vasıfları, mezbahânm et fiyatları. na yaptığı tesir, kasap şirketinin, şehrin et ihtiyacı üzerinde uzun müd det oynadığı rol, belediyenin iştira- kiyle bir milyon liralik bir sermaye ile kurulan et şirketinin sebebi tesisi ve bu şirketin ne gibi zaruret ve Ââ- millerden dolayı kurulduğu bu ra» purda izah edilecektir. 2 meme Kızıltepede Mahfel Açıldı Kızıltepe, (TAN)) — Eski beledi- ye binasında, ileride Halkevi olarak kullanılmak ve teşkilâtlandırılmak ö- yere, bir mahfel açılmıştır. Memurların ve halkın bir ihtiyacı na cevap veren mahfelin geniş bahçe si park haline getirilecek, de çocuk bahçesi olacaktır, amam 20 Temmuz 1939 PERŞEMBE Tini ay Gün: 31 Hizir 78 Aret: 1268 Rumi. 1388 , Temmuz: 7 — Oğler 12,20 16,18 — Akşam, 1937 Yatsı. 21,34 — İsmek; 0. Hava Vaziyeti — Yeşilköy Meteoroloji! islasyonundan 8- unan malümata göre, yurtda hava orta Anadolunun şark ve cenup kısmı ile doğu Anadoluda bulutlu, Kurâdenizin şark ki- yılarında çok bulutlu ve çek mevef! ya - #işb, diğer bölgelerde ümümiyetle açık gecmiş, züzgürler bütün bölgelerde şimal İstikametter hetif olarak esmiştir. Dün İstanbulda hava az buhu miş, rüzgâr cenubu garbiden asi metre hızla esmiştir. Saat 14 te yika 10131 miliber bül, Subunet en yük- sek 31,8 ve en düyük 203 santigrat olarak kaydedilmiştir.