21 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

CUMA | KÇ *ul, Anki a Caddesi 102 21 TELGRÂF: TAN. İSTANBUL TELEFON: 24310. 24318. 24319 TEMMUZ BEŞİNCİ YIL — No. 1426 Çit 307 5 KURUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Bir Harp Patlarsa, Amerika Demokrasilerle Beraberdir -Buna Almanlar da Kani Bulunuyorlar Bitaraflık Kanunu hakkında propaganda turnesine Nevyork, 20 (Hususi) — Hükümetin bitaraflık kanunu- nun tâdili hakkındaki teklifine karşı bir kısım âyan azasının Roosevelte karşı almak istedikleri cepheye rağmen fkârıu- mumiyenin demokrasiler lehinde gittikçe artan dikkati celbetmektedir. Nevyorkun en mühim iki çıkacak olan Amerika Cümhurreisi Roosevelt temayülü sabah gazetesi olan Nevyork Times ve Nevyork Herald Tribüne gazeteleri, bugünkü nüs- halarında, kongre azasının Ro- osevelt üzerinde dün yaptığı tesir her ne bahasına olursa ol- sun, demokrasiler ile diktatör- lükler arasında vukua - gelecek bir çarpışmada Amerika Birle- şik devletlerinin demokrasiler cephesinde yer alacağını çok sa- rih bir surette bildirmekte ve Amerikan hissiyatının bu mer- kezde olduğunu ilâve eylemek- tedir. " Efkârı umumiye, hükümet lehine dönüyor Ayandan Pitman bugünkü beya- natında, efkârı umumiyenin gittikçe hükümet lehinde vaziyet aldığını, ye. ni bir tecavüz vukuunda, hükümetin istediği reyi kolaylıkla alacağını söy- lemiştir. Harbin Manivelâsiı Berlinin Elindedir Yazan: Aka Gündüz K endi menbalarından sı- zan ve ısrarlı bir ma- hiyet taşıyan son haberler de teyit ediyor ki bugünkü İtal- ya; ruhi bir ıstırap ve siyasi bir endişe havası içinde yaşa- maktadır. Hiç kimse bu ıstı- rap ve endişeden serbest ko- nuşamadığı için onun ,yerine aralarında gizli ve mânalı bir tabir icat edilmiştir: — Simal Humması. imal humması tâbirini, ..açık. ş ça anlaşılıyor. ki « Almanya - dan cenuba doğru esip gelen ıstırap ve endişe havasi için kullanmakta . dırlar. Ruhti ıstıraplarının şundan doğ . duğunu kendileri de saklamağa pek l0 kadar muvaffak olamıyorlar: -Al. manyanın manevi ve fikri tahakkü . mü, İtalyada gittikçe ve hızla artıp .genişlemektedir. Bugünkü İtalya, an- cak Rayşh gibi düşünmelidir. Baş - ika bir fikir, başka bir noktai nazar, başka bir söz ve muhakeme- yasaktır! Dışardan bakılınca bir (fikir birli. ği) gösteren bu manzaranın içyüzü büsbütün zıddıdır, aksidir. Avrupa ve dünya ölçüsündeki Alman kafası ile İtalyan kafası başka başka şeyler- dir, Tarihin derinliklerindenberi bir- birini daima nefy * edegelmiş olan bu fikirler nasıl olurda bugünkü ka- rışık ve tehlikeli şartlar içinde birle- şebilirler? Birleşemezler. - Birleşmiş görünmeleri, Berlinin - “emriyevmi” lerine zoraki itaat eder görünmek iİ- çindir. İliklerine kadar Anticermen olan bir İtâlya niçin bu tazyıka ta - hammül ediyor? Çünkü tazyık, tesi- rini bilvasıta yapıyor. Malümdür ki İtalya bir iç tazyıkın altına düşmüş- tür. İmdi... İtalya, bu iki üstüste taz- yıkın altında ezilmiş olarak ruhi bir ıstırap çekmektedir. E ndişesi siyasi ölduğu için bu ru- hi ıstıraptan daha büyüktür. İtalyadaki kırk milyon fikri. ve kalbi büyük bir teerit kampınz s0- kan Almanya, öte taraftan her gzşq (Sonu; Sa: 10, Sü: 1) 158 MÜHİM Haberler - Alman ÂAskeri Heyetinin Moskova Seyahati Yalan Moskova müzakerelerinin uza - masını propaganda vesilesi — ittihaz etmek isteyen bazı propaganda şe - bekelerinin bu son haftalar içinde etrafa yaydıkları bir çok haberler a- rasında Rus - Alman teklifine ait şa- yialar da vardı. Geçende, bir Alman iktısat heyetinin gizlice Moskovaya gittiği haberi verilmişti. Bu gibi şayiaların bazan Alman hariciyesinin dahi malümatı olma - dan yapıldığını ve- Alman heyetleri- nin Moskova ziyaretlerinin ne kadar hayali olduğunu aşağıdaki — telgraf gösteriyor: Moskova, 20 (A. A.) — Havas: Moskovaya bir Alman askeri he. yetinin seyahati hakkında bir yaban. Ci gazete tarafından verilen — haber hakkında burada hiç bir- malümat mevcut değildir. Almanya büyük e! çiliğinde bu haberin hayal olduğu temin edilmektedir. Alman Kumandanının - Harbe Dair Nutku Berlin, 20 (Hususi) — Alman or düuları başkumandanı Fon Biradhiç bugün Hindenburgun büyük harpte Ruslara karşı galebesinin sahnesi o. lan sahada söylediği bir nutukta şar- duğunu söylemiş daha — sonra: “Biz ğu takdirde ondan çok az korktuğu. muzu söyliyebiliriz” demiştir. Alman gazeteleri bu sözlerin Le. histana karşı bir ihtar teşkil ettiğini yazıyorlar. İzmirde Kasırga Hasaratı İzmir, 20 (A.A.) — Geçen kasiır- ganın Kemalpaşa mıntakasındaki ha. saratını tesbit için çalışan komisyon- lar ve Kızılay müfettişi tetkiklerini bitirerek raporlarını ait oldukları ma keğalara vermişlerdir. Köylüler Kı- zilayın- .muavenetini — istememişler, y gbotçlarının tecilini ve yeni ilmasını rica etmişlerdir. ki Prusyanın halis muhlis Alman ol. ! harp istemiyoruz. Fakat harp koptu- | Nevyork Times âyanın son vazi. yetini şiddetle tenkit ederek: “Bu, mütearrız milletleri fütuhat. larını tahakkuk ettirmeleri için açık. ”) * « aİLsak e KA dine dayet etmek demektir.” Dedik- ten sönra: “Maamafih, mütearrız milletler zimamdarlarının bugün tıpkı — 1917 senesinde olduğu gibi Amerikanın dünyanın her tarafında himaye et. meğe mecbur olduğu bir takım haya- ti menfaatleri mevcut olduğunu ve bir harp zuhurunda bu —menafiin herhalde müteessir olacağını anla - maları fevkalâde mühimdir. Mutaarrız milletler zimamdarları, (Sonu Sa: 10, Sü: 5) Meclis Heyeti Hataya Gidiyor Adana, 20 (A.A.) — Hatay bayra. mında Büyük Millet Meclisini tem- sil edecek Kamutay ikinci reisi Şem- settin Günaltay riyasetindeki Halit Bayrak ve Bekir Kaleliden müteşek- kil heyetle Partiyi temsil eden Dok- tor Zihni ve Hâmitten mürekkep he- yet, bugünkü Toros ekspresile 4da- naya geldi. Garda Particiler, Halkev- liler ve halk tarafından hararetle karşılandı. Heyetler şereflerine Parti tarafın- dan Seyhanpark'ta bu akşam bir zi- yafet verilmiştir. Diğer bölgelerden ayrılan heyetler de şehrimizde toplandılar. Cumarte- si günü topluca Hataya hareket edi- lecektir. İngiliz Kralı. Prens Pol Şerefine Balo Verdi Londra, 20 (Hususi) — İngil - tere kralı dün gece, Yugoslavya Naibi saltanatı prens Pol şerefi- ne, hususi bir balo verdi. Balo- da sekiz yüz davetli bulunu- yordu. Prens Pol bugün öğle ye- meğini Mister Chamberlain ile birlikte Başvekâlet dairesinde yemiş, ziyafette Hariciye Nazı- rı Lort Halifax ve maliye nazı- rı Sir Jon Simon da hazır bu - lunmuştur. | Yeni Müşteri Bulmak Sanatı Dr. Gasson diyor kl! 'Her tacir bu kitapta gösterdiğim usulleri tatbik etmek suretile bir iki sene gibi kısa bir zaman içinde müşterilerin adedini bir misli arttırabilir. Ben bu kitabımda size bu sanati öğretiyorum.., Fiyatı 50 kuruş. İ PSARA b SAKIZ “SİSAM' U # NIKARI%& LEROS A K ça AHMGV vaC) ANTORI Ü_A"“ e ÜND K ’”""ğâî KORYESi v—" ISTANKı -— Ğ » yf 7/0 PALYA D GöMBeki TİLOS — RODOS # LÜRKİY vf AZ ANDİFLIÇ MEİŞ ADASI © Tİ Şarki Akdeniz manevrasında denizaltıların ve filotillâların muhtelif hücfım tecrübelerine sahne olacağı zannedilen Ege Denizi sahillerini gösteren harita Ingiliz Filosu Akdeniz Manevrasını 65 Zırhlı İe Yapacak Bunaltıcı Sıcaklardan Halk Denize Koşuyor Gölgede 36 Derece Bazı Fabrikalar Dün Çalışamadılar Berlin, 20 (Hususi) — Alınan haberlere göre, İngilterenin Akdeniz donanması, Şarki Akdenizde büyük manevralar yapacaktır. Manevralara altmış beş zırhlı iştirak edeceği için, İskenderiyede tedbir alınmış ve bütün gemile- rin ihtiyacını temin edecek zahire ve mühimmat depo edil- miştir Muhtemel her tecavüze karşı Mısırın müdafaası bakı- mından da büyük bir ehemmiyeti haiz olan bu manevraların vereceği neticelere göre müdafaa tedbirleri alınacak ve şarki Akdenizle Mısırın masuniyeti temin edilecektir. İngiltere Bir Orta Şark Kumandanlığı İhdas Etti yakında Şiddetli sıcaklardan kaçıp denize koşanlardan bir grup ARKUKAURUUO AUA CA GAO OUU CKUK ERAEREEA DA Hü S & (Yazısı onuncu sayfamızdadır) İngiltere Orta Şarkta askeri kumandanlık ihdas etti Londra, 20 (Hususi) — İn- giltere hükümeti orta şarkta bir askeri kumandanlık ihdas et - miş ve bu kumandanlığa gene - ral Sir Vebleyi tayin etmiştir. İngiliz denizaşırı kuvvetleri müfettişi Varşovadan dönüyor Varşovada bulunan İngiliz deni. zaşırı kuvvetleri umumi — müfettişi general İronside bugün Lehistan as- keri müessesatını ziyaret etmiş ve Harbiye Nazırı tarafından — şerefine verilen ziyafete iştirak etmiştir. Ge. neral İronside'in Lehistandaki tet . kikleri bugün, hazır bulunacağı muh telif askeri talimleri seyretmekle ta. mam olduğu için yarın tayyare İngiltereye dönecektir. ile İngiliz tayyarelerinin manevrası Almanlara çok dokundu Berlin, 20 (A, A.) — Havas muha. biri bildiriyor: İngiliz bombardıman tayyarele - rinin Fransa üzerindeki uçuş talim- leri, Almanyada kuvvetli bir intıba bırakmıştir. Nasyonal Sosyalist ga « zeteleri, bunun kıymetini azaltmağa diye tavsif etmektedir. Ezcümle Freiheitskamp gazetesi, bu uçuşları, çocuk oyunu diye tavsif eyledikten sonra yazısına şöyle de. vam ediyor: “Bizim tayyarelerimizin, İngiliz (Sonu Sa. 10, Sü. 6) çalışmakta, bu uçuşları çocuk oyuünu — ahi Dti Kisk l e ” A SA NEeinir Ddi