21 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

an 21-7. 939 İBUGÜN Filistin Meselesi Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL I ngiliz Avam Kamarası dün, İngiltere hükümetinin Filistin siyasetini bir kere daha münakaşa etli ve münakaşa bir hayli hararetli oldu. Bu münakaşanın takibinden anlaşılan ilk, belki de en mühim hokta, Filistin meselesinin hâlâ an- laşılmamış olmasıdır. Çünkü İngiliz) mebusları içinde Filistini hâlis muh-| lis bir Yahudi yurdu yapmayı istih- daf edercesine Yahudi yurdu fikrini müdafaa edenler bulunmakta, daha | başkaları da daha başka düşünceler takip etmektedir. Bu düşünceler İ- çinde nazarı dikkati celbedeni, Av- rupadaki Yahudiler için bir değil, birkaç Yahudi yurduna ihtiyaç his- solunduğudur. Bunun dürüst bir dü- şünce olduğu şüphe götürmez. Çün- kü bugünkü gidişle Avrupada yaşı” yan Yahudilerin çoğu, kendilerine birer yeni yurt bulmak ve orada yerleşmek mecburiyetini hissedecek- lerdir. Vaziyet bu merkezde olduğu- na ve Filistinin bütün bu Yahudile- ri almasına imkân bulunmadığına göre, müteaddit yurtları seçip Filis- tini istemediği tazvikten kurtarmak ve bu memlekete barışın dönmesine imkân vermektir, Fakat hükümet namma münaka- saya iştirak eden Mister Makdonal. dın bu fikirde olmadığı ve İngiltere hükümetinin Beyaz Kitap siyaseti- ni tatbika devam edeceği anlaşılıyor. Beyaz Kitabın siy sağlamlıyarak Araplarla Yahudiler arasında teşri-| ki mesai imkânlerni hazırlamak, Yahudi muhaceretini bir müddet daha idame etmek ve Filistine mu- haceret eden Yahudi sayısını üçle| bir nisbetinde bırakmaktır, Bu siyaset, Yahudi muha min | artık durmasını isteyen Arapları hoşnut etmediği gibi, Filistini dol. durmak isteyen Yahudileri de mem-| nun etmemiştir. Bu yüzden Filistin- de Araplar tarafından açilan müca- hudiler İngiliz siyasetini protesto e. dip duruyor ve Filistine gayri meş- ru sürelte Yahudi kaçırmakla meş- gul oluyor, İngiliz sİyasetinin Beyaz Kitapla Araplar lehinde bir istikamet tuttu. Ku sezilmektedir. Ve Arapların nok- tai nazarı ile İngiliz noktai nazarinın birleşmesi için, Filistinde tesisi iste. nen Yahud yurdunun artık teessils etmiş olduğunu, yani Filistinin sı- Zahileceği kadar Yahudi muhaciri aldığını kabul etmek ve diğer mu. hacir Yahudilere de yeni yurtlar bu. larak orada yerleştirmektir. İngilteredeki Yahudi tarafdarları. | nın bu siyaseti, Yahudilere verilen ve Ralfur beyannamesile Filistinde! Yahudi yurdu tesisi için verilen sö. ze ihanet saydıklarını görüyoruz. Fakat Filistinde Yahudi yurdu tesi. sinden maksat, yeril halkı cıkarıp atmak ve yerlerine Yahudi kütleleri yerleştirmek değildi. Bilâkis her şeyden önce yerli halkın ihtiyacını ve huzurunu düşünerek, memleke- tin kabiliyeti derecesinde Yahudi! yerleştirmekti. Gerçi o zaman, Ya- hudilerin muhtelif Avrupa memile- ketlerinde tazyik edilecekleri ve buralardan © kovulacakları zanne- dilmiyordu. Fakat hu yüzden Yahu- dilere yapılacak yardım, Filistin A- raplarını tazyik pahasına yanılamaz, Bu yardım, olsa olsa Yahudilerle a- lâkadar olanların bu yardımı kendi aralarında paylaşmaları ile mümkin olur ve bu hareket Yahudileri de daha fazin tatmin eder, Çünkü her tehlikeden masun olarak yaşamala- rına sebep olur. Yoksa her taraftan ük ve düsman Arap kütlelerile mubat olan bir Yahudi yurdu dalma | tehlike icindedi Ru hakikatin yavaş yavaş anlaşı- lacağı şüphe götürmez, Fakat onun süratle anlaşılması, Akdenizin sar- kında slhün teessösü bakımından da son derece fayıl Fransada 250 Bin İsnanvol Mültecisi Var Paris, 20 (A.A.) — Mebuslardan Bourgest'in bir istizahma tahriren cevap veren Bennet, hali hazırda) 180,944 ü milis olmak üzere 250 bin İspanyol mültecisi bulunmakta oldu- Bunu tasrih etmiştir. SON Rus - Japon Hudut Çarpışması | Japonlar, İhtilâfın Sulh i Yolıyle Halline Taraftar Tokyo, 20 (A.A) — Domet ajan. âmin iyi haber alan Japon mahfille rinden öğrendiğine gi Jap kümeti, Mogol - Mançı hud ki Nomon - Han meselesin Çankufeng hâdisesinin ha'linde kul lanılan usul dairesinde diplomatik yolla halletmiye hazır bulunmakta. dir. Malüm olduğu üzere, Çankufeng nâdisesinin halli için, münazaalı min taka bitaraf hale sokulmuş, bu min- takayı iki taraf ta tahliye etmiş ve hududu tesbit için muhtelit bir ko- misyön kurulmuştu. İyi hâber alan Japon membaları- nın tebarüz ettirdiğine göre, Japon hükümeti, bu sefer de, Çankufeng hâdisesinden sonra olduğu gibi to- &sfüi vaziyetini değiştirmemek ve hâdiseyi mahalli bir hale sokmıya çalışmak arzusundan dışarı çıkma- maktadır. Tokyo Müzakereleri Ümitsiz Gidiyor Tokyo, 20 (A.A) — Başvekil ve Earbiye ve Hariciye bu sabah Arita Craigie görüşmelerinden sonraki vaziyeti tetkik etmişlerdir. Nazırları Sir Robert Craigie'nin 21 temmuz. | daki mülâkat için Londradan yeni ta- limat istiyeceği zannedilmektedir. anlaşılıyor. ki. görüşmeler İngiltere nikbin Londra, 20 (A.A.) — Dün Avam kamarasında o muhafazakârlardan John Wardlaw - Milne, Ingiltere hü- kümetinin Tlentsine karşı gösterilen farklı muameleye hemen nihâyet ve. cilmemesi takdirinde Ingilterenin Ja- ponyaya karşı iktisadi mukabelebil- misil tedbirleri ittihaz edeceğini Ja- pon hükümetine bildirip bildirmemiş tduğunu sormuştur. $ Butler şu cevabı vermiştir: “Tokyoda bu bapta müzakerelere girişilmiştir ve Ingiltere hükümeti, Tientsin meselesinin bu müzekereler 6snasında halledileceğini ümit etmek tedir.,, gire Yeni Mısır Elçisi İtimatnamesini Verdi Ankara, 20 (A.A.) — Yeni Mısır elçisi B. Abdurrahman Azzam bu- gün saat 10.30 da merasimle Reisi. cümhur İsmet İnönüye itimatname- sini takdim etmiştir. Takdim me: siminde Hariciye — Vekâleti umumi! kâtibi Numan Menemencioğlu da hazır bulunmuştur. HÂDİSELERİN Idavatçi ri AA Çinliler Nihai Zaferden Emin Cankayşek Beyannamede Harbe Devam Edeceğiz Diyor .Chunking, 20 (A.A) Başku. mandan Çangkayşek, harp muntaka- ları sakinlerine hitap eden ve radyo ile neşredilen bir mesajında güya İş- gal edilmiş olan manatıkta Japonya- man hâkimiyet tesisi teşebbüsüne kar şı, hükümet tarafından girişilen mü. esdelede tskip edilmekte olan siya- seti tarif etmiştir. Mumaileyh ezeüm le şöyle demiştir: “Işgal edilmiş olan mıntakalarda- ki Çinlilerin tstıraplarını pek iyi tak- ediyorum ve vazifemin onları kurtarmak olduğunu bir an bile u. rutmuyorum. Fakat sizler de kendi- nizi kurtarmak için çalışmalısınız. Sizler de müsellâh kuvvetlerin ve sivil ahalinin teşkil etmiş oldukları kuvvetlerin cidaline iştirak etmeli. siniz. Muhasamat mıntakasında bu- lunan kütlelerin kahramanane kavemeti sayesindedir ki, inat ve 15» rarımızm o müessiriyeti hissedilmiş, çete müharebelerinin üssülharekeleri inkişaf etmiş, kuvvet bulmuş ve Ja. pon ordularının gerileri dahi, cephe hattı haline gelmiştir. İ Geniş bir cephede düşmanı âdeta demirden bir çember içinde sıkıştır- mıya muvaffak olduk ve düşmana ayni zamanda bir çok Mi taar- ruz ettik. Fğnr pay racak olursak, duşmanâ darbesini indireceğimiz muhakkak. ur, Başkumandan, harbi Iyi bir neti- | ceye isal etmek için bir plân teklif | etmiştir ki, başlıca dört prensipi şun- mü- BEER ... Neşrettiği 1 — Mütemadi taarruzlarla Japon kuvvetlerinin takatini tüketmek için harp mıntakalarında “tathir,, ameli- yelerine devam etmek, 2 — Japonların büyük imar ve in. kişaf plânlarını tahrip etmek ve halk kütlelerinin müstevliye vergi ver- mekten imtinanmı teşviz eylemek. 3 — Yikri seferberlik programını tatbik etmek ve hainleri ortadan kal- dirmak. 4 — Japonların istihdam etmekte oldukları ücretli askerler bozgunluklar vücüde getirmek. Te- csvüzün bir intihar ve yegâne sel met yolunun harp aleyhine kıyam 0)- duğunu Japon'ara anlatmak. Çinlilerin muvatfakıyetleri Cbünking, 20 (AA. — Çin Har- biye Nazırı General Ho-Ving.Chin, göçen iki sene zarfında Japonların bin kadar telefat ve 8533 esir vermiş olduklarını beyan etmiştir. Çinliler tarafından sene nihayet rie kadar düşürülmüş olan Japon ti yarelerinin miktarı 716, kazaya uğ- rıyanlarn adedi 2200, hasara uğrıyan veya batan Japon harp ve ticaret ge- milerinin miktarı 644, zırhlı otomo- billerle tanklardan hasara uğrıyon veya tahrip edilenlerin adedi 1302 Bundan başka Çinliler 586 top, 2616 mitralyöz, 51264 tülek ve 15.370.174 flşenk zaptetmişlerdir. Iğtinam olunan Kılıçlar. beygirler, tüfekler, zehirli gaz silindirleri ve- lerdir; Ankaradaki Y angın Kasden Çıkarılmış Ankara, 20 (Tan Muhabirinden)— Koyunpazarı caddesinde dün gece çıkan yangının tahkikatı bugün geç vakte kadar devam etmiştir. Ehli vukufun mütaleasına müra- cant olunmuş ve bir çok dükkân sa. hipleri dinlenmiştir. Yangını ilk defa bir bekçinin gör-| müş ve haber vermiş olduğu anla-| | şılmaktadır. Koyunpazari bekçilerin- den Cemll saat 21 sularında dükkân kepenklerinin kapalı olup olmadığı. nı anlamak için tetkik ederken hır- Kâlefin dükkünmden du- man kokusu almıştır. Zabıta hâdise mahalline geldiği zaman dükkânda tarrakalar duyulmakta, atev ve du-| man yükselmekte idi. Geçe yarısın- © Danzişde, bütün esnafa ve halka, her ihtimale karşı 6 aylık erzak biriktirmeleri tavsiye edilmiş- tir. Danzigde hava çok sinirlidir. Bu sinir harbin. den en ziyade müteessir olan, Danzig şehri halkı olmuştur. * Şimâiye kadar Almanya, İngiliz hazırlıklarına ehem. miyet vermiyor, ve İngilterenin silâhlanmasna | ciddi nazariyle bakmıyordu. Fakat İngilizlerin ağustera ka. dar silâh ultna alacakları askerlerin bir milyona va. racağı, ve hava kuvvetlerinin akıllara hayret verecek süratle artması, Almân erkâmharbiyesini düşündür- meğe huşlamıstır. Almanya başkumandanı © General Bronehieh. Nitlere ihtiyat tavsiye etmeğe başlamıştır, * Almanya ve İtalya, Tirolden çıkarılacak Alman. ların tehciri esnasında kan dökülmesi ihtimalin. saire ise ayrıdır. dan çok sonra itfaiye İşini tamamle- dığı zaman, irili ufaklı 17 dükkân yanmış, 5 dükkân yıktırılmıştı. Yan- gının bir kasit eseri olduğu netisesi- ne varılmaktadır. Kalefin dükkânındaki hırdavat ve boya malzemesi 5 bin Hzaya sigor. tslıdır. Dükkündaki mallar ise bun- dan çok az tahmin edilmektedir. Ka- ef, bu sabah Haymanadan gelmiş, çırakları ile birlikte sorguya çekil miş ve nezaret altına elmmuştır. Ka. lef ile nezaret altıma alınan çırağı Müsenin yarın tevkiileri ihtimsli| kuvvetlidir. Yanan ve yıkılan bi: ların sigorta bedeli 102 bin | arasında | İle Fransız Cümhur Reisi Arasında Teati Edilen Telgraflar Ankara, 20 (A.A) — 14 Tem- muz bayramı münasebetile Re- isictimhur İsmet İnönü ile Fran- sız Reisicümhuru B. Lebrun a- rasında aşağıdaki telgraflar te. ati olunmuştur: Ekselâns B. Albert Lebrun Fransız Reisicümhuru Paris Milli bayram yıldönümü mü- nasebetile ektelânsınıza hi retli ve samimi tebriklerimi yollamakla hassatan o bahtiya- rum. Türk ve Fransız milletleri a- rasında teessüs etmiş olan ve tam bir menfaat tesanüdü yo. lunda inkişaf eylemesi mukad- der bulunan en sıkı dostluk bağları, bugün yaptığım bu va zifeyi benim için pek çok mem. nuniyet verici. bir hale getir- mişt Şahsi snadetleri ile asil dost Fransız milletinin refahı hak. kındaki samimi temennilerimi kabul buyurmanızı rica ederim, Bay Reis. İSMET İNÖNÜ! ii Ekselânx İsmet İnönü Türkiye Reisicümhuru , Ankara Milli bayramımız münasebe- tile bana bildirdikleri hissiyat. tan dolayı Ekselânslarına hara. retle teşekkür ederim, Bu hissi- yatta memleketlerimizi hergün daha sıkı bir surette birbirine yaklaştıran tesanüt ve dostluk zihniyetinin bir İadesini bul. makla bahtiyar olan Fransız milleti nezdinde, bu hisleriniz hararetli bir akis bulacaktır. Ekselânsınıza, bütün minnet- tarlığımla beraber, şahsi saa- detleri ve Türkiyenin tai hakkında en samimi temenni- lerimi arzederim, ALBERT LEBRUN General Hutzinger Şerefine Ziyafet Ankara, 20 (A.A) — Şehrimizde bulunan Orgenersi Hutzinger, vugün| öğle yemeğini Ankara Palasta husu. si olarak yemişlerdir. Bü akşam saat 20 de Fransiz Bü. yük Elçisi B. Massigli tarafından general şerefine Ankara Palasta bir akşam ziyafeti verilmiştir. —— Sovyet Baltık Filosu Manevraları Bitti Moskova, 20 (A.A) — Kronjtadi ile Gotland arasında üç gün süren manevralardan sonra 59 gemiden bsliğ olmaktadır. Bu binaların büyük bir kısmı Evkafa aitti. den endişe etmiye mürekkep Sovyet Baltık filosu bu- gün Leningrada dönmüştür. içyüzüğem başlamışlardır. Sovyet Rusyr nanuna İngiliz - Sovyet müzakerelerini idare eden (Hariciye Komiseri Molotof bir iki hafta is. tirahat etmek üzme Kafkasy iyi gitmediğine delil telâkki edil. te müzakerelerin mektedir, Tokyoda, İngiltere 3 gidecektir. Bu seyahat * ile Japonya arasında cereyan eden müzakereler de iyi gitmiyor. Japonlar bu vesile ile İngilizleri Uzak Şarktan uzaklaştır. makta ısrar etmektedir. İngiltere de Japonya bu yolda devam ederse, şiddetli tedbirlere başvur- mağa mecbur olacağını tekit etmiştir. İngiliz Başvekili kendisine yapılan hücumlara muka, vemele karar vermiştir. İktidar o mevkiini terketmiye. cek, ve Churchil ile Eden'i kabinesine almıyacaktır, İ vapurlarınız, iskelelerin İ şey deği! FELEK Sen Hanende Ol Yahu! Yazan: B. FELEK öprü-Kadıköy iskelesinin mer. divenlerini * edalı, edalı çıkt- yordu. — Ooo! Merhaba yım? diye yarı şefkat, asılsın baka. yarı azamet fifade eden bir âhenkle hatırımı sor- duz — Öf! Bu sizin merdivenleriniz, Çekilir Anladım ne demek iste, — Ne yapalım? Yeni SİLAKU ME badan kalma! cevabını verdim, Sormama mahal bırakmadan: — Ankaradan geliyorum. dedi. — Ya? Ne var ne yok? İşlerim vardı biraz. Vekili gördüm. — Mangi Vekili — Maliye Vekilini, Makamında İziyaret ettim. Adamcağızın işi çok! Maamafih bana karşı çok İltifat gös- Oradan çıktım, Şârayi ini ziyaret ettim. Bir iti- raz meselesi var, onun için. Evvelki gün de Ticaret Vekili ile görüştüm. — Biz burada Vekil ziyaretinden İ mahrumuz da sözleriniz tuhafıma İ gidiyor, Bu zatları nerede ziyaret e. dersiniz? — Makamlarında, — Kolayca mı? — Tabii kolayca. Ben hergün hiç olmazsa üç Vekili makamında ziya» ret ederim. — Çekinmez misiniz? — Neden çekineyim, ben de onlar gibi vatandaş değil miyim? Onlar benim gibilerin işini görmiye memur değil midirler? — Doğru: — Elbette doğru!. — Yalnız... — Ne gibi — Mer Vekillikte işi olan sizin ibi her vatandaş Vekili ziyarete kalkarsa her birine ancak on senede bir defa belki nöbet gelir. — Lâtife ediyorsun. — Hâşâ, hesap ediyorum. — Hesap ediyorsan, unutma ki; herkes benim gibi her makamı zi; ret edemez. — Ma! O başka! O zaman iş deği- şir. Demek siz günde üç dört makam gezersiniz., — Evet! — Sesiniz iyi mi? — Anlıyamadım., — Sesiniz diyorum, iyi mi? Yani şrkı falan okur musunuz? — Fena değildir. — Çok iyi. O halde hânendelik etsenize! — Niçin? (Birsz çehresi gerildi.) — Bu kadar kolaylıkla makamatı gezdiğinize göre hânendelik ederse- niz kolayen bayatiden acemaşirana; kürdiden hicaza, isfahandan hüsey- niye ve yapabilirseniz rastlan bes tenigâra geçer, hiç olmazsa bu güzel hünerinizden vatandaşlarımızı da, Ben Tâfımı dalgın dalgın söyler. ken, o çoktan yanımdan uzaklaşıp geçen tramvaylardan birine atla. mış. Yarık oldu nükteme... diye hayıf. lanmadım. Dinlese de bilmem anlı. yacak miydı? Antalya Su Kanalı Dün Açıldı Antalya, 20 (A.A) — Ziraat Ve kili ile Vakıflar U. Müdürü tarafın- dan Vakıflar İdaresinin Sukanalı zoytinliği, 48 dükkândan ibaret De. mireiler çarşısı ve Ziraat Vekâleti & rafından tesis edilen narenciye v cak iklimler nebatatı tecrübe istas- yonlarının açılış merasimi yopılmış. tır. İnız? Zirmat Vekilimiz merasimi açarken namlarma merasimi açmıya memur edildiği sayın Başvekilin Antalyalı- Jara selâmlarını tebii iğ etti. ği İl Tırtılsız Kuruşlar Kalkıyor Ankara, 20 (TAN) — Tırtılsız ye. Bi bir kurşluklarin piyasadan kaldı- rılması kararlaştırrlmıştır.