20 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

pPENCEREMDEN Ve Minelgaraip! | Yazan: M. Turhan TAN ülün Kadıköylülere o soruyo - Tum: Köyümüzde sebze hali var mıdır? Biz sebzelerimizi sokak - larımızdan eşek veya at üstüne atıl mış, küfelerini teşhir ede ede geçen matrabazlarla çekişe çekişe pazarlık ederek almıyor muyuz? Bazan sıkı- şırsak mahalle aralarındaki zerzevat- çılara gitmek, bir yerine üç vermek zorunda kalmıyor muyuz? Bu suallerime her Kadıköylünün ayni cevabı vereceğine, köyümlzde sebze hali diye bir şev bulunmadığı- nı söyliyeceğine ve öbür noktaları da “evet” deyip tasdik edeceğine şüp - he yoktur. Halbuki gazeteler, bu ha- kikati göz yöre göre inkâr veya tah » çif ederek dün sütunlarına şöyle bir haber geçirmişlerdir: “Şehir Meclisi birinci reis vekili Necip Serdengeç - tinin başkanlığında yaptığı son top - lantıda Kadıküy sebze halinin temi - Fi için bütçeye tahsisat konulmasını kabul etmiştir” Şimdi arilamak istiyoruz: Kadıkö- yünde bir sebze hali varsa sebzeleri- miz neden İstanbul haline götürülü. yor, orada muamele görüyor ve son- ra perakende olarak köye getirilip - esnafın keyfine, arzusuna göre » sa- tılıyor?... Eğer sebze hali yoksa Şe hir Meclisi ne diye tamir masrafı ka- bul ediyor ve bütçeye binlerce lira koyduruyor? İşte gelenin gideni küçük düşürt | mek İstemesinden böyle © garibeler | daha doğrusu İecialar doğar. Kai yünde mükemmel bir hal vardı. Fa kat Mühittin Üstündağ, o hali yaptır- muş olan selefini halkın nda küçültmek düşüncesiyle adamlarını seferber etti, dille ve kalemle propa- | gandalar yaptırdı, nihâyet halin fe-| na yapılmış ve hal olarak kullanıla - | mıyacak bir halde bulunmuş olduğu! kanaatini uyandırdı. Üstelik esnalin orada toplanmasına imkân bulun İ madığını da etrafa vaydırdı, koca ha- W yüzüstü bıraktırdı Mühittin Üstündağa tariz etmek istediğime zehab hasıl olmasın. Ben, eski devirlerden süzülüp gelen kötü bir zihniyeti tebarüz ettirmek ve dare işlerinde o zihniyetin artık yö- rünmemesi Yazım olduğunu söyle -| mek istiyorum. Muhittin Üstündağ. | #elefini veya seleflerini kıymetsiz ta- mıtnak için hayli şeyler yapmıştır. Kadıköy hali de onun kötü bir ana- neye uyarak işlediği hataları ihtar &- den harap âbidelerden biridir, Lâkin Üstündağın dahi başliyıp tamamla - yamadığı hayırlı işler hulunabilir Ben işte o işlerin ihmal © edilmesini ve meselâ İstanbul halinin Kadıköy haline benzetilmesini görmek iste - mediğimizi söylemeğe çalıştım. Ayni zamanda Şehir Bieelisinin hali yıkılmaktan muhafaza düşünce. siyle verdiği “kararı alkışlıyorum. Çünkü bu zavallı binayı — bakımsız bırakıp bu bale getirmek © günahtı, büsbütün yıkılmasına rıza göstermek günahtan da ağır bir şey olur. Fakat Meclis, metrük ve yetim halin tami- rini kararlaştırırken o binanın hal o- larak kullanılması için bir yol ara - mağa niçin lüzum görmedi?.. Bunu da üzüle üzüle düşünmekten kendi - mi alamıyorum, Nasıl alabilirim ki, bugün Pen - dikten, Kartaldan ve mümasil yer - lerden « Kadıköyünde sarfolunmak üzere - gelen sebreler, yemişler il « kin İstanbul haline gidiyor, oradan Kadıköyüne getiriliyor. Kulağın ka- fa arkasından kol uzatılmak suretile Mareşal Fevzi Çukmağın kızı Güzel sanatlar akademisi müdürü Burhan Toprağın refikası Ayşe Mu. 37287 Toprağı, dün göz yaşla de toprağa verdik. Suat tam on biri beş geçe Gülha- ne hastanesinden hareket eden bu hazin cenaze alayının en önünde bir süvari kıtası ve bir piyade bölüğü vardı ve onları, çaldığı yürek barku- matem havalarile, bütün gözleri yaşartan bu ölümün ıstırabını beste- liyen mızıka takip ediyordu. Mizikanın arkasında yürüyen üni: | versiteliler, genç zabitler tarafından taşınan çelenklerin sayısı elliye yak- laşıyordu. Müddeiumumilikten Bir Temenni Matbaamizin bulunduğu yer bizi dalmi feessürümüzü mucip olan bir manzaranın zaruri se - yireileri arasına koyuyor: Ayssofyadaki Adliye sarayı yanalıdanberi Postanede bulu - nan mahkemelere tevkifhane « den getirilen ve tekrar götürü - len mevkuflar kelepçeli olarak ve açıkta sevk ediliyor ve mat - baamızın önünden geçiyorlar. Cemiyetin selâmeti ve niza- mın hâkimiyeti mamma müeri - min cezadide olmasını istemiye- cek bir fert yoktur. Lâkin bir mahkeme o bük - müne iktiran etmeden de maz- nunların eline kelepçe o vurup aklarda teşhir xuretiyle, ce- rpılınaları da revayi hak ir. Binaenaleyh bu hale taraf - tar olmadığı ve olmuyacağını bil diğimiz Cümhuriyet Müddeiu - muimiliğinden meseleye müda - hale ederek bu gibi maznunla - rin ya kapalı araha ile yahut jandarma nezaretinde fakat ke- lepçesiz olarak sevkedilmelerini adalet ve insaniyet namına di - lemekte ve bu milessir manza- »ihayet © verileceğini ummaktayız, Belediye Hesap İşleri Belediye hesap işleri müdürlüğü belediye tahakkuk İl şubele- rinin ne şekilde çaçlışacakları, mürâ- kapların murakabe ve vazifelerini ne suretle ifa edecekleri hakkında bir vazife talimatnamesi Yeni talimatname salı hazırlamıştır. günü şehir ve Dahiliye Vekâleti tarafından da tahsil şubeli hüküğülerine göre çalışacaklardır. ve| meclisine verilecek, meclisçe kabul teşdik dildikton sonra tahakkuk ve bu tulimataamenin Ayşe Muazzez Top Hazin Merasimle Defnedildi | “ Merasimde Reisicümhur İsmet İnönü'nü Yaveri Temsil Ediyor, Mareşal Fevzi Çakmak Balışlarında İfadeleşmiş Vakur Bir İstırapla Cenazenin Arkasından Yürüyordu O güzleri yaşlı gencler, Ayşe Top-) tağın, kısacık ömründe doyamadığı baharların taze çiçeklerini, onun me- zarına taşıyorlardı. Cümhurre'simiz, vaverleri tarafından tem dün geçtiği bütün yollarda kesif bir matem havası bırakan bu muozzam ülayın içinde merhumenin pederi Ma. ile yüksek ün'formalarını giy- miş yüksek rütbeli bir cok k danlar, mebuslar, emleketin en tanınmış simaları rpıyordu. Namazı Beyazıt camlinde Kılınan | cenaze, Eyüpsultandaki hususi aile medfenine defnolundu. Kızının cö İnazesini vakur bir ıstırap içinde ta- Şükrü | tin, General Ali Sait, Valt rak kip eden Mareşal Çakmak si işti. Cenazeyi Eyüpsultana kadar takip eden zevat arasında General Fahret- Hi Kır. dar» Universite Rektörü, memleketin heme bütün tanınmış doktorları, 1s- tanbulda bulunan bütün saylavlar ve daha bir çok zevat vardı. Göz yaşı dökmiyevek kadar meta- net gösteren vakur Mareşalimizi dün çok muztarip bir baba olarak gördük Fakat o, dün adına kader denilen düş manın insafsızca darbesine - sivil es- vabına rağmen - kahraman bir asker ruhile mukavemet etti! Pazarlık yapan esnaf Cezalandırıldı Belediye iktisat müdürlüğü mura- Kıplarile Iktısat Vekâleti kontrolörleri tarafından şehrin muhtelif semtle rinde yapilan müşterek kontrol neti- | cesinde pazarlıksız satış kanununa mugayir hareket eden bir çok esnsf tesbit edilmiş ve bunlar. hakkındı hazırlanan zabıtlar belediye daimi | encümenine verilmiştir. Bu zabıtları dün tetkik eden encümen şu esnafı | cezulandırmiştır: | “İstiklâl caddesinde 934 numaralı İtuhatiyeci Nobar, 207 numarada şap: | < Sullanhamamında 49 nu- marslı şapkacı İsrail, 4 numaralı ma- İ oifoturacı Bahar Keresteciyan, tuha- İfiyeci Kenan, Yenicami caddesinde İ kumaşen Dikran Kalayetyan, ayni cad dede 58 numaralı tuhafiyeci Mayer İ Yako, Eminönü Meydancıkta 67 nu- marada kumaşçı Topuz oğlu, Bahçe- kspıda tuhafiyeci Gülizar, Gulatada | Kemankeş çaddesinde 17 numarada Whafiyeci Pinto, Galatada Necatibey | caddesinde tuhafiyeci ve şapkacı Da- viçe Aron, Sultanhamanında 32 nu- marslı tubafiyeci Nesim. Mahmutpa- şada 107 numaralı tuhaf'yeel Bayram Ali, Feriköyinde Avukat sokoğmda Kasap Sabri Çelik, İstiklâl caddesin- de 297 numaralı manifoturacı Kara- man oğlu, 147 numaralı bakka) Pe- Fiklis Mıristidi, 214 numaralı şapkacı EbENI, Tepebesında Lala karşısında Jsapkacı Firuze, Galatasaray karşısın- da gömlekçi Soryanos, Beyoğlunda | Balıkpazarında 26 numaralı y İ yaya 20 şer; Köprü altında Adalar iskelesinde manav Asador, Mahmut- paşada 91 numurali manifoturacı K sak, Aynacılar çarsısında 2 numu ralı tuhafiyeci Mustafa Erol, 84 yu- mazalı kavaf Viçen Agopyan, 132 nu- msrâlı kunduracı İlya Romano, Sir- kecide Ham'diye eadesinde 25 numa» ralı tuhafiyeci Florar Mahmuipaşa- | da Irfaniye sokağında 46 numaralı İkumduracı Yervanta 10 ar lira; Be- *giktaşta Ortabahçede 54 numaralı dükkându Hall Ibrahim, Ferlköyün- de Lala Şahinpaşa caddesinde kasap Sabri Çevik (tekrar olarak), Pangaltı Bilezikçi sokakta 64 numaralı dük - kânda Kirkor, Feriköyünde 1094 nu- maralı dükkündâ kasap Hüseyin Gür- yanık, Feriköyünde Balıkhane cad- desinde 155 numaralı bakkal Ethem, Şişlide Silâhşör caddesinde 31 numa- rali Kasap Miço, Beyoğlunda Ergene- kon caddesinde 67 numarada ka- sap Lâmbo, oÇemberlitaşta Ve- zirhan öaddesinde 33 hümarâlı seb- YETENE, “ULUNÇAYŞTOA Yaye TE seyin, Kadıköyünde Söğütlüçeşimede 45 numaralı" bakkal Tbrahim, Beşik- taşla Şehit Asım caddesinde 15 nu- maralı kasap Mustafa Nuri, Kadıkö- yünde Yeldeğirmeninde 72 No.da ba- kal Rafaele de 5 lira ceza ve Ruhsatsız Binalar Yıkılyor Belediye daimi encümeni dünkü iç- tmsında şehrin muhtelif semtlerinde bulunan bir çok wsili inhidâm bine- larla ruhsatsız yapılan binaların be- lediyece yıktırılmasına karar ver- miştir. Bu karara göre ruhsatsız ya- pılan Sarıyer, Yenimahallede Torik sokağında iki numaralı ov, Sultanah- mette Tevkifkane sokağında ik! ba- raka, Beylerbeyinde < Abdullahağa mahallesinde maili inhidam olan #7 numaralı Balıkhane, Halıcıoğlunda Abdüsselâm caddesinde Klise soka - ğında maili inhidam bulunan 18 nu- mâralr bina, Beykozda Paşabehçede Sultaniye mevkiinde Mustafa Gürses tarafından ruhsatsiz olarak yaplıri- lan baraka, Beykozla Karadağ cad- desi Adalet sokağında Halil oğlu Ib- rahim tarafindn rulwatsız yaptırılan bina, Beykozda Çayır mevkiindeki Hünkâr iskelesinde bir numaralı a- hır üzerinde ruhsatsız yaptırılan bi- na, Beyoğlunda Tünel sokağında har rap bir vaziyette olan 18 numaralı bina, tebliçata rağmen sehipleri ta- rafından yıktırılmadığından dolayı belediye teşkilâtınez yıktırılacaktır. niştir. Denizbank ooperaftifi Toplandı Denizbank kooperatif heyeti dün umumi müdür muavini Hamdi E- minin başkanlığında | toplanmıştır. Okunan idare meclisi ruporunda, ge çen sene kooperatifin 11.222 lira za- rar ettiği anlaşılmıştır. Zararm ev- velki senelere ait vrgilerin verilme si, rapor konsomasyonlarınm szalma- sı ve Kocataş sularından ileri geldiği anlaşılmıştır. 23 bin liraya baliğ olan kadroda yüzde elli nisbetinde bir tasarruf yapılması bankada paraların İfsizini işletmek ve aza miktarın art- tırmak gibi tedbirlerin alınması ida- re meçlisince bu sene yapılması lâ- zım gelen faaliyetler sırasına ko- nulmuştur, Ortaklar bir takrirle he- yeti umumiyeden seçilecek bir heyet marifetile bütün hesapların tetkikini istemişlerdir. Bu teklif kabul edile rek beş kiçilik bir heyet seçilmiştir. Heyetin bir rapor hazırlaması için toplantı 19 mayısa bırakılmıştır. MÜTEFERRİK; Bulgar Turizm Müdürü Geldi Bulgaristan turizm müdürü Ni Marachliei! ile Bulgar demiryolları kontrol şefi SLoyan Andrief, dün şeh- rimize gelmişlerdir. Bunlar Türkiye ile Bulgaristan arasındaki turistik münasebetlerin inkişafı için memle- ketimizde Bulgaristanı tanıtmak mak sadile seyahat ettiklerini söylemiş- lerdir. Türkiyeden Avrupaya giden- lerin Romanya yolunu tercih etmele rine karşı Bulgaristandan geçmeleri için bilet bedellerinin ucuzlatılması için burada demiryolları müdürlüğü ile temas edeceklerdir. Gini Memasrme. Müdürü Geliyor Beynelmilel hava “yolları tarizm kongresinde bulunmak üzere Jon - draya gitmis olan Gümrükler umum müdürü Mahmut Nedim üç giine ka- dar şehrimize dönecektir. Mahmut Nedim, Avrupa gümrüklerinden bir çoklarını gezmiş ve tetkikatta bulun-| muştur, Yeni Adliye Tayinleri Istanbul ikinci ticaret mahkemesi reisliğine 90 Lira asli maaşla Ankara ticaret mahkemesi reisi Münir Ak- yürek, 40 lira maaşlı Istanbulçazalı- ğına Ayvalık ceza hâkimi Somh 30 lira maaşlı Boreka sulh hüklmliğine açıkta bulunan sulh hâkimlerinden Tahir Kırmacı tayin edilmişlerdir.Ad liye Vekâleti dün bu tayinleri alâka- darlara bildirmiştir. Halı Antrepoları İran ve diğer şark memleketlerin. den memleketimize trümsit olarak ge Hp antrepolara konulan mallar için tayin edilen dört senelik “müddetin sekiz seneye çıkarılması Heyeti Ve- kilee kararlaştırılmıştır. 4 Sıhhat Vekâleti müsteşarlığına, Vekâlet beşmüfettişi Süleyman En- ver Koman tayin edilmiştir. 4 Iktısat Vekâleti iç ticaret umüu- mi müdür muavini Cahit Kerim Ze- mangil iç ticaret umumi müdürlüğü- İne tayin edilmiştir. gösterilmesine benzeyen bu beledi garibe de - halin tamiri düşüntülüy - ken - acaba giderilemez miydi? ÜNİVERSİTEDE : Dekanlar Arasında Değişiklik Üniversite Tıp fakültesi dekanlığı- na prolesör Kemal Atay, Fen 'akül tesi dekanlığına profesör Fahir Yeni- çay, dört senedenberi münhal bulu- nan Edebiyat fakültesi dekarlığına ve Osmanlı tarihi profesörlüğüne de Yüksek Muallim mektebi müdürü Hâmit Ongunsu tayin edilmişlerdir. GÜNÜN RESİMLERİ: Bir Doçent Müfettiş Oldu Edebiyat fakültesi Romanoloji do- çenti Sabahattin Rahmi, Maarif Ve- kâleti üçüncü sınif umumi müfettiş liğine tayin edilmişir, Mareşal Fevzi Çakmağın kızı Ayşe dün hazin merasimle kaldırıldı. Bu resimlerde, cenaze alayını ve | görüyoruz. Dünkü Censre Merasiminde İZ ir üzere cenazeyi takip edenleri PA AMAN 20-4-939 Çakmak mı? Çakmak Taşı mı? $ — Kanunun tarifine göre yasak olan çakmak mudır, yoksa çakmak taşı mıdır? C — Yasak olan çakmak taşıdır. Çakmak kullanmak yasak değildir, Yalnız bunun satışını hükümet kib- rit şirketinin inhisarına © vermiştir. Kibrit şirketinin sattığı çakmaklar- dan başka çakmak kullanmak yasak- tır. . S — Belediyeler, cadde, 80 - kak ve meydan açmak iste - dikleri zaman, o cadde veya meydan üzerinde bulunan bi- naları istimlâk etmeden yık - tırabilir mi? C — Yıktıramaz. Kanun beledi « yelere, bina sahiplerinin — haklarmı korumak için, bedelini vererek yak nız istimlâk hakkını vermiştir. İs - timlâk bedeline razı olmayanlar mah kemeye gidip şikâyet edebilirler. Hele istimlâk edilmeden yıktırılan bina sahipleri mahkemeye müracaat edip haklarını isteyebilirler. . N S — Sabiha Gökçen şimdi ne- rededir, sıhhati iyi midir? C — Sabiha Gökçeri Ankarada < dar, Sıhhati iyidir. . S — Otokrat, bürokrat, tâ» birlerinin manaları nedir? C — Hükümdarlıkla idare edilen memleketlerde rejimin adına otok - rasl, hükümdara da ötokrat denilir, Bürokrat, bürokrasiyi, yâni kırtasi - yeciliği seven adamdır. . S — Almanya ile Romanya a- rasında imza edilen iktısadi anlaşmaya, Romanyada Al » manların Nazizm hakkında istedikleri gibi — propaganda ışma tamamen iktisadi mahiyeti haizdir, Bu anlaşmaya siyasi mahi - yeti halz maddeler ilâve edildiğini zenmetmiyoruz. S . - Eroin, kokain ve emsali zehirli maddeleri memleke - limize sokanları, yapanları, satanları idama mahküm et » mek suretiyle bu belânin kes- firme önüne geçmek müm « kün değil midir? C — Bu bir kanun meselesidir. Temenninizin tahakkuku ancak ka - nunun değişmesi ile mümkündür. Maamafih böyle bir ocezanında bü kaçakçılığın tamamen önüne ge- çebileceğini zannetmiyoruz . $ — Bazı memleketlerin türk çe olarak bastırdıkları bazı propaganda broşür ve mec muaları mektep ve Üniversite Halebesi arasında yaydıkları. nt işillim. Memlekette yaban cı propagandasını meni ile meşgul bir teşkilâtımız var mıdır? C — Dahiliye Vekâleti ve Emniyei teşkilâtı bu işle meşguldür. TAKVİM ve HAVA PERŞEMBE 20 Nisan 193$ #ünüsay Gün39 Kasmid Arabi; 1838 Rabiülevvel: 1 Güneş 513 — Öğle İkindi: 15.83 — Akşam. Yate: 2025 - İmsâki Hava Vaziyeti Yeşilköy meteoroloji istasyonundan ali- nan mslümaia göre, hava yurdun Akde- siz kıyılarında kapal ve mevzii yağışlı, Karadeniz kıyıları, orta Anndolu ve Trak- ye bölgelerinde kapalı, diğer bölgelerin de bulutlu geçmiş, rüzgârlar dolu böl- gelerirde cenubi istikametten kuvvetlice. diğer yerlerde umumiyetle girmeli irtiks- setten orta kuvvette, Eğe denizinde kiv- vetli olarak asmiiştir. Dün İstanbulda kava çak bulutlu geç- mİŞ, rüzgür simnieen 5-7 metre hizla es miştir, Sant 14 te hava taayikı 10099 mi“ Yiber idi. Sühunet en yüksek 21.8 ve *n düşük D4 santigrat olarak İksydedilmis- tir.