19 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
İnei Türkiyeye Güveniyor Chamberlain Kamarada Sulh Romanyanın Vaziyeti Yazan: M. Zekeriya SERTEL R omanya Hariciye Nazırı Galfenko Berlindedir. O- rada Hitler ve Alman Hariciye Nazırı ile görüşecektir. Londra - Paris mihveri tara- fından, istiklâl ve tamamiyeti garanti edilen Romanyanın Ber- linle hâlâ temasını muhafaza et- mesi, Romanya Hariciye Nazi- rının Berlini ziyaret ihtiyacını duyması, hâdiseleri oyakından takip etmemiş olanlar için ga-| Trip görünebilir. Fakat bu ziyaret dahi gösteriyor ki Romanyanın vaziyeti gayet na- ziktir, Coğraf! vaziyeti icabı, Roman- ya Balkanların anahtarıdır. Bu ba- kımdan Romanyanın tal etmekte bulunduğu siyaset bütün Balkan memleketlerini ve bu arada bizi de şiddetle alâkadar oder. Onun için Romanyanın vaziyetini iyice bilme- ğe ihtiyaç vardır. R Mass may z Orta Avrupa ve Tuna devletleri hak-| kındaki emelleri taayyün ettikten sonra birdenbire nezaket kesbetmiş- tir. 1 Münih konferansını © müteakip Romanyada efkârı umumiye tehlike- Yi sezmiş, ve derhal memleketleri - nin hiç bir cereyana kapılmayarak müstakil bir siyaset takip etmesi lâ- 2m geldiği kanaatine varmıştı, Kü- çük İtilâf dağılmış, Romanya için ye- güne dayanacak kuvvet kendisi ve bir de Balkan ittifakı kalmıştı. Al- “manlar efkârı umumiyenin bu tema- Yülünden istifade ederek Romanya- da derhal faaliyete geçtiler. Roman- yayı demokrasilerle birleşerek müş- terek bir cephe kurmaktan uzaklaş- tarmak için Romanyanın ancak ken- dine güvenebileceği kanaatini uyan- dirmağa çalıştılar. Maksatları Ro - manyayı demokrasilerin elinden kur- tarmak, münferit ve mücerret bir hale düşürmekti. Fakat Romen efkârı umumiyesi ve bilhassa kral tehlikeyi çabuk sez- di. Kral Karol İngilterenin yardımı- Mi temin için Londraya bir seyahat Yaptı. Bir taraftan da dahilde: Ro - manyanın totaliter devletlerin eline düşmesine mani olacak tedbirler al-| di. Almanya tarafından tahrik edi - len Demir Muhafız teşkilâtını dağıt- tâ. Hükümetin başma kendi siyaseti- hi takip eden bir kabine getirdi. Ro- Manyada bulunan Macar, Alman ve Bulgar azlıklarına imtiyazlar verildi. Almanya ile bir ticaret mukavelesi omanyanın vaziyeti Konferansında *iyasette görüldü. Romanya bir ta- Faftan Polonya ve Yugoslavya ile) “lan ittilaklarını kuvvetlendirmeğe, | diğer taraftan Balkan birliğini daha Beniş bir esasa istinat ettirmeğe teşeb büs etti. Gefenko, Belgrada ve Var- Povaya seyahatler yaptı, Bükteşte toblanan Balkan konseyinde fikrini İlerletmeğe çalıştı. İşte tam bu sırada Almanlar Çe- koslovakyayı işgal ettiler ve Roman-| YA hududuna dayandılar. Bir taraf -| tan Almân, diğer taraftan Macar or- Suları Romanya hududuna doğru İlerlerken Bükreşte de bir o Alman “Yeti ile Romanya hükümeti sra- (Sonu Sa. 10 Sil. 1) “ nın ziyaretlerine büyük bir ehemmi- yet atfetmektedirler.Bu mahfiller bu suretle iki memleket arasındaki bağ |deflerinden biridir. Roma, Italyan — ların takviye edileceğini zannetmek te ve Roma — Berlin mihveri çerçe- GÜNLÜK SİYASİ İşinin İlerlediğini Hitler Ellinci Yıldönümünden Evvel Danzig Meselesini Halletmiye Karar Vermiş... | — Deyli Telgraf gazetesi müşterek sulh cephesinin Balkanlara ait kıs- Londra, 18 (Hususi mi bakkında İngiliz siyasi mahafilinin kanaatlerine tercüman olarak neşrettiği bir tle tebarüz ettirmektedir: İngiltere ile Rusya arasındaki müzakereler devam etmektedir. İngiltere Romanyay: ieşriki mesailerine ait tafsilât yakın- Bu haritada Dantsig'in Alman arazisine nazaran vaziyeti görülüyor HALK GAZETESİ itere Balkanlıları Toplamak Iç ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Muallimlerin ve mektep tslebesinin en kuvveti yar. dımcım, çocuğun en zengin kütüpbenesldir. Çocuğunu se ven her babanın yavrumma verebileceği en dir. Müeesesemiz tarafından neşredilmiştir. İnne bulundurunuz. Söyledi mukalede Şu! yardım icabettiği takdirde gemilerinin Çanakkale ve Karadeniz boğaz- | larından serbest geçmesini te -| min etmek istiyor. Bundan başka İngiltere, Buga - ristanla diğer Balkan devletlerinin arasını bulmak için Türkiyenin yar- dımından istifade arzu etmektedir. Londradaki kanaate göre yeni a- ar müttehit bir ıda getirerek, en nokta olan Sovyet Rusya İle maktır. Romany; aristanın tığı askeri | kuşkulandığı için Macaris- Almanyadan müstakil iyaset takip edeceğine dair ih - sas ettiği vaziyete inanmak isteme - mektedir. Herhalde İr da tekemmül etmiş olacaktır. ROMANYA HARİCİYE NAZIRI BERLİNDE Berlin 18 (Hususi) — Romanya Ha- ticiye Nazırı Gafenko Lehistan Ha- Italya Balkan Paktını Bozmıya Çalışıyor Bu: Emelle Macaristan, Yugoslavya, Arnavutluk ve Bulgaristandan Mürekkep Bir Blok Yapacakmış Macar Başvekili ile Hariciye 7 Nazırının Romayı: ziyaretleri münasebetiyle İtalya menbala - rından gelen haberlerden İtal - yanın Balkan paktını bozmağa çalıştığı, bunun için de başta Yuzoslavya olmak üzere muka- bil bir blok teşkiline uğraştığı anlaşılıyor. Yugoslavyanın bu mukabil bloka giri Zi şüphelidir. Çü ronicle muhabirinin yazdığına göre Yugoslavya İngilizlerin Yunanistan ve Romanyaya ol - duğu gibi kendisine de teminat vermemiş olmalarından müte - essirdir. girmiyece- nkü Nevs Ch - Roma, 18 (A.A) — Kont ve Kon- tes Teleki ile Kont Cssky ve maiy leri saat 11,50 de svraya git dir. Nazırı Kral tarafından Kontes ki de Kraliçe tarafından kabul edil mişlerdir. Saat 11,30 da hükümdar lar, misafirleri bir ziyafet vermişlerdir. Macar Başvekili ile Ha N Yugoslaoya Kral Naibi Prens Paul üklimdar- | nizasyonu için müsbet neticeler um- şerefine 56 kişilik | maktadırlar. Balkan Antantını dağıtmak üzere, Macaristan, Yugoslavya. Arnavutluk ve Bulgaristandan mürekkep bir blok tesisi Italyan politikasının he- Resmi mahfiller, Macar Nazırları- Macar görüşmeleri sırasında Yuzos- Isvya ile Macaristan yaklaştırmak emelindedir. > (Sonu Sa! 10, Sü: 2) igde ve Romanın İdaresin- görüştükten sonra ve Von Ribbentrop şt Nazırı Von Ribbentrop, den sonra Romanya Ha- riciye Nazırı Gafenko ile iki mem- leketi alâkadar eden meseleler hak- kında uzun bir mülükatla bulun- muştur. Bu mülükat esnasında görüşülen bütün meseleler üzerinde geniş bir görüş birliği mevcut olduğu müşa- hede edilmiştir. | Uzun görüşmenin — iki memleket münasebetlerini geçenlerde Aktedi- len iktisat o mukavelesinde tesbit edildiği üzere iyileştirmeye hâdim olacağı mütaleası ; ileri sürülmekte- | dir. MÜŞTEREK CEPHE yıla, Londra, 18 (Hususi) — Mister Chamberlain bugün Avam Kamara - sında vuku bulan beyanatında alâ - kadar devletlerle müzakerelerin de-| İvam etmesi mebni, geçen perşem-| İbe günü söylediği sözlere bir “şey i- İlâve edemiyecek vaziyette olduğu - İnu anlatmıştır. Fakat Mister Roo - seveltin teşebbüsünü derin şükranla İyad ederek İngilterenin teminat ver- diği milletlere karşı taahhütlerini #- fa etmek için bu taahhütleri uygun bir şekilde silâhlandığı ve askeri is- tihsallerini ona göre uygunlaştırdığı. nı söylemiştir. Mister Chamberlain sorulan bir suale cevaben İngiltere nin Holanda, İsviçre, ve Danimarka gibi devletere sarih ve kati teminat vermediğini, fakst bu memleketlerin istiklâliyle alâkadar olduğunu sak -| İra memleketteki askeri istihsalin çok iyi olduğun», mitralyözlerin kâfi de- recede yetiştirildiğini anlatmıştır. * Pariste bu sabah kabine Cümhur- reisi Lebrun'un riyaseti altnda top- la İspanyol mevkiine bir süvari alayı) du, halihazırda -Alicante'dadır. Öğ- keme edilen eski Vali Muhittin Üs tündağ ile arkadaşları hakkında dün kemesinde 28 şahit dinlenmiştir. melerinin haksız yere ellerinden al: narak başkalarma verildiğini, otol ri bu işte 2 bin lira kadar kâr etti- ğini söylediler. lanmış Nazırlar Meclisinde Başvekil art. Ma Bir kısmı Cebelitarık civarında toplanan Akdeniz filosunun büyük zırhlıları Akdenizin Anahtarı Tehiikede Cebelitarıktaki Italyan Tahşidatı Devamda Londra, 19 (Hususi) — Alman donanması İspanya sularında manevra yapmak üzere hareket etmiştir. Dün Sevil'de General Frankonun karşısında geçit resmi yapan kuvvtler Cebelitarık bi- «İtişiğinde bulunan La Sina civarmda tahaşşüt ediyor. General Franko tam bir milyon askerinin silâh altında bulunduğunu dün söylemiştir. Emin bir menbadan bildirildiğine | vaziyeti şu merkezdedir göre bu sabah San Roaus ismindeki| Littorio fırkasinin bütün mevcu- renildiğine göre bu fırka, yakında İtalyaya bindi ir Bugün öğleden sonra da üvari alayının Algesirasa gelmesi beklenmektedir. Bugün Cebelitarık'a Fransız do- nanmasinin yeni cüzütamlarının gel- mesine intizar edilmektedir. İspanyadaki İtalyan kuvvetlerinin gitmek üzere vapurlara “Siyah oklar”, “Ya şil oklar”, “Kızıl oklar” adındaki diğer İtalyan kıtaafi de Anmansa, ente, Almeria ve bacete'te edilmiştir. Yüksek kumanda heyeti Logrono'da bulunmakta, Siyah oklar” fırkası ile “Yeşil ok- lar” fırkasından bir müfreze 15 ma- yısta Madridde yapılacak zafer şen- İmei gönüllü İtalyan kıtaatını temsil edecektir. “Siyah oklar” fırkası gönderilmiş olan ilk fırk Bu fırka, hemen hemen strsn iyah gömlekliler” den, yani mi- İ lislerden mürekkeptir. İtalyanm İspanyı kuvvetler ilece İNÖNÜ, Mareşala Taziyetlerini Bildirdi Ankara 18 (Tan Muhabirin- İspanyaya den) — şal Fevzi Çakmak”-| İ in kerimesinin vefatı haberi bu- rada büyük teessürle karşılan- | dı, İsmet İnönü öğleden sonra | Büyük Erkânıharbiye Dairesi - ne giderek Mareşali ziyaret et- miş ve taziyetlerini bildirmiştir. Hatay Cümhurreisi Çankayada Ankara, 18 (TAN Mübhabi rinden) — Cümhurretsimiz İs met İnönü, bugün öğleden son- ra Hatay Cümhurreisi Tayfur mü | ya mütemadiyen “ gönderdiği ve bu rden bir kısmının Pireneye gi bildiriliyor Bugün iki taburu Pyren'lerde bulun- ır. Diğer taraftan altı Alman fırkası İtalyan imparatorluğunun muhtelif İ| yerlerine gelmistir. Fransa ve Ingiltere, Italya ve Ak manyanın Cebelültarık ve tancaya | Sökmen ile Hatay Başvekili karşı muhtemel bir taarruz vapma- Abdurrahman Meleği kabul İl larına mâ zaruri olan etmiş ve kendilerile yarım saat | almışlardır.“ Daha kadar görüşmüştür. diden 16 Fransız harp cemisi Ce. (Sowu Sa. 10 Sık, 2) yen ri OTOBÜS DAVASI Dün Istanbulda 28 Şahit Dinlendi , İstanbul otobüs işlerinde yolsuz-| muameleye konulmadığını ve baska uk yaptıkları için temyizde muha-) otobüsçülerle anlaşı i dildiğini, va anlatmak için ü: pısında bekle nüfuzunu belediye musvini den aldığım söyledi de belediyede * Sabur Kara Eftim oğlu söylediler, İstanbulda asliye birinci ceza mah- Ekram- İlk dinlenen beş şahit ruhsatna- Diğer sahitler Saminin ve un tercih edildiğini i keme gelmiyen şa- hitlere ihzar kesilmesi için gelecek saliya bırakıldı. Muhakeme hakkın- daki tafsilâtlı . malâmat dördüncü işlerinde komisyonculuk eden Ka Eski makine mühendisi Refet, ruh- (Sonu Sa. 10-Sü.5) | satiye almak için müracastlerinin # :
