18 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Üü NİSAN DÖRDÜNCÜ 19 3) TELGRAF: TAN.”İSTAN TELEFON: 24310. 24318. 24319 YIL — No: 1333 5 KURUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Sovyetler, Müşterek Rusya Tecavüz Halinde Var Kuvvetile Yardım Edecek Sovyet Hariciye Komiseri LİTVİNOF Londra Büyük Elçimiz Rüştü ARAS ” Türkiye Ile Müşavere Ilerledi, Neticenin Bugün İlânı Muhtemel Harp Vukuunda, Sovyet Ordularının Romanyadan Geçmesi Meselesi de Müsbet Şekilde Halledildi Londra, 17 (Hususi) — Tecavüze karşı bir cephe kur- mak için yapılan müzakereler devam etmektedir. Bu müzake- relerin bu hafta içinde neticelenmesi ve tecavüze karşı paktın imzalanması beklenmektedir. Sovyet Rusya da bu pak- ta dahil olacaktır. Paristen haber verildiğine göre, vukuu takdirinde Sovyet ordularının Romanyadan — geçmesi meselesi de müsbet bir şekilde hal olumnuştur. TÜRKİYENİN VAZIYETİ Hükümetimiz — uyanıktır, milli menfaatlerimizi ko- rumak hususunda azimkâr ve hassastır. Hiçbir cere- yanın tesiri altında değil- dir. Bu sebeple vereceği karar, mutlaka menfaati- ne en uygun ne İse o, ola- caktır. NU 5g Yazan: M. Zekeriya SERTEL imdi. bütün dünyanın gö- zü Türkiyededir. Çünkü İngilterenin dünya - yı tecavüzden kurtarmak mak- sadiyle kurmak istediği sulh cephesinin anahtarı Türkiyede- dir. İngiltere Polonyanın, Romanya ve Yumnanistanın istiklâl ve tamamiyet- lerini her türlü taarruza karşı koru- Mayı taahhüt etmiştir. Son gelen ha- berlere göre, İngiltere ile Sovyet Rusya arasında cereyan eden müza- kereler de bitmek üzeredir. Sövyet RUSya da taarruzlara karşı bütün kuvvetlerile harekete geçimeyi kabul etmiştir. Fakat sulh cephesini - teşkil eden bu zincirin orta halkası Türkiyedir. Bu halka takılmadıkça zincir tamam olamaz, * skiden büyük devljetler, Os- manlı imparatorluğuna emre- derler, ona istediklerini dikte eder: lerdi, Osmanlı imparatorluğu zayıf Ve âciz olduğu için büyük devletle- Tin bir peyki gibi harekete mecburdu. Bugün öyle değildir. Bugünkü Türkiye, bütün dünyaya dostluğunu &rattıran kuvvetli bir devlettir. Dün Selen Times gazetesi, Türkiyeye tah- Sis ettiği bir makalesinde, memleke- timizi Avrupa siyasetinin istikrar un- Suru olarak göstermektedir. Çünkü Türkiyenîn hiç kimsenin toprağında 8özü yoktur. Atatürkün uzağı gören Plânlı siyaseti sayesinde Cenubu Şarki Avrupasında bir sulh âmili, bir Stikrar unsuru olmuştur. Balkanlar- da en çok sözü geçen, en çok dostlu- aranan devlet Türkiyedir. IngilizZırhlılarıMaltada Fransız Zırhlıları da Cebelittarıkta Toplandı General Franko Sevil Şehrine Muazzam Bir Zafer Alayı İçinde Girdi, Madritteki Alaya 500,000 Kişi İştirak Edecek İngilterenin Akdeniz filosuna mensup gemilerden biri Maitada.. Londra, 17 (Husust) — Cebelitarıktan verilen malüma- ta göre, 13 Fransız zırhlısı, bugün Cebelitarık'a muvasalat et- miştir. Bunların içinde iki saffıharp zırhlısı ile 5 kruvazör bu- lunmaktadır. Fransız donanması burada toplandığı İngiliz donanmasının da Malta etrafında toplandığı bildirili- yor. Hırvat İhtilâfı Hallediliyor Belgrad, 17 (Hususi) — Yugoslav- ya Başvekili, bu akşam beyanatta bu- lunarak Hırvatlar lideri ile yaptığı müzakerelerin neticelendiğini ve ara- daki bütün meseleleri esas itibarile halleden bir anlaşmaya varıldığını söylemiştir. Anlaşma bütün memle- kette çok iyi tesir etmiş ve Yugoslav- ya varlığının ayrılığa uğramıyacak derecede sağlam olduğunu göstermiş- tir. (Sou Sa. 10. Sü, 1 de) sırada Fransız zırhlıları Cebelitarık bo- ğazının methalini kapatan barajlar sebebiyle amirallik limanma gire - mediğinden cenupta dalgakıranın ya- kininde demirlemişlerdir. Bu gemile- rin ne kadar zaman burada kalacak- ları malüm değildir: Frankonun zafer alayı İspanyada, general Franko bu - gün Sevil şehrine bir zafer alayı i - çinde girmiştir. Ve hükümet memur- ları, milli hareket rüesası ve azim bir halk kitlesi tarafından karşılan- mıştır. Kendisini karşılayanlar, ge - nerali ikamet edeceği, Yanduri sara- yına kadar götürmüşlerdir. Yarın ya (Sonu Sa.' 10 Sü.1) ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Muallimlerin ve mektep talebesinin en kuvvetli yar. dımcısı, çocuğun en zengin kütüphanesidir. Çocuğunu se- ven her babanın yavrusuna verebileceği en' güzel hediye dir. Müessesemiz tarafından neşredilmiştir. Evinizde bir fane bulundurunuz. Pakta Giriyor Tecavüze karşı kurulan cepheye Sovyet Ruğ&yanın da iltihakile, Avrupa haritası şu şekli almıştır. Siyahla gösterilen mem leketler cepheye iltihak etmişlerdir. Tür- kiye müzakereler henüz devam ettiği içi n, haritada ince çizgilerle Bösterilmiştir. bir tecavüz Tecavüz vukuunda Rusya yalnız hava kuvvetleriyle değil, bütün kuv- vetleriyle yardımda — bulunacaktır. Paristen gelen bütün malümat, mü- sabaralarin Hayat haşnıntluk vöracak mahiyette olduğunu bildirmektedir. Rooseveltin Teklifine Hitler 28 Nisanda Bir NutuklaCevapVerecek Aleyhinde Şiddetli Temaslar Bitmedi - Diğer taraftan Türkiye ile yapı - lan konuşmalar ve müşavereler de- vam etmektedir. Vaziyet tamamiyle * aydınlandığı takdirde Mister Chamberlain, yarın (bugün) toplanmağa başlâyacak olan Avam Kamarasında son vaziyet hak kında bir nutuk söyliyecektir. Aksi takdirde bu nutku hafta ortalarında söylemesi beklenifr. Rusyanın Londra sefiri M. Mais- ki, bugün Londra- Hariciyesiyle bir kere temas etmiş ve yarın Sovyet hükümeti ile temas etmek üzere Mos kovaya harekete karar vermiştir. M. Maiskinin bir müddettenberi Londra ve Moskovada devam eden faaliyetlere en kati şekli vermek ü- zere seyahat ettiği anlaşılmaktadır. Bonnet -Davaz Mülâkatı Paris, 17 (A. A.) — Diplomatik bakımdan dün mühim bir hâdise ol- mamıştır. Hariciye nazırı — Bonnet, yalnız Türkiye büyük elçisini kabul ederek Paris ve Londranın Ankara ile yaptıkları müzakereler hakkında görüşmüştür. Bu müzakerelerin ya- â (Sonu: Sa. 10, sü, 5) ha SERLERSE A ASN Hatay Devlet Reisi ve Başvekili Mecliste Andiçtiler Ankara, 17 (Tan muhabirinden) — Antalya mebusluğuna seçilmiş olan Hatay devlet reisi Tayfur Sökmen ve Gaziantep mebusluğuna seçilen Hatay Başvekili Abdurrahman Me- lek, Millet Meclisinin bugünkü top- lantısında, sürekli alkışlar arasında, birbirini takiben kürsüye gelmişler ve and içmişlerdir. Bundan sonra ruznameye - geçile- rek Meclis binası inşaatı masrafları faslından 90 küsur bin lira indirile- rek Millet Meclisi 1938 yılı bütçesine munzam tahsisat olarak konulması- na ait kanun lâyihasile orman u - mum müdürlüğü 1938 mali yılı büt- çesine 78 küsur bin liralık munzam tahsisat verilmesine ait kanun lâyi- hasını müzakere ve kabul etmiştir. Almanyanın Mukabil Tekliflerde Bulunacağı Anlaşılıyor, Roma ve Berlinde Roosevelt Neşriyat- Yapilıyor Londra 17 (Hüsüsi) — Mister|rupada haiz olduğu hususi mevkiden Roosevelt tarafından tecavüzü dur - durmak ve milletlerin istiklâlini ta- nitmak için vuku bulan — teşebbüse karşı Almanyanın vereceği cevap, a- yin 28 inde toplanacak olan Rayiş - tağ içtimaında Her Hitlerin söyliye- ceği nutukla anlaşılacaktır. Bugün Berlinde neşrolunan resmi bir teb - liğde deniliyor ki: “Amerika Birleşik Cümhuriyetle- Ti cümhürrelisi Führere bir telgraf çekerek bazı meseleler üzerinde vaziyeti bildirmesini istemiş oldu- ğundan Führer Alman milletinin sözünü 28 nisan cuma günü topla- nacak olan Rayiştağ önünde söy - liyecektir.” Siyasi müşahitlere göre, Her Hit- ler, Mister Rooseveltin teklifini ulu- orta reddetmiyerek mukabil teklif - lerde bulunacak, Almanyanın Sov - yet Rusya ile müsavi şartlar içinde teşriki mesai edemiyeceğini, Alman- yanın kendisinden a lınan her şeyinin iadesini istediğini ve Av- istifade ederek iktısadi — imtiyazlar temin edeceğini anlatacaktır. Her Hitler Münihten Avusturya- ya geçmiş ve muhtelif yerlerdeki as- kerleri teftiş etmiştir. Yarın Berline dönmesi beklenmektedir. Gazetelerin Neşriyatı Almanyanın cevabı ayın yirmi se- kizinde öğrenileceği anlaşılmakla be raber İtalyan hükümetinin nokti na- zarı anlaşılamamıştır. Fakat İtal- yan matbuatı, ilk önce, ihtiyatlı bir hattı hareket takip ettiği halde, da - ha sonra Alman matbuatına uyarak Mister Roosevelt aleyhinde en şid « detli neşriyatı yapmağa başlamıştır. Alman gazeteleri de ayni vaziyeti muhafaza etmektedir. Yarı resmi Alman gezetesi olan Politisehe und Diplomatische Corres- pondez, Rooseveltin mesajına hücum ve bu vesikayı “bütün dünyaya ya « (Sonu: Sa, 10, sü. 2) Süvarilerimiz Romaya Gidiyorlar Binicilerimiz N'ste _ Iyi Dereçelqudılaıf A ö Geçen sene de Niste muvaffak olan süvarilerimizden biri mâniâayı aşıyor.. (Yazısı 10 uncu sayfada)