18 Nisan 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Biiyiik Hâmidin Ölümünün yıldönümü dolayısile onun şaheseri N A K B E R Yeni harflerle basıldı. Ankara Kütübhanesi serısine dahi] olan bu eser Dr. Sadi Irmağın Hâmid hakkında bir yazısını da muhtevidir. «. Kanaat Kitabevi J Onhptinri um r~ FOTO MAGAZİ Aylık saîon mecmuası Mutlaka okuyunuz. ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresl: Cumüurivet LstanbuJ Posta fcutusu: tstanbul. No 246 Telefon: Başmuharrtr 7e evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298 Idars ve matbaa eısmı 24299 . 24290 Salı 18 Nisan 1939 Hitler, cumagünüRuzveltin mesajına cevab verecek Bir Alman gazetesine göre Berlin hükumeti, daha evvel bütün devletlere teminat vermiş! Cumhur Reisi Milli Şef îsmet İnönünün evvelki gün Ankarada 19 Mayıs stadını şereflendirdiğini ve yapılmakta olan milli küme maçını başından sonuna kadar takib ettiğini yazmıştık. Yukarıdaki resim, stadda Cumhur Reisimizi halk arastnda maçı seyrederken gösterm ektedir. Macar Başvekili dün Romaya gitti Iki devlet arasmda miihim görüşmeler yapılacak Roma müzakereleri Büyük Millet Meclisinin dünkü toplantısında Hatay Devlet Reisile Başvekili, Türk meb'usu sıfatile yemin ettiler Ankara 17 (a.a.) Büyük Millet Meclisi bugün Şemseddın Günaltayın başkanlığında toplanmıştır. Celsenin açılmasını müteakıb Antalya meb'usluğuna seçilmiş olan Hatay Devlet Reisi Tayfur Sökmenle Gazi Anteb meb'usluğuna seçilen Hatay Başvekili Abüanahuıan Melek Meclisin sürekli alkışları arasında birbirıni takıben kürsüye gelerek and içmişlerdır. Bundan sonra ruznameye geçilerek Meclıs bınası inşaatı masrafları faslından 90 ıküsur bin lira indirilerek Millet Mec lisi 1938 yıh bütçesine munzam tahsisat olarak konulmasına aid kanun lâyihasile orman umum müdürlüğü 1938 malî yıh bütçesıne 78 bin küsur bın lıralık munzam tahsisat verilmesine aid kanun lâyıhasını müzakere ve kabul etmiştir. Meclis, çarşamba günü toplanacaktır. Roosevelt ne yapmok istedi ? i a a n ç g ü n evvel Roosevelt'in Hitler'e gönderdiği messajdan müs?et bir netice çıkacağını ümid edenler pek a zdı. Dünya efkârı umumiyesi büyük ekseriyetile bedbin olmakta devam ediyordu. Bunun sebeblerini dün burada anlatmaya çahşmıştım. Hâdıseler, bedbinlere hak verir gibi görünüyor. Messaj üzerinde mütalea yüriiten Alman ve İtalyan matbuatı, iki gündenberi Roosevelt'e ateş püskürüyorlar. Alınan haberlere göre Hitler ve Mussolini önümüzdeki günler zarfında birer nutukla Amerika Cumhur Reisine cevab verecekler. Rejimin lcontrolu altında çalışan faşist gazetelerinin kullandıkları lisana bakarak bu cevabın mahiyetini şimdiden aşağı yukarı tahmin edebiliriz: « Biz sulha herkesten fazla bağlıyız. Fakat hayatî haklarımızdan vazgeçemeyiz. Versay kahramanlarile anlaşmak için vaktile çok çalıştık. Hatta bu uğurda hayatî menfaatlerimizden bir kısmını fedaya bile hazırdık. O zaman bizi kimse dinlememişti. Banşı temin etsin fikrile kurulan Milletler Cemiyeti bizim kapımızda süngülii jandarma rolü oynuyordu. Şimdi, akhmız başımıza gelmiştir. Artık mantıkla, iz'anla hakkımızı tanıtajnıyacağımızı iyi biliyoruz; bunca tecrübelerden sonra hâlâ toplantılarda, konferanslarda ümidi olanlar varsa onlara güleriz. Biz bolşeviklerden maada kimseye diişman değiliz. Gayemiz insanlığı bu felâketten kurtarmaktır. Sulhun hakikî bekçileri biziz. Reichstag meclisi içtima halinde Almanya'mn mukabil teklifleri bekleniyor Italya henüz bir karar vermedi, fakat Berlinle müdavelei efkâra devam ediyor, Roma gazeteleri hâlâ ateş püskürüyorlar Berlin 17 (Hususî) Almanya devlet reisi Hitler, Amerika Cumhur Reisi Ruzvelt'in mesajına cevab vermeğe karar vermiştir. Hitler bu münasebetle Rayştag meclisini önümüzdeki cuma günü fevkalâde toplantıya davet etmiştir. Hitler, meselenin ehemmiyetine bia en, Alman milleti namına, Rayştag meclisi huzurunda Amerika Cumhur Reisine cevab verecektir. hissetmiyeceği tebarüz ettirilmektedir. Budapeşte 17 (a.a.) Macar Ajansı bildiriyor: Teleki ve Csaky, Romaya hareket etmişlerdir. Yanlarında İtalyan orta elçisi Vinc ile Hariciye yüksek memurlan vardır. Istasyonda Romanya ve Yugoslavya orta elçileri tarafmdan selâmlanmış ardır. Bir Alman gazetesinin şayanı dikkat bir makalesi , Berlin 17 (Hususî) Salâhiyettar Alman mehafilinde, Amerika Cumhur Reisinin Almanya ve Italya aleyhine si yasî bir manevrada bulunmak ıstedığı tebarüz ettirilmektedir. Berliner Börser Zeitung gazetesi, bu hususta aşağıdaki şayanı dikkat mütaleaları serdetmiştir: «Almanya, eski Amerika Cumhur Reisi Vilson'un meşhur 14 maddesini henüz unutmamıştır. Ruzvelt, Almanyaya kabul edilmiyecek tekliflerde bulunmakla, Berlinden red cevabı aldığı takdirde, müstakbel harbin mes'uliyetini şimdiden Almanyaya yükletmek gayesini takib ediyor. Almanya, Ruzvelt'in istediği teminatı lArkası Sa. 7 sütun 1 de] IIIIIIII IIIMIII llllll Abdurrahman Ekselâns Tayfur Paris 17 (a.a.) Cenub matbuatı, Sökmen Melek Macar Başvekili Teleki ile Hariciye Nazırı Cacy tarafmdan Romaya yapılacak za kongresi, Parti binasında merasimle olan seyahate büyük bir ehemmıyet atfe açılmıştır. Bu münasebetle 'teşkilâtı kuran dilmektedir. Tahmin edildiğine göre, tetTekırdağ meb'usu Rahmi Apak bir mukik edilecek mühim meselelerden biri de sahabe yapmış ve Partinin altı vasfını Macaristan, Romanya ve Yugoslavya ahalkın gayet kolay anhyabileceği şekilde rasındaki münasebetlerdir. Yakmda Yuizah etmiştir. Bundan sonra kaza idare goslav meslektaşıle görüşecek olan Kont heyetile vilâyet kongre mümessilleri seçilHatayda kurulan parti teşkilâtı saky'nin Macaristanla Yugoslavya a Antakya 17 (a.a.) Anadolu Ajan miştir. Kongre azasınm müttefikan ve sürasındaki müşkülâtm halledilmesi için ta sının hususî muhabiri bildiriyor: rekli alkışlarla kabul ettikleri bir takrire vassutta bulunmasının ihtimalden uzak ollArkast Sa. 5 sütun 3 fc] Cumhuriyet Halk Partisi Antakya kaIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIII IIMIIIIIIIIIIIIII IIIIIIII III IIIIIIII III millMIHIIIIIIIIIIIHIIM IIIII IIIIIIII IIIIIIIIIIMMIHIIMHIIIIMIIMIMIII | IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMMIII1I1II madığı ilâve edilmektedir. Ziyaretin ehemmiyeti Macar gazetelerinin mütaleası Budapeşte 17 (a.a.) Bütün Macar gazeteleri ve bilhassa hükumet taraftarı olan gazeteler diplomatık mahfıllere at fen Macar Başvekilile Hariciye Nazırı nın Romaya yapacakları seyahatin sulh lehinde bir hareket olduğunu ve bu seyalArkası Sa. 7 sütun 2 de] Almanya mukabil tekliflerde mi bulunacak Londra 17 (Hususî) Salâhiyettar mehafilde zannedildiğine göre, Almanya, Ruzvelt'in mesajı münasebetile bazı mukabil tekliflerde bulunacaktır. Ayni mehafilde, Hitler'in, Rayştag meclisini toplantıya çağırması buna bir delil addedilmektedir. Almanyanın, Ruzvelt'in tek liflerini kabul etmedigi takdirde Rayştag meclisini içtimaa davet etmek lüzumunu • •IIIIIIII IIIIIIIIIIMMIIIMIIIIIIIIMIIMIIIIIIIIII Lehistan ve Romanya'ya yeni garantiler verildi Bükreş hükumeti, bir harb zuhurunda Sovyet kıtaatmm Romanya arazisinden geçmesine müsaade edecek Londrada yapılan müzakereler Nisde yapılan atlı müsabakalar İlk müsabakada ekipimiz dört mükâfat kazandı Nis 16 (Hususî muhabirimizden) Burada yapılacak beynelmilel atlı mâni müsabakalarına başJanmıştır. Müsabakalara Türkiye, Fransa, İngiltere, Belçika, Portekiz, İrlanda, Romanya, Letonya, Polonya olmak üzere dokuz millet iştirak etmektedir. İlk müsabakada Türk ve Fransız ekiplerinden üçer, Belçikalılardan iki, İngiliz, İrlanda, Polonya, Romanya ve Letonya ekiplerinden birer at olmak üzere on üç at; parkuru hatasız yaptılar. Saim Pulatkan, üç saniyelık bir farkla «Ok» ile üçüncü, «Kanad» ile altmcı oldu. Cevad Kula «Güçlü» ile onuncu, Cevad Gürkan «Akıncı» ile on dördüncü oidular. Bu müsabaka için konulan yirmi mükâfattan dördünü Türk ekipi almış oldu. İkinci müsabakada Saim Pulatkan ve Cevad Gürkan dokuzuncu, Cevad Kula, on dokuzuncu olarak tasnife girmişlerdir. Bundan sonraki konkurlar, 30 nisan, 8 mayısta Roma'da ve son müsabakalar da 8 haziran 16 haziranda Bükreş'te yapılacaktır. IMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilllllllllllllllllllMIIUIIII " Saldıray „ Haliçte... Yeni denizaltı gemimizde bayrak çe'ıme merasimi, havuzlanmadan sonra yapılacak NADtR NAD1 [Arkası Sa. 5 sütun 6 da] Büyük tarihî roman Mahfiruz *~ Sultan.. | Kadircan k a f l ı | Birkaç güne kadar Evvelki akşam limanımıza gelen Ay serisi denizaltı gemilerimizin ilki olan «.Saldıray», dün gece Halice girmiştir. Saldıray, 10 gün 3 saatte yaptığı bu uzun seyahatten sonra havuzlanacak, bayrak keşide merasimi bilâhare yapdaçaktır. Sovyet süvarilerinden bir müfreze Londra 17 (Hususî) Sovyetlerin, | ya ile Lehistan Sovyet garantisini kabul İngiliz . Fransız garanti sıstemıne ıştıra etmişlerdir. Romanya, ayni zamanda kini temin için cereyan eden müzakerelere Sovyet askerlerinin icabında Rumen tonraklarından geçmesine de müsaade etmişbugün de devam edılmıştir. Sovyetlerin Londra elçisi Mayiski, bu tir. Beck Gafenko mülâkatt hususta Sovyet hükumetine şifahî izahat Bükreş 17 (Hususî) Hitler'in vermek üzere yarın Moskovaya hareket 50 nci yıldönümü münasebetile yagılaedecektir. cak merasime iştirak etmek üzere Berline Romanya Sovyet garantisini gitmekte olan Hariciye Nazırı Gafenko, kabul etti lArkası Sa. 7 sütun 4 tel İyi haber alan mehafile göre, Roman