10 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

enn EA e 5 TELGRAF: TAN, JL TELEFON: 24310. 24318. 24319 Pazartesi | Ta 10 | NİSAN 1939 “Endişeler Artıyor Italya, Yunanistanda da Himaye İdaresi Tesisine Hazırlanıyor Fransız ve Ingiliz Milli Müdafaa Meclisleri Ayrı Ayrı Toplandılar Halifax, Son Hâdisenin Vehametini İtalyan Sefirine Kati Bir Lisanla Bildirdi, İşgalin Oraya İnhisar Edeceği Teminatını Aldı Milli müdafaa komitesine Am ği Arnavutluk İşgali Neler Doğurabilir? Yazan: M. Zekeriya SERTEL Aravutluğun İtalya ta- rafından işgali pek ani olduğu için Avrupayı şaşırt - tı. Demokrasiler, İtalya “ile yapılan anlaşmalara, Musso- İininin verdiği sözlere inana- rak böyle bir işgali varit gör- müyorlardı. Hattâ Mussolini- nin Fransaya karşı ileri sür- düğü talepleri - hafifletmesi, demökrasileri bu ihtilâfın sulh yolu ile halledileceği ümidine düşürmüştü. Onlar daha ziyade Hitlerin yeni bir hareketini bekliyor ve diple- matik faaliyetler bu hareketi ön- lemiye inhisar ediyordu. Halbuki İtalya Hitlerin muvaf- fakıyetinden sonra bir ileri hare- ket yapmağa mecburdu. Bu adımı Tunusu işgel suretile atmayı dü- | şündü. Fakat Fransadan gördüğü şiddetli mukabeleden sonra böyle bir tecavüzün kendisine pahalıya mal olacağını anlayınca, daha ko- lay bir muvaffakiyet m aradı. Zaten Almanyanın Adriyatiğe in- mesinden kuşkulanıyordu. Bir taş- la iki kuş vurmuş olmak için silâh- sız, müdafaa vasıtalarından mah- Tum Arnavutluğu ortadan kaldır. Mağa karar verdi. * m işgali ne gibi heticeler doğurabilir? Bu- Bün efkârmumumiyeyi işgal eden Sual Arnavutluğun işgalinden fik te- Vâşa düşenler komşuları Yugoslav- Ya ve Yunanistan oldu. Yugoslav- yada kabine derhal fevkalâde bir toplantı yaptı ve alınması lâzım (Sonu: Sa. 10, sü. 6) budur. l DÖRDÜNCÜ YIL — No: 1325 5 KURUŞ Londra, 9 (Hususi) — Arnavutluğun İtalyan kuvvetle- | ri “arabından cebren işgali hâdisesi, Avrupanın bir çok mer- kezlerinde, bilhassa Londra ve Pariste yeni ve mühim siyasi temaslara yol açmıştır. Bir kaç günlük vekil Mister Chamberi e Lort Halifax Başvekil Tort “© )Gort ve erkânıbah muavini Jile görüşmüşlerdir. Halifax'la mülâkattan sonra Lord Halifax bugün İtelyanm Lon- dra maslahatgüzarını kabul etmiş ve meslahatgüzar Arnavutluk işgelinin mahdut bir mahiyette olduğu hak- kında teminat vermiştir. Komi Ciz- nohun da İngiltere sefirine ayni yol- da teminat verdiği anlaşılıyor, Lort Halifaxın İtalyan maslahat- güzarı ile yaptığı konuşmalar neti - cesinde aşağıdaki tebliğ verilmiştir “İtalyanın Arnavutluktaki hare - keti neticesinde hasıl olan umumi vaziyete dair alınan endişe verici ha» nı haberler dolayısiyle hariciye Na- zırı Lori Halifax bugün İtalyan maslahatgüzarı ile üç defa görüş - müş ve büyük Britanya hükümetinin mezkür hareketi çok vahim bir tarz- da telâkki ettiğini ve bu hususta İn- gilleredeki azimkür duyguları hiçbir reis İşüpheye mahal bırakmıyacak tarzda ifade eylemiştir. İtalyan maslahatgüzeri İtalyanın Arnavutluktaki hareketinin katiyen oraya inhisar edeceğini mutlak bir surette temin eylemiştir. Lord Halifax bu teminatı senet itti- haz etmiş ve keyfiyeti İngilterenin Roma büyük elçisine de bildirmiştir. | Yunanistan ve Korfu Diğer taraftan, Paristeki İngiliz büyük elçisi bu akşam Daladier ve Bönnet ile yaptığı mülükat esnasin- da Lord Halifax'ın bügün Londrada İtalya maslahatgüzarı ile yaptığı konuşmalar hakkında izahat vermiş- tir, İtalyan maslahatgüzarı, İtslyanın Arnavutluğun istiklâline dokunmak fikrinde olmadığına, Akdeniz statü- kosuna risyet edeceğine ve şimdiki hâdiselerin Italyan hükümeti ile Kral Zogo arasındaki münasebetler çerçevesini geçmiyen bir ihtilâftan i- baret bulunduğuna dair teminat vermiştir. Lord Halifaks, Ingiltere hüküme- tinin Akdeniz statükosunun ve bil- hassa Yunanistan ve Korfu adası ba- kımından muhafaza edildiğini gör- mek hususundaki azmini kati bir Ji- sanla tasrih eylemiştir. I yapmak üzere İskoçyaya giden Baş- in, bugün geri dönmüş ve Lort Hali- fax ile görüşmüştür. Kabine yarın toplanmağa davet olun- İ Ed ile görüştükten sonra baş müs Arnavutluğun Başlıca Şehirleri İşgal Edildi | Bütün Hükümet Erkânı, Yunanistana. İlticaya | Mecbur Kaldılar, Askeri Harekât Devam Ediyor li Roma, 9 (Hususi) — Arnavutluğun işgali devam etmek- tedir. Yugoslavya hududuna yakın olan İşkodra ile diğer hu- dut noktalarının işyalinden sonra Elbasan da sukut etmiş ve bu suretle Arnavutluğun en belli başlı şehirleri Italyanlara geçmiştir.| Kral Zoyodan bâşka hükümet erkânı ranım İşgali üzerine tayyare ile ora- ya giden Kont Ciano bugün geri dön- müş ve Düçe tarafından kabul oluns- et hakkında raporunu ver- miştir. Sinyor Mussolininin bügün Tirana gidip gitmiyeceği henüz belli değildir. Muvakkat bir hükümet karulmuş Bugün Tirandan neşrolunan İ - talyan resmi tebl in birinde en belli başlı Arnavut ricalinden mu - — vakkat bir hükümet teşkil olundu - Ku bildirilmekte ve İtalyanların fev- kalâ hüsnü kabul gördükleri ilâve edilmektedir. Tiranın işgali üzerine lik yapılan iş. radyo, sinema ve matbuatı kon - trol edecek İtalyan sansürlerin iş başına geçmeleridir. Arnavutluğun ilk ve son Kralı Ahmet Zogo Fenerbahçe Beşiktaşa 3-0 Yenildi Kral Zogo Atinada Milli küme müsabakalarının en) (o Atinadan bildirildiğine göre, Ar- mühimlerinden olan Beşiktaş - Fe-| navutluk kralı Zogo ile maiyeti bu- nerbahçe maçı dün Şeref stadında|gün öğleden sonra Selâniğe gelmiş- yapıldı ve (Fenerbahçenin 3-—0)İlerdir. Arnavutluk başvekili ile na- mağlübiyeti ile neticelendi. Şild ma. zirları Larissa istikametinde yolla - çında da Vefa - Hilâl takımları be-İzma devam etmişlerdir” Bunların rabere kaldılar. Dünkü spor hareket-| Atınaya ve oradan da ecnebi bir (Sou Sa, 10. Sü. 1 de) lerine ait tafsilât spor sayfamızdadır. İmemlekete gidecekleri zannediliyor. Gafenko ve Saracoğlu görüşmelerden sonra beyanatta bulunurlarken m am a m m m tane bulundurunuz. Öğleden olarak 13.30 Resmi | Tebliğ İstanbul, 9 (ALA) — Türkiye Haz " oğlu. ile Gafenko de nşağdaki tebliğ rkiye ve Romanya Hariciye Na- İstanbuldaki telâkilerinden istifade ederek son hödiselerin ışığı ında, memleketlerinin Balkan an- tn çerçevesi, içinde müşterek mütesanit menfsatlerini tetkik etmişlerdir. İri Hariciye Nazırı, Balkan antan- m, hedefi dost ve müttefik mil- t etlerin emniyet ve istiklâlini takvi- ye etmek ve komşu milletlerle bağları Selânik puktı rikniyeti sıkılaştırmak olar sulkcu ve szimkâr siyasetinin mzimle devami lâzım gel- diği hasusünda mutabık kalmışlar. dir, Koca Sinanın 3 351 ii Yıl İhtifali Yapı'dı ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Musliimlerin ve mektep talebesinin en kuvvetli yar dımcım, çocuğun en sencin kütüphanesidir. Çocuğunu se ven her babamin yavrusuna verebileceği en güzel hediye dir. Müesesemiz tarafından. neşredilmiştir. Evinizde bir Hariciye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu, öğleden evvel ve sonra görüşmelere devam etmişlerdir. Akşam üzeri Şükrü Saracoğlu An karaya, Gafenko da Bükreşe hareket etmiştir. Gafenko Gitti Son Hâdiseler Onün- de iki Tarafı Alâkadar eni işler Konuşuldu “Görüş birliği ahenkli olarak devam ediyor,, Dost, Müttefik Milletlerin Emniyet ve İstiklâlini Takviye Siyasetine Azimle Devam Olunacaktır Romanya Hariciye Nazırı Gafenko ile dün de evvel görüşmelere Perapalas o- telinde saat 10.30 da başlanmış ve fasılasız a kadar sürmüştür. Bu esnada Bükreş elçimiz Hamdullah Suphi Tan- över, Romanyanın Ankara elçisi Stayka da hazır bulunmuşlardır. Misafir Nazır ve Hariciye Vekilimiz saat 1330 da yanlarında sefirler de olduğu halde Perapalastan çıkarak Parkotele gel- mişler ve öğle yemeğini burada ye - | mişlerdir. Saat 15 te tekrar Perapa- lasa gelerek 17.30 a kadar iki buçuk saatlik uzun bir mülâkat daha yapıl mıştır. Bütün bu görüşmeler sonunda da metnini ayrıca verdiğimiz bir res- mi tebliğ neşredilmiştir. | Gafenkonun beyanatı İki devlet adamı, saat 18 de Türk ve ecnebi matbuat O mümessillerini kabul etmişlerdir. Misafir Nazır Ga- fenko, gazetecilere şu beyanatta bu- lunmuştur. “Tebliği gördünüz. Buna ilâve e- decek hiç bir şey yoktur. Amerikalı bir meslekdaşınıza da söylediğim gi- bi, Türkiye Hariciye Vekili ile be - nim .aramda müzakereler olmamış - tır. Çünkü müzakere, birbirine ayki rı veya hiç değilse birbirine benze « meyen menfaatlerin telifi yolunda (Sonu: Sa. 10, sü. 4) Bir genç, Sinanı anıyor (Yazısı 2 nci sayfamızda)