13 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

13-2-939 BUGÜN İspanya 5 Meselesinin Son Safhası Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Ss hafta içinde İspanya me * selesi mühim inkişaflar geçi” di. Bunların en mühimmi Frankisi* lerin Katalonyayı işgal etmeleri, “İpa arada Minorka adasının Franko ku" vetlerine devir ve teslim edilmi Cümhuriyetçi İspanyanın £ Madriğ yeniden hükümet merkezi ilân #0” Tek mukavemete devam edeseğİ3İ bildirmesidir. Katalonyanın işgalinden ©. | merkezi İspanyada muka' m! vam etmenin üç sebebi var; BİFİ€ N İspanyayı yabancı işgalden #” tarmak, ikincisi, İspanya halkın? — lediği rejimi seçmek için en z imkân vermek; üçüncüsü, 89 sönrek ikam siyaseti teki? © İmkân vermemektir âmetinin Kata - Jisin ver- lonyada topladığı milli ağu ye diği karalar bu merkemde ©“ : dü ti reisi ta - bi Cümhuriyet hk lerler ö rafından ilân (olunan bunlardan ibarettir. : Meselenin bu şekli alması üzerine bir taraftan cümhariyet hükümeti ile Franko | hükümeti arasında bir takım müzakereler yg şayi ol- ğer taraftan İngiltere ile emar iki İspanyol hükümeti ile sıkı temasa girerek bu esaslar dairesinde bir anlaşma temin ede - rek fazla kan dökülmesine mâni ol- mak istedikleri de haber verilmiştir. Fakat bu şaylalar kâh tekzip, kâh teyit olunduğu için esrarengiz bir et almış bulunmaktadır. Fa - kat arada mühim teşebbüslerin vu - kuunu teyit eden bir hâdise, Minor- ka adasının Frankistlere teslimidir. Bu adanın teslimine sit müzake- reler, İngilizlerin tavassutiyle vuku sonra | rafın ezmi Cümbhuriyet hük rırhlırında karşılaşarak görüşmüş. ler ve anlaşmışlardır. Fakat bu sırada vuku bulan bir hâdise, General Frankonun © kendi idaresinde bulunan yerlerde kendi dostlarının yardımına hâkim olma - dığını göstermiştir: Frankonun mü- messilleri, Minorkanın artık bom - bardıman edilmiyeceğine söz ver. dikleri halde, Minorka yine bombar- bu bombardıma- iş ve tarafından Frankonun üzere olan dıman edilmi; nın İtalyan tayyareleri yapıldığı anlaşılmıştır. kendisine teslim edilmek üzere ola: bir yere ateş yağdırmasında hiç bir faydası bulunmadığına göre, bö | bardımanın, istediği ve İşine ge | gibi hareket eden yardımcı dostlar| tarafından yapıldığı ve bu ye menfaati iki tarafı çarpıştı” t ve hırpalamakta buldukları bir ke re daha anlaşıldı. zi Minorkanın nisbeten sükümet İST de Frankist İspanyollara devir " teslimi ve İtalyan askerlerinin bU karıştırılmamaları, — İngiltere Fransanın Frankistler ile eli yetçileri barıştırmak için çalıştı pi meydana çıkar gibi olduğundan man ve İtalyan gazeteleri Meg le Fransızlara bir hayli yüklendiler- Çünkü Minorka'da başarılan İşi asıl İspanyada da başarılması ni mevcuttur, General Frankon” harp bittikten sonra İspanyad# tunabilmesi, baştan başa harap © memleketi imar edebilmesi; m bir halde olan İspanyol ae kalkındırması için İngiltere le Ve. *adan göreceği yardımı hesap” l Tak İtalya ile Almanyadan in Virmeğe başlaması, her an Pek. bir hâdisedir. Bu ihtimal de Pr. Dun, kara gözlerine âşık 9189 524 1 olmıyan dostlarını fena halde darmış, bu yüzden bunların 17 nsayı .. pars leri, İngiltere ve F bolt icaplarına uymaz şekilde | Mine *den bir simsar vaziyetin Üc başlamışlardır. ilerde Her halde vaziyetin s0n > İtak daha gergin bir mahiyet 5 lisan Ya tarafından daha şiddetli eyle kullanılmasının en pedi e an tinden biri İngiltere le Fr *İRus ressamı “Riepine,, in maruf bir Sİ Papanın Ölümünün Akisleri Roma, 12 (A.A) — Müteveffa Pa- on birinci Pi sağ kalmış olsaydı dün “Latran,, itilâflarınm akdinin onuncu yıldönümü münasebetiyle! İtalyanın 280 baş peskoposuna hi ben mühim bir nutuk söyliyecek idi. Bü nutuk epey zamandanberi ha-| zırlanmış bulunuyordu. “Sacre Col- lege,, Azası umumi kongre deleğasyo- nunun yeni Papanm hürriyetinitakyit etmemek endişesile bu vesikayı neş- retmeyi kabul etmiyeceği tahmin edilmektedir. İn * Vatikan, 12 (A.A) — Kardinal - ler meclisi bu sabah 30 kardinalin iştirakiyle toplann 1 * Vaşington, 12 (A.A) — Kongrel ölen Papanım hatırasını taziz| Senato ile meclisin pazartesi gü-| hü kısa birer celse akdetmelerine ka- rar vermişlerdir. Kardinaller, yeni Papa da hazır bulunmak üzere hareket etmişlerdir. * Meksiko, 12 (A.A) — Bütün Mek- sika kiliseleri Papanın matemine İş- tirak etmişlerdir. * Önümüzdeki pazar günü Pang İdaki Katolik kilisesinde müteveffa Papa için'bir ruhani âyin yapılacak- tr, tihabın- | Romaya Fransa Komünistleri İle Halkçılar Arasında Bayonne, 12 (A.A.) — Fransiz halk partisi reisi Doriot tarafından tertip edilen siyasi bir konferans esnasında da sa- lona girmiye imkân bulmuş olan ko- münistler buna şiddetle muhalefet et mişler ve bir kaç el silâh atılmıştır Dorlot taraftarlarından bir kişi yü. | zünden yaralanmıştır. © Amerika, Brezilyava Bir | Askeri Heyet Gönderiyor Nevyork, 12 (A.A) — Amerikada iki memleket orduları © arasındaki dostluğu kuvvetlendirmek ve Alman ordusu statüsünün Cenup Amerikası memleketleri tarafından (kabulüne çalışmakta olan Almanyanın bazı husustaki gayretlerine n.hayet ver- mek maksadiyle Brezilya'ya askeri beyetler göndermek tasavvurunda - dır. Pan Amerikan Kongresi Mayısta Toplanacak Niami, 12 (AA) — Meksikada ve cenubi Amerikada Panamerika federasyonuna rakip bir federasyo - nun teşekkül ettiği hakkındaki ha - berler üzerine, Amerika iş federas- yonunun reisi William Green bu yeni teşkilâta karşı alınacak tedbir müzakere etmek üzere Panamerika icra komitesinin gelecek mayısta Va- şingtonda toplanacağını bildirmiştir. agi ii Prens Paul'ün Belgrat Müzesine Hediyesi Belgrad, 12 (A.A.) — Naibi hükü- met Prens “Paul,, babası Prens “ sese,, ın hatırasin: ihyaya medar ol mak üzere Belgrad müzesine Rus kompozitörü “Glinka,, nın bir por- tresini hediye etmiştir. Bu portre eseridir. Prens “Paul, bundan başka Hol landalı ressam “Moowa,, ın bir etü- dünü de hediye etmiştir. lm anlaşmağa ve barışmağa bir siyaset takip etmeleri yasetin bir netice yermesi isi Bununla beraber İngiltere ile Fran- sevkeden devam ederek İ strate; Fr. lanacak olan Asya konferansını İkomite, dün burada toplanmıştır. Bu | man ve nasyc Japon Donanması | Fransayı Kızdıracak Her | Hareketten İçtinabı Bildirildi Çin Birliğinin Her Zamankinden Daha Kuvvetli Olduğu ve Çin Politikasının Katiyen Değişmiyeceği Bir Kere Daha İlân Edildi Tokyo, 12 (A.A) — Domei Ajansı bildiriyor. Japonlar Hainan adasının işgaline adanın en mühim jik noktalarını ele geçirmiş - erdir, kumandanına iz Japon münasebatına zarari dokunacak her türlü hareketten ka - çınması için şiddetli talimat veril- miştir, Antikomintern Konferansı hazırlığı Tokyo, 12 (A.A.) — Tokyoda top- Antikomintern hazırlamağa o memur! Japon donanması toplantıya kırk kadar delege iştirak | etmiştir. Bunların arasında, İtalyan ve Al alist İspanyol dele -| geleri ile muvakkat Çin hükümeti delegeleri de vardı Şanghay, 12 (A.A) — Japon me- murları Japon askeri makamatının teşebbüsü üzerine mahalli hükümet tarafından çıkarılmış olan yeni bank- notların mecburi surette kabulünü emretmişlerdir. Şimdiye kadar Çin- N halk, bunu kabulden imtina et - miştir, acariştanda uat Serbestisi Daralıyor Budapeşte, 12 (A.A.) — Papa & mirnsmeleri ve faşizm ismi altında bir başmakale neşretmiş olan Sos- yalist Nepszava gazetesi bir hatfa ta- til edilmiştir. Nasyonal sosyulist Oes- szetürtas mecmuasının da son hüsha- Ma $) intişardan menolunmuştar. Bu iki hâdise Kont Bethlen'in gazetesi ile nasyonal sosyalist Magyarsag gaze- tesinin bundan evvel tatil edilmiş ol- maları İle bir araya gelince ortada dar bir matbuat serbestisi olduğunu ermektedir. Kont Csaky'nin Berlinden avdetin- denberi gerek muhtelif ga rek nimresmi gazeteler zeteler, ge biribirine B $ €msiyem vardi. / in şemsiyesi bütün cihan mafbnatı için bir eğlence mevzuu olmuştur.Bu münasebetle bir Amerikan gazetesi şu karikatürü sa siyasetinin bu İşi başarıp başara- Prankistler ile eümhuriyetsileri resinde ıda anlattığımız esaslar da muyacağı henüz belli değildir. neşretmektedir: Çin birliği her zamankinden daha sağlam Şungking, 12 (A.A) — Yeni ko - mintang propaganda nazırı, yabancı matbuat mümessillerine © aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: “Çinin milli politikası, her nok - tada şimdiye kadar takip edilen po- Utikanın ayni olarak kalmaktadır. Merkezi komitelerin beşinci umumi içtima devresi münasebetile politika- da bir değişiklik olacağı hakkında ileri sürülen şayialar tamamiyle âsıl- sızdır. Çin halk partisinin U azmi, memleketin istiklâlini ve milli kal kınmayı temin eylemektir. Çinin muhtelif mıntakaları, hü - kümetin politikasını kayıtsız şartsız tasvipte devam etmektedir. Çin bir- liği, her zamankinden daha ziyade sağlamdır. Çinde 80 bin kişi öldü Londra, 12 (A.A) — Çin milli dım komitesinin neşrettiği göre, harbin il 80 bin kadar gayr ölmüş ve yaraları içinde 53 şehir, 1318 kere bom dıman edilmiş ve bu bombardıman- larda 35.157 sivil ölmüş ve 44050 sivil yaralanmıştır. Hitler Yarın da Bir Nutuk Söyliyecek Berlin, 12 (A.A.) — 35 bin tonluk ilk Alman kruyazörünün salı günü saat 13.06 da Mamburg'ta Hitlerle a- miral Raeder, ordu başkuntandanı Keitel, hava kuvvetleri başk: dam, Mileh; bir çok askeri erkân, na- zırlar ve diğer zev. huzurile deni- ze İndirilmesi siyasi ve askeri mu - tir, Saat 12.55 de Hitler, kısa bir nu- tuk söyliyecektir. benziyen makalelerle Çekosi ya, Rumanyaya, Yug' bazan da Polonyaya ç: Bu makalelerin mülhem oldukları s3 rih bir surette görülmektedir. enimde vaktılebir İ e i | omutanına | geren anan sn eman an ae ae eş Japon Hariciye Nazırı Hachiro Trita Beneşe Göre | Muharebe | Olmıy acak şerefine verilen bir ziyafette bir nu- tuk söyliyen eski Çekoslovakya eüm- hurreisi Bay “Edvard Beness,, yakın bir istikbalde Avrupada bir harp çıkmıyacağı kanaatinde bulunmuş - tur. Mamafih Avrupada mevcut her- İcümerç ve bu hereümercin dünya sulhu Üzerinde y tesiri Jküçük görm İBenes akal diki vaziyetin karışık bileceği ğı dolayısile kendi memleketinin inkısamı kurba- nı olmak ta birinci olmadığı gibi s0- nuncu da olmuyacağını beyan etmiş- lar ve konuşmıyanlar. Konuş eİbeş İNafile Konuşmak Hüneri Yazan: B. FELEK onuşmaları bakımmdan insan- ları birkaç ayırmak K sınıfa mümkündür. Evvelâ ikiye bölebiliriz: Konuşun- yan- lar hakkında sözümüz yok. O mer tebeye varmış olanların dünya ve âhretteki kazançlarına pâyân -ola- maz. Lâkin bu, her yiğitin kârı de- gildir. Konuşulanlara gelince: Bunları da bir takım bölümlere ayırabiliriz: — Az ve münalı konuşanlar, — Çok ve mânasız konuşanlar, Birinci kısımdan malımız kalmadı desem caiz, Olanlar da köşede bu- cakta. İkinci kısım ise tümen tümen, Hele bunların içinde bir grup var ki gerçekten gıpta adilecek şey. Borazan Tevfik için hiç mânası olmıyan almanca ve ingilizce konu- şurmuş derler. Hattâ bir keresinde İngilizin biri dinlemiş, dinlemiş te: — İngilizce konuşuyor ama gali- İba benim bilmediğim bir lehce ola- cak ki anlıyamıyorum, demiş. Bunu bir hüner sayarsak, mânası olmadan türkçe konuşanlara ne de- riz? “İpi sapı olmıyan” dediğimiz ra- bıtasız münasebetsiz konuşanlardan bir dostum vardır. Muttasıl söyler. Havadah sudan olsa haydi umumi modaya uydu deriz. Öyle de değil- dir. Hangi mevzu üzerinde İseniz ona münasebeti var sanılan bir takım kalp lâflar eder. Gerçi Frenklerin Bir şey söylemeden konuşmak” de- leri bir lisan vardır ki ekseri dip- lomatlar kullanır. Lâkin benim de- diğim bu da de; Nasıl anlatayım nafile namazı kılarlar, vakit namazından inene A lmem ki; hani Bu namaz hariç ve Ayhan Aklumar. | Zaruretsiz, hattâ lüzumsuzdur. Se- vap meraklıları kılarlar. İşte bunun gibi nafile konuşanlar var. Ben hir kaç defn denedim. Pek z muvaffak oldum. Onun ustaları meselâ ihracat meseleleri görüşülürken | pırasadan bahsederler, spordan konuşulurken lâtilokum imalinden dem vururlar ve otomobil kazaları mevzuu etrafın daki lâflara fesliğen çiçeğini karıştı. rırlar. Bunların hünerleri sade mev. zula münasebeti olmıyan bir sözü ortaya atmak değil, bu münasebet- sizliğin yapacağı tesiri nazarı itiba- tir, © Lord Amery Fransaya Gidiyor I2 (AA) — İpgilterenin riye birinci Lordu ve eski müstemlekât lominyonlar nazırı olup Avam Kama: lekâtin müdafaası grubunu teşkil et- miş olan “Amery,, , Fransız ricalile hali hazırda mevzuu bahis mi leke meselelerini tetkik et: buraya gelmiştir. asında müstem - i , ; KISA HABERLER ! buesize amel İngiliz rap kanfer; pat Ukranyasının diyet m seçimin 43 i milli göstere © Cebelüttarık um Sir Eğ- mund İbnside malyetile le krüvezörü ile Krovazöre nizaltı Tet tanya statüsünü kındali tar. e İle Los messfeyi ? cevapları al e seri bir tayy #nceles » Nevyork arasındaki geçmiş olan mülâzim Haile Selassie — Yahu benim de şemsiyem vardı, ama tekin çıkmadı, mu kırama; İkika 25 saniyedir, Te almaksızın çene çalmalarında- dır. Ama muhakkaktır. ki; yüzde doksan beş bunları dinlerler, ve on- ları her taşın altından çıkar, cerbe- zeli, varışlı adam sanırlar, Dedim ya o hir htnerdir. Her yi- Zitin kâr: da değildir. * Bir okuyacuya cevap : Doktor S. Ş. isminde bir idrar yolları mütehassısı okuyucumuzdan aldığım mektupta şöyle deniyor: dir. Bu arada yer »a birçok ta #r darbımeseller koyu ma biraz da Dün koca başlıktı Bu meşhur An kezlemek» biliyoruz Bugün Biraz Rumeli tanbul şi alından da okunma» n le istersiniz. ucumun bir kalabalık nami- “İna konuşur edalı mektubu hoşuma kiti. Ben, benim anlamıyor yazddarımı halk su, Doktorun «Tökezlemek» hakkın. daki itirazı haklı, Yazının İntişarını müteakip ben de hu tertip hatasın- dan şikâyet ettim, Lâkin yazının münasını değiştirecek kadar büyük bir yanlış olmadığından ısrar etme miştim. Mektupta işaret edilen «düymen kelimesi vaktile Arap harfile dügme ler, Howard Hüçbes'in rökor,. |imlâsında yazılırdı. Bey kelimesi Bu röker, 7 saat 38 da. | Beg yazıldığı gibi. Harflerimiz yeni- (Sonu; Sa. 10, Sü. 3)