13 Şubat 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

uy uk Eı K ybımız Ikinci taib'ı çıktı ]fll umhuriye S3)fl J£00 Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet tstanbul Posta fcutusu: îstanbul No 246 tdare ve matbaa fcısnu 24299 211290 Beyaz Kitab 1881 1938 Büyük Atamn fevkalbeşer hususiyetlermi yaşatan en kuvvetli eserdir. Yazan: Haluk Cemil TANJU Kemal Atatürk Etiman Kitabevi PâZâftBSİ 13 Şlibflt 1939 İstanbul, Ankara caddesi No. 96 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366 rahrir heyetl: 24298 Büyük diiello Uzakşark meselesi bir dünya meselesidir ve Japon istilâsının şimdiki cereyant, netice itibarile, Alman ve ttalyan menfaatlerini de baltalamaktan hali kalmıyacaktır. •J ngilterenin Uzakşarkta ve Çinin ce11 nub şarkmda en büyük ticaret merkezlerinden biri olan Hong Kong'un yambaşmdaki Haynan adasının işgalı, bir kaç yıldır bütün dünyaya şamil olarak cereyan etmekte olan büyük düelloyu bütün gözler önünde bir kere daha canlandırdı. Japonya, Avrupa büyük devletleri arasındaki ihtılâftan istifade \e hatta bu ihtilâfa istinad ederek ev\elâ Çin kıt'asını kendi hakimiyeti altına almak, sonra hegemonyasını bütün Asyaya teşmil etmek teşebbüsüne girişmış bulunmaktadır. Bütün dünyanın dev adımlı ve dev düşünceli bu Japon teşebbüsünü ilânıhaye başıboş bırakacağını zannetmek hatadır. Azçok ileri günlerin birinde Almanya ve Italya dahil ve yanında Amerika da bulunarak bütün Avrupanın Japonyaya karşı koymağa kaîkıştığı görülebileceğini farzetmek, asla abes bır tahmın olmaz. Şimdıkı gırıft vaziyette hiç bir mantık yoktur, ileride inkışaf edecek vazıyet öyle bir teşebbüsü zarurî kılacaktır da onun için. Şimdiki vaziyette Japonya, zâhirde Almanya ıle İtalyanm adeta müttefiki olarak iş görüyor, fakat hakikatte yalnız kendi menfaatlerini temin etmek gayesini güdüyor. Japonyanın atiyen Uzakşarkta ve tahsisan Çinde ve hatta giderek bütün Asyada Almanya ile İtalyaya hususî imtiyalzar tanıyacağmı bol keseden vadetmekte olmasınm manası yoktur. Çünkü buna imkân yoktur. Japonya ilerisi için devletler arasmda hiçbir fark gözetilmek imkânı olamıyacağını pekâlâ bilir, ve Japonyanın nazarında Çm kıt'ası bakımından Almanya ile İtalyanın Ingiltere ile Fransadan hiçbir farklan yoktur. Japonya Uzakşarkta beyaz ırka düşmandır. En son tahlılınde davanm bundan ibaret olduğunu Almanlarla İtalyanlar da görecekler ve anlıyacaklardır. Hafif neşriyat Türkiye ile Italya arasında münasebat normal ve dostanedir Ne eski Rotna İmparatorluğu haritasmdan, ne de onun mes'uliyetsiz yeni şekillerinden telâşa düşmeğe mahal yoktur Ankara 12 (Tlefonla) Son gunlerde bazı İstanbul gazetelen tarafmdan yapıln ve guya İtalyanm Türk topraklannda gözü olduğuna işaret etmek istiyen gürültülü neşnyat burada fena bir tesir uyandırmıştır. Malum olduğu veçhnle ortada izam olunarak velveleye verilecek bir yeni hâdise yoktur. Eskı Roma İrrparatorluğu hartası Akdeniz havzasmı hemen tamamen ihata ettıkten başka Fransanm mühün bir kısmını, Almanyanın cenub taraflarmı, hatta Büyük Britanya adasının bazı taraflarını ihtıva eder. Şunun bunun bu harta üzerinde yeni sekiller neşretmelerinde bizce telâşı mucib bir mahiyet aramak abestir. Hususile bir dostluk muahedesile [Arfcası Sa 8 sutun 3 fel Frankist tayyarelerinin faaliyeti Valansiya dün beş defa bombardıman edildi Atılan bombalardan 45 ev yıkıldı, 8 kişi öldü, 25 kişi de yaralandı Cumhur Reisimiz tsmet înönünün evvelki gün Ankarada Çankayadaki Riyaseticumhur köşkünde, jrüksek devlet memurlarına bir çay ziyafeti verdiğim yazmıştık. Ankara foto muhabirimiz tarafından gönderilen yukarıki resimler, bu ziyafetten iki intibadır. Ustte : Cum, hur Reisimizin refikaları misafirlerile bir arada, aşağıda da lsmet tnönü davetliler arasmda görünmektedir. { KEND1 KENDÎMtZİ TENKİD Yaygaralar karşısında Bir yanda, guya dost bir devlet, aziz >e ebedî yurdumuza taarruz haran vermiş de bunun gizli vesikaları ortaya çıkmış gibi yaygarayı basan birkaç gazetenin telâş •manzarası; öteyanda Ulus Kaldı ki Japonyanın Uzakşarkta dilegibi, Akşam gibi, Son Posta gibi, Cumdiği gıbi at oynatması siyasî ve askerî bahuriyet gibi bu rnevzuda ve bu kvratta kımdan Almanya ile İtalyaya hiçbir fayek kelime yazmtyun ciddî gazetelerida temin etmemektedir ve etmiyecektir. mizin sükutu arasındaki fark. meseleyi Çünkü Ingiltere ile Fransa ve Amerika, bilmiyen bazı okuyuculara hayret vermiş olabilir. Türk toprağına göz dikenAvrupa ıhtılâfı hallolunmadan Uzakşarer vardır da en büyük ve en ciddî gaka bir tek neferlik kuvvet dahi göndermizetelerimiz niçin susarlar? Yoksa, Cumyeceklerdir. huriyet de, Son Posta da. Akşam da, Uİki yıl önce bu sütunlarda Uzakşark us da fasist midirler ve yabancı bir meselesinin ancak Avrupa meselesinden devletin emellerine mi hizmet ederler? sonra ele olınabileceğini yazmıştık. Bu Hakikat şudur: Bir iki gazete. yıllarHükumetçiler tarafından yeniden payitaht "ittihaz cdilcn bakımdan bugün dahi vaziyette değişmiş danberi Romada, herkesin gözü b'nüne Madrid şehrinden bir manzara asılmış duran ve içine bütün îngilterehiçbir cihet yoktur. Önümüzdeki mesele hâlâ bütün dünya ölçüsünde bir sevkulnaya tayyaresi Valansiyamn 50 kilomet yi, bütün Fransayı, Almanyanın bir kısValansiya, 12 (a.a.) Dün akşam ceyş meselesidir, ki başlıca neyrengi nok saat 20,40 ta düşman tayyareleri beşjn re cenubundaki Manuel kasabasını saat mını ve bütün Avrupayı. bütün Balkan'arı. bütün Yakınşarkı alan eski Roma taları şunlardır: ci defa olarak Valansiya kıt'asını bom 5 te bombardıman etmişlerdir. imparatorluğu haritasile bir Ingiliz 1 Japonya Avrupa devletleri ara bardıman etmişlerdir. Dün sabah saat Valansiya, 12 (a.a.) Dün akşam mecmuasımn neşrettiği uydurma bir smdaki ihtilâftan istifade ederek Çinde 11,30 da yapılmış olan ilk bombardı beşinci defa olmak üzere bir tayya^e fi haritayı ve hususî bir tahmini ele alaYUNUS NADİ manda 45 ev yıkılmış 8 kişi ölmüş, 25 losu liman mıntakasmı bombardıman el rak, bundan dost Italvanın bize karşı Japon tayyareleri tarafından bombardıman edilen Çin şehirlerinden biri [Arkası Sa. 8 sutun 1 del taarruz emelleri beslediği neticesini çtlArkası Sa. 8 sutun 4 te] kişi yaralanmıştır. Diğer taraftan 5 SaIIIIIIIIIIDIIIlllKIIIlllltllllllllllll III IIIMMIIIIIIIItllllMIIKIIllMIIIIIIIIIIMIIlllllllltl I1II1IMIIII lltl Tlllt llMIIIMIIIIIIIIIItlllt IIIIIIIIIIUIIIIII MIIIHI lllllllll IMIirilllllllKIIIIIIMItlllfl Londra 12 (a.a.) 5anghay'dan edılmis ve bu bombardımanlardd 35,157, armışlardır. bildıriliyor: sivil örmüş ve 44.050 sıvil yaralanmış * Yalnız bununla da halmıyarak, birinÇin millî yardım komitesinin neşrettici sahifelerinde ve btiyük serlevhalarla Çin politikası değişmiyecek ortahğa bir korku ve telâş manzarası ği rapora göre, harbin ilk on yedi ayı vermeğe çahsvnşlardır. Hıısusî sütunu zarfında 80 bin kadar gayrimuharıb Şungkıng 12 (a.a.) Yeni Komin j muzda da okunacağı gibi bu yaygara, Çinli ölmüş ve yaralanmıştır. Bu müddet tang Propaganda Nazırı, yabancı matAnkarada cok fena karşılanmış ve ar içinde 53 şehir 1318 kere bombardıman [Arkası Sa 3 sutun 1 de] kadasımız Ulus. devlet merkizimizin ha IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIII IIIIIIIIIIIII Iillt lllllllllllllllllll kikî diisüncelerine dünkü sayısında tercüman olmuştur. Gene dünkü sayısında Son Posta arkada^ımız. bu dedikodulann bıdamk suda balık avVamaTc istivenler tarafından uvdurulmuş bir fantezi olduğuna haklı olarak isaret edivor. buqüne kadar ne Almanva, ne de Italya tarafından bize karşı bö'vle bir emel beslendicjini aö'steren tek bir sö'ze ve harekete şahid olmadığımızı hatırlatı yordu. Hayırî Dışandan hic kimse. mukad des topraklarımızda iğne ucu kadar yere aöz dikemez ve içeriden de hiç kimse, İspanyayı üç senedir kana bulayan idcoloji kavadsının iflâs etmiş kaçak döküntülerini Barselon'dan buraya nakledemez. Simdilik bu yaynaralara şu veya bu hükmü vermeden dostlarından, ix>litikasınd,an ve kuvvetinden ernin olan vatanın bb'yle sokak samatalanna tahammülü olmadığını hdber verip keselim. *** Japon tayyarelerinin Çinde yaptığı tahribat 17 ay zarfında 53 şehir bombardıman edildi, , 35157 kişi öldü, 44050 kişi de yaralandı Dün yapılan lik maçları Çukurovayı seylâbdan kurtaracak fennî tesisat ^ * Bütün endişeleri bertaraf edecek olan tesisatın etüdleri bitiyor Tayyare piyangosu Dün yapılan lik maçlarında Galatasaray Beykozla 11 berabere kalmış, Fenerbahçe Topkapıyı 14 0, Beşiktaş Hilâli 60 mağlub etmişlerdir. Yukarıki resim Galatasaray Beykoz maçından heyecanlı bir safhayı göstermektedir. Yazısı 6 ncı sahifemizdedir. Dün çekilen mımaralar 8 inci sahifemizdedir. Bundan evvel Adananın geçirdiği seylâb felâketinci. ı ı uıra (Yazttı 9 uncu sayfadaX