13 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
TAE A AS PR pENCEREMDEN Amasya Müverrihi de Öldü Yazan: M. Turhan TAN enç neslin “Amasya müverri - hi, sözünden bir mâna çıka &p çıkaramıyacaklarını ve © müver- | rihin ölümünden elem duyup du) mıyacaklarını kestiremem, Fakat bi- cim nesle mensup olup da otuz yıllık irfan hayatımızı günü gününe takip eden yurttaşlar, gazetelerin ilân sü- tunlarında yer alan bu haberden son derece müteessir olacaklardır. Çünkü Amasya müverrihi Hüsamettin Yaşar, her medeni memleketin varlığından kıvanç duyacağı insanlardandı ve eşi nadir yetişen kimselerdendi. Bu hakikati - derece derece hay- ret geçirerek - kavrıyabilmek için Hüsamettin Yaşarın sekiz ciltlik Amasya tarihini gözden geçirmek ve onun bir zamanlar gündelik gazete- lerde, ilmi mecmualarda neşrettiği makaleleri okumak lâzim gelir. Amasya tarihi, tekzip olunamıya. cağımıza emin olarak, söylüyoruz ki kit basma yüzlerce tarih kitabı arasın. da yegüne sayılacak bir kıymettedir. Bu kıymet ona, şu veya bu eserin mehaz yapılması suretile yazılmıya- rak sayısız mezar taşlarından, do - laplar dolusu vakfiyelerden, cilt cilt! mahkeme sicillerinden - fakat yıllar-| | €a göz nuru dökülmek şartiyle . elde edilen hakikatlerin siraya konması, tahlil ve terkip olunması neticesinde vücut bulmuş olmasından İleri I yor. Bu sözümden Hüsamettin Yaşa: | rin tarih kitaplarına kıymet verme - diği, onlardan istifade etmediği mâ- nasi çıkmasın. O fazıl adam, bizim yurdumuzda Türk ve İslim tarihi namma kaleme eserlerin - Arapşa, Farsça yazılmışları da da- hil . birçoğunu ve otların Yik olanlarının sen #ini okumuş olmakla beraber, telif ettiği Amasya tarihini bu kitaplardan ziyade mezar taşlarından, evkaf ka- yıtlarından ve mahkeme sicillerinden çıkarmıştır. Ben, o Âşıkpaşazadeden, Neşriden, 'Cenabiden, tutum da son devirlerin tarihçilerine kadar hiçbir kimşeyi tanımıyorum ki bir mıntaka tarihini hu kadar İncelemiş, bu ka - dar zengin vesikalara bağlamış ol- sun, Bu hükmü verirken birçok kıy-| p, metli eserleri ve meselâ Abdurrah -|y; le h alınmış ü 1 sa k man Hibrinin Edirne tarihini ve Badi | belediyeye dalmi bir varidat ka Ahmed Beyin onu ikmal yoliyle kale. | me aldığı tiç ciltlik Riyazı Edirne'yi| bi hatırlamıyor değilim. Fakat Hüsa - mettin Yaşar, bir mıntaka tarihini bir dünya tarihi gibi geniş ve hele mevsuk yazmakta bütün müverrih- erden - itikadımca r ni tı üstün çıkmıştır. | k İ he: vkaf İdaresi, gerek Beyoğlun, rekse İstanbul tarafının Eminönü ka- Zasında mühim içtimai müesseteler | geçen belediye bilhassa Azapkapı ci- uracaktır. Bu müesseselerin üzerin- de kurulacağı arsalar belediyeye nit ulunacağı İçin bunlardan intifa şek- erdarlıkça hazırlanar Devlet Gelirlerinde İ Geçen Yıllara Göre Artış Var Alâkalı makamlar, memleketin fk tısadi inkişafının &n büyük vesikosı olarak, bütçe tahminleri ve tahsi- lAtına alt çok enteresin bir İstatis. tik hazırlamışlardır. ' Bu rakamlar, &yni zamanda İş hacminin ve hayat standardının devemli olarak o yük- dirlerinin her törlü tahminleri aştığını göslermek- tedir. senesinde bütee tah! tahsilât ise enesinde İse - ki, 837 mından $0£ mayıs sonuna ka- an müddettir. » Bütçe tahmin- leri 231,020,000, bütçe | tahsilâtı (se 260 milyon 814 bin 219 lira olmuş» tar, 936 mali senesinde tahsflâtın tah- minlere göre fazlalığı yüzde 11097 537 senesinde ise yüzde 112,89 dur, 987 mali yılında irat ve servet vergileri 38 milyon tahmin edilmiş 40; istihlâk ve munmele vergisi 100 milyon tahmin edilmişken 113, insiharlar saf! hasılatı 37 milyon tahmin edilmişken 39; devlete ait emval ve emlâk hasılatı 1 milyon a müteferrik gelir ve cezalar 10 milyon tahmin e- dilmişken 15; iktisadi buhran, muva- sene, hava kuvvetlerine yardım ve buğdayı koruma vergileri 42 milyon edilmişken 48 milyon lira ir. Evkaf, Şehrin marı Faa'iyetine Iştirak Edecek İstanbul vakıflar umum müdürü i- Beyoğlu evkaf müdürü ve evkaf eyeti fenniyesi dün belediye heye- fenniyesile birlikte bölediye fen ti müdürü Hasenın nezdinde to; halinde kalacak olan sahalarrlan evkafın ne suretle İstifade edeceğini ve burada ne gibi müesseseler kura- sağını görüşmüşlerdir. İki daire ara- | nakil vasıtslarına husule gelen anlaşmıya göre, de müşterek olacaktır. Bu suretle na- 1 temin edilmiş olacaktır. Maamafih uu intifa tarzı hakkında iki dalte a- nda henüz kati bir anlaşmıya va- İmamıştır. 4 Be malmüdürlüğü içli ye- den yapılacak binâya ait proje def- Nafia Vo- âletine gönderilmiştir. Projeye gö- Fakat Hüsamettin Yaşarın kıyme-| re yeni mal müdürlüğü binası, Şiş - ti ve hizmeti yalniz bu büyük eserile | ölçülmemelidir. O, hemşehırilerinden | kerlik şubesinin işgal etmiş olduğu Mustafa Vazıhin Amasya bülbülleri, diye tercüme olunması icap eden bir| için şimdiden bu binanın yıktırılarak | ane yokuşunda eski Kılıçalipaşa as- nanın yerinde yapılacaktır. Bunun isimle ve yüz yirmi yıl kadar evvel | yerinin tesviyesine başlanmıştır. Pro yazdığı bir Amasya tarihini kendince | je Nafın Vekileti tarafından tasdik o mintaka İçin kâfi görmiyerek ve| 6 dilir edilmez burada inşaata başla- yıllarca'emek “sarfederek bu sekiz | nacaktır, elitlik tarihi vücude getirmekle be raber Türk dili üzerinde de | bütün); bir ömür İncelemeler yapmış ye Arapçanın Türkçeye birçok (şeyler borçlu olduğunu, herkesten, her te. | şekkülden önce o iddin ettiği gibi necip dilimizin özünü'de en az otuz yıl evvel tahlile çalışarak merak ve dikkate değer bir hayli nazariyeler, kaldeler ortaya koymuştur. Demek İstiyorum ki Hüsamettin Yaşar nevi şahsına o münhasır de. Bilecek kıratta bir Türk tarihi ve Türk dili mütehassısı idi. Mili. kü- tüphaneye çok kiymetli bir eserle her hiri derin bir İnceleme mahsulü olan sayısız İlmi makaleler yadigâr etmiştir. Böyle bir âlimin ölümünü biz, gazetelerimizin ilin sayfaların -| da mı okumalıydık?. Talisiz ölüye! rahmet okurken ve ailesine samimi ü r © Buenos Aires sefareti başkâtip- ğine tayin edilen Seyfullah Esin dün akşam yeni vazifesine başlamak zere Londra yolile Brezilyaya ha- eket etmiştir, İ nat erbabının sanatla alâkadar ihti- - | başındaki meydanları da açmıya ka- | Bir de Ankarada Esnaf lar kendilerine mahsus bir teşki| Her sanat şube veya grupu | için kaza merkezlerinde ve belediye teş- kilâtı olan ve en az 15 usta bulunan yerlerde bir mahalli küçük sanatlar birliği kurulacaktır. Vilâyet küçük sanat kongreleri iki senede bir eylül ayında ve »n çok bir hafta devam etmek üzere vilâyet mer kezlerinde toplanacaktır. Vilâyet kü çük sanatlar kongrelerinin vazife ve salâhiyetleri şunlar olacaktır: A — Vilâyet dahilindeki küçük sa- va mek, B — Çıraklık ve kalfalık miinace- | betlerinin, çırak kurs ve mektenleri: | nin ıslahı için tedbirler bulmak ve hükümete arzetmek, ! C — Küçük sanat kooneratifleri teş kiline çalışmak ve kredi imkânları a- ramak, rını ve vaziyetlerini tetkik et- y BELEDİYEDE : “Gazi Köprüsü İstimlâkâtı iamamıanıyur Belediye, ağustosta inşaatı bitecek olan Gazi köprüsünün yolculara ve açılabilmesi için bu tarihten evvel köprünün her iki tar vermiştir. Bu kararla faaliyete hetindeki istimlâk işlerini süratlen « dirmiştir. Burada istimiik edilecek binalardan bir kısmı esasen maili in- hidam oldukları için bunlara ait mu- âmelelerin ikmaline bakılmadan şim- diden yıktırılmasına başlanacaktır. Diğer taraftan Çeşmemeydanından itibaren deniz sahiline kadar devam eden sahada köprü inşaatına alt fa- aliyet tekasüf ettiği için bu sahanın sağ ve sol taraflarındaki dükkünler sahipleri tarafından kendiliklerinden ahliye edilmiştir. * Beyoğlu cihetinde asfalt olarak | inşa edilecek olan Tozkoparan cad - desinin arzını genişletmek maksadile caddenin alt tarafına ilâve edilmerine İlüzum görülen Viyaduklu kısın ik mal edilmiştir. Bugünlerde caddenin İ parkeleri sökülerek asfalt kısmın in- şasına başlanacaktır. Buradaki İnsa- at bitinciye kadar Beyoğlundan iten nakil vasıtaları, Tepobaşmdan itiba- ren tramvay caddesini takiben Kura- köye İneceklerdir. © Meşhur şarkıcı Tino Rossi Mi- sırdan Atinaya gelmiştir. Tino Rossi | lât; mahalli küçük sanatlar birliği si, umumi küçük sanatlar kongresinden ibaret olacaktır. Vilâyetlerde Küçük Sanatlar Birliği Teşkilâtı Kurulacak Her Sene Eylülde Vilâyetlerde, Dört Senede Kongreleri Toplanacak Büyük Millet Meclisi encümenlerinde tâdil edilerek son şeklini Jalan Küçük Sanatlar Kanunu projesine bilhassa teşkilât ve hima- yeye dair olan hükümlerinde mühim değişiklikler yapılmıştır. Yeni projeye göre küçük sanatların şümulü içine giren sanatkâr. lâta bağlanacaklardır. Bu teşki- lâyet küçük sanatlar kongre- Ç — Umumi küçük sanatlar kon gresine gidecek vilâyet küçük sanat- lar kongresi mümessillerini seçrnek D — Kongre müzakereleri netice lerini bir raporla İktisat Vekâletine bildirmek. Umuini küçük sanatlar kongresi vi lâyet küçük sanatlar kongreleri mü- messillerile İktisat Vekâletinin ten- sip edeceği alâkadar ve zatlardan mürekkep olarak dört sene de bir ikinciteşrin ayında ve en çok 10 gün devam etmek ü da toplanacaktır. Küçük sanatlar umami Kongresinin daimi orpanı olmak üzere Ankarada İktısst Vekâleti emrinde bir umumi kâtiplik bürosu kurul 1r. Kongre nin calışma tarzı ve büronun teşkili ve idare şekilleri bu kanunun tatbi- kma dair nizamname ile tayin olu- nacaktır. e Ankara- MAARİFTE : Maarif Şürası İçin Büyük. Bir Toplantı Tüp Maarif şurası hazırlıklarına devam edilmektedir. Önümüzdeki hafta için- de de zümre muallimleri içtimsler yaparak konuşacaklardır. Zümre mu- alimlerinin bu. İçtimaları muallim meölisleri muhiyetinde olduğu için her mektep müdürü riyaset ettiği zümreye ait raporu zümre mümessili sıfatile müdürler içtimaında müdafaa edecektir: Mekteplere alt raporlar ha zırlandıktan sonra bütün bu zümre ler ve bu tahsil dereceleri namına se- çilecek zevatın İştirakile umumi bir toplantı yapılacak ve bu toplantıda İstanbul ilk ve orta tedrisatı namına tesbit edilecek dilekler bir rapor ha- linde hazırlanarak Ma ekâletine! gönderilecektir. | # Kadiköy kiz enstitüsünde dün pek parlak bir müsamere verilmistir. Talebenin son dört ay içinde vürü- de getirdiği sanat eserlerini maksadile tertip olunan sergiyi Ziya- rete gelen davetlilerle talebe velile- ri, enstitü müdürü: Bayan Behiyye Sağların az zamanda çok İlerlemeli temin ettiğini görmüşler ve gercek- ten samimi takdir hislerile mektep- ten ayrılmışlardır. Sergide teşhir o lunan eserlerin hepsi nefis olup mu- allimlerden Fahriye Arbaşım. tertip ettiği mantolu mankenler ise bilhas- sa alkışlanmıştır. © Denizbank umum müdür vekili ayın yirmi beşine doğru Ankaraya gelerek bir konser verecektir. | Yusuf Ziya Erzin bugün Ankaraya gidecektir. german ann i Şirket, Müşterilere Havagazı Yerine Su Buharı Satıyormuş un abonelerine göz vermekte oldüğu- nu isbat eden bir mektupla İki se sinde (Havasazı suyu) ismini yere Doktorun pek haklı olarak söyle- diği sirketin abonelere verdiği ve fena. kalitedendir. Mavi yanmaz ve üstüne konan kep- ları öslendirir, İçinde çok miktarda su buharı va dar. Sabırlı doktorun gaz ocağını ana a bağlayan lstik Korunur içine “rladiğı sular ayda 100 grdm- dan fazladır. Karlimizin dediği gbi Taşdelen suyu, Hünkâr suyu, maden Yu hattâ et suya, gül suyu, nesne elki imama suyu olur arma hn. u diye bir mayi henüz İl ke e değildi ptğ hesebâi göre bir 1695 santimetre mikâ. arı basil olduğun yani, (423 buharı sattığı artaşılıyor. Kârilmiz bize soruyor: Acabu bu şirketin müşterilerine gezin İeslitesi ve terkibi ıkkında müksvelesinde bir kayıt | İ yok mudur? Ve girler ayak halka su Nüyork Sergisine Götürülecek eşya| Hazırlanıyor Beynelmilel Nevyork sergisine gön derilmek üzere, milli müesseseler | sarkkâri bir çok nefis nümuneler ha- zırlamaktadırlar. Bakırdan, brong- ok işlemeli eşy iy Dualı vr nk sar NAMLİ kn kl ya, mukavvadan ve yapruklardan şarkkâri işlenmiş sü: yaprak üzerine işlenmiş Amerikan arması, Eskişehir lüle taşından cins, cins tesbihler, kolyeler, çubuk, ağız- lik ve pipolar, şark tezyini sanatları- na müteallik tezhip, yazı örnekleri, itap ciltleri ve başlıkları ve bun- ların hem eski, hem de bugün vaş yan sanatkârlarımız tarafından ya” pılan eserler, altın yaldızlı, altın kak mah eşya nümuüneleri, kuyumculuk, azacılık, kutuculuk işleri, boy. demeli terlikler, elbiseler, işlemeli ve yaldızlı zana iri, Kızılay sanat atölyesi anmış el işlemeleri, Antep ve Cava İşleri, akşam kız sa nat enstitüsü tarafından hazırlanmış muhtelif işlemeli eserler, kuklalar ve bebekler hazırlanmıştır. Ayrıca diğer bit sanatkür da taz -| le mukavvadan yaptığı çini tak- di kutular hazırlamıştır. wi —— —— Yeni Mecliste 420 den Fazla Mebus Bulunacak Vilâyetler mebus seçimi münase- betile tanzin ettikleri defterlerin ne- *icelerini Dahiliye Vekâletine bildir- mişlerdir. Gelen malümat tasnif o- lunmaktadır. Bu seçimde bir çok vi- İâyetlerin birer fazla mebus çıkara- cakları ve bu suretle yeni mecliste mebus adedinin 420 yi geçeceği an- Jaşılmaktadır. taziyelerimi sunarken yazık, çok ya zik demekten de kendimi alamiyo rum. ünün Kesimleri Manisa vilâyet meclisi âzaları ilk toplantıdan.sonra iden tedarik etmek ki Futbolcunün Sabah İdmanı Ne Olmalı? 5 — Bir futbolcunun sabah idmanları ne olmalıdır? C — Bir futbolcunun yapacağı sporlar, her büny: tiyaca göre d i susi bir idman mevzuub manı bedeni vazi; eksik görünen bir futbolcunun eri olmak üzere yapı seri fakat dayanıklılığ bir futbol. cunünkünden farklı olması icap eder. Bu bahisler muhtelif Avrupa mu- harrirleri tarafından müteaddit eser- ler halinde yazılmıştır. Eğer hususi bir maksat görülmü- yor ve sadece bedeni vaziyeti ıslah ve idmanlı halin devamı mevzuuba- hisse, şekilli tablo hslinde neşredil. miş olan sabah jimnastikleri eserin- ir. Tablo halinde ve hareketlerin şe- masını gösteren eserler birkaç tane - dir, Doktor Bellin de Coteau bmı bulmak mümkün olursa £ Fakat zannımıza mevcudu kalmamıştır. Söylediğimiz şekilde şekilli sabah jimnastikleri eserinden hangisi olur- sa olsun faydalıdır. * S5 — Ankara Edebiyat fa- kültesine girme sartları ve fakültenin hususiyetleri ne « dir? C — Ankara Dil, Tarih ve Coğraf. a fakültesinin ecnebi diller şubesi. ne, olgunluk imtihanı vermiş idir. göre o eserin vi veya vermemiş lise mmeztnları, beş senelik rinçten, abanoz ağacından bir | Muallim mektepleri mezunları müsa- ar hazırlanmıştır. baka ile kabul edilmek Tahsi atta — tn Bunlar fakülteyi ikmal git es İĞİ vera nümuüneleri, İsonra bir sene hizmeti mi lerinde müsabak vaffak olanlar A: derilirler. Tahsil müd hükümet Bunlara A talebeler gibi maaş verir tahsil müddetinin bir buçuk misli mecburi hizmete tâbidirler. İki lisana birden devam mümkündür. zarfında aki diğe Avdetti etmek A 5 — Orta okul tahsilini ya- ruda bırakmıştım. Şimdi imti- hana girmek istiyorum. Şart- ları nedir? birakanlar, emsalleri ettikten iki sene sonra dışard mektep İmtihanlarına gir Bunun için de ya nisan veya tem » muz ayı içinde maarif Jdaresine mü- racaat etmek lâzimdir Bu müracaat esnasında ibrazı buri bazı vesi kalara da ihtiyaç vardır. TAKVİM ve HAVA 13 Şubat 1939 PAZARTESİ Ki R ja rdey ep: 00 Arabi: 1957 1as8 Zilhicce: 28 İincikânen:31 Güneş: 659 — Öfle 1228 İkindi: 15,20 — Akşem: Lİ Yatsı: 10,11 — İmsök; 3.10 Yurtta Hava Vaziyeti Yeşilköy meteo: nan malâmata göre yut cenubu şarki Anadolu nadolunun şark kısımlarında kapalı İli, Karadenir Kkiyılarile Trakyada ka- palı ve yer yer yağışlı, diğer bölgelerde umumiyetle bulutlu geçmiş rüzgârlar da- du ve cenubu şarki Anadolu bölgelerile Trakyada cenubi, diğer yerlerde umumi- yetle şemali istikametten orta kuvvette es miştir. Dün İstanbulda hava kapalı ve cüzi ya heh geçmiş, yağışın metre murabbama bıraktığı su miktarı 02 #lçtilmüş, rüzgâr cenubu # yede 3-5 metro hizla esmiş Seat 14 de hava tazyikı 761,9 milimetre 14, Sühünet en yüksek 6,7 Ve en düşük 01 santigrat kaydedilmişti roloji istasyonundan ale
