11 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

İtalyanın Chamberlain'e Cevabı Yazan; Ömer Rıza DOĞRUL i M gün evvel Avam Kamarasın- da Fransaya verdiği yada ilkönce ehemmiyetsiz telâkki edilmiş, Mister Chamberlain'nin da- farksız olduğu ileri sürlümüştü. Fakat bir kaç gün sonra vaziyet değişti ve İtalyanın en salâhiyettar gazeteleri, teminatın ehemmiyetine nutuktan kapılan hisselere dair ya- zılar neşrine başladılar. “İnlormazione Diplomatika,, gaze- tesine göre, İtalyanın bu mutuktan aldığı ders “Silâhlanmasını tekmil - lemesi İüzumludur, İtalyada bu gay- reti sarfedecektir.,, o Ayni gazete Fransa ile İngiltere arasında gizli bir askeri ittifak bulunduğuna dair ifşaatta bulunmakta fakat, buz ittifa kın totaliter devletlere karşı teca - vüzi bir mahiyeti haiz olmasının ak- la getirilemiyecek derecede uzak ol- duğunu anlatmakta ve İngiltere Baş- vekili tarafından “Fransa her ne ta- Faftan tehlikeye uğrarsa uğrasın, İn- giltereyi yanı başında bulacağına dair,, verilen teminatın İtalyayı kor- kutmadığını söylemektedir. İtalyanın Hariciye Nazırı ile alâ - kası malüm olan Telegrafs gazetesi ise “Bugünkü buhranın, dünyayı ye- niden kuracak olan neticesine, kati- yetle inanıyoruz,, diyor. Bütün bunların mânası, İtalyan bir taraftan askeri hazırlıklarını to- mamlamak için en büyük gayreti sarfetmekle beraber Fransaya karşı açtığı davayı takibe devam edecek, ve taleplerini tahakkuk (ettirmek için uğraşacaktır. Her Hitlerin İtalyaya teminat ver- mesinden ve İtalya her hangi harbe şebbüse verdiği teminatın, bu teşebbüsü kör- leştirdiği sanılmıştı. İtalyanın yarı resmi dili sayılan gazeteler ise, bu zannın boş olduğa- nu söylemek istiyorlar. O halde İtalya tarafından vukuu beklenen teşebbüs, tahakkuk ede - cek mi? Yoksa bu teşebbüs İtalyanın silâh- lanmasinı tekmillemesinin ferdasına mı bırakılacak? Önümüzdeki günlerde ehemmiyet» Je takibe değer bir nokta da budur. Uzak Şarkta » — Uzak Şarkta yeniden mühim bir hâdise vukubuldu. Bu hâdise, Hai - han adasının Japon kuvvetleri tara- fından işgalidir. 1200 murabba mil genişliğinde o - lan bu adanın işgali meselesi bun - dan bir müddet mukaddem de Ja - ponlar tarafından düşünülmüş, o zaman İngilizler de, Fransızlar da itiraz etmişler ve bu hareketin Uzak Şarkta, arzu edilmiyen bir takım ih- tilâtlara sebebiyet o vereceği bu iki hükümet tarafından bildirilmişti. , Anlaşılan Japonya, o zaman Av rupanın vaziyetini kâfi derecede ka- rışık görmediği için, İşgal İşini ge - ciktirmiş; fakat sruk © Avrupanın harp tehlikeleri içinde yaşadığını görerek bu maksadını da tahakkuk ettirmek istemiştir. İngilter. ile Fransanın o zaman ileri sürdükleri “Arzu edilmiyen ih- tlâtların,, aslı varsa, baş gösterme- si beklenir. Fakat Japonlar, Avrupadaki vazi- yetin en müphem. en karışık şekli almış olduğu sarayı beklemiş ve fır- satı kaçırmamış bulunuyorlar. İn * gilizlerle Fransızların Avrupa işle - rini yüzüstü bırakarak Uzak Şark hüdiselerile meşgul. olabilmelerine şimdilik imkân yoktur. Nitekim kısa bir zaman önce, Fransanın bir no- tası, bir Japan diplomatı tarafından su şekilde mukabele görmüştüz “Fransa Avrupa ve Akdenizde © ister Chamberlain'nin bir kaç | teminat, İtal bl ha evvel buna benzer bir çok sözler! söylediği, son sözlerin de bunlardan: ani * Kardinal Pacelli Papalık İ Makamını Vekâleten İdare Ediyor YAN: | J apon Ki Biri Mühim Bir Ada İşgal Ettiler Bu Adanın İşgali İngiliz Sevkulceyiş Sistemine Yeni Bir Darbe İndiriyormuş İ Selânik Belediyesinin | Bir Cemilesi Selânik, 10 (A.A) — Seli | nik belediye meclisi Atatürk evinin kâin bulunduğu oApos- | tolo Pavlo sokağının 450 met- | re uzunluğundaki kısmına Ata- || türk sokağı isminin verilmesi hakkında bir karar almıştı, || Atatürk adını taşıyan levha | | yakında sokak başına asılacak ve levhanın konması münate - | | betiyle merasim yapılacaktır. Tokyo, 10 (A. A.) — Japon karaya nın sevkülceyş ehemmiyetine Adada fevkalâde tabii bir liman o- Jan Yulin limanı vardır ve bu liman- da 10 bin ton hacminde on kadar kru Hainan'ın daimi surette işgali Ja- pon dunanmasına Hindiçini'nin karşı- sında ileri bir mevzi bahşedecek, Ja pon tayyarelerini Tonkin'in payitahtı olan Hanoi'ye 450 kilometre mesafe- ye getirecektir. İngiltereye gelince, Canton'a Ja- I pon askerlerinin çıkarılmasından üç ay sonra Hainan'ın işgali İngilterenin Uzakşarktaki sevkülceyş sisteminin merkezine yeni bir darbe indirmekte dir, Atinada Türkiye çıkmış oldukları büyük bir heyecan uyandırmıştır. Bahriye mahafili: pek memnundur. Bu mahafil, bu ada- ponya, Fransa ve İngiltereye ait memleketler arasında bahri harekâta çok elverişli bir noktada kâin ve kolaylıkla üssübah- ri haline getirilmesi mümkündür. Taş Bebek! Yazan: B. FELEK en diyeyim otuz beş, siz deyin, kırk sene evvel bir gün an- nem beni Sultanahmetteki dikili ta- şa götürmüştü. Bu koskocaman taş direğin tarihi mahiyeti hakkında bir şey söylemedi. Yalnız taşın kaide » sindeki oyma insan resimlerini gös- terdi ve bana: — Bak şu adamları görüyor mu- sun? Bunlar analarına, babalarına ve büyüklerine pay verdikleri için taş olmuşlar. Sen de bunlar gibi ol mak istemezsen sakın cevap verme emi evlâdım. Bugün unutmadığıma ( bakılırsa, anamın bu sözü kulağımda küpe ol- muş olmalı, Ve yine pek kuyruğu - ma basmazlarsa ses etmediğime gö“ re masihatini de tutmuş olmalıyım, Lâkin acaba yeni nesil ne vaziyet - tedir? Onlara da anaları dikili taşın dibindeki mermer kabartmaları gös” terip: — Sakın büyüklerine pay verme, böyle taş olursun! mu dedi? Yoksa j bir sanat eseri olan bu kabartmalar rin tarihi efsanesini mi anlattı diye ! j | askerlerinin Hainan adasın - işaret etmektedirler. Ada, Ja- B l Karadenizde Yine Fırtına Başladı Sinop, 10 (A.A) — Batı rüz- gârı ile başlıyan fırtma her an | şiddetini arttırmaktadır. Deniz çok dalgalıdır. Yollarda bulu - İ nan gemilerin vaziyetlerinden | endişe edilmektedir. merak ederdim. & Yolda rast gele gençleri çevirip: — Sultanahmetteki dikili taşın di- bindeki kabartmalar hakkında müta- leanız nedir? Diye sorsam akıl hastalığına tü > tulduğuma sahip olanlar veya beni ! alaya alanlar bulunur korkusiyle remediğim bu merakı iki gün, | İl İl | girdiği takdirde Almanyayı yanı ba- zım geldiği iddia olunmuştur. Fakat | lardır. Mister Chamberlain'nin Fransaya | lanmıştır. Romar 10 (Hususi) — Papa on bi- rinci Pius sabah saat dörtte 81 ya- şında olduğu halde ölmüştür. Kendi. si 922 de Papalığa gelmiş ve 17 sene- yi papalık makamında geçirmiştir. Büyük bir ilim adamı olarak tanım- mış olan Pius Papalığı sırasında to-| taliter rejimlerin her çeşidi aleyhin- | de bulunduğunu göstermiştir. 1870 senesindenberi Vatikan mahpusu sa- yılan papalar, onun üç sene müza - kere neticesinde İtalya hükümeti » hürrivete ka. devletin relsi olmuş Bu muahede 1920 da'imza - Sevgisi Üniversitelilerimize İşten Gelen Bir Sempati Gösterildi Atina, 10 (A.A) — Halk ve gaze- telei Türk Üniversitesi — talebesine göstermektedir Katimerini diyor kiz © -4- Atina Üniversitesinin Türk Üni - versite talebesine gösterdiği hüsnü * Adanm 300 kilometre şimal! şarki- sinde bulunan Hong Kong İngiliz müstemlekesinin arkası alınmış olu- yor. Japon donanması, ilk defa olarak Çin arazisinde — Haiman, Kouang- toung eyaleti eczasındandır — Singa- pour deniz yolu üzerinde ileri (bir mevzi elde etmiş oluyor. Hainan adasında Japon kıtaatının çıkarılınış olması cenubi Çin sahille- ri ablokasının şiddetlendirilmesi için umumi karargâh son kararına atle- Ümit Ediliyor “ Vaziyeti Yeni Kabinenin Mecliste Ekseriyet Kazanacağı gide vel Beyoğlunda bir tramvay du * Yugoslavya (i.'cieüü vie br mim ve rini önünde şahidi olduğum bir sah- . *.2E izale etti. | Kabinesinin (“isen sünepe den şefkatle tuttuğu 4 — 5 yaşlarım da bir kızcağıza vitrinin deki porslen heykelleri göstererek: — Bak kızım! diyordu, bu hey keller anasına babasına pay verdik” leri İçin taş olmuşlar, Sakın sen büy- le olma emi evlâdım! j Kızcağız, dikkatle porslen bri lere baktıktan sonra: vb Siyasi mahafilde beyan olunduğu- Berlin, 10 (A.A) — Yugoslavya na göre, bidayette mezkür adaya yal | hariciye nazıri B. Tsinkar Marko - Diz bahriye askerlerinin çıkarılarak | viteh, Berlini terketmeden evvel ga- kabul, iki memleket gençliğini bir- Papanın #lümü haberini alan Sinyer birine bağlıyan rabıtaların samimi- Mussolini, bu makamı vekileten idare Tonkin ve Kueşov körfezlerini kon- | zetecilere şu boyanatta bulunmuştur. trol etmek için bir deniz bazı tesisi a pir iyi ezine sulhunun — Pav varirsem. ben de böyle mi olurum?.. diye sordu. i — Evet yavrum! Sen de taş olur | sun, i — Anneanne (demek ninesi imiş) ben taş olursam böyle mostraya mı eden Kardinal Pacelliye taziyetlerini bil- Alrmiş ve zıyam büyüklüğünden bahset- miştir, ” Londrada Canterbury — başpiskonasu, Papa on birinel Ptas'un ölümünden bah- sederek onun sulh davam lehindski hay- çet verici mesaisinin dalma hatırlanaca- ginı söylemiştir. yetini gösterdiği gibi iki memleket arasında istikbaldeki dostluk müna- sebetlerinin de zamanını teşkil eyle- mektedir, e Elefteron Vima diyor ki: Matbuata verilen tebliğ Atina Ünivrsitesi rektörü ile dok-| O Tokyo. 10 (A.A.) — Hariciye Ba- tor Hıfzı Veldeti arasında teati olu-) K29lUğının salâhiyettar memuru Hai- nan nutuklar, bütün Türk ve Elen | Nap adasının işgali hakkında matbus- terir, * Berlinde haber, #ânsoloru binasmın ga- mah bayrağının yarıya indirilmesile kar- sılanmıştır, * Bütün katolikiik Âlemi matem Ayinle- ri yapmaktadır. Papanın cesedi 24 saat teşhir olunacak daha sonra cenaze mera- simi Bazilik'ta yapılacaktır. * Pransada bütün resmi binalaran bay- raklar yarıya İndirilmis. mebusan mecli- sinde meclis reisi ve büşvekil Papanın me- diyetlerinden bahsetmişlerdir. * Amerika reisisümhuru Kardinal Pa- eelitye bir tariyet telgrafı çekmiştir. İngiltere kralı Altıncı Jorj, Hitler, Ami- ral Horti ile diğer barı devlet reisleri de Kardinal Pacelliye | taziyetlerini bildir « mişlerdir. »x Papanın halefini seçecek olan Kardi - nâllerin sayısı 62 dir. Bunların $2 si İtal- Alman, 3 şönali Amerikalı, biri Çek, biri Laehli, biri Belelkah, biri Macar, biri İn- eiliz, biri Sarkı, biri Brerliyah, Piri Ar- jantinii, biri Portekizli, biri İrlandalı, bi- 7 Kanadalıdır. Yunanistanın Dahili Vaziyeti Atina, 10 (A A.) — Daily Teleğ raph gazetesinin, sözde Yunanistan. hakında yazdığı ve bazı ecnebi mat- zun bulunduğunu bildiriyor ve diyor ki: «— Memleketin dahili vaziyetinde derece meşguldür ki, Uzak Şark iş- imkân yok-| hi MESA mükeder eğer göstermek istiyenlerdir.” da dahili vaziyetin normal olmadığı | tantı daimi Konseyi 20 şubatta top- | eyaletin garbinde Fençeni de zapdet- buntı tarafından nakledilen haber İ|zamnamesi mucibince Rumanya ha-| volu istikametine doğru ilerlemekte münasebetile. Atina ajansı bu riva - İriciye nazırı 9 şubattan yetlerin en kati surette tekzibe me: | Konsey reisliğini ifaya başlamıştır. | nekale yollarını kesmiye hazırlanmak istikrar en mükemmel derecesinde - | doktorların tavsiyesi üzerine, yata- dir. Kral ile hükümet arasında ihtilâf | ğa yatmıştır. Kendisi, ufak bir grip-| Çin kuvvetleri, Taotsin demiryolu- olduğundan bahsedenler tamamen | ten hastadır ve beyaz saray doktoru- | nun şorkında bulunan Japon kuvvet ayal mahsulü şeyleri hakikat gibi eN göre pazartesiye kadar | lerini de mütemadi sürette hırpala- gençliğine yapılmış bir hitabedir. | ta bir tebliğ okumuştur. Rektör Fotinos, nutkunda, Elen ef .| Tebliğde, işgalin 1007 tarihli Fran- kârı umumiyesinin ve müttefikimiz) 917 — Japon anlaşmasını ihlâl etme- Türkiyeye karşı derin hislerimizin | diği bildirilerek deniliyor ki: sadık tercümanı olmuştur. Doktor) ( Bu anlaşma Fransız ve Japon top- Veldetin sıcak hüsnü kabulden mül | raklarına mücavir memleketlerde ka- hem nutku ise Türklerin kalbinde| rışıklıklar vukuuna mâni olmak ge- Elenler için mevcut derin dostluğu | Yesini istihdaf etmekte idi. Zira Çin tebarüz ettirmekteydi. B. Veldet, | o-tarihte nizamı muhafazaya mukte- “Kendimizi bizzat kendi vatanımız- | dir değildi. O tarihtenberi vaziyet da hissediyoruz, dostluğumuz ebedi. | değişmiştir. Karışıklıklar azalmış, fa Sie Mio kat Halnan adası askeri harekâta üs Türk Üniversite talebesi, yalnız | 'eskil etmiştir. Elen Üniversitesinin değil, fakat bü-| (o Japonyarın adadaki icraatı, orada- tün Elen milletinin misafiridir. ki Çin kuvvetlerini adadan çıkarmıya Proia diyor ki: matuftur Ne 1907 anlaşmasile der. Türk “Universite talebesi, Yunanis-| piş edilen bölgelerde, nizamın ve ba- tanda bulundukları günler esnasın-| rısın muhafazasile, ne de Ha'nan ada da, kendileri ve temsil ettikleri mem | sının üçüncü bir devlete terkedilme leket hakkında bütün Yunanistanda» | mesi hakkında 1897 de Fransa ve Çin yandır. Gerisi arasında 8 Pranar, dört| Ki derin hararetli sempatiyi bula -| tarafından taati edilen notalarla hiç |lefet rüesast Sırp ve Hırvat muha-|rınm zarar görmesinden endişe edi. caklardır. hir münasebeti olmıyan bu iş, Japon- Kronos diyor ki, ya için başka bir taahhüdü tazammun Türk Üniversite talebesi, kendile- | etmeksiz'n yalnız âkit taraflara taal- rini en samimi ve temiz hislerle iha-| ik etmektedir. ta etmeğe hazır bir Elen ruhu mev. H kir alsöğrkiniüyceklerdin örme yeni muvaffakıyetleri lonskong. 10 (A.A.) — Şensih e —— Balkan Antantı yaletindeki Çin kıtalarının takviye kuvvetleri ile fazlalaşmasındanberi. Reisliği Çiniiler mukabil taarruza geçmiş ve 20 kadar kasaba ve köyü geri almış- Bükreş, 10(A.A.) — Balkan An-| tır. Son günler zarfında, Çinliler, bu lanacağından, Balkan Antantının ni- | mişlerdir .Çinliler, Tung—Pu demir- itibaren | vö Hotsindeki Japon kıtalarının mü- tadır. Roosevelt Hastalandı Bu eyaletin garbında, Hoceng ve Vaşington, 10 (A.A.) — Roosevelt, | Kvelslen de yapılan hücumlarda bir tabur İmha edilmiştir. maktadır. tikrarma yardım etmek maksadiie | Korlar? Almanya ile Yugoslavya arssındaki| — Öyle ya! Pay verirmen böyle münasebeti derinleştirmek olacak - | mostralık olursun! tır. Yeni müşterek hududumuz, bizi) Beklediğim tramvay geldi, tam ve mütekabil bir vuzuh ve s3-İne görüştüler, takip edemedim. mimiyetle hareket etmeğe icbar ey-| Fakat anladım ki; taş bebek ol - | lemektedir.,, mak korkusu, kırk sene evveline na- Büyük komşumuz Alman mülle-| zaran hâlâ baki! A tine Führerinin idaresi altında çok daha büyük bir refah temenni ede- rim.,, i daha ———— Yeni Yıl Mahsul Vaziyeti Devlet Meteoroloji müdürlüğü « nün verdiği malümata göre bu yıl | yağış vaziyeti ve suhunetlerin geçen senelere nisbetle yüksek geçmesi | yurdun Trakya, Kocaeli, Ego bölge | leriyle Marmara ve Akdeniz kıyıla- rmda, ayrıca orta Anadolunun ce « nup ve garp taraflarında meyva ağaçları ile bağlarda vaktinden pek erken tomurcuklanma ve uyanma, hattâ bazı dar sahalarda “badem, erik ve narenciyelerde,, çiçeklenmö- * Belgrad, 10 (A.A) — Yugoslavya efkârı umumiyesi İsvetkoviteh kabi- mesinin teşekkülünden sonraki siya- si vakayii büyük bir alâka ile takip etmektedir. Gazeteler, Hırvatlarla anlaşma hususunda yeni imkânlar hasıl ol - müş olmasına binaen siyasi havada bir miktar sükünet hasıl olmuş ol - duğunu kaydetmekte ve yeni hükü- metin pazar günü mecliste büyük bir ekseriyet kazanacağını yazmak -İnin vukvuna âmil olmuştur. i tadırlar, Bu itibarla ileride vukuu melhuz Belgradda toplanmış olan muha-|donlardan bağ ve ve meyva ağaçlar il liflerin Hırvat meselesinin hallini ih. | lebilir. zar İçin Tsvetkoviteh hükümetine) (Doğu bölgesi hariç tutulmak şar. müzaheret etmeğe karar vermişler. |tivle yurtta, umumi olarak yazlık dir. ekimin toprak hazırlıkları sona or- B. Tsetkoviteh, Saraybosna idari | mek üzeredir. Hattâ bazı dar çev- makamatına bir telgraf çekerek 11. selerde yazlık ekimin başladığı bile 12938 intihabatında Matchek iste | “örülmektedir. ; sine rey vermiş olduklarından do -| yememe layı azil veya tebdil edilmiş memur- ! KISA HABERLER | a ime anan ların derhal memuriyetlerin inde| $ ... Ankara, 10 (Tan Muhabirinden) edilmesini emretmiştir. m İğ Hariciye Vekili bu akşam Ankarapslasta İngiliz sefiri şerefine bir ziyafet verdi Karadeniz Devletleri Setir biri adar mem) imi P e Y uş ei güne kadı ekceti, ii a © Bulsar başvekili Küselvanof, evvelki Sofya, 10 (Hususi) — Dnevnik|sün Sofya elçimiz B. Ali Şevki Berkeri gazetesinin, Havas ajansından aldığı | ep! etmiştir. bir habere göre, Sovyet Rusya bir © Dahiliye Levazım müdürlüğüne €s- ekiz Pekka ki İevağım müdürü İhsan, dahiliye mun- Kara akdetmek için çalış- | meldt umum müdürlliğüne wiâyetler ida- maktadır. Pakta, Sovyet Rusya, Tür- |resi erki umum müdürü Fazl Özelin kiye, Romanya, Bulgaristan ve Kara- muavinliğine vilâyetler Mdaresi eski şube denizde sahili ol ,, İmüdürlüğünden Halit Akalın, ikinci şube © e balda Yuma. | aürlüiğüne de edi yube müdürleri <1 nistan girecel < den Şükrü Alptekin tayin edilmislerdir.