24 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— 21-4. 433 gemanaaeeeaeeeaeeasee BÜGÜN 3) İrlandada | Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Bugünkü İrlanda iki parçadan mü- teşekkildir. Biri Şimali İrlandadır. Ve İngiltereye bağlıdır. Diğeri İrlan- bür devleti adıyla tanılan ve bir dominyon vaziyetinde olan memle- kettir. İrlanda hür devletinin en bel- başlı hedefleri bütün İrlandayı bir- irmek ve İngiltere ile her bağı ektir. Bu yolda birkaç adım a- 15 bulunuyor. Gerçi Şimali ve Cenubi iki İrlanda henüz birleşme- Miştir, fakat birleşmeyi temin için Salışılmaktadır. Sonra İngiltere tara- devletine tayin vazifesini gören mwmi Valinin yerine bir İrlandalı- Min seçilmesi de temin olunmuştur. | ilecek zatın Birleşik, bütün İrlan- | Yı temsil etmesi ve bütün İrlanda #âmiasını takviye etmesi için, siyasi | irkaların fevkinde bir şahsiyet şefli- namzet gösterilmiştir. Bu namzet İrlanda dilini ve İrlandanın milli kül. türünü ihya yolunda en büyük hiz- Metlerde bulunan doktor Hyde'dir. Kendisi seçim mücadelesine girmiye- <ek, ve ittifak ile seçilecektir. İrlanda bu şekilde İngiltereden ay- limak üzere göründüğü halde diğer! m İngiltere ile anlaşmaktadır. Ye iki taraf bir ticaret muahedesini imzalamak üzeredirler, İki taraf ara- Sinda epeyce bir zamandanberi de- Yam eden, ve ancak son zamanlarda hafifliyen iktısadi mücadele, berta- Yaf olacak ve daha iyi anlaşma imkân rt kendini gösterecektir. Mısırda : sırda yapılan ve Vefd Parftisi- nin dağılmasiyle neticelenen Umümi seçimden sonra Mısır Başveki i Mehmet Mahmut Paşa Meclisteki Partilerin vaziyetine göre yeni bir bine kurmak istenriş fakat o zaman teşebbüste muvaffak olamamıştı, Misir hükümetini teşkil eden #ruplar, Mecliste ekseriyeti haiz bu: mamaktadır. Sundistler namı altında yeni bir irka teşkil eden eski Veftçilerle bü- k bir kısmı yine Veftten ayrılmış Aradan müteşekkil müstakiller hi. met ke etinderi daha, gok bü Vekil Mahmut Paşa bu kuvvetten Paris, 23 (Hususi) — B. Daladye, bugün beyanatta bulunarak iktisadi kalkınma plânını tatbik mevkiine koymıya hazır olduğunu, plânların gelecek Pazartesi günkü kabine top- lantısında son şeklini alacağını söy- lemiştir. Plânların hedefi istihsali ar- tırmak, ticari mübadeleyi takviye etmek, sanayii hızlandı Daladye, hükümet erkânının takip edilecek mali siyaset üzerinde tama- miyle birleşik olduklarını ânlatmış, Fransanın İngiltere ve Amerika ile yaptığı para itilâfına sadık kalacağı- nı söyliyerek şu &özleri ilâve etmiş- tire — Biz tam ve kati bir kalkınma hükümeti olmak Istiyoruz. Bunu Fransızların bütün gayretlerini bir- löştirerek başaracağız... İngiltere - Fransa müdafaa sistemleri birleşecek 'B. Daladye, Hariciye Nazırı M. Bennet ile gelecek Perşembe günü Londraya vuku bulacak ziyareti es- nasında İngiliz ricali ile görüşeceği meseleleri müzakere etmektedir. Röyter Ajansı tarafından neşredi- len bir Paris telgrafında ezcünile şöy jle denilmektedir: “İyi haber alan İngiliz mahfellerin de zennedildiğine göre Londrada ce- reyan eden Fransız — İngiliz müza- kereleri esnasında bilhassa Fransa ve bir koordinasyon tesisi ve tek kuman darılık “meselesi mevzüü bahsolacak- 1 agir me ire ye VE OLE Koper tarafından geçenlerde Parise İngilterenin müdafaa sistemlerinde | aRici ; Fransada Yeni İktisadi Plân Ingiliz-Fransız müdafaa Sistemleribirleştiriliyor Muhtemel Bir Harpte İki Taraf Orduları Tek Kumandanın İdaresine Verilecek başlıca teklifleri olan şu noktalardan bahsetmiştir: 1 — Akdenizde ststüko, 2 — Şi- mali Afrikada Italyan propaganda- | sı, 3 — Ispanya, 4 — Fransanın Ha- beşistandaki menfaatleri. Zannedildiğine göre Kont Ciano bugün tekrar Blondel ile görüşerek aktır, B. |kendisine İtalyanın mukabil teklifle. | rini bildirecektir. İtalyan — Fransız müğâkereleri bundan sonra üç dört gün tatil edilecek ve bu müddet zar- fında Kont Ciano kral Zogonun ey- lenme merasiminde Italyayı temsil etmek üzere Tirana gidecektir. Hudut haricine çıkarılanlar Paris, 23 (A.A.) — Pöti Pariziyen gazetesi, ecnebiler arasında bulunan muzır eşhasin Fransız hududu hari- cine ç.karılmaları hakkında ilk ted- birlerin tatbik edilmiye başlandığım haber vermektedir. Dört mülteci Rus generali yakın- da bududa sevkedileceklerdir. Vran- el'in Kırımda eski erkânharbiye Te- i olan general Şatilof da memleket haricine çıkarılacaktır. ÇEKOSLOVAKYA : Südet Almanları İçin Yeni Müsaadekârlıklar Prag, 23, (Hususi) — Çekoslovak- İya Südt Almanları tatmin için takip ettiği siyaset yolunda yeni bir adım jlisleri Çek ve Alr azadan müte- atmıştır. Almantarın da bulunduğu yerlerde şimdiye kadar belediye mes lie Hava bombardımanı altında harap olan Leridadan bir sokak Frankistler Yeni Mevkiler Zaptetmişler Londra, 23 (Hususi) — Bugün de İspanyada harp vaziyetini ehemmi- yetli bir surette değiştiren yeni bir hâdise vuku bulmamıştır. Frankist- lerin umumi karargâhı şu tebliği neş retmiştir: “Kastellon eyaletinde, kıtalarımız, cenuba doğru ileri hareketlerine de- vam ederek Kiveri kalesini ve Abu- kager ve Kueva de Venroma civarın da muhtelif ehemmiyetli mevkileri işgal eylemişlerdir. Gırnata &sphesinde ileri hatlan- muz bir seviyeye getirilmiştir. Asilerin radyo nasyonali, Fransız hududundaki kuvvetlerin kumandası ri bir Alman Generalinin alacağı hak kında İspanyanın Tondra Büyük El çİliği tarafından çıkarılan haberi kati surette tekzip etmektedir. Radyo nas UZAK ŞARK: Çinliler 300 Bin Kişilik Bir Kuvvet Hazırlıyorlar Nevyork, 23 (Hususi) — Uzak Şark ta Çin Japon kuvvetleri arasında Lunghay demiryolu şebekesini eline geçirmek için başlıyan büyük mu - harebe devam etmektedir. Çinin şar- kı ile garbi arasındaki muvasalayı temin eden bu demiryolu, iki taraf için de büyük bir ehemmiyeti haiz- dir. Çinliler şebekeyi kaybetmemek, Japonlar şebekeyi mutlaka ele ge - çirmek için bütün gayretlerini sar- fediyorlar. Çin kaynakları, Japon taarruzu « nun durdurulduğunu haber vermek- te ve Çin kuvvetlerinin muvaffakı. ğunu ilâve etmektedir. Anlaşılan iki taraf ta bu mıntaka- da henüz kati bir netice alamamış- lardır. X Yalnız Çinlilerin harp sahnesinde dövüşen 200,000 askerlerini 300,000 ihtiyatla tekviyeye hazırlandıkları an Taşılıyor. » Londra, 23 (Hususi) — Japonların Lunghay hattını ele geçirmek için başladıkları taarruzu durdurulduğu nu haber veren Çin mahafili, Çin İ çetelerinin Şanghaya karşı taarruzla ra başladıkları ve Japon muvasalası- İni kesmek için büyük hareketlerde bulunduklarını haber veriyorlar. kl Ml MISIR : : Mahmut Paşa Kabinesi Istifa- dan Vazgeçti yetli mukabil taarruzlarda bulundu-| Kahire, 23 (Hususi) — Burada vu” kuu beklenen siyasi bir buhranın o- 3 ELEK Küçüktür, Tenezzül Etmem ! IYazan: B. FELEK) Çok söylenmiş bir ücüz söz var- dır: Sinek küçük anima mide bulan- dırır.,, der. Bir şeyin küçük olması zarar ver- memesine sebep olmadığını anlatan bu söz bence o davanın en zayıf de- lilidir. Keşki her küçüğün zararı mide bulandırmaktan ibaret ola idi. Bir dostunuza anlatırsınız; — Falan adam senin aleyhinde şuna buna lâf diyor. Her fırsatta sana kötülük etmek İstiyor. Şunun bir icabına bak ta kurtul! — Tenezzül etmem! Küçük şey! Cevabını verir, Bu cevubi verenlerin mert oldukla- rına, metin olduklarına inanırım, Ze- ki olduklarına inanmamı teklif etme. yiniz! Kabul edemem. Bize gelen fenalikların çoğu küçük şeylerden gelir. — Bitten lekeli humma alırız; — İten, uyuz, ve kuduz aldığımız gibi, — Sıçandan veba geçer. Sivrisinek sıtma getirdiği gibi, Deveden, filden, aslandan hastalık geçtiğini duymadım. Bu misaller gözü ile düşünenleri kandırmak içindir. Biraz kulağı de- lik olanlar, en kötü hastalıkların göz- le gi iyen mikroplarla, yani en küçük mahlüklarla geçtiğini bilirler, Onun için maddi ve mânevi hayatı» mızı korumak için, kötülük geldiğini bildiğimiz bir şey küçüktür, diye hoş görmemeli ve ihmal etmemeliyiz! Zira, küçüklerin en büyük silâhı, kü hlarını, on- lar için mazeret saymak ta zekâ eseri olamaz. Her fena ile mücadele lâzimdir. İNGİLTERE: Irlanda Başvekili Londraya Geldi Bü alınmıştır. Buhranın sebebi kral Farukla kabine reisi Mehmet Mah- mut arasında başgösteren bir ih- tilâftır. Mehmet Mahmut Paşa, ka- binesinin meclisteki ekseriyeti daha fazla temsil etmesini temin için ka- binesine yeni unsurlar almak iste - miş, fakat Mısır kralının hususi ka- bine şefi Ali Mahir Paşa bu noktai yonal, ayni zamanda, fiili kumandayı ele slmak üzere İspanvaya 70 Alman subayı geldiği haberini de yalanla- maktadır, —— — rin dar kafalı milliyctperverliği an- esk harbe sebep olabilirdi,, demiştir. Südetler, hükümetin ekalliyetler sta yaretlerden bahsedildikten sonra şöyle denilmektedir: “Harp vukuunda Iki ordunun bir lek kumandanın emrine verilmesi ve baş haşkumandanın da Fransız olma- s1 teklif edileceği söylenmektedir. Hava kuvvetleri de ayni kumandanın emri altında bulunacaktır. İki filo- Londra, 23 (Hususi) — İngiltere ile İrlanda rasında hazırlanan ticaret anlaşmasını imzalamak üzere İrlan- da hükümet reisi dö Valera Londraya gelmiştir, Doktor Duglas Hayd'ın İrlanda dev let reisliğine ittifakla seçileceği ta- Hfade edilmediği; bu kuvveti hük Met lehine kazanmadığı takdirde hü, metinin müstakar sayılamıyacağımı Bördüğünden kabineyi takviye etmek temiş, fakat bu mesele üzerinde sa- Yayla kabine arasında görüş farkı gö- 2* çarpmış ve Mehmet Mahmut Pa- Ya istifa etmek mecburiyetini hisset- şekkildi. Gelecek belediye seçiminde Almanların kuvvetli bir ekseriyet teş kil ettikleri yerlerde belediye mec- lislerine hâkim olmaları temin oluna- caktır, Prag, 28 (A.A.) — Belediye intiha- batı 22 mayıs, 29 mayıs, 12 haziran günlerinde yapılacak ve mıntakalara Miştir, Sarayı temsil eden Ali Mahir Pa.| kabinenin, bazı unsurlarını atarak yeni unsurlar alarak takviye e- mesine muhalefet etmekte Başve- İl ise, buna lüzum göstermektedir. Anlaşılan ihtilâf uzlaşma yolu ile ailedilmiş bulunuyor, Yalnız bü uz #mahın hükümeti ne derece takvi- ş ettiği henüz anlaşılmamıştır. Tekoslovakyada : Ç falan mrivaki, tedbir, alı Ve dil hi ekoslovakya hilkümeti, Südet Almanları tatmin ederek bu Avrupada bir hâdiseye bir © meydan vermemek için İmaya devam ediyor, Çekos- Dun kontrolü vazifesi bir İngiliz ami. raline tevdi edilecektir. İki memle- ket endüstrisinin, silâh ve cephane sa tışı hususunda müştereken hareket etmeleri de ayrıca teklif edilecektir. Romadaki görüşmeler Roma, 23 (A.A.) — Oğrenildiğine göre Kont Ciano ile dün yaptığı mü- lâkat esnasında Blondel Fransanın göre senteşrin ayında devam edecek. tir. | Südetler vaziyetten memnun | Londra, 23 (Hususi) — Çekoslovak ya hükümetinn belediye intihabatına alt kararı Südet Almanları memnun etmiştir. Bunların liderlerinden biri bugün beyanatta bulunarak “Çekle- tüsünü toplamasından memnun de ğildir. Bunların liderlerinden olan doktor Kunt, hükümetin bu yoldan yürüyerek hiçbir ileri harekette bu- lunmadığını söylemiştir. Karlsbad- daki naziler bugün nümayişler yap- mışlar ve hükümetin siyasi toplan» malar yasağı aleyhinde hareket et - mişlerdir. ALMANYA: Roçilde Ait Emlâk Musadere ada, Almanların en kuvvetli luğu Yerlerde belediye meclisleri, telit mahiyette idi. Yakında ya- ak belediye seçimlerinde Alman- kuvvetli oldukları yerlerde, ka acakları ekseriyete dayanarak bu yiislere hâkim olacaklardır. Mak taraftan Çekeslayakranız p,, #İderatı meselesinin Londrada ha ile İngiltere arasında konu- tg ve bu meselenin Avrupayı İşi, ©den mahiyetini kaybetmesi teğiyeşbir alınacağı anlaşılıyor. Bu ler de alınırsa, belki Avrupa” Mayer kin istikbalini tehdit eden bir Edilmiş ! Londra, 23 (Hususi) — Avusturya- dan alınan haberlere göre, meşhur zengin Roçildin silesine ait bütün em lâk müsadere edilmiş ve bir mütevel- linin idaresine verilmiştir. Röyterin Viyana muhabirine göre Avusturya Yahudilerine karşı tazyik siyaseti yeniden başlamıştır. Yahu tatbik ediliyor ve Yahudiler yolları süpürmiye, Nazi liderlerinin otomo- billerini temizlemiye ve yıkamıya ic- bar ediliyorlar. Müthiş Bir İnfilâk dilerin mağazalarına karşı boykotaj | İNGİLİZ - İTALYAN AN Vİ AA Naat FRANSIZ. AFnİKASI “ ANINA GN YÜYAA A KOŞMA GUR OO w Na NA ANİ DAN NN NY LAŞMASININ MÂNALARI : hazsrı tasvip etmek istememiş, Meh- istifa etmek istemiştir. Fakat iki ta- Mahmut Paşanın da bunun üzerine istifadan vazgeçtiği anlaşılıyor. Uz- laşmanın şartları henüz anlaşılma- mıştır. Mısır harbiye nazırı bugün beya- matta bulunarak İngiltere — İtalya anlaşmasının Misir Oo müdafaasını, halkı ve mali kaynakları sarsmadan tanzim etmiye yardım ettiğini söyle- mişitr. Harbiye nazırı bündan baş- ka Mısırda bir mühimmat fabrikası- nı kurmak için bir İngiliz askeri he- yetinden istifade olunduğunu anlat- mıştır, FİLİSTİN ; Hayfada Umumi Grev Başladı Kudüs, 23 (Hususi) — Dün Kudüs civarında vuku bulan müsademede iki Arap maktul düşmüş ve bir Ya- hudi bekçi ağırca yaralanmıştır. Bu- gün de Hayfa kadınları bir nümayiş Yaparak bazı Arap liderlerin tahliye- met Mahmut Paşa da bunun üzerine raf noktai nazarının uzlaştırıldığı ve| hakkuk etmiştir. o yıldönümü- n doğduğu 'da merasim ne isabet ettiği icin şi yer olan Stradfordonawn" yapılmıştır. B. Edene, Kabineye Girmesi Teklif Edilmiş Londra, 23 (A.A) — Havas ajan- sının mühebiri bildiriyor: Öğrenildi- Bine göre orLd Halifaks, Yorkshirede son ikameti esnasında Antoni Eden ile görüşerek kendisinden tekr, ü- kümete girmek isteyip isteme istimzaç etmiştir. Eden'in bu husustaki cevabı he- nüz malüm olmamakla beraber ken- disinin Chamberlain Başvekil oldu - ğu müddetçe hiçbir nezareti kabul etmiyeceği öğrenlimiştir. Lord Hali- faks'ın bu teklifi, Eden milli hükü- mete iştirak ettiği takdirde hüküme- tin mühim miktarda rey toplıyacağı hakkında muhafazakâr partinin in- tihap memurlarında hasıl olan kana- âtten ileri gelmektedir. Pilhakika bir çok mutedil muhsfazakârlarla yonai liberaller kabine infikâkinden sonra takip zumundan fazla sağa meyy. rici siyaseti terketmesi Şal bir hükümete müzaheri zırdırlar, nas- nin Eden'in ettiği M- al olan ha rtle milli et etmeye ha- kr, “© de ortadan kalkmış olacak” Yuç OSLAYYA: a TA Kral Zogo'nun sini istemişlerdir. Zabıta kadınların hareketine müdahale etmiş ve bu yüzden birkaç kişi tevkif edilmiştir. Hayfada umumi bir grev vardır. alk dükkânların açmamaktadır. ———-—- KANADA: Berlin, 23 (A.A) — Ruhr havzasın- da Oberhauen'de Concordia ocağında ki galerilerden birinde bu sabah vu- ku bulan bir grizu İştiali neticesinde yüz metreden büyük bir sahada bir çöküntü hasıl olmuştur. Enkaz ara- sından sltı ölü ve dördü. ağır olmak üzere yedi yaralı çıkarılmıştır. Diğer KISA HABERLER # Roma Narirlar Meciisi Fransa, İngiltere ve Belcika | iktisadi anlaşmaları tas # Berlindeki Sovyet maslahat yana Sovyet Elçiliğinin kaldınıdış nldıralda, riciye Bakanlığına bildiremietir, I İki hükümetin Akdeniz, Kızıldeniz ve) ve iskn ameliyatını mâni olmamayı tanb. Berki Afrikudak! müşterek menfaatlerinin hit et Bundan başka Nilin mernbat | ez sayılması ve mütekabilen tanıtması için 2|olan Cana gölü avarında su yataklarına Kânunüsani 1937 de tanti” olunmuş olalı | hürmetkir kallcoğma dair keti teminat “Centilmenler arlaşması,, nın tekrar tekidi, vermiştir. T Arabistan ve Kırildenizdeki İki hükü. | * IV Süveyş Kanalının serbest geçit olarak Beçenlerde, çika ile ak il tolunan dik etmiştir. rı, je Ni Ha- kabulü, Zdivaç Merasimi veli 23 (A.A — Arnavutluk o'nun izdivacında hazır bu- Ni Bir çok yüksek şahsiyet MA gitmek üzere Yugoslav- Beçmişlerdir. Meyanda müstakbel Arnavut- e beş kişinin akıbeti hakkında haber a Tanamamıştır. a me ei luk kraliçesinin yeğeni Terez Apon, bn bazı zevatla birlikte Tirana git metin nüfuz mntakalarmın ayrılması ve tanırirası, Arap İllerinde iki tarafin Arap- sa yapmakta oldukları propagandaya niha- yet vermek. HI İngiltere İtalyanın Habeşistan bâki- miyetini kabul ve tâsdik için bir çarei hal mek üzere otomobille Saraybosnadan geçtiği bildirilmektedir. | bulmayı kabul etmiştir. İtalya du, Sudan mıntakasırın su kanallariyle yapılacak irva 5 İPE mdığını resmen n Teme yi AN V Teraklus've o civardaki İtalyan asker! kuvvetlerinin azaltılmasını İtalyanlar ka- bul etmişlerdir. VE İtalyanlar şarta muallâk olarak İse! panyadaki gönüllülerinin. çekilmesini ka- bul etmişler. Va Baler adalariyle Pasta n- Fazi almak gibi hedefler ve maksatları ol- bildirmişlerdir. Yeniden Tayyare Fabrikaları Açılıyor Ottava, 23 (A.A.) — Kanada hü- kümeti, tâyyare ve harp malzemesi ji imali için birçok fabrikalar inşasına karar vermiştir. 700 fabri yarayıp yarıyamı: mek. Üzere tetkik ka, bu işe yacakları - öğrenil. edilmiştir. Bir, amış bulunuyor. liz topçusu için bom ;Hamilton da, Ingi