23 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BÜĞÜN |llgîli'erenin Avrupaya Karşı Vaziyeti Ömer Rıza DOĞRUL lngilterenin bütün Avrupaya, bilhassa Orta Avrupaya kar- N durumu günün en mühim meselesi Sayılmakta devam ediyor. Dün İngil- Nire kabineki tonl ST l | ıl'kl'mıdıı kararlarını tesbit etmiştir. |Çögiltere Başvekili Mister Chamber- in de Avrupanın merakla beklediği | Tutkunu söyliyecektir. Merak ile bek | hen bu nutkun mahiyeti hakkında fimdiden birçok tahminler yürütül- w_n_'ektedir. İngilterenin içinde de va- %;h"tı münakaşa olunuyor ve her ta- .'__f kendi görüşüne göre mütalealar “Ürütüyor. t gilterenin tanınmış askerlerin- Ş ve siyasilerinden General Spears OU vadide yazdığı vâkıfane bir yazı- & meseleyi çok güzel hulâsa etmiş- n İngiliz generaline göre, Çekoslo- yayanın istiklâlini müdafaa zaruri- * Çünkü Çekoslovakya da yıkıla- “* olursa Orta Avrupada demokra- N en son kalesi de devrilmiş ola- ve nazilik Macaristanın buğda- dan Romanyanın petrolüne kadar tün geniş kaynakları ele geçirmek N Te alabildiğine yürüyecek ve iler- Yecektir. Bu yüzden Fransa, Çekoslovakya- ::yudım için teminat vermiştir. Fa- t bu kâfi değildir. Çünkü Alman- A, Çekoslovakyanın işini bitirir bi- İ?ez Fransaya döner ve Fransaya dünce İngiltereye müdahale gerek- P. p Fakat İngiltere, bütün bu Hâdisele- 0 klerse son derece geçikmiş olur. halde, İngiltereye gerekleşen vazi- et, Çekoslovakyanın istiklâlini mü- .f“ll hususunda Fransa ile birlikte |. *ket edeceğini ilân etmektir. Al- | ")'ıyı tecavüzden alıkoyacak en | “nssiı âmil de budur. Çünkü Alman 4 Pin en çok korktuğu şey abluka e- Üğnektir. Bunu da ancak İngiltere i “tbmr. O halde İngiltere, Fransa Sraber hareket edeceğini temin R # durmıya meclınfu' kalır ve bu sa- €€ demökrasi kurtulur.., Fakat İngiltere hükümeti tara- *'üt fından verilecek kararın bu İ alealara uygun olması son dere- hnşü'ı_ıhelidir. Çünkü Londradan ge- ,*'h Üütün haberler, İngilterenin Orta j th:lna işlerine pek te karışmak le- t'iile olmadığını anlatmakta, hattâ h : terenin Çekoslovakyayı Alman- w'ihıı]ıe anlaşmıya teşvik edeceğini bil- | ,Hektedir. hgilterenin bu vaziyeti alması Or- ü “rupanın ufuklarını karartan teh hin, ortalığı bir müddet daha teh- ndiet_eğini gösterir. Gerçi İngiltere Lv gibi bir demokrasi olan Çekos- | %ü Yanın hür yaşamasını ve her te- | İ.z“'delı uzak kalmasını ister. Fakat D, tere, Orta Avrupa yüzünden de İ 'e girmek lehinde değildir. o- ty , Sin İngiltere, Almanların meş- İN Sayılacak emellerinin tatmini yo- * adım atılmasını ve bu suüretle ktt.?wupayı tehdit eden tehlikenin R af edilmesini iltizam ediyor. “hunla beraber bütün bu tahmi- y Şimdilik bir tarafa bırakarak Mis kîd amberlain'in nutkunu bekle- aha isabetli bir hareket olur. ÇEFF Ka — Japon Harbi in harbi uzadıkça Japonların v larşılaştıklurı güçlükler de | ta ve şiddetlenmektedir. — Ja- k_ı, » bir hayli zaman önce Lung- K *miryolu şebekesini kolaylıkla Meyi umdukları halde bu he- PU olaylıkla varamamış ve iki ta- b;"lnda şiddetli muharebeler vu üş, Japonlar bu yüzden Sarı Yolile bu şebekeyi ele geçirmek ihnazar ederek Bukav-Tiensin Şerinden ayni maksada var- | ıı"“; yeni bir taarruz hazırlamış ' ,!“h u !'ıattı hareket Çinlilerin va- Ni i düzeltmiye yardım etmiş ve tep, ” kaybettikleri birçok- şehirle- %u almıya imkân bulmuşlardır. ü etlen haberlerde Çinlilerin h'h Arı bazı ihata hareketlerinden İ h,ln:edilmekıe idi. .mı:ı:l beraber Japonlar da Su- Tij €zine doğru ilerlemekte ve 'ılh. M demiryolu mevkiini alarak ha Y şebekesini de zaptetmeyi tadırlar, [IHAEÜCÜ Avusturyada İIntiharlar 94üBuldu,Mevkufların Sayısı da Viyana, 22 (Hususi) — Bugün neş rolunan resmi bir tebliğe göre son dokuz gün zarfında siyasi sebeplerle intihar edenlerin sayısı (94) e var- mıştır. Bundan başka 112 kişi de in- tihara teşebbüs etmiş bulunuyor. Muhtelif şekillerde mevkuf bulu - nanların sayısı 1742 dir. Eski Cümhurreisi Miklas serbest- tir. Şuşnig apartımanında mevkuf - tur ve bir askeri müfrezenin muha- fazası altındadır. Evlenip evlenme - diği belli değildir. Viyana belediye reisi Şmid, taraf- tarlarına silâh dağıttığı için mahke- meye verilecektir. — Eski Başvekil Dolfüsün karısı ile iki çocuğu İsviç- rededir. Bugün polis yağmacılıkla suçlu otuz kişiyi tevkif etmiştir. Yahudi - lerin silâh ticareti yapmaları meno- lunmuştur. Avusturya ordusu pek kısa bir za- manda Alman üniformasını giyecek yalnız Alman nişanlarını taşıyacak - tır. Marburg'daki Alman hudut kara- koluna kumanda eden zabit Yugos- lav hudut karakol kumandanının da- veti üzerine ufak bir müfreze ile Yu- goslavya hududunu geçmiştir. Al - man ve Yugoslav zabitleri dostane sözler teati etmişlerdir. Avusturya, Alman ve Macar müfrezeleri bu sa- bah saat 11 de Macar arazisinde Bur genland'da kâin Agafalva'da topla - narak kardeşçe tezahürlerde buluna- caklardır. Bükreşte bir tevkif Bükreş, 22 (A.A.) — Viyanadan a- hnan malümata göre, polis, Arşidük Antuan Habsburgu tevkif etmiştir. teki şatosunda; muzır evrak bulun- muş olmasıdır. 1742 dir Londra, 22 (Husüsi) — Avam ka- marasında Samuel Hoare, Avusturya mültecileri içinde ilme, fenne, sanat ve epdüstriye hizmet edecek olanla- rın İngiltereye kabul edileceklerini, İngilterede ikamet eden Avusturya- lılardan İngiliz tabiiyetine girmek is- tiyenlerin de kabul olunacaklarını söylemiştir. Chamberlain, İngiliz ban kalarında paraları olan Avusturyalı- lara karşı hiçbir tedbir alınmıyacağı nı anlatmıştır. Yahudiler ve Avusturya Cenevre, 22 ((A.A.) — Yahudi kon- gresinin icra komitesi tarafından Mil- letler cemiyeti konseyine verilen is- tidadan Avusturya, Alman askerleri tarafından istilâ edilir edilmez Yahu- dilerin kanun harici ilân edildikleri ve Yahudiler aleyhinde tazyikler baş ladığı bildirilmekte ve Avusturya va- tandaşlarını ekalliyetler muahedesi mucibince, Milletler cemiyetinin hi- mayesi altına koyan Sen - Jermen muahedesinin maddelerini ileri sür- mektedir. Mevkuflardan bazıları Viyana, 22 (A.A.) )— Aşağıdaki yük , sek Avusturya ricali ihtiyati tevkif al- tına alınmışlardır: Eski Avusturya mat buat şefi Albay Adam, Vatanperverler cephesi teşkilât kumandanı Bekini, Va * tanperverler cephesi propaganda ser- visi şefi Beker, Antifaşist “Telegraf” gazetesi sahibi Kolbert, eski Maliye Na zırı Draksler, polis ve hapisaneler di- rektörü binbaşı Kristen, Kredit Anş- tald direktörü Klavsner, eski nazırlar- dan Ludvig, yukarı Avusturya polis direktörü Rayither, eski Viyana Bele- diye reisleri Şmidt ve Zayts, eski Em- niyeti umumiye müdürü Vayser, Avus turyanın eski Paris orta elçisi Fork- Vertman, ve nihayet Luvi Roçild. Bu tevkifler muvakkat mahiyette0s Tup yakinda kâaldırilabilecektir. RUSYA: Harici Ticaret Eskisinden Çokmuş Moskova, 22 (A.A.) — Tas: 1937 yılı zarfında Sovyetler Birliği dış ti- creti yekünu 3 milyar 69 milyon 900 bin rubleye yükselmek suretile 936 dan 358,3 milyon fazla olmuştur. İhracat 1 milyar 728,6 milyon, #t- halât 1 milyar 341,3 milyon ve bu su- retle ihracat fazlası 387,3 milyon rub- ledir. SİLÂH YARIŞI: Üç Devlet Arasında Yeni Bir Toplantı Londra, 22 (A.A.) — İngiliz, Fran- sız ve Amerikan deniz mütehassısla- rı dün akşam Hariciye Nezaretinde toplanarak 1936 tarihli deniz muahe- desinde derpiş edilmiş olan tahdida- ta bağlanmamak için sahabet madde- sinin tatbiki imkânlarını araştırmış- lardır. TAN HABERLER —H üçük Antant ve Balkan Antantı İktısadi Vaziyeti İ | Prag, 22 A.A.) — Geçen hafta Bük- reşte toplanan Küçük Antant ekono- mik konseyinde Yugoslavya heyetine riyaset eden Frediç “Vreme” gazete- | sine beyanatında demiştir ki: “Küçük Antantın ekonomik konse- yinin kendi son toplantısı, gerek Kü- çük Antant devletlerinin kendi arala- ı rındaki münasebatın, gerek Küçük Antant ile Balkan Antantı devletleri i arasındaki münasebatin inkişafı bakı | mından çok mühim olmuştur. Küçük | | Antant ekonomik konseyinin, demir l | yolları yolcu ve eşya nakline ait ka- IW bul ettiği nizamname Balkan Antantı | | | | | W ekonomik koönseyince de kabul oluna- | caktır. Bu suretle nakliyat ta Prag- ' | dan Ankaraya kadar ayni şerait al- | tında yapılabilecektir. Bu ise Avru- | İ panın bu kısmında ekonomik müna- 'il sebatın inkişafını kolaylaştıracaktır.” İRLANDA : ' Ingiltereden İktısadi İKolaylık İstiyor Dublin, 22 (A.A.) — İrlanda mu- ||rahhas heyetinin Londradan avde- ||tindenberi seri halinde yapılan kabi- ne içtimalarına rağmen, ticadet, ma- ||liye ve İngiliz askeri kıtalarının İrlan da limanlarını tahliyesi hakkındaki İngiliz - İrlanda itilâfına dair henüz hiçbir karara varılmamıştır. Öğrenildiğine göre, geçenlerde Lon draya giden endüstri ve ticaret na- zırı, İrlanda hayvanatı ve mahsulâtı ||hakkında tatbik edilen tarifenin da- ha esaslı bir tenzilâta mazhar olması için İngiltere hükümeti nezdinde te- şebbüste bulunmuştur. Birlik mese- lesinin de şüphesiz yakında görüşü- leceği muhakkaktır. UZAK ŞARK: Japoların Mağlübiyeti Devam Ediyor Nevyork, 22 (Hususi) — Hadmov- dan alınan en son haberlere göre, Ja pon kıtaları Şingpunun şimalinde şiddetli bir taarruza girişmişlerdir. Japonların hakiki hedefi, Lunghay de miryolu şebekesinin anahtarı vazifesi ni göre Suçov istasyonunu, her ne bahasına olursa olsun, elde etmektir. Şimdi Japonlar, bu şehirden 25 mil mesafededir ve bu mıntakadaki bü- tün faaliyetleri Çinlilerin çok şiddet li mukavemetlerile karşılanmış ve hiç bir netice vermemiştir. Ayni za- manda bir müddet sonra mühim tak viye kıtaları alan Çinliler kabil AMERİKA: Yeni Zırhlılar İnşası İçin 1 Milyar Tahsisat Vaşington, 22 (A.A.) — İyi malü- mat alan mahafiller, meclisin bir mil yar dolarlık mütemmim deniz prog- ramını 191 rey ekseriyetle kabul et- mek suretile, infirat taraftarlarına ağır bir hezimet darbesi indirdiği ka- naatindedirler. Meclis, bu mahfillerde Amerika milletinin dış vaziyetin tehlikelerini hesaba kattığının ve lüzumu olan si- lâhlanmaya gecikmeden tevessül et- meye azmetmiş bulunduğunun yeni bir işareti olarak telâkki edilen “it- tihat” 1 göstermiştir. Kabul edilen kanun aşağıdaki in- bir taarruza girişerek Japon kıtala- puoRUL ÜnuŞMCL U Şanghayda bir hâdise Japon ileri kollarının Pekcien'e girdikleri haber verilmektedir. Şang haydan haber verildiğine göre bu- gün öğleden sonra Hankiu'deki Ja- pon mıntakasında son süratle giden bir otomobile binmiş olan bazı meç- hul şahıslar yoldan geçenlere ansı- zın ateş açmışlardır. Atılan kurşun- lardan biri bir sivil Japona isahet e- derek- öldürmüştür. Bu hâdise üzeri- ne beynelmilel mıntakaya giden bü- tün köprüler kapatılmıştır. Çin mukavemet edecek Paris, 22 (Hususi) — On gün kadar evvel Moskovadan Parise gelen, Çin diplomatlarından Şunfo, Çin sefaret- hanesinde Mmatbuat mümessillerini şaata iyet vermektedir: Vevüinu T wa sıkaran 8 veni zirhli yekünu 17 ye çıkaran 8 kruvazor, ye künu 30 a çıkaran 9 denizaltı, yekü- 3 Sorabilir miyim? (Wazan: B. FELEK| Bende birtakım sualler var. Bu sualler cevap bekler dururlar. Bir hayli de biriktiler. Şimdi bunların cevaplarını öğrenmek istiyorum. Bu cevapları kimin vereceğini de bildi- ğim yok. Zaten bana lâzım olan da a değil, asıl cevaplar. Gelelim suallere: — Sabahleyin saat sekizden evvel, gece saat ondan sonra halkı rahatsız edecek gürültü yasaktır. Bizim so- kakta saat ondan sabahın ikisine ka- dar şoför çıraklarından, yılışık sar- hoşlara kadar her çeşit mahlük gü- rültü ediyor. Komşular açık pence- rede radyo çalıyorlar. Meyhanenin mızıkası, saat ondan sonra en cüm- büşlü devrini yaşıyor. Kapanan dük- kânların kepenkleri en müthiş gü- rültülerini bu saatten sonraya saklı- yorlar. Hep bunlara kim, ne zaman (Dur!) diyecek? — Sabahleyin saat yedide sahlepçi, müvezzi, çöp arabası, çöpçü sokakla- rımızı çınlatıyor. Bu hareket, niza- ma karşıdır. Bunlara, kim, ne zaman (Yeter!) diyecek te biz bir rahat uyku uyuyacağız? — Civardaki kalorifer ve ocak ba- calarından çıkan is ve kurum gözle- rimiz şöyle dursun sütlerimizi bile ka rarttı. Pencere açamaz, taraçaya çÇı- balkond. olduk. Bunun önüne, kim, ne zaman geçecek te bizi bu yağlı karadan kurtaracak? — Şehrin muhtulif yerlerine oto- mobilin nevine göre parklar tesis e- dildi. Ve durulacak, durulmıyacak yerler tesbit olundu. Durulacak yerde durmuyan, durulmıyacak yer- de inadına gibi duran arabalar tümen tümen. Bunlar ne zaman bu işaretle« re ve onun nizamına hürmete başlı- yacaklar? — Şehirde klâkson çalınması ya- sak edildi. Halkı rahatsız ettiği ve lü- zumlu lüzumsuz yerlerde kolayca ça- lındığı için, ya bundan daha beter o- lan halkı bundan daha çok bizar e- den, insanın sinirlerini harap eyli- yen patlayıcı motörlerin mitralyoz gibi olan çatırtılarını kim, ne zaman - decek te bize: h nu 40 çıkaran 2 tayyare g Vaşington, 22 (A.A.) Iyi bir membadan öğrenildiğine göre, hü- kümet, Almanyaya zeplinlerde kul - lanılan helyom ihracatını tehir ede- cektir. kabul ederek, Çinin sonuna kadar harbe karar verdiğini söylemiş ve demiştir ki: “— Çin insafsız bir mütaarrıza karşı mücadeleye girişmiştir. Fakat bu mücadeleden muzaffer çıkacak- Hi Diğer taraftan Japon Başvekili, Çinde ele geçirilen araziden tek san- timinin bile tahliye edilmiyeceğini söylemiştir. En Güzel Hintli: TALLMEAİD üh alSSUR L N ll Bu kızın adı Zübeyde sultandır. Hintlidir ve Hindistanda geçen gün yapılan bir güzellik müsabakasında 3000 den fazla genç kız arasında bi- rinciliği, yani güzellik kraliçeleğini kazanmıştır. Holivut için yeni bir yıl- dız daha doğmuş oluyor. Aşka Karşı Sigorta: İngilterede Londra tiyatrolarından birinde oynıyan bu güzel artist Filis Welch, o kadar muvaffak olmuştur ki, tiyatro müdürü sevimli artis- tin aşka tutulup oyunu yarıda bırakması tehlikesine karşı onu sigorta et- miye mecbur olmuştur.:Aşka karşı sigorta ilk defa vavılmıstır. — Oh, dünya varmış! Dedirtecek? İNGİLTERE : İngiliz Kralının Fransa Seyahati Londra, 22 (A,A.) — Bazı gazete ler Ingiliz hükümdarlarının gelecek haziranda Fransaya yapacakları se- yahat vesilesiyle Belçikaya da gi - deceklerini bildirmektedirler, Öğre- nildiğine göre Kral Leopold son za - manlarda Londraya yaptığı seyahat esnasında Ingiliz hükümdarlarını Bel çikaya davet etmiştir. Fakat Ingiliz hükümdarları Belçi- kayı ziyaret etmiyeceklerdir. İngiliz Ordusunun Vaziyeti Londra, 22 (A.A.) — Avam Kama. rasında hükümet tarafından verilen izahata göre, kara ordusunun subay ve asker mevcudundaki noksan bu ay nihayetinde, normal plâna nisbet- le 23 bin raddesindedir. LEHİSTAN : Romanya İle Yapılan Sefaret Anlaşması Varşova, 22 (A.A.) — Varşova dip- lomatik mahafilinden bildirildiğine göre, Kral Karolun son Polonya seya hatinde kararlaştırıldığı veçhile, Po- lonyanın Bükreşteki ve Romanyanın Varşovadaki elçilikleri pek yakında büyük elçiliğe tahvil edilecektir. BULGARİSTAN: Malinofun Cenazesi Törenle Gömülecek Sofya, 22 (A.A.) — Dünkü bü - tün gün, müteveffa eski Başvekil Malinofun cesedini bütün tanıdıkları ziyaret etmiştir. Bizzat kral, kraliçe ve Prens Siril de giderek Malinofun önünde eğilmişler ve çelenkler koy- muşlardır. Malinofa bugün parlak cenaze me- rasimi yapılacaktır. eT &7 ö