23 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

KDA z TURKTASU! No. 8 uat Beyi aramıya ait faali - yetler genişlemezden evvel semt değiştirmek doğru olacaktı. Kendisini İstanbul tarafına geçir- B” hulâ: meyi mak uygun Bu suretle İngiliz, Yunanlı ve yer- li casuslar atlatılmış olacaktı. Merhum Hafız Aşırın Kocamus tafa paşa ile Samatya arasında, bü yük bir bostan içinde bulunan bir evi vardı. Fuat beyi oraya götür- meyi düşündüm. Hafızın fikrini sormak ve muvafakatini almak için İstanbula indim, Hafızın Sirkeci- deki mağazasına gittim. Dükkânda Hafızın kardeşi Fahri Bey karşı- ma çıktı. Pantikyan Efendinin bir çeyrek sa at evvel gelip beni sorduğunu ve sokak içindeki malüm kahvede bek lediğini bildirdi. Vaziyette herhal de pek mühim bir değişiklik olmuş tu. Bu adam boşuboşuna işini bı- rakıp buralara kadar gelmez w_____be ŞT * 4 B E. ŞET” DS a SEETOKUZ p timş; yanındaki iskemleye .. otur. - dum. Yüzünden endişeli olduğu an laşılıyordu. söz söylememe —meydan bile bırakmadı: — Dediğim çıktı, değil mi? dedi. Fakat iş alevlendi. Bizimkiler de (yani İngilizler) işe çok fazla ehem miyet veriyorlar. Fuat Beyin Yu- nanlılar tarafından ele geçirilen bir resminden kopyeler çıkarıldı ve birer tanesi bütün memurlara dağıtıldı. Neye mal olursa olsun, Fuat Beyi, kati surette ele geçir- mek için türlü türlü tedbirler alı- nıyor. Bu sabah polis müdürü Tah ğ sini de çağırttılar. Miralay Ballar bu araştırmalara Osmanlı polisinin de karışmasını emretti.. Tahsin; birinci ve ikinci şubelerden ayırdı- ğı yirmi memurla ikinci şube mü- dür muavini Hidayet Beyi bu işe memur etti. Balların önünde Hi- dayet Beye emir ve talimat verdi. Çok tedbirli bulununuz. Vaziyeti - niz tehlikelidir. P antikyan Efendi ile iki düş- man gibi değil, iki arkadaş gibi konuştuk. Tahsin tarafından bu işe memur edilen Hidayet Beyi uzaktan tanıyordum. Kardeşi Et- hem Beyle esaret hayatımızı ayni kampta geçirmiştik. Çok namuslu hamiyetli bir genç idi. (şimdi İs- tanbulda emniyet birinci şube ko- miserlerindendir); Fakat kardeşi Hidayet Beyin; Tahsinin pek ya - kından adamı olduğu ve İngilizle- re de meyli bulunduğu rivayeti vardı. Bu zat çok istidatlı, zeki, ih- tisas ve tecrübe sahibi bir polis â- miri idi. Birçok muvaffakıyetleri meslek arkadaşları arasında tak - dirle ve gıpta ile söyleniyordu. İngiliz ve Yunanlıların faaliyet ve teşebbüslerinden ziyade bu işin de mahir polis âmirinin işe karış- ması cidden canımı fena halde sık mıştı. Düşünüyordum: Vaziyeti kur tarmak için pek cüretli bir hare- kette bulunmaktan başka çare yok tu. Bu çare şimşek şeklinde bir a- ni kararla zihnimde canlandı. Ynl- nız bir nokta üzerinde teredd_ü_ - düm vardı: Hidayet Beyin İngiliz- lere meyil duyduğu ve Tahs.inın e damı olduğu hakkındaki rivayet.. Tereddüdü aydınlatmak İâzıtmdı. SEDS K İp/ < â ö SIFIR Delice Denilebilecek Bir Karar Veriyorum antikyan endişeler içinde ol augumu halimden anladı, elini dizime vurarak: — Açık söyle bakalım, dedi. Bu kadar ne düşündün?.. — Pantikyan Efendi, dedim. Hi- dayet Beyin Tahsinin adamı, İngi- liz taraftarı olduğunu söylüyor - lar. Ne dersin, bu doğru mudur? — Yalandır. Bir polis âmiri ol- mak sıfatile, itilâf polis komiseri re isi miralay Ballar ile birkaç defa Tahsin namına vazife dolayısile temas etmiştir. Fakat başkaca ve hususi surette İngilizlere hizmet ettiği yalandır. Böyle olsaydı be - nim bilmekliğim lâzımdı?.. Tah - sin ile de öyle yakından adamı sa- yılacak kadar bir hususiyet ve mü- nasebetlerini görmedim ve işitme- dim. Ben birer münasebetle birkaç defa Hidayet Beyi yokladım. Na - muslu, vatanını, milletini sever bir adam buldum. Bu işte ondan bir fe TAN 4V0 ” W vUvU YERL | BELEDİYEDE : Haydarpaşa Köprüsü Derhal Yapılacak 1 Haydarpaşada yapılacak şimendi- fer köprüsü için Nafia Vekâletile be- İktısat Vekili B. Şakir Kesebir, dün sabah Viyanadan — dönmüştür. R: bul kızının sıhhati ta- lediye arasında yeniden görüş başlamıştır. nün 938 yılında yaptırılması icap et- tiğinden bir formül bulunacaktır. Et Fiyatları Değişmedi lanmış, son bir haftalık vaziyeti tet- kik etmiştir. Neticede her cins et için ta daha olduğu gibi bırakmaya ka- rar vermiştir. Mütehassıs İzmire Gidiyor Hayatı ucuzlatmak üzere şehri - mizde tetkiklerde bulunan mütehas- sıs, süt, yağ meselelerinden başka diğer bütün zaruri yiyecek maddele- ri hakkında belediyeden uzun uza- dıya malümat almıştır. Mütehassıs, buradaki tetkiklerini yakında biti - recek ve Izmire gidecektir. * Fenerbahçenin mevzii imar plâ- nı ilân edilelidenberi ilk olarak iki gün önce Kadıköy belediyesine bir müracaat yapılmış, bahçe içerisinde yaptırılacâk bir köşk için ruhsatiye istenilmiştir. * Gümüşsuyundan Dol çe - ye inen yolun asfalta çevrilmesi işi- ne bu ay başlanacaktır. * Dahiliye Vekâleti merkez teş - kilâtındaki boş yerler için dün vilâ- yette yapılan müsabaka imtihanına 30 lise mezunu girmiştir. * Belediye, Barbaros türbesini imar etmeğe karar verdiği için, bu- Kak ben bu ciheti sana kuvvetle temin ederim. Fakat; terzi M. Değirmen- dereli K. F. R. da bu işte çalışı- yorlar. Bunlara karşı çok iyi ted - birler alınız ve bunlardan çok sa- kınınız. Sana tavsiyem bu... Hay- di Allah kolaylık versin. Ben gidi- yorum. İ antikyan Efendinin arka - sından ben de kahveden ay rıldım. Hidayet Bey hakkında al- dığım malümat beni sön derecede memnun etmişti. Biraz evvel verdi ğim karar dairesinde işe başlamak üzere Hafız Aşırın dükkânına dön düm, Derviş Efendi beni orada bek liyordu. Mehmet Ali Beyin zarfını getirmişti. Mehmet Ali Bey de aşa- Bi yukarı bu malümatı tekrar ve teyit ediyordu. , Vaziyet çok tehlikeli ve ehemmi- yetli idi. İngiliz ve Yunanlıların Üsküdar ve Selimiye taraflarında bu işi bahane ederek yapmıyacak- ları zulüm, dövüp hakaret etmiye- cekleri adam, basıp aramıyacakla- rı ev kalmıyacaktı. Hele terzi M. Değirmendereli K., F. R. gibi üç şerir bu işte önayak ölunca... Her türlü fenalık hatıra gelirdi. Şu hal de Üsküdar ve Selimiye civarı şu an için bir tehlike mıntakası hali- ne gelmişti. Biraz da tali aksi yar- dım ederse Fuat Bey ergeç ele ge- çecekti. Müşterek takipler şiddet- lendiği ve dalbudak salıverdiği bu sırada; Fuat Beyi İstanbul tara- fına geçirmek te tehlikeli bir hare- ket olurdu. B U düşünceler karşısında be- nim verdiğim türetli, hattâ belki de delice karar şu idi: Polis müdürü Tahsinin Fuat Beyi tevki- fe memur ettiği adam Hidayet Bey değil miydi? İşte ben Fuadi, Hida- yet Beyin Üsküdarda Tunus bağın- daki evine götürüp bırakmıya ka- Tar vermiştim. Çünkü Hidayet Bey takip kuvvetlerinin başında oldu- ğu için bu civarlarda İngilizlerle Yunanlıların aramayı hatırlarına getirmiyecekleri yegâne ev. Hida - ?et Beyin evi idi. Bu cihetle bizim için lâzım olan emniyet ve selâme- ti ancak ve ancak Fuat Beyi bu ev- gîk bulundurmakla temin edebilir- Akşama doğru Fuat Beye bir ka- dınla şu haberi yolladım: “Bu ak- d ) Vekâlet, yarı parası belediyece ve- rilmesi lâzım gelen bu köprünün 938 mali yılında kati olarak yaptırılma- sı kararındadır. Halbuki, belediye mali vaziyetini ve bütçe darlığını i- leri sürerek kendisinin bu işe iştirak edemiyeceğini bildirmiştir. Köprü - Et mürakabe komisyonu, dün top- bir martta konulan fiyatları bir haf- mamen düzelmek Üzeredir. B. Şakir Kesebir, dün öğleden son ra İş Bankasına gelmiş, ve bankada Denizbank müdürlerinin — iştirakile bir toplantı yapılmıştır. Vekii, bu- güne kadar yapılan hazırlıklar ve çalışmalar üzerinde izahat almıştır. B. Kesebir, bir aralık, üzüm kuru- mu müdürü İsmall Hakkıyı kabul ederek Üzüm Ihracatının son vaziye ti hakkında İzahat almıştır. Dün ak- | şam geç vakit te, İstanbul valisi B. Muhittin Üstündağla görüşmüştür. İktısat Vekili, dün kendisile gö- rüşen bir muharrimize şunları söy- lemiştir: “— Validen et ucuzluğu meselesi etrafında izahat aldım. Ucuzluğu de vam ettirmek için icap ederse yeni tedbirler alınacaktır. Hayatı ucuzlatma işi için gelen mütehassıs, tetkiklerine devam edi- yor. Şimdi, süt işi ile meşguldür. Bundan sonra diğer gıda maddeleri üzerinde de devamlı çalışmalar ya- pılacak ve kararlar verilecektir. İzmir kuru üzümlerinin ihraç vaziyeti hakkında yeni malü- mat aldım. Üzümlerin eti iyileri nin ihracma müsaade edilerek diğerlerinden şarap yapılması ci hetine gidilmesini düşünüyo- ruz. Tüccarlarımızın İspanyadaki 400 bin liralık yumurta bedelini tahsil için vaziyetin biraz daha inkişafını bekliyoruz. Ankarada bu işle zaten meşgulüz. Yakında bir neticeye va- racağımızı ümit ediyoruz.” B. Kesebir. dün akşamki trenle Ankaraya gitmiştir. MÜTEFERRİK : Kabzımallar A ı den devrafftakür ” DENİZ ve LİMAN B - İstinye Doklarında Faaliyet Başladı Denizbanlm devrolunan Istinye Doklarında Denizyolları ve Akay va purlarının tamirine başl ştır. An aıış—";.*-——-l»ıı:: ” aa | Gönderiyorlar Maliye ile kabzımallar arasındaki vergi ihtilâfı halledilemediğinden, kabzımallar, Ankaraya bir heyet gön dererek Maliye Vekâleti ile temas etmeğe karar vermişlerdir. Heyet bugün Ankaraya gidecektir. Kabzı - mallar, kendilerinden alınmakta 0- laşıldığına göre, Denizyolları idare - sinin vapurları bundan böyle İstin- yede tamir edilecek, Haliçteki ha - vuzlarda sıra beklemekten kurtula- caklardır. İIstinyede Denizyollarının, 2, Akayın da bir vapuru vardır. Bir Yılda 9.5 Milyon Yolcu Şirketi Hayriye, 937 senesi içinde 9,591,332 yolcu taşımış, 871,894 lira gelir temin etmiştir. Bu yoldu mik- tarinden 6,864,959 u sivil, 1,433,147 si talebe ve 941,773 ü de memurdur. Denizbank Istânbul şubesini yerleştiği Merkez Rıhtım hanında banka bürolarının yerleşmesi için de ğişiklik yapılmaktadır. * »4 Büyük şenlik günlerinde İstan- bulun tenviri için hazırlanan proje yakında tatbik edilecektir. Profesör Dep, yolcu salonunun ne şekilde do- natılabileceğini tetkik etmiştir. gelecektir. * 27 martta Stilya vapurile 500 Ingiliz, 28 martta Fon Stoyken va- purile 450 Alman seyyahı şehrimize lan £ ç vergisinin irat esası üze- rinden alınmayıp ta, Istanbul mali- yesinin iddia ettiği gibi beyanname esası üzerinden alınmasında ısrar e- dildiği takdirde, işlerini bırakmaya mecbur kalacaklarını ileri sürüyor - lar. Maliye, kabzımalların yaş meyva- dan başka kuru meyva da sattığına bakarak biyadette temyiz komisyo - nundan kabzımallar lehine çıkmış bu lunan kararları kabul etmemiştir. Halbuki kabzımallar, sattıkları ku ru meyvanın ancak yüzde üç gibi pek cüzi bir nispete inhisar ettiğini ve kendi işlerinin esas itibarile yaş mey va satmak olduğunu söylüyorlar ve bu bakımdan iratlı vergiye tâbi tu- tulmaları lâzım geldiğinde ısrar e - diyorlar. Yemen Prensi Geliyor Buzünl j k Ye- men Kralı İmam Yahyanın oğlu Seyfüsse- lâm Elhüseyninin istikbal programı hazır- ktadir. Misafir Edirnede mihmandar şam hazır olunuz. Bulunduğunuz semte yakın ve daha emin bir eve nakledeceksiniz. Ve teferrüatı gö- Kararımı o akşam geç vakit Ma- cit Beye söyledim. Macit Bey İtti- hatçıların zamanındanberi polis müdürlüğü sicil kalemi mümeyiz- liğinde bulunuyordu. Kendi gibi eski bir polis âmiri olan Hidayet Bey ile çok iyi tanışıyorlar ve pek samimi görüşüyorlardı. Macit Bey fikir ve kararımı çok münasip ve yerinde buldu. Biraderi Hicabi Beye bir mektup gönderdi. Ve o Beyden bir bahis yoktu. 4 (Devamı var) akşam ziyarete geleceğini bildire - rek evde bulunmasını Hidayet Bey den rica etti. On beş, yirmi dakika sonra Hidayet Beyden uygun ce - vap alınmıştı. Macit Beyin yazdığı mektupta ne benden ve ne de Fuat ları, Sirkecide İstanbul valisi ve komuta- nı tarafından askeri merasimle karşılana- caktır. Öğleyin vali tarafından Perapalas- ta şerefine resmi bir ziyafet verilecektir. Ankarada Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüş- tü Aras ve diğer zevat tarafından karşıla- nacak, Ankara Palasa misafir edilecektir. Misafirimiz Ankarada iki-gün kalacak, Başvekil ve Hariciye Vekilimiz tarafından şerefine ziyafetler verilecektir. İstanbulda beş gün kalacak ölan İ *hrimi Büyük Bir Spor Enstitüsü Kuruluyor Üniversitede kurulmasına karar verilen büyük spor sahasının tetkik- lerini yapmak üzere şehrimize gelen beden terbiyesi mütehassısı, Ankara- ya dönmüştür. Üniversite bahçesinde Bayazıt kulesile Mercan kapısı âra- sındaki saha bu işe tahsis edilecek- tir. Ortaya bir fut futbol sahası ku- rülacak, başta kalan kısımlara atla- ma havuzu inşa edilecektir. Sahanın etrafında da 40 metre uzunluğunda bir pist vücude getirilecektir. Rasathane yanında iki tenis kor- tu ile bir büyük spor enstitüsü bi- nası kurulacaktır, Binada, iki jim- nastikhane, boks, güreş, eskrim sa- lonları, talebeler için soyunma yer- leri bulunacaktır. Bu spor yurdu 200 bin liraya çıkacak, 3 bin tale- be spor yapabilecektir. Hazırlanan projeler, tetkik edil - mek üzere Vekâlete gönderilmişitr. * Yeni Türkiye hakkında tetkik- ler yapmak Üüzere şehrimize gelen Lehli muharrir Zaskovski, dün üni- versiteyi gezmiş, talebelerle temas- lar yapmıştır. Muharrir, buradan An- karaya gidecek, nisan içinde Kara- deniz sahillerini, mayısta Akdeniz sa- hilindeki vilâyetlerimizi dolaşacak - tır. —— | IİÇLİSTE t Kasımpaşada Bir Sandal Parçalandı Evvelki akşam, Kasımpaşa sandal- cılarından Memiş, Cibali iskelesin - den aldığı ilerini K paş ya götürürken, Havuzlar Idaresi ö - nünde birdenbire bir motörle karşı- laşmış, sandal parçalanarak devril - boğulmak üzere iken, etraftan yeti- şilerek kurtarılmışlardır. Sandalı parçalıyan Şahinbahri mo törü ve kaptanı Yusuf yakalanmış - tır. * Şoför İsmail Hakkının idaresin- de Fatih — Şişli hattında işliyen 3425 numaralı otobüsle şoför Ali Rı- zanın idaresindeki kamyon Tepeba - şında çarpışmışlar, iki araba da hasa- ra uğramıştır. * Şoför Mahmudun idaresindeki 4231 numaralı kamyon Balattan ge- çerken Nesim isminde bir çocuğa çarpmış ve yaralamıştır. * Arabacı Mehmedin arabası Sul- Yönük çeşmeden su almakta o- lan Güllü isminde ihtiyar bir kadı- na çarparak yaralamıştır. * Çakmakçılardaki Valde hanın- da evvelki akşam, Hacı Hüseyin is- minde biri Kemal ve Salihe eroin' satarken yakalanmış ve müddeiu- mumiliğe verilmiştir. Naşit Jübilesi - Dün gece Yapıldı Büyük halk sanatkârı Naşidin, 35 inci sahne hayatı münasebetile, dün gece Fransız tiyatrosunda bir jübile yapılmıştır. Evvelâ, Naşidin tulüat hayatı ve eserleri hakında kısa bir konferans verilmiş, Şehir Tiyatrosu sanatkârları bir “Kavuk devrildi,, pi- yesini oynamışlardır. Bundan sonra Naşit, en sevdiği pi olan “Sürpik - Haçik,, edi temsil etmiştir. tte değerini bir kere daha göstermiş ve çok alkışlanmıştır. zin şayanı temaşa yerlerini gezecektir. Harp Malüllerinin Maaşı verilmesini istemişler, racaat kabül edilmemiştir. * Verem Mücadele Emlâk Bankası, harp mâalüllerinin haziran, temmuz ve ağustos maaşla- rının iskontosunu bitirmiştir. Bir kı- sım malüller, eylül, teşrinievvel ve teşrini sani maaşlarından da avans fakat, mev- zuata uygun görülmediği için bu mü Cemiyetinin Erenköy sanatoryomunda yatırmak- ta olduğu 36 yataklı yeni pavyon bit- miştir. Pavyonun ufak tefek noksan- ları tamamlandıktan sonra hasta ka- bulüne başlanacaktır. . * Istanbul — Ankara tayyare se- ferleri 1 nisandan itibaren tekrar başlıyacaktır. Her gün bir tayyare Is tanbuldan bir tane de Ankaradan kalakcaktır. seyahat hazırlıklarına başlanmıştır. Ankaraya dönülecektir. Kıymetli sanatkâr, dün gece, sanat ç 4 Türkkuşu tayyarelerinin Bal- kan devletleri merkezine yapacağı Seyahat mayısta olacak on beş gün sürecek ve Bükreş, Belgrat ve Au* na ziyaret edildikten sonra, tekrar karadan Te lefon ve Telgrafla w . © e oğaziçindeki oyyA A e Milli Emlâkin e Satışı İçin Ankara, 22 (Tan muhabirinden) bulda Boğaziçindeki milli em- lâkin satış şeklini tesbit etmek ü- zere Başvekâlette hususi bir komis yon kurulmuştur. Komisyonda Ge- nel K Başkanlığından, Adli- ye, Maliye, Dahiliye Vekâletlerin- den mümesiller vardır. Komisyon satılabilecek emlâki tesbit edecek- tir. Meşhut Suçlar Kanunu Teşmil Ediliyor İ Ankara, 22 (Tan muhabirinden)— Adliye Vekâletinin, cürmü meşhut ka nununun teşmili hakkında yapmakta olduğu tetkikler bitirilmek üzeredir. Yeni şekle göre, ağır ceza suçları da kanunun şümulü çerçevesi içine alın- maktadır. Ankara Bira Fabrikası Tevsi Edilecek Ankara, 22 A.A.) )— Devlet ziraf kal- kınma kurumu tarafından devir alınan or- man çiftliğindeki bira fabrikasının tevsii işine devam edilmektedir. Yeni fabrika bir ay zarfında tamamlanmış olacaktır,. Kurum Ankara birasını beynelmilel bira- enstitü« sünde tahlil ettirmiştir. Gelen tahllide An kara çiftliğinde husüsi surette yetiştirilen arpadan imal edilmekte olan bu biranın yüksek evsafı zikredilmektedir. Kurum dan başka her ta« rafında tedarik edilebilmesi için tertibal almış ve bu suretle şimdiye kadar 22 bin hektolitre olarak tesbit edilen memleket bira sarfiyatının 30 bin hektolitreye çıka- rılmasını temin etmiştir. Ankaradan Şehrimize Gelenler Ankara, 22 (Tan muhabirinden)— * |Bir müddettenberi şehrimizde bulu- nan İzmir valisi Fazlı Güleç, belediye reisi doktor Behçet Uz, bu akşamki trenle İstanbula hareket ettiler. Sümerbank umum müdürü Nurul- lah Esat Sümer de ayni trenle İstan- bula hareket etti. İsviçreden Sene Başma Kadar Gelen Mallar Ankara, 22 (Tan muhabirinden Kaveresilaen”evver, yarıttar nun 1938 den evvel gelmiş olan mal ların eski klirinğ hesabına ithaline müsaade edilmesi için Vekiller Heye tince bir kararname hazırlanmıştır. Döviz Açıkları İçin â Ankara, 22 (Tan muhabirinden) — Bazı döviz müvazenelerinde görülen açık dolayısile alınacak tedbirler hakkında hazırlanari kararname Ve- killer heyetinin tasdikine iktiran et” miştir. Resmi gazete ile yakında neş” redilecektir. Hayvanlar Vergisi İnecek — Ankara, 22 (Tan muhabirinden) — Hayvanlar vergisinin — indiri hakkındaki lâyiha Meeclisin yarır (bugünkü ruznamesine almmıştn'., Maarif Vekâleti Kurstaki — Muallimlere Para Verecek — Ankara, 22 (Tan muhabirinden)— Ortamektep muallimi olmak için Gü zi Terbiye Enstitüsünde açılaca kurslara devam edecek ilkmektep M allimlerine bir yardım olmak üzer' Maarif Vekâleti tarafından muâj yen bir ücret verilmesi muvafık g! Ankaradan Kısa Haberler : * Çekoslovak Ticaret heyeti dün sab Ankaraya varmiştir. * Ankarada inşası takarrür eden K; hığı temelatmn T0 tür simi yakında yapılacaktır. * Japon milli bayramı münasebetile J pon elçisi Kakatomi Ankara Palasta İ akşam bir süvare vermiştir. TAKVİM ve HAVA — 23 Mart 1938 ÇARŞAMBA -—i Süncüayi — Güni81 — Kasım: 1? Arabi: 1357 Rumi: 13f Muharrem: 21 Mart! Güneş: 6,00 — Öğle: 12 İkindi: 15,48 — Akşam: 18.2 Yatsı : 19,54 — İmsâk : 41 — YURTTA HAVA VAZİYE Yurdun her tarafında hava YÜ bulutlü geçmiş, rüzgâr ümümiyetle ! istikametinden orta kuvvette esmişti” İstanbulda hava ekseriyetle fazla P geçmiş, rüzgâr şimal istikametindeli yede 5 - ? metre hızla esmiştir. S? te barometre 764,5 milimetre idi. Hi en çok 14,6, en az 5,3 santigrat olart' i tir. L ©